Za przestępstwa przeciwko środowisku określone w art. 329-360 POŚ przewiduje się trzy rodzaje kar:
* Grzywna i/lub nawiązka;
* Areszt;
* Pozbawienie wolności.
Wadą PKB jako miernika rozwoju gospodarczego jest fakt, że:
* Nie ujmuje on tzw. efektów zewnętrznych produkcji (np. zanieczyszczenia środowiska);
* Pozostaje niewrażliwy na różnice cen w poszczególnych krajach;
* Nie odzwierciedla zróżnicowania dochodów w społeczeństwach.
Dyrektywa to przepis prawa w UE, który:
* wymaga implementacji do prawa krajowego i musi mieć w nim swoje urzeczywistnienie;
* obowiązuje w całości i bezpośrednio wszystkie państwa członkowskie, me wymagając uznania przez prawo krajowe;
* zawiera normy o charakterze ogólnym, ale nie nadające się do bezpośredniego stosowania.
Zgodnie z ustawą Prawo Wodne aglomeracja to:
* obszar rozbudowy infrastruktury o intensywnej zabudowie i dużym zagęszczeniu ludności przebywającej periodycznie;
* teren, na którym zaludnienie tub działalność gospodarcza są wystarczająco skoncentrowane, aby ścieki komunalne były zbierane i przekazywane systemem kanalizacyjnym do oczyszczalni;
* skupiska sąsiadujących ze sobą miast i wsi charakteryzujące się dużym przepływem osób i towarów oraz znaczną wymianą usług.
Wielkość RLM (równoważna liczba mieszkańców) opisująca każdą aglomerację zależy od:
* Liczby jej mieszkańców;
* Liczby obiektów użyteczności publicznej znajdujących się na jej terenie;
* Występowania przemysłu oraz wykorzystania przezeń wody.
Zgodnie z Rozp. Ministra Środowiska z dnia 22 grudnia 2004 r. w sprawie sposobu wyznaczania obszaru aglomeracji, wskaźnik długości sieci wyznacza się:
* jako stosunek przepustowości dobowej oczyszczalni ścieków do długości sieci kanalizacyjnej projektowanej;
* jako stosunek równoważnej liczby mieszkańców do długości sieci kanalizacyjnej istniejącej;
* jako stosunek rzeczywistej liczby mieszkańców do długości sieci kanalizacyjnej projektowanej do ich obsłużenia.
Wskaźnik długości sieci może być niższy od wymaganego, określonego w rozporządzeniu Ministra Środowiska, wówczas gdy sieć kanalizacyjna jest zlokalizowana:
* na terenie o znacznym spadku w kierunku istniejącej lub przewidywanej oczyszczalni ścieków;
* poza terenami stref ochronnych ujęć wody dla potrzeb zbiorowego zaopatrzenia w wodę;
* na terenie parku narodowego.
Nadzór nad tworzonymi aglomeracjami (wnoszenie uwag i zastrzeżeń) powierzono:
* Radzie Ministrów i wojewodom;
* Organom WiOŚ i marszałkom województw.
* Ministrowi Środowiska.
Na rzeczywistą wartość użytkową dobra środowiskowego składają się:
* Wartość dobra dla istnienia przyszłych pokoleń;
* Bezpośrednia wartość użytkowa tego dobra;
* Wartość opcyjna.
Nadwyżka konsumenta dobra środowiskowego:
* Jest to różnica pomiędzy ceną za jaką nabywa on dobro, a ceną za jaką byłby on skłonny je nabyć;
* Jest to miara korzyści czerpanej z konsumpcji danej ilości dobra środowiskowego;
* Wyraża rzeczywistą wartość użytkową tego dobra.
Do metod wyceny bezpośredniej środowiska zaliczamy:
* Metodę substytucyjną;
* Metodę cen hedonicznych;
* Metodę wyceny kapitału ludzkiego.
Podstawą metody substytucyjnej jest:
* Określenie wartości dóbr środowiskowych na podstawie wyceny korzyści związanych z alternatywnym, zaniechanym sposobem ich użytkowania;
* Określenie cen i kosztów dóbr i usług, które mogą zostać zaakceptowane jako substytuty
utraconych dóbr i usług środowiska;
* Określenie związku między przyczyną pogorszenia stanu środowiska, a wynikającym stąd efektem ekologicznym.
Roszczenia majątkowe w prawie cywilnym:
* Polegają na żądaniu od oznaczonej osoby zachowania się w określony sposób;
* Służą ochronie praw własności, praw przedsiębiorcy do firmy, interesów stron umów;
* Zasadniczo przedawniają się po upływie 10 lat (chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej).
Ustawa POŚ wprowadza trzy rodzaje odpowiedzialności:
* Społeczną;
* Karną;
* Administracyjną.
Zgodnie z kodeksem karnym do środków karnych zaliczamy:
* Świadczenia pieniężne na określone cele społeczne;
* Ograniczenie wolności;
* ??.
W systemach zarządzania środowiskowego stosownym certyfikatem potwierdza się spełnienie wymogów:
* Systemu EMAS oraz systemu Odpowiedzialność i troska;
* Systemu ISO 14001:2004;
* Każdego z w/w systemów.
Zasady konstytucyjne związane z prawem ochrony środowiska to:
* Substytucyjność i planowość;
* Prewencja i przezorność;
* Legalność i proporcjonalność.
Dokument Agenda 21 opracowany podczas Szczytu Ziemi w Rio de Janeiro to:
* zbiór 27 podstawowych zasad zrównoważonego rozwoju;
* wytyczne opisujące sposoby opracowania i wdrażania programów zrównoważonego rozwoju w życie lokalne;
* zbiór zadań w zakresie przeciwdziałania ociepleniu klimatu i jego katastrofalnych skutków.
Jeżeli przepis ustawy szczególnej reguluje kwestie ochrony środowiska inaczej niż POŚ, to:
* pierwszeństwo na fezy dać przepisom ustawy szczególnej;
* zaistnieje dowolność doboru przepisu na korzyść zainteresowanej strony;
* pierwszeństwo należy dać bezwzględnie ustawie prawo ochrony środowiska (POŚ).
Akty prawa miejscowego:
* powstają w wyniku prawotwórczej działalności sejmu bądź senatu;
* mogą stanowić Uchwały Rady Gminy;
* mogą stanowić Rozporządzenia ministra właściwego ds. ochrony środowiska.
Środowiskowa norma ISO 14001:2004 nie wymaga od organizacji:
* opracowania przeglądu środowiskowego;
* opracowania deklaracji środowiskowej;
* posiadania polityki środowiskowej.
Podejście holistyczne to jeden z postulatów metodologicznych filozofii ekologii, który polega na:
* odejściu od dzielenia świata na niezależne od siebie fragmenty i oddzielania człowieka od przyrody;
* łączeniu elementów wielu nauk;
* objaśnianiu rzeczywistości poprzez nakładające się na siebie i uzupełniające różnorodne punkty widzenia.
Z rozważań Manteuffla wynika, że po przekroczeniu punktu anihilacji środowiska:
* Straty krańcowe mają tendencję malejącą wraz z dalszym zanieczyszczaniem środowiska
* Dalsze zanieczyszczanie środowiska nie wywołuje większych strat globalnych
* Tylko straty globalne mogą dalej rosnąć
Człowiek przyjazny środowisku to paradygmat (sposób postępowania, wzór):
*Społeczeństw rolniczych;
* Społeczeństw informacyjnych;
* Społeczeństw postindustrialnych.
Kompensacyjne skutki oddziaływania człowieka na środowisko przejawiają się w:
* Likwidowaniu braków i nieprawidłowości - np. zalesianiu wyrębów;
* Zwiększaniu wydajności elementów środowiska - np. poprzez melioracje lub nawożenie;
* Eliminowaniu niektórych elementów - np. chwastów, szkodników.
Krzywa Kuznetsa przedstawia:
* zmienne w funkcji dochodu ścieżki rozwoju podtrzymywanego;
* Przykład uogólnionej oceny przydatności środowiska dla potrzeb człowieka;
* zagregowane oddziaływanie na środowisko w funkcji dochodu na głowę mieszkańca.
Krzywe strat krańcowych i globalnych wskazują, że zanieczyszczenia mieszczące się w ramach zdolności asymiiacyjnej środowiska:
* nie mają znaczenia ekonomicznego, mimo, że wpływają na konsumpcję i produkcję;
* nie mają znaczenia ekonomicznego oraz nie wpływają na konsumpcję i produkcję;
* mają znaczenie ekonomiczne, lecz nie wpływają na konsumpcję i produkcję.
Zgodnie z terminologią SMART, spójne z polityką środowiskową cele i zadania powinny być:
* T - trwałe i reprezentatywne dla danego rodzaju działalności;
* A - audytowane, co sprawia, że są uznane przez niezależnych ekspertów;
* M - mierzalne, co umożliwi precyzyjne stwierdzenie czy zostały osiągnięte.
Przykład skrajnego liberalizmu ekonomicznego reprezentuje:
* Twierdzenie Ricarda;
* Twierdzenie Coase'a;
* Reguła Hotellinga.
* Wlodyka kocha marka
1