Argumenty przemawiające za wrodzonym źródłem ekspresji emocji.
MIĘDZYKULTUROWE BADANIA EKMANA NAD ROZPOZNAWANIEM EKSPRESJI EMOCJI NA TWARZACH . POMIMO RÓŻNIC KULTUROWYCH BADANI Z RÓZNYCH KULTUR ROZPOZNAWALI TAK SAMO TRAFNIE WYRAŻANE TWARZĄ EKPRESJĘ PRZEDSTAWIANE NA ZDJĘCIACH .
Ludzie mówiący różnymi językami i łączący z emocjami odmienne wierzenia w podobny sposób interpretują wyrażane twarzą emocje. W różnych kulturach ludzie oceniają wyrażane twarzą emocje z dokładnością na poziomie przekraczającym zwykły przypadek - 60-80%. Podobnie interpretują: złość, smutek, zaskoczenie, wstręt, złość, pogardę
Darwin: podobieństwo ekspresji niektórych emocji u ludzi i zwierząt ma przystosowawczą funkcję. Cofanie głowy w przypadku strachu zmniejsza niebezpieczeństwo jej uszkodzenia. Odsłanianie zębów i wysunięcie głowy do przodu w wypadku złości może ułatwić prowadzenie ataku.
2. Kryteria wyróżnienia emocji podstawowych!!
Caroll Izard: aby uznać emocję za podstawową muszą zostać spełnione dwa dodatkowe warunki: specyficzność substratu neuronalnego i odróżnialna jakość subiektywna.
Plutchik: emocje podstawowe to takie, które mogą być obserwowane na różnych poziomach filogenetycznych i które mają adaptacyjne znaczenie dla walki jednostki i gatunku o przetrwania: strach, złość, smutek, radość, akceptacja, wstręt, antycypacja i zaskoczenie.
Emocje, które wydają się najbardziej typowe powinny być wymieniane najszybciej i najczęściej. Te wymieniane dłużej i rzadziej mogą być uznane za pochodne. Podstawowe: miłość, strach, złość, smutek, szczęście.
3. Determinanty sygnałów ekspresji emocjonalnej Scherera ( efekty pchania i ciągnięcia)
Efekt pchania - kiedy procesy fizjologiczne (oddychanie, napięcie mięśni) pchają ekspresję w jakimś kierunku. Wewnętrzne wsparcie podsystemów oraz ich działanie wywiera wpływ na powstanie wokalizacji w sposób w zasadzie niedyrektywny. Np. wzrost napięcia mięśni spowodowany pobudzeniem ich do pracy może wpłynąć na wzorzec oddech, funkcjonowanie fałdów głosowych itp. na wokalizację wpłyną także zachowania będące skutkiem szczególnego stanu emocjonalnego.
Efekt ciągnięcia - kiedy czynniki zewnętrzne (normy społeczne, oczekiwania) ciągną ekspresję w określonym kierunku. Są one podporządkowane są fizycznym warunkom komunikacji (np hałas), normom społecznym lub konwenansom i innym czynnikom związanym z kontekstem. Wpływają one na tworzenie znaków poprzez wskazywanie szczególnego wzorca wyzwalającego ruch a nie koncepcji umysłowych. Sygnał którego znaczenie zostało ukształtowane poprzez efekt ciągnięcia zyskuje status reprezentacji.
4.Jak definiujemy emocje ekspresje emocji i emblematy!!
TRIADA EMOCJONALNA : EKSPRESJA RUCHOWA- MIMICZNA, SUBIEKTYWNE DOŚWIADCZENIE , REAKCJA (POBUDZENIE) FIZJOLOGICZNA
EKSPRESJA EMOCJONALNA -SYGNAŁY (ZMIANY W WYGLĄDZIE ORGANIZMU) - RUCHY DZWIĘKI EMITOWANE PRZEZ JEDNOSTKI BĘDĄCE DLA KOGOŚ WSKAZÓWKĄ PRZEŻYWANIA PRZEZ KOGOŚ INNEGO EMOCJI.
Emblematy - świadomie wykonywane przez ludzi gesty, mające ściśle określone znaczenie w poszczególnych kręgach kulturowych. Np. kiwanie głową.
5. czy u niemowląt szybciej pojawia się ekspresja emocji negatywnych czy pozytywnych! Uzasadnij!
Szybciej pojawia się ekspresja emocji negatywnych .Niemowlęta wyrażają w ten sposób odczuwany dyskomfort , skłaniając otoczenie (opiekunów) do zainteresowania , zaspokojenia potrzeb.
W wieku 3 tyg. Niemowlęta skupiają wzrok na oczach patrzącego na nie dorosłego. 2 miesięczne niemowlaki chętniej spontanicznie koncentrują swój wzrok na twarzy żywego człowieka niż na twarzy manekina. Ontogenicznie najwcześniejszą ekspresją jest płacz, który jest zgeneralizowanym wyrazu przezywania negatywnego stanu afektywnego, następnie rozwija się wstręt. Uśmiech pojawia się w wieku 3 lub 4 tygodni. Dziecko 3 miesięczne uśmiecha się w odpowiedzi na sytuacje, które sprawiają mu radość. Ekspresje pozytywne służą do wzbudzania zainteresowania opiekuna negatywne do sygnalizowania dyskomfortu. Pod koniec 1 r.ż. dzięki zaczynają wykorzystywać informacje o mimicznym wyrazie innych ludzi do regulowania własnego zachowania.
6. Funkcje zachowania ekspresyjnego wg Buhlera. na czym polega
komunikacyjna funkcja ekspresji emocji!
Buhler model „organon”: zachowanie ekspresyjne pełni trzy funkcje: 1. symbolu reprezentującego składnik emocji, do którego się odnosi, 2. stanu podmiotu wyrażającego, i 3. apelu, czyli sygnału wytworzonego po to, by pobudzić reakcję odbiorcy lub odbiorców.
7. Poglądy na temat emocji pochodnych.
Emocje pochodne to mieszanka emocji podstawowych.
Radość + akceptacja = miłość, przyjaźń.
Strach + zaskoczenie = groza, trwoga
Strach + wstręt = niepokój, ostrożność
Radość + strach = poczucie winy
Złość + wtręt = wrogość
Radość + złość = duma
Kemper: emocje pochodne powstają wskutek pojawiania się emocji podstawowych w specyficznych sytuacjach społecznych.
Poczucie winy jest rezultatem strachu przed karą za przejawienie zabronionego działania.
Wstyd jest poczuciem złości skierowanej na samego siebie.
Duma to satysfakcją lub radość wynikająca z tego, że ktoś we własnych oczach okazał się osobą wartościową.
8. Czynniki determinujące charakter wokalizacji afektywnej!
Najbardziej podstawowymi czynnikami determinującymi afekt wokalny są zmiany fizjologiczne, towarzyszące emocjom które powodują zmiany w funkcjonowaniu systemów wytwarzania głosu. Z emocjami łączą się reakcje adaptacyjne w układzie nerwowym - autonomicznym i obwodowym. Reakcje te prowadzą do zmian w funkcjonowaniu części systemu wytwarzania mowy: oddechu drganiu fałdów głosowych i artykulacji. Np. wraz z silnie pobudzającą emocję (wściekłość) wzrasta napięcie mięśni krtani co w połączeniu ze wzrostem ciśnienia podgłośni powoduje zmianę dźwięku powstającego w głośni a w efekcie zmianę jakości głosu.
9.Trafność dekodowania poszczególnych emocji na podstawie prób głosu
Smutek i złość są najlepiej rozpoznawalne w głosie, strach także. Radość jest bardzo dobrze rozpoznawana na twarzy , w głosie tylko w 56 % (azjaci tylko 23 %). Wstręt wyrażany za pomocą głosu jest najmniej rozpoznawany, ale świetnie na podstawie wyrazu twarzy.
10. Dowody (z badan nad ekspresja mimiczna emocji) na nieciągły charakter emocji
-kategorialność
-dowody neuropsychologiczne
-fizjologia autonomiczna
-wyrazy twarzy i ekspresji innych
Emocje jako nieciągłe systemy - każda odrębna emocja pełni inną funkcję adaptacyjną której odpowiadają całkowicie odrębne reakcje - stanowisko ewolucyjne. Doświadczenie i percepcja różnych wyrazów twarzy odzwierciedlających emocje angażują odrębne obszary w centralnym UN: percepcja twarzy przestraszonych pobudza obszary w lewej części ciała migdałowatego. Twarzy smutnych - lewą część ciała migdałowatego i prawy płat skroniowy. Rozzłoszczonych twarzy: korą podstawy płata czołowego po prawej stronie oraz przednia część obręczy, wstręt: przednia część wysepki i limbiczny obszar korowo - wzgórzowy. Uszkodzenie ciała migdałowatego osłabiają zdolność rozpoznawania malującego się na twarzy i wokalizowanego strachu choć nie mają wpływu na zdolność rozpoznawania wyrażanego smutku.
11. Dowody na uniwersalność i kulturowe zróżnicowanie mimicznej ekspresji twarzy.
Na uniwersalność wyrażania emocji twarzą wskazują 4 rodzaje dowodów:
Ludzie mówiący różnymi językami i łączący z emocjami odmienne wierzenia w podobny sposób interpretują wyrażane twarzą emocje. W różnych kulturach ludzie oceniają wyrażane twarzą emocje z dokładnością na poziomie przekraczającym zwykły przypadek - 60-80%. Podobnie interpretują: złość, smutek, zaskoczenie, wstręt, złość, pogardę.
Ludzie niezależnie od kultury w uderzający sposób w podobny sposób okazują negatywne emocje. Potwierdzają to badani na noworodkach.
Ludzie aktywizują podobne reakcje fizjologiczne podczas wyrażania tych samych emocji.
Wyraz twarzy jest najbardziej uniwersalnym aspektem emocji ze względu na funkcjonowanie społeczne.
Dowody na zróżnicowanie kulturowe wyrazów twarzy:
Przedstawiciele różnych kultur przypisują inną intensywność malującym się na twarzy emocjom.
Osoby pochodzące z różnych kultur wyciągają różne wnioski na podstawie wyrazu twarzy odzwierciedlającego emocje.
U ludzi pochodzących z różnych kultur podobne wyrazy twarzy są wywoływane przez zupełnie inne zdarzenia.
Członkowie odmiennych kultur często różnią się pod względem czasu wyrażania emocji oraz pod względem ikonicznych oznak emocji.
12. Cechy ekspresji mimicznej twarzy i wokalizacja złości radości smutku zdziwienia wstrętu i strachu
Złość - źrenice stają się mniejsze, brwi są opuszczone, choć mogą czasem poruszać się ku górze. Nozdrza rozszerzają się, wargi stają się zwężone, usta rozchylają się, przybierając kształt wąskiego prostokąta, przez który widać zaciśnięte zęby. Czasami także towarzyszy zaczerwienienie się twarzy, dzieje się tylko wtedy gdy złość nie jest kontrolowana lub gdy ktoś próbuje kontrolować złość, która jest bliska wybuchu.
Strach, lęk, obawa, przerażenie - brwi są podniesione i ściągnięte do siebie, stają się mniej zaokrąglone, górne powieki zostają podniesione, dolne są wyraźnie napięte. Oczy stają się zaokrąglone, w sytuacji silnego strachu wybałuszone. Nad brwiami i nosem pojawiają się podłużne zmarszczki.
Zaskoczenie - brwi się podnoszą, przez czoło przebiegają wyraźne zmarszczki dłuższe niż podczas ekspresji strachu. Oczy są wytrzeszczone, dolna powieka jest rozluźniona. Wargi nie są napięte i przybierają owalny wygląd.
Smutek, zmartwienie, żal - opuszczenie kącików ust przy jednoczesnym pozostawieniu podbródka na jego stałym miejscu. Wewnętrzne końce brwi są uniesione do góry, co górnym powiekom nadaje trójkątny kształt i powoduje powstanie zmarszczek na środku czoła.
Wstyd - oblewający rumieniec (jest sygnałem dla naszego otoczenia społecznego, że zdajemy sobie sprawę z tego, że przekroczyliśmy normę którą sami akceptujemy). Emocje wstydu i poczucia winy łączy doświadczanie przez podmiot poczucia przekroczenia akceptowanej przez siebie normy czy przepisu. Przy poczuciu winy rumienienie się jest rzadsze.
Prawdziwe emocje znajdują swoje odzwierciedlenie na ludzkich twarzach, ponieważ pewne mięśnie mogą być uruchamiane mimowolnie bez intencji ich napinania i rozluźniania. Mimowolnymi ekspresjami twarzy zawiadują całkowicie różne ośrodki w mózgu. Uszkodzenie dróg piramidowych powoduje, że ludzie nie potrafią wykonywać ekspresji emocjonalnej na zawołanie, a spontanicznie robią to bez problemu. Uszkodzenie dróg pozapiramidowych powoduje, że człowiek jest w stanie na zawołanie wykonać daną ekspresję, ale nie umie tego zrobić spontanicznie. Powoduje to, że ekspresje sztucznie i spontaniczne różnią się od siebie. Większość ekspresji fałszywych ma dłuższy czas przebiegu niż naturalne.
STRES - Warunki wysokiego poziomu stresu i silnego obciążenie psychicznego prowadzą do zwiększenia wartości F0, wzrostu natężenia i skrócenia czasu trwania wypowiedzi - przyspieszenie mowy.
ZŁOŚĆ - podczas wypowiedzi nasyconych złością stwierdzono wzrost średniej F0 i średniej natężenie. Wskaźnik artykulacji w warunkach silnej złości ma ogólną tendencję wzrostu.
STRACH - wysoki poziom pobudzenia w warunkach strachu znajduje odzwierciedlenie w danych ukazujących wzrost natężenie średniej F0. wzrostowi natężenia w wypowiedzi nasyconej strachem towarzyszy wzrost energii wysokiej częstotliwości. Szybsze jest także tempo artykulacji. W wypowiedziach nasyconych lękiem stwierdzono spadek natężenia.
SMUTEK - spadek tempa artykulacji, przy rozpaczy wzrost natężenie i podwyższenie bazowej F0 i zwiększenie energii wysokiej częstotliwości.
RADOŚĆ - wysoki poziom pobudzenia, silna zbieżność danych dotyczących wzrostu średniej F0, bazowej F0 i natężenia. Zadowolenie - rozluźnienie w obrębie struktur drogi głosowej - niska i średnia F0, niska F0 bazowa, mniejsze natężenie, wolniejsza artykulacja i słabsze wyższe częstotliwości harmoniczne.
WSTRĘT - obniżenie średniej F0 przy wstręcie symulowanym przez aktora i wzrost tej średniej przy prezentowaniu nieprzyjemnych filmów.
ZNUDZENIE - wypowiedź jest powolna i monotonna z niską bazową F0, niskim zakresem oraz zmiennością F0 i wolnym tempem artykulacji. Wypowiedź osoby czymś zainteresowanej szeroki zakres F0 i rosnące tempo mowy.
13. Wkład Darwina w rozwój wiedzy na temat emocji!
Darwin: podobieństwo ekspresji niektórych emocji u ludzi i zwierząt ma przystosowawczą funkcję. Cofanie głowy w przypadku strachu zmniejsza niebezpieczeństwo jej uszkodzenia. Odsłanianie zębów i wysunięcie głowy do przodu w wypadku złości może ułatwić prowadzenie ataku.
- uniwersalność emocji kulturowa
14. Wkład Ekmana
3