PRZEDMIOT: PATOLOGIA SPOŁECZNA Z ELEMENTAMI KRYMINOLOGII

1.Zgłasza się do Ciebie pacjent( jesteś pedagogiem szkolnym), uczeń I klasy Liceum Ogólnokształcącego, który informuje, że się powiesi. Twierdzi, że powiedział o tym matce, jest skryty i milczący. Zaplanuj działania, które podejmiesz dla postawienia diagnozy, o co zapytasz, jakie informacje będziesz zbierać, co mu zaproponujesz, w jakim kierunku poprowadzisz rozmowę, jakie formalne kroki podejmiesz dla rozwiązania problemu?

Konspekt spotkania:

Cel spotkania: pomoc dziecku z problemem

Czas trwania spotkania: nieograniczony

Metoda: praca indywidualna

Forma: rozmowa

Przebieg potkania:

- nawiązanie kontaktu z uczniem i jego utrzymanie,

- rozeznanie w sytuacji ucznia,

- udzielenie wsparcia,

- postawienie diagnozy,

- podjecie formalnych kroków w celu rozwiązania problemu

Samobójstwo to nie zawsze jest krzyk „ ja nie chcę żyć”. Najpierw jest „ ja nie chcę TAK żyć”.

Na początku spotkania należy dążyć do wytworzenia ciepłej atmosfery „spotkania”, na przykład: Fakt, że przyszedłeś tutaj, oznacza, że mimo pragnienia śmierci część Ciebie nadal chce żyć. I jeśli tylko będziesz chciał i pozwolisz mi na to postaram się Tobie pomóc.

Pedagog powinien pozwolić na swobodne wypowiedzi ucznia. Zbyt wczesne przerwanie wypowiedzi „pacjenta” powoduje przeoczenie problemów, o których nie zdążył powiedzieć. Pytania powinny być stopniowo coraz dokładniejsze. Co pewien czas pedagog powinien podsumowywać wypowiedzi ucznia, sprawiając, że czuje się on „słuchany” a sam pedagog uzyskuje potwierdzenie trafności swych spostrzeżeń. Ważne jest również aby podczas rozmowy okazywać troskę pacjentowi, zrozumienie, zaangażowanie w jego problemy. Stwarza to jednej z strony możliwość uzyskania pełnych danych wywiadowych, z drugiej stanowi element pomocy dziecku.

Następnym etapem jest inspirowanie ucznia do odnoszenia sukcesu, do znalezienia przez pedagoga pozytywnych cech ucznia, jak na przykład wytrwałość, systematyczność, dokładność, specjalne zainteresowania n podstawie tych spostrzeżeń nakreślenie dalszego postępowania, może rokować dobre efekty na przyszłość.

Przykład proponowanego przeze mnie spotkania w celu postawienia diagnozy:

Opowiedz mi coś o sobie- (chwila ciszy)

Matka wyszła drugi raz za mąż za alkoholika, który nie szanuje ani mnie ani mojej młodszej siostry a matkę tylko wyzywa i bije. Ja przez to, że musze opiekować się siostra nie mam czasu na naukę. A jeszcze do tego zmarła nasza babcia, matka matki, która jak było ciężko zawsze nam pomagała. A teraz, co w domu nawet nie mam swojego kąta, on tylko krzyczy lub bije a matka robi, co on tylko chce.... mam dość takiego życia...Powiedziałem o tym matce, ale ona powiedziała, że ludzie mają gorsze problemy i żyją, a po drugie ojca trzeba szanować...

Od kiedy występują u Ciebie myśli samobójcze?

Od tygodnia po ślubie matki, czyli jakieś trzy lata temu...Mam jeszcze siostrę to dla niej zawsze chciałem żyć, ale teraz....

Czy myśli o samobójstwie nawracają mimowolnie?

Tak chyba codziennie, ale kiedy spojrzę na siostrę...Rozumie pani....

Czy w ostatnim okresie zdarzyło się coś takiego, oprócz śmierci babci, co by mogło wpłynąć na myśl o samobójstwie?

Częstsze picie „tatuśka”, pełno „pał” w dzienniku...

Jak myślisz, dlaczego matka zareagowała na Twój problem, lekceważąc go?

Pewnie się go boi, czasem nawet płaczę, bo widzę, że dla niej liczy się tylko on a nie my jej dzieci...ja tak mówię Pani a Pani pewnie pójdzie do niej albo do nauczycielki i wszystko opowie i będę miał w domu lanie...

Nie nie możesz mi zaufać wszystko, co powiedziałeś zostanie między nami a ja spróbuję tobie pomóc. Porozmawiam z twoją matką, ale obiecuję, ze nie będzie z tego żadnych konsekwencji, jeśli chodzi o Ciebie.

Mówiłeś o młodszej siostrze czy to dla niej nie powinieneś żyć?

Tak bardzo ją kocham, ale ja już nie mam siły...

To znaczy, że masz, dla kogo żyć?

Mam, ale co ze szkołą....nie wierzę, że uda mi się to wszystko poprawić...

Przecież jesteś na pewno zdolnym uczniem, o ile wiem to Ty dostałeś się do naszej szkoły bez egzaminu, byłeś laureatem olimpiady z języka polskiego. Po drugie z tego, co wiem, jesteś lubianym kolegą w klasie i nie wierzę, aby Twoi koledzy pozwolili Ci nie zdać do następnej klasy. Wierzę, że wszystkie zaległości w nauce nadrobisz, stopnie poprawisz, a ja Ci w tym pomogę wraz z twoja wychowawczynią.

Koledzy wychowawczyni ale są i inni..

Co masz na myśli?

Nie nic....

Proszę rozwiń tę myśl.

Pewnie nie raz słyszała Pani o tym, że starsze klasy znęcają się nad „pierwszakami”...

Co rozumiesz jako „znęcanie”?

Albo mam myć toalety, albo mierzyć sale zapałką....Mam tego dość.. Proszę niech Pani nikomu o tym nie mówi... A teraz już pójdę, bo zaraz wraca ojciec a w domu pewnie bałagan...

W tym problemie również postaram się Tobie pomóc.

Tylko proszę nie mówić, że tutaj byłem...Mógłbym jeszcze tutaj przyjść?

Oczywiści drzwi do mojego gabinetu są zawsze dla Ciebie otwarte.

Boje się, że jutro znowu tu przyjdę z tym samym problemem...

Jeśli przyjdziesz jutro będę bardzo szczęśliwa i bardzo zapraszam, Czyli widzimy się jutro?

Bardzo dziękuję za rozmowę, nawet Pani nie wie jak bardzo mi Pani pomogła.... Do widzenia obiecuję, że do jutra.

Diagnoza:

Chęć samobójstwa u ucznia wynika z trudnej sytuacji rodzinnej, nowy ojczym alkoholik, matka, które w ogóle się nie zajmuje i nie interesuje się dziećmi, chłopiec nie czuje się w tym domu bezpiecznie. Rodzice nie zaspokajają potrzeb dziecka. Drugim powodem myśli o samobójstwie są złe stopnie w szkole a również śmierć babci, która mogła być i była jedynym oparciem chłopca i jego siostry. Dzięki nasileniu niepowodzeń zatracił poczucie własnej wartości. Jednak tym co nasiliło myśli samobójcze jest nowa szkoła i owe zjawisko „znęcania się nad pierwszakami”. Chłopiec czuje się poniżony, już nawet w szkole nie może czuć się bezpiecznie.

Dziecko jest zastraszone, boi się, aby nikt nie dowiedział się o rozmowie z pedagogiem, boi się reakcji rodziców i starszych kolegów.

Formalne kroki w celu pomocy zagrożonemu samobójstwem:

Jednym z pierwszych kroków będzie rozmowa z wychowawczynią dziecka, o jego zachowaniu na zajęciach, o tym czy matka przychodzi na spotkania rodziców, czy w ogóle interesuje się osiągnięciami syna. Drugim krokiem powinno być spotkanie ze starszymi klasami i rozmowa na temat „znęcania się nad pierwszakami”.

Potencjalnie zagrożonego nastolatka należy również skierować do psychologa szkolnego lub do przychodni zdrowia psychicznego czy poradni psychologiczno pedagogicznej. Pomoc powinna zostać skierowana także na rodzinę naszego „pacjenta”, ważne byłoby również spotkanie z matką i poinformowanie jej jak jej dziecko bardzo cierpi. Powinna ona sobie uświadomić potencjalne zagojenie życia członka rodziny.

Jeżeli spotkania z uczniem będą się powtarzać sprawę należy zgłosić do sądu rodzinnego.

W sytuacji zagrożenia życia zarówno nastolatek jak i osoba interweniująca powinni rozumieć, że nie można dłużej zachowywać tajemnicy.

2.Zgłasza się do ciebie kobieta (pracujesz w poradni odwykowej), w wieku trzydziestu lat, której mąż po pijanemu zachowuje się karygodnie, jeździ samochodem pod wpływem alkoholu, na wszystkie uwagi reaguje agresją... Dla postawienia diagnozy, o co zapytasz? Jakie informacje będziesz zbierać i od kogo? Co zaproponujesz, w jakim kierunku poprowadzisz diagnozę? Jakie formalne kroki podejmiesz dla rozwiązania problemu?

Konspekt spotkania:

Cel spotkania: pomoc żonie alkoholika

Czas trwania spotkania: nieograniczony

Metoda: praca indywidualna

Forma: rozmowa

Przebieg potkania:

- nawiązanie kontaktu z pacjentka i jego utrzymanie,

- rozeznanie w sytuacji kobiety,

- ustalenie oczekiwań pacjentki,

- udzielenie wsparcia

- podanie jej informacji; jakie ma możliwości, co może zrobić i od czego zacząć, aby osiągnąć swój cel,

- postawienie diagnozy,

- podjecie formalnych kroków w celu rozwiązania problemu

Żona alkoholika podczas pierwszej rozmowy bywa zagubiona, milczy, czeka na pytania lub wręcz przeciwnie wyrzuca z siebie potok słów na temat picia męża, czasem domaga się cudownego wyleczenia. Może być jej trudno skoncentrować się na sobie, prezentuje wtedy chaos myślowy i emocjonalny, ale też może być rzeczowa, konkretna, świetnie kontrolującą sytuację. W związku z wizytą w poradni niewątpliwie przezywa stres - jest napięta, może być zlękniona lub zawstydzona. Zadaniem pracownika poradni odwykowej jest oddziaływanie zmierzające do zmniejszenia tego napięcia, takie kierowanie rozmową, aby pacjentka poczuła się bezpiecznie, miała przeświadczenie, że jest rozumiana. I właśnie słuchając i rozumiejąc dajemy pacjentce podstawowe wsparcie, przynosi jej ulgę. Wysłuchanie „klientki” nie rozwiązuje jej problemów, ale zakreśla lub zamyka napotkane przez nią trudności w jakimś obszarze poznawczym, od początku do końca trwania spotkania. Siedząc w gabinecie poradni, jest, też fizycznie oddalona od miejsca, gdzie dzieją się jej codzienne dramaty. Daje to „klientce” możliwość rozgraniczenia, że jest kimś, kto doświadcza problemów, że ona sam nie jest z nimi, bo gdzieś się te zaczynają i gdzieś kończą problemy. Słuchając i rozumiejąc oglądamy razem z nią fragmenty jej życia, dając wsparcie w przeżywaniu przez nią własnych trudności i oglądaniu ich z pozycji obserwatora.

Podczas spotkania należy uświadomić „klientkę”, że jej oczekiwania, z którymi przyszła nie zostaną zaspokojone, ponieważ nie ma takiego sposobu, żeby alkoholik przestał pić, jeżeli sam nie podejmie o tym decyzji.

Przykład proponowanej przez mnie rozmowy:

Co Panią tu sprowadza?

....

Jaki ma Pani kłopot?

....

W czy mogłabym pomóc?

Mój mąż pije...a kiedy pije to bije mnie i dzieci czym popadnie, potem wsiada do samochodu i jeździ tak przez pół nocy... to jest straszne... ja wiem, ze to jest choroba ale chyba można to wyleczyć....

Według Pani, na co mąż jest chory?

Na alkoholizm...

Czy już Pani opowiadała to komukolwiek?

Tak raz jego matce, kiedy spytała się skąd to podbite oko, odpowiedziałam, ale było gorzej, kiedy dowiedział się, że się skarżę teściowej... A było tak dobrze był takim kochanym mężem i ojcem zamierzaliśmy wybudować dom, podróżować po świecie...

Od kiedy mąż pije?

Od dwóch lat, od kiedy nie powiodło mu się w pracy, chciał założyć firmę, ale niestety nie udało się, wszystkie pieniądze stracił...

A od kiedy picie męża Pani przeszkadza?

Od kilku miesięcy, chyba od trzech... Wtedy zaczęło się piekło...

Co Pani rozumie pod pojęciem „piekło”?

Okazało się, że od dwóch lat mąż miał kochankę, trzy miesiące temu ona go zostawiła, ja o wszystkim wiedziałam, ale wiernie czekałam, kiedy odeszła od niego ja mu o tym powiedziałam, że widziałam, że tak będzie i wtedy tak dostałam..., dziecku to nawet złamał rękę, ona miała dopiero dwa latka...

Jakie w związku z tym ma Pani kłopoty?

Dziecko ciągle choruje on albo da pieniądze na leki, albo nie...jest dzień kiedy jest kochanym mężem a są dni kiedy się go boje, a ile możemy spać u mojej mamy by się niczego nie domyśliła...

Rozumiem, ze Pani matka nic o tym nie wie?

Nie, nie chcę jej martwić, ojciec też kiedyś pił...

Chciałaby Pani, aby mąż przestał pić?

Bardzo, zrobiłabym wszystko, aby tak się stało...

Czy stosowała już Pani jakieś sposoby, aby On przestał pić? Próbowała może Pani odejść od niego?

Tak wylewałam alkohol, piłam razem z nim, groziłam, że odejdę, wyrzucałam butelki...a o odejściu nigdy nie myślałam...

Czy któryś ze sposobów, które Pani stosowała okazał się skuteczny?

Nie, było jeszcze gorzej...Przyszłam wiec tutaj...

Przyszła Pani do profesjonalisty po ten jeden niezawodnie opracowany sposób?

Tak...

Skąd taki pomysł, że ja mam taki sposób?

Tak mi się wydaje, że macie tutaj coś, co spowoduje, że mój mąż przestanie pić...

A jeżeli taki sposób nie istnieje, to, co to dla Pani oznacza?

Nie to niemożliwe... Musicie mi pomóc...

A próbowała Pani porozmawiać z mężem, aby zaczął przychodzić na mityngi grup AA albo zaczął się leczyć?

O leczeni nie ma mowy, nie zgodzi się, a o mityngach AA nic nie wiem?

Celem wszystkich mityngów AA, jak stwierdza Preambuła, jest „ dzielenie się nawzajem swoimi doświadczeniami, siłą i nadzieją, aby rozwiązać swój problem i pomagać innym w wyzdrowieniu z alkoholizmu”. W tym celu grupy AA mają zarówno mityngi otwarte jak i zamknięte.

Zamknięte mityngi są tylko dla członków AA lub dla tych, którzy mają problem z alkoholem i mają „ pragnienie zaprzestania picia”.

Otwarte mityngi są dostępne dla każdego zainteresowanego programem zdrowienia z alkoholizmu Anonimowych Alkoholików.

W obu typach mityngów prowadzący AA może poprosić, aby uczestnicy ograniczyli swoje wypowiedzi do spraw dotyczących zdrowienia z alkoholizmu. Otwarte czy zamknięte mityngi grup AA są prowadzone przez uczestników AA, którzy podejmują decyzję o przebiegu swoich mityngów.

Ciekawe, ale czy on się na cos takiego zgodzi...

Musi Pani wiedzieć, że jeśli on sam nie zdobędzie się na to by przestać pić to Pani nic nie zrobi...Najważniejsze, aby on zrozumiał, że robi źle.

Czyli co mam go przyprowadzić na AA?

Nie musi Pani, ale może Pani z Nim o tym porozmawiać. Proszę spróbować.

Są również i takie spotkania, w których mogłaby Pani uczestniczyć, a mianowicie są to Grupy rodzinne Al-Anon - gromadzące osoby żyjące pod jednym dachem z alkoholikami. W spotkaniach grupy może uczestniczyć każdy, dla kogo życie z alkoholikiem stało się zbyt uciążliwe. Członkowie Al-Anon dzielą się siłą i nadzieją, a także doświadczeniem w odpowiedzi na pytanie jak żyć w sytuacji, gdy w domu jest osoba pijąca. Włączenie się kobiet w takie grupy i w konsekwencji zmiana zachowań w domu doprowadziły wielu alkoholików do podjęcia leczenia. Proszę się nad tym zastanowić, uważam, że bardzo by to Pani pomogło. Są również organizowane treningi na temat „Jak rozmawiać z alkoholikiem o jego piciu i leczeniu?”. Bardzo bym polecała te spotkania. Na pewno Pani by pomogły w rozmowach z mężem.

Serdecznie Pani dziękuję za propozycję i pomoc.

Proszę bardzo i jeśli będzie miała Pani jakiekolwiek problemy to proszę się do nas zgłosić. I proszę być dobrej myśli. Powodzenia.

Diagnoza: Kobieta, która odwiedziła poradnię jest osobą współuzależnioną, jest przystosowana do długotrwałej sytuacji stresowej, spowodowanej piciem partnera i jego destrukcyjnymi zachowaniami. Jednak pragnie bardzo by jej rodzina znowu była taka jak dawniej. Wie, że jest z tym problemem sama, teściowa jej nie pomoże, matki nie chce obarczać swoim problemem, bo ojciec też był alkoholikiem. Jest świadoma choroby męża- alkoholika, jednakże wstydzi się tego, albo raczej boi się reakcji męża na słowo ALKOHOLIK. I raczej nie chce zrozumieć, że to On ma problem a nie Ona oraz, że to Jej zależy na zmianie a nie Jemu.

Uważa również, że wystarczy, aby alkoholik przestał pić, a pragnienie posiadania rodziny, takiej jaką sobie wyobraża, urzeczywistni się. Chce ratować kogoś bliskiego, widząc jego szkodliwe i niebezpieczne funkcjonowanie, chce mieć męża i ojca dla dzieci.

Formalne kroki pomocy kobiecie współuzaleznionej: Przy kolejnym spotkaniu można zaproponować „klientce” skierowanie do psychologa lub zespołu do spraw przemocy w skład, którego wchodzą: terapeuci, pracownik socjalny, prawnik. Na tych spotkaniach kobieta będzie uczyła się tego, jakie ma prawa, jak skutecznie się bronić, otrzyma wsparcie. W kontaktach indywidualnych otrzyma pomoc prawną, pomoc w napisaniu pism oraz wsparcie w trakcie interwencji w instytucjach (policja, sąd). Można również pomóc kobiecie w otrzymaniu środków na lekarstwa dla dziecka w różnego rodzaju fundacjach lub w Opiece Społecznej.

Bibliografia:

1. R. Pawłowska, Poradnictwo pedagogiczne, Warszawa 1986, wydawnictwo szkolne i Pedagogiczne.

2. W.Sikorski, Psychoterapia skłonności samobójczych młodzieży. Teoria i praktyka w: Opieka, Wychowanie, Terapia, Warszawa 1998, numer 3/35

3. ARKA, Nr 21, Biuletyn Komisji edukacji w dziedzinie alkoholizmu i innych uzależnień Fundacji IM. Stefana Batorego,

4. ARKA, Nr 25, Biuletyn Komisji edukacji w dziedzinie alkoholizmu i innych uzależnień Fundacji IM. Stefana Batorego,

5. Problemy alkoholizmu - czasopismo poświecone alkoholizmowi i innym uzależnieniom, Warszawa, numer 1-4.

6. Świat problemów, Warszawa, numer 10/1999

1

Szukasz gotowej pracy ?

To pewna droga do poważnych kłopotów.

Plagiat jest przestępstwem !

Nie ryzykuj ! Nie warto !

Powierz swoje sprawy profesjonalistom.

---