Zaimki względne złożone
Les pronoms relatifs composés

Zaimki względne łączą zdania podrzędne z nadrzędnymi, eliminując w zdaniu powtórzenia wyrazów. Zaimki względne dzielą się na zaimki względne proste oraz złożone.

W Lekcji 19 przedstawiono zaimki względne proste qui, que i où. W tej lekcji będzie mowa o zaimkach względnych złożonych, które zwykle występują w zdaniu po przyimku lub tworzą z nim formy ściągnięte.

Podstawowe formy zaimków względnych złożonych to:

rodzaj męski:
lequel (liczba pojedyncza)
lesquels (liczba mnoga)

rodzaj żeński:
laquelle (liczba pojedyncza)
lesquelles (liczba mnoga)

Podstawowe formy zaimków względnych złożonych występują samodzielnie lub po takich przyimkach, jak: après (po), avant (przed), avec (z), chez (u, do), contre (przeciwko), dans (w), depuis (od), en (w, do), entre (między), par (przez), parmi (spośród), pour (dla), sous (pod), sur (na), vers (ku).

Z przyimkami à (do, w) i de (od, z) zaimki względne złożone prawie we wszystkich przypadkach tworzą formy ściągnięte:

à + zaimek względny złożony:

rodzaj męski:
auquel (liczba pojedyncza)
auxquels (liczba mnoga)

rodzaj żeński:
à laquelle (liczba pojedyncza)
auxquelles (liczba mnoga)

de + zaimek względny złożony:

rodzaj męski:
duquel (liczba pojedyncza)
desquels (liczba mnoga)

rodzaj żeński:
de laquelle (liczba pojedyncza)
desquelles (liczba mnoga)

Zaimków względnych złożonych używa się:

• w zdaniach, w których użycie zaimka względnego prostego (qui, que lub où) mogłoby powodować dwuznaczności, na przykład:

Hier, j'ai parlé avec le mari de Juliette qui m'a prêté de l'argent. (Wczoraj rozmawiałam z mężem Julii, który pożyczył mi pieniądze. (lub: która pożyczyła mi pieniądze - nie wiadomo, kto pożyczył pieniądze) )

Hier, j'ai parlé avec le mari de Juliette, lequel m'a prêté de l'argent. (Wczoraj rozmawiałam z mężem Julii, który pożyczył mi pieniądze. (dwuznaczność została wyeliminowana przez zaimek względny złożony lequel) )

Hier, j'ai parlé avec le mari de Juliette, laquelle m'a prêté de l'argent. (Wczoraj rozmawiałam z mężem Julii, która pożyczyła mi pieniądze. (zaimek laquelle wskazuje na rodzaj żeński) )

Uwaga! W pozostałych sytuacjach, jeżeli w zdaniu nie ma tego typu dwuznaczności, nie używa się form złożonych zaimka.

• w zdaniach podrzędnie złożonych, w których opisujemy daną rzecz za pomocą przyimka i zaimka względnego (np. „w której”, „o którym” itp.), na przykład:

Je travaille dans une entreprise. Je voudrais quitter cette entreprise. (Pracuję w przedsiębiorstwie. Chciałabym odejść z tego przedsiębiorstwa. )
Je voudrais quitter l'entreprise dans laquelle je travaille. (Chciałabym odejść z przedsiębiorstwa, w którym pracuję. )

Je pense à une maison. Cette maison est très chère. (Myślę o pewnym domu. Ten dom jest bardzo drogi. )
La maison, à laquelle je pense, est très chère. (Dom, o którym myślę, jest bardzo drogi. )

Uwaga! Zaimków względnych złożonych używa się najczęściej w odniesieniu do rzeczy.
Wyjątkami są przyimki entre (między) i parmi (spośród). Po nich zawsze występują zaimki względne złożone:

Il a nommé cinq actrices parmi lesquelles j'ai dû choisir ma préférée. (Wymienił pięć aktorek, spośród których musiałem wybrać moją ulubioną. )
Je ne connaissais pas les gens entre lesquels j'étais assis dans le train. (Nie znałem ludzi, między którymi siedziałem w pociągu. )

---