DADAIZM

Dadaizm - ruch w sztuce XX w., którego głównymi hasłami były dowolność wyrazu, zerwanie z wszelką tradycją i odrzucająca jakiekolwiek kanony swoboda twórczości.

• Przyjmuje się, że dadaizm powstał w 1916 r., w czasie I wojny światowej, jako reakcja na jej absurd i falę nacjonalistycznego szaleństwa, które ogarniało wówczas kraje Europy Zachodniej.

• W latach 1919-1921 zdołał przyciągnąć pewną uwagę twórców i publiczności, zwłaszcza we Francji, Szwajcarii, Niemczech i Stanach Zjednoczonych, lecz w wyniku waśni między czołowymi przedstawicielami właściwie kierunek zanikł już w roku następnym - w maju 1922 r. odbyła się w Weimarze "Konferencja w sprawie końca Dada" z udziałem czołowych przedstawicieli kierunku.

• Ideologia dadaizmu była samounicestwiająca się - sztuka oderwana od tradycji, nie odwołująca się do wspólnoty pojęć między twórcą, a jej odbiorcą, oparta na nonsensie, chaosie i zupełnej dowolności nie może istnieć.

• Dadaizm miał szokować i robił to skutecznie: dadaiści zbierali się w kawiarniach i klubach pisząc absurdalne "poezje", komponowali "muzykę hałasu", przedstawiali przedmioty codziennego użytku jako dzieła sztuki.

• Słynny jest obraz Marcela Duchampa będący reprodukcją Giocondy, której Duchamp dorysował wąsy i hiszpańską bródkę, po czym podpisał własnym nazwiskiem.

• Wystawa Maxa Ernsta w Kolonii przyciągała uwagę czym innym - wchodziło się do niej i wychodziło przez ustęp.

• Dadaizm nie stworzył żadnego stylu, bo nie mógł - swą ulubioną technikę kolażu przejęli dadaiści od kubistów, techniki formalne czerpali z futuryzmu. Twórcza jałowość dadaizmu najwyraźniej przejawia się w ideale poezji dadaistycznej: jest to gaworzenie dziecka, którego umysł nie został jeszcze skażony żadnym językiem.

Swoje manifesty dadaiści publikowali również w wydawanych przez siebie pismach:

• Cabaret Voltaire 1916-1919 - Ball

• Dada (wychodzące w Zurychu latach wojny) 1917-20

• Litterature (Paryż) 1919-24 Aragorn, Breton, Soulpault

• Dada Club i Der Dada (Berlin) 1918 Huelsenbeck

• The Blind Man, (Nowy Jork).1917 Duchamp, Wood, Roche,

• 291- Stieglitz-1915-16

• 391- Picabia-1917-24

• Merz (Hanower) Schwitters 1923

Po zaniku dadaizmu wielu jego przedstawicieli związało się z surrealizmem, na rozwój którego wywarli poważny wpływ - i to może jest największą zasługą dadaizmu. Jego elementów można też doszukiwać się w sztuce pop artu i konceptualizmu.

Przedstawiciele:

Francja:

• Tristan Tzara,

• Georges Ribemont-Dessaignes,

• Jean Cocteau,

• André Breton,

• Louis Aragon,

• Paul Eluard

• Guillaume Apollinaire.

Dadaiści niemieccy to przede wszystkim:

• Richard Huelsenbeck

• w Berlinie Max Ernst

• Hans Arp z Kolonii

• Kurt Schwitters.

Najważniejsi z amerykańskich dadaistów to:

• Duchamp

• Man Ray

• Francis Picabia.

Anarchia to taka forma struktury społeczno-politycznej, w której nie ma żadnej ukonstytuowanej władzy. Jednocześnie każdy członek społeczeństwa opartego o anarchię żyje tak, by nie naruszać praw innych ludzi.

Nihilizm jest:

1. 1.Pesymistycznym poglądem negującym w różny sposób istnienie, sens lub cel zjawisk przyrody, wywodzącym się od pojęcia nicości.

2. Odrzucaniem, negowaniem, relatywizacją wszelkich przyjętych wartości, norm, zasad, praw życia zbiorowego i indywidualnego; inaczej, jest to sceptycyzm absolutny. Według nihilistów, ludzka egzystencja jest pozbawiona jakiegokolwiek znaczenia, celu lub zasadniczej wartości.
   Nihilizm zakładał zatem bierność poznawczą i moralną. Pojawiał się najczęściej w okresach kryzysów społecznych, zaburzeń postępu społecznego lub naukowego. Niekiedy, jak na przełomie XIX i XX wieku, przybierał formę dekadentyzmu lub katastrofizmu.

2

---