Psychopatologia to nauka o nieprawidłowościach umysłowych, emocjonalnych i behawioralnych. Jest ona gałęzią psychologii i zajmuje się klasyfikacją, przyczynowością, diagnostyką, profilaktyką i leczeniem zaburzeń psychicznych.

Są trzy rodzaje norm:

• teoretyczne

• statystyczne

• kliniczne.

Elementy patologii:

• cierpienie

• trudność w przystosowaniu

• nieprzewidywalność i utrata kontroli

• wyrazistość i niekonwencjonalność

• dyskomfort obserwatora

• naruszanie ideałów i norm moralnych.

Optymalne życie:

• pozytywne nastawienie do siebie

• wzrost i rozwój osobisty

• autonomia

• adekwatne spostrzeganie rzeczywistości

• kompetencja w działaniu

• pozytywne warunki interpersonalne.

Nienormalność w historii.

Kultura animistyczna

(pogląd, że wszystko ma dusze)

Animizm

Szatańskie moce - czarownice

Przyczyny somatyczne

Wędrująca macica

Animalizm

Przyczyny psychogenne

Mesmeryzm

Hipnotyzm

Leczenie cierpiących na zaburzenia psychiczne.

Kultura animistyczna	Egzorcyzmy Ostracyzm
Przyczyny somatyczne	Terapia wędrującej macicy
Przyczyny psychogenne	Hipnoza Mesmeryzm

Badania psychologiczne, diagnostyczne jest to ocena czynności psychicznych i zdrowia psychicznego pacjenta prowadzona za pomocą różnych procedur (powinny one być rzetelne i trafne):

1. wywiad kliniczny - spotkanie diagnosty z osobą badaną - przeprowadzenie rozmowy klinicznej i obserwacja zachowań

1. swobodny

2. strukturalizowany

2. metody testowe (inwentarz osobowy - MMPI, QTSORT, CATTEL; testy projekcyjne - test RORSCHACHA (figury), TAT (ilustracje); testy inteligencji - WESCHLERA, RAVENA.

Klasyfikacja zaburzeń wg:

1. DSM IV (stworzyło go amerykańskie towarzystwo psychiatryczne)

• podaje definicje zaburzenia;

• próbuje określić jasne i replikowane kryteria zaburzeń (objawy, czas trwania oraz informacje na temat etiologii - jeżeli są dostępne)

• zaburzenia są poklasyfikowane w grupy (pod względem niektórych objaw)

• zwraca się większą uwagę niż poprzednie klasyfikacje na czynniki kulturowe w procesie diagnostycznym

2. ICD 10 (międzynarodowa klasyfikacja).

Zaburzenie psychiczne oznacza wzorce behawioralne lub psychologiczne, które powodują złe samopoczucie lub utrudniają funkcjonowanie w jednym lub wielu ważnych obszarach.

Klasyfikacja wieloosiowa.

OŚ I - zespoły kliniczne

OŚ II - zaburzenia osobowości

OŚ III - choroby i stany somatyczne

OŚ IV - problemy psychospołeczne i środowiskowe

OŚ V - ogólna ocena funkcjonowania

Zaburzenia lękowe (OŚ I )

- zaburzenia lęku panicznego bez agrofobii

- zaburzenia lęku panicznego z argofobią

- agrofobia

- fobia specyficzna

- fobia społeczna

- zaburzenia obsesyjno - kompulsywne

- zaburzenia stresu pourazowego

- ostre zaburzenia stresowe

- uogólnione zaburzenia lękowe.

Klasyfikacja zaburzeń nastroju wg DSM IV

Zaburzenia depresyjne

Epizod depresji dużej (jednobiegunowej, od 2 tyg. do 2 lat)

Dystymia (ciężka i długotrwała, 2 lata lub dłużej)

Zaburzenia depresyjne

Zaburzenia dwubiegunowe

Zaburzenia dwubiegunowe (maniakalno - depresyjne)

Cyklotymia

Zaburzenia nastroju spowodowane ogólnym stanem zdrowia

Zaburzenia nastroju spowodowane substancjami

Epizod depresji dużej (jednobiegunowej)

Kryteria DSM IV

A. przynajmniej pięć z poniższych symptomów:

1. nastrój depresyjny utrzymujący się przez większość dnia, niemal codziennie;

2. znaczne osłabienie zainteresowania lub przyjemności czerpanych z aktywności;

3. znaczna utrata lub przyrost wagi nie spowodowane dietą, spadek lub wzrost apetytu;

4. bezsenność lub nadmierna potrzeba snu;

5. pobudzenie lub zahamowanie psychomotoryczne;

6. zmęczenie lub utrata energii niemal codziennie;

7. poczucie bezwartościowości lub nadmierne poczucie winy

8. spadek zdolności myślenia i koncentracji lub brak stanowczości

9. powracające myśli na temat śmierci (nie tylko lęk przed umieraniem)

B. symptomy nie odpowiadają kryterium epizodu mieszanego

C. symptomy powodują ciężkie stany kliniczne lub pogarszają funkcjonowanie społeczne

D. symptomy nie są bezpośrednim skutkiem działania substancji lub chorób

E. za pojawiające się symptomy nie odpowiada stan żałoby.

Grupy zaburzeń.

1. zaburzenia nastroju

2. zaburzenia poznawcze

3. zaburzenia motywacji

4. zaburzenia fizyczne

Etiologia:

• biologiczny model depresji

- niedobór amin biogenicznych

- nadmierna aktywność płata czołowego mózgu

• psychodynamiczny obraz depresji

- skierowanie złości na samego siebie

- osobowość depresyjna

- bezradność w osiąganiu celów

• poznawczy model depresji

- Beck (triada poznawcza)

- Seligmann (wyuczona bezradność)

Zaburzenia dwubiegunowe (maniakalno - depresyjne)

Kryteria DSM IV

1. okres wyraźnego, nienormalnego, ciągłego, rosnącego podwyższenia nastroju i drażliwości (co najmniej tydzień)

2. towarzyszą mu przynajmniej trzy z wymienionych objawów:

1. wzrost samooceny i poczucia wielkości

2. zmniejszona potrzeba snu

3. większa niż zwykle, nieustająca rozmowność

4. ulotność myśli, subiektywne odczucie gonitwy myśli

5. trudność w koncentracji uwagi

6. wzrost aktywności ukierunkowanej na cel (społeczny, seksualny, itd.), pobudzenie ruchowe

7. nadmierne zaangażowanie w czynności dające przyjemność (wydawanie pieniędzy, itd.)

3. objawy te nie odpowiadają kryteriom epizodu mieszanego

4. zaburzenia powodują zakłócenia funkcjonowania zawodowego lub społecznego

5. objawy nie są bezpośrednim wynikiem działania substancji psychoaktywnych, leków lub ogólnego stanu zdrowia (np. nadczynność tarczycy)

Symptomy manii:

- symptomy nastroju np. euforia

- symptomy poznawcze np. przekonanie wielkości, gonitwa myśli

- symptomy motywacyjne np. nadaktywność

Symptomy somatyczne np. osłabiona potrzeba snu

Przyczyny manii:

- obrona przed depresją

- problemy w homeostazie biologicznej

- genetyczne obciążenia ryzykiem zaburzenia

Skutkiem depresji jest samobójstwo.

Trzy motywacje dlaczego ludzie popełniają samobójstwa:

- anomiczna np. wzbogacenie lub strata finansowa

- egoistyczna np. nie chce się dostosować do społeczeństwa

- altruistyczna np. kamikadze

Mity i fakty dotyczące samobójstw

Mity	Fakty
Osoby, które mówią o samobójstwie nie odbierają sobie życia.	8 na 10, które popełniły samobójstwo przegrało przed tym.
Ci, którzy popełniają samobójstwo są na nie wyraźnie zdecydowani.	Większość nie może podjąć decyzji - żyć czy umrzeć. Często osoby takie igrają ze śmiercią, sprawę uratowania pozostawiają innym.
Gdy ktoś wykaże skłonności samobójcze, będą one cechować go już zawsze.	Myśli samobójcze często wiążą się z depresją, a ta zwykle z upływem czasu słabnie.
Ryzyko samobójstw znika w momencie poprawy stanu po przebytym kryzysie samobójczym.	Większość samobójstw popełnianych zostaje w czasie depresji, kiedy jednostka czuje się już trochę lepiej i ma wystarczająco energii, by zrealizować swój plan.
Samobójstwo częściej dotyczy bogatych środowisk.	Przypadki samobójstw SA jednakowo częste we wszystkich klasach społecznych.
Czyn samobójczy jest czynem osoby chorej.	Jednostka o skłonnościach samobójczych jest niemal zawsze skrajnie nieszczęśliwa, nie oznacza to, że jest chora.

Przewidywanie samobójstw.

Osoby z tendencjami samobójczymi:

1. cierpiały na depresję lub ktoś z rodziny

2. wśród osób mających na nie wpływ ktoś popełnił samobójstwo

3. doświadczyły odrzucenia przez rodziców lub brak stabilnego życia rodzinnego

4. są towarzysko bojkotowane

5. cierpią na przewlekłą chorobę fizyczną

6. są owładnięte myślą o śmierci lub wyznają chęć odebrania sobie życia

7. stale unikają sytuacji trudnych (kryzysowych)

8. są od czegoś uzależnione

9. mieszkają same lub są w związku bez spełniania ich potrzeb

10. osoby, które po drugiej depresji wpadają w wesołość (dwubiegunowość)

11. zaczynają porządkować życie doczesne (rozdają swoje rzeczy)

12. zachowują się nagle w nietypowy sposób

13. pochodzą z rodziny, której ktoś miał tendencje do samookaleczeń

14. samookaleczały się lub usiłowały popełnić samobójstwo

5

---