obieg Ti, mineralogia, geologia, itp


OBIEG TYTANU W PRZYRODZIE.

Grupa IV b - tytanowce (Ti, Zr, Hf) TYTAN - Ti

METEORYTY

KSIĘŻYC

  1. bogate w tytan (skały pochodzące z miejsc lądowania misji Apollo 11 i Apollo 17). Wysoki udział tytanu jest wynikiem znacznej zawartości ilmenitu w tych skałach.

  2. znacznie uboższe w tytan (pochodzące z pozostałych rejonów)

SKORUPA ZIEMSKA

STREFA HIPERGENICZNA

W procesach hipergenicznych tytan jest mało ruchliwy. Jego minerały własne (ilmenit, inne tlenki lub krzemiany) są odporne na wietrzenie. Tytan obecny jako domieszka w skałotwórczych krzemianach ulega początkowo uwolnieniu przy ich rozkładzie, lecz szybko przechodzi w postać uwodnionych tlenków, które z kolei przeobrażają się w anataz lub rutyl. Pewna część tytanu może podczas wietrzenia wejść w skład powstających wtedy minerałów ilastych, takich jak kaolinit. Lokalna wędrówka tytanu w profilach wietrzeniowych możliwa jest przy obecności substancji organicznej i odbywa się pod wpływem zawartych w niej kwasów organicznych.

Tytan nie ulega bioakumulacji, a jego nagromadzenie w niektórych pokładach węgli jest związane głównie z wkładkami ilastymi.

GLEBY

- zawartość Ti często osiąga dziesiąte części procentu, a niekiedy 1,5% Ti

- pewna część tytanu może podczas wietrzenia wejść w skład powstających wtedy minerałów ilastych (kaolinit).

ŚRODOWISKA SEDYMENTACYJNE

Tytan jest tutaj transportowany biernie, w postaci pierwotnych nie rozłożonych minerałów lub we wtórnych produktach wietrzenia. Odporne na wietrzenie i jego ciężkie pierwotne minerały (ilmenit, tytanomagnetyt, rutyl) mogą przy tym ulec koncentracji w piaskach (czarne piaski), przy czym wysoki nieraz jej stopień czyni z takich nagromadzeń wartościowe złoża tytanu.

WSPÓŁCZESNE OSADY MORSKIE

Pewne podwyższenie zawartości Ti zauważono w rejonach bliskich wyspom wulkanicznym. Należy to przypisać wpływowi materiału wulkanicznego. W skałach ilastych tytan jest obecny w postaci bardzo drobnych kryształków (igiełek) tlenków tytanu (rutyl, anataz).

ŚRODOWISKA METAMORFICZNE

Tytan jest mało ruchliwy, przeważnie wydziela się we własnych minerałach. Część tytanu skał metamorficznych rozprasza się w piroksenach, amfibolach, biotycie i granatach.

HYDROSFERA

Mała ruchliwość tytanu w środowiskach ziemskich jest przyczyna niewielkich zawartości tytanu w hydrosferze. Jest on jednak powszechnym składnikiem wód.

ŚRODOWISKA HYDROTERMALNE

Pojawiają się tutaj minerały branneryt i davidyt, mające znaczenie jako rudy uranu.

*******************************

Tytan występuje w przyrodzie w postaci Ti4+ i przypuszczalnie Ti3+. Pierwszy jest diadochowi z Fe3+, natomiast Ti3+ z Al3+. Największe koncentracje tytanu w postaci ilmenitu Fe2+TiO3 rejestruje się w bazaltach. W niewielkich ilościach pierwiastek ten jest też obecny w augitach tytanowych i biotycie. W granitach, syenitach i fojaitach tytan wchodzi w skład tytanitu. Na etapie pneumatolitycznym dochodzi niekiedy do krystalizacji rutylu TiO2. minerał ten i jego dwie modyfikacje - anataz i brookit - mogą tworzyć się też w wyniku przeobrażeń hydrotermalnych i metamorficznych.

Nie jest dokładnie znany hipergeniczny odcinek obiegu geochemicznego tytanu. Wiadomo tylko, że wchodzi on w skład rezystatów.

REZYSTATY-materiały klastyczne, przeważnie kwarc SiO2 (główny pierwiastek Si). /jedna z 5 grup osadów, według ich podziału na genezę

Podstawy geochemii środowiska. Zdzisław M.Migaszewski, Agnieszka Gałuszka. Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, Warszawa 2007.

*******************************

Geochemia tytanu jest złożona, a jego losy w strefie hipergenicznej są mało poznane. Nie podlega migracji, ponieważ rozpuszczalność związków w roztworach wodnych jest bardzo mała. Do środowisk sedymentacyjnych tytan transportowany jest biernie, w postaci pierwotnych nie rozłożonych minerałów lub we wtórnych produktach wietrzenia. Odporne na wietrzenie ciężkie jego pierwotne minerały (ilmenit, tytanomagnetyt, rutyl) mogą ulec koncentracji w piaskach. W środowiskach redukcyjnych i kwaśnych oraz przy obecności substancji organicznej tytan jest częściowo uruchamiany i może wchodzić w strukturę minerałów ilastych. Podlega on szczególnej koncentracji (do 40%) w konkrecjach Fe-Mn, które powstają w warunkach redukcyjnych (np. gleby bagienne).

Tytan nie ulega bioakumulacji, a jego nagromadzenie w niektórych pokładach węgli jest związane głównie z wkładkami ilastymi.

GLEBY

Pomimo słabej mobilności tytanu w glebach, jego cześć ulega uruchomieniu i występuje w roztworach, w średnim stężeniu 30μg/l. Dzięki stabilności w poszczególnych poziomach gleb, wykorzystywana jest zawartość tytanu (podobnie jak cyrkonu) do badań ich genezy.

WODY

Mała ruchliwość tytanu w środowiskach ziemskich jest przyczyna niewielkich zawartości w hydrosferze. Jest on jednak powszechnym składnikiem wód, w rzekach i wodach gruntowych występuje średnio w stężeniu 10μg/l, a wodach morskich w dziesięciokrotnie mniejszej ilości .

ATMOSFERA

Występowanie tytanu w powietrzu atmosferycznym pochodzi w dużym stopniu z naturalnego zapylenia.

Biogeochemia pierwiastków śladowych. Alina Kabata-Pendias, Henryk Pendias. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1999.

*******************************

W warunkach hipergenicznych minerały tytanu wykazują odporność na wietrzenie i mogą gromadzić się w złożach okruchowych.

Mineralogia i petrografia kopalin metalicznych i chemicznych. Lidia Chodynicka, Lubomira Zawiślak. Skrypt 1768, Gliwice 1993.

*******************************

Tytan jest pierwiastkiem oksyfilnym, nagromadzającym się w wyższym stopniu w skorupie ziemskiej, niż w jej wnętrzu. W grupie skał magmowych bogatsze w tytan są skały zasadowe, przy czym w niektórych z nich ilość jego może wynosić 1,5% (bazalty), a nawet osiągać około 3%. Natomiast w skałach kwaśnych zawartość jego wyraźnie maleje.

W środowiskach hipergenicznych tytan pozostaje w nierozpuszczalnych produktach wietrzenia, stąd też skały ilaste zawierają go więcej niż pozostałe skały osadowe. Rutyl, ilmenit i tytanomagnetyt mogą się lokalnie koncentrować w żwirach lub piaskach aluwialnych.

MOJA z ALLEGRO

*******************************

1



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
geologia laborki, mineralogia, geologia, itp
Krzemiany - oliwin, mineralogia, geologia, itp
Kopaliny chemiczne, mineralogia, geologia, itp
HiH tabela stratygraficzna, mineralogia, geologia, itp
MIKRO sciaga duzy, mineralogia, geologia, itp
makroskopowo, mineralogia, geologia, itp
geologia labory Cu, mineralogia, geologia, itp
geologia laborki, mineralogia, geologia, itp
Krzemiany - oliwin, mineralogia, geologia, itp
Kopaliny chemiczne, mineralogia, geologia, itp
Zloza mineralne i geologiczne warunki ich powstawania(1), Ochrona Środowiska, Geologia
Właściwości minerałów, Geologia, I semestr, Skały i minerały
Ćwiczenia I (Właściwości makroskopowe minerałów), Geologia i geomorfologia, Geologia(1)
Klasyfikacja minerałów, Geologia, I semestr, Skały i minerały
Zloza mineralne i geologiczne warunki ich powstawania(1), Ochrona Środowiska, Geologia
Minerał, SGGW Inżynieria Środowiska, SEMESTR 1, Rok 1 od Anki, Geologia, geologia, Nowy folder, Geol
mineraly, studia, ochrona środowiska UJ, geologia, ćwiczenia
Algorytm rozpoznawania minerałów, Budownictwo PG, Semestr II, Geologia
sciaga minerały, BUDOWNICTWO, Inżynierka, semestr 3, Geologia

więcej podobnych podstron