V KK 491/05 - postanowienie z dnia 28 czerwca 2006 r.
Odmienna ocena znaczenia określonego faktu przez sąd odwoławczy, która wpłynęła na zmianę orzeczenia co do wymiaru kary, nie oznacza, że doszło do zmiany ustalenia faktycznego, przyjętego za podstawę zaskarżonego wyroku.
Zmiana wyroku, po rozpoznaniu apelacji na niekorzyść, polegająca na orzeczeniu przez sąd odwoławczy kary pozbawienia wolności w sytuacji, gdy sąd pierwszej instancji odstąpił od wymierzenia kary, nie narusza art. 454 § 2 k.p.k., jeśli dochodzi do niej przy niezmienionych ustaleniach faktycznych.
III KK 395/05 - postanowienie z dnia 7 czerwca 2006 r.
Oceny i wnioski sądu odwoławczego, oparte na ustaleniach sądu pierwszej instancji, zawarte w części dyspozytywnej i motywacyjnej wyroku, nie stanowią zmiany ustaleń faktycznych w rozumieniu art. 454 § 2 k.p.k.
Wyrok z dnia 18 kwietnia 2007 r., V KK 216/06
Reguła ne peius przewidziana w (art.454 § 2 k.p.k.) obejmuje każdą zmianę ustaleń faktycznych dokonaną przez sąd odwoławczy, zarówno w zakresie dyspozytywnej, jak i motywacyjnej części zarzutu.
IV KK 38/08 - wyrok z dnia 25 czerwca 2008 r.
Reguła ne peius wyrażona w art. 454 § 2 k.p.k. dotyczy wszystkich ustaleń faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego wyroku, a więc zarówno odnoszących się do przedmiotowej strony czynu, jego strony podmiotowej (umyślność, nieumyślność, rodzaj zamiaru, motywy czynu), innych okolicznościach wpływających na stopień winy i stopień społecznej szkodliwości czynu oraz ustaleń dotyczących samego oskarżonego, jego właściwości i warunków osobistych, o których mowa w art. 53 § 2 k.k., a także jego zachowania przed popełnieniem przestępstwa i po jego popełnieniu.
Wyrok z dnia 18 marca 2010 r., III KK 26/10 (BPK 3/10)
Wobec osób uniewinnionych przez sąd pierwszej instancji, bezpośrednie skazanie przez sąd odwoławczy stanowi złamanie konstytucyjnej zasady dwuinstancyjnego orzekania o winie i odpowiedzialności karnej.
Wyrok z dnia 27 października 2010 r., V KK 129/10 (Biuletyn Prawa Karnego nr 7/10)
1. Treść (art. 454 § 2 k.p.k.) nie postawia żadnych wątpliwości, co do tego, że zakaz orzekania surowszej kary pozbawienia wolności na etapie postępowania odwoławczego dotyczy każdej zmiany ustaleń faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego wyroku, także tej korzystnej dla skazanego i nie jest zależny od kierunku wniesionych apelacji.
2. (…)
I KZP 28/10 - z dnia 23 marca 2011 r. w składzie 7 sędziów na pytanie prawne składu 3 sędziów Sądu Najwyższego (Biuletyn SN Nr 3/11)
Artykuł 454 § 2 k.p.k. zakazuje sądowi odwoławczemu orzeczenia surowszej kary pozbawienia wolności jedynie wówczas, gdy zmiana ustaleń faktycznych miałaby wpływ na zaostrzenie tej kary.
Wyrok z dnia 4 kwietnia 2011 r., III KK 280/10 (Biuletyn Prawa Karnego nr 7/11)
Zamiar oznacza (…) zjawisko obiektywnej rzeczywistości, realny przebieg procesów psychicznych, nie jest zaś pojęciem z dziedziny ocen czy też z dziedziny wartości. Ustalenie zamiaru - lub jego braku - jest więc ustaleniem natury faktycznej.
Wyrok z dnia 17 marca 2011 r., III KK 283/10 (Biuletyn Prawa Karnego nr 9/11)
1. Skoro w (art. 454 § 2 k.p.k.) mowa jest o „zmianie ustaleń faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego wyroku” - jako przeszkodzie wymierzenia surowszej kary pozbawienia wolności, to należy uznać, iż chodzi tu tylko o takie ustalenie, które może mieć wpływ na niekorzystną korektę tej kary, nie zaś o każde inne ustalenie, które pozostaje bez związku tym rozstrzygnięciem.
2. Nie sposób przyjąć, aby nowo przyjęte przez Sąd odwoławczy ustalenie, że Zdzisław K. działał w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, dokonując dwukrotnego zgwałcenia pokrzywdzonej, stanowiło ustalenie dla oskarżonego „korzystne”, czy nawet „neutralne”. Bez wątpienia ustalenie to - poza sensem czysto konstrukcyjnym, charakteryzującym czyn ciągły - zawiera w sobie także element wartościujący zachowanie sprawcy oceniane od strony podmiotowej. Wprawdzie, przy takim ustaleniu (i spełnieniu innych warunków) możliwe jest przyjęcie fikcji prawnej, według której uważa się, że sprawca w miejsce dwóch lub więcej czynów zabronionych, w tym przestępstw, dopuszcza się jednego przestępstwa stanowiącego czyn ciągły, ale też ustalenie to określa, że od razu przyjętym założeniem sprawcy było dopuszczenie się wielu zachowań zabronionych, w tym więcej niż jednego przestępstwa. Tak ujęta strona podmiotowa oczywiście nie może nie ważyć, w sposób negatywny, na ocenie całości określonego w ten sposób czynu przestępnego, a dalej, nie mieć znaczenia dla wymiaru kary, choćby tej przesłanki w podstawie rozstrzygnięcia o niej wprost nie wyeksplikowano.
2
ART. 454 K.P.K.