Jak można zarejestrować w ZUS własną firmę
Fakt rozpoczęcia działalności trzeba zgłosić do ZUS poprzez zgłoszenie płatnika składek i zgłoszenie do ubezpieczeń siebie jako osoby ubezpieczonej. Zgłoszenia płatnika składek dokonuje się poprzez złożenie formularza ZUS ZFA (zgłoszenie płatnika składek osoby fizycznej) we właściwej jednostce terytorialnej ZUS w formie dokumentu pisemnego według ustalonego wzoru albo w formie wydruku z programu informatycznego udostępnionego przez ZUS. Do zgłoszenia płatnik powinien dołączyć kopie decyzji urzędu skarbowego o nadaniu NIP i zaświadczenia urzędu statystycznego o nadaniu REGON. Zgłoszenia dokonuje się w terminie siedmiu dni od daty powstania obowiązku ubezpieczeń społecznych.
W przypadku osób prowadzących działalność w ramach spółki cywilnej płatnikiem składek na ubezpieczenia wspólników może być za nich spółka lub każdy ze wspólników. W tym drugim przypadku należne za siebie składki każdy wspólnik wykazuje w deklaracji ZUS DRA.
Zgłoszenie do ubezpieczeń
Natomiast zgłoszenia osoby prowadzącej działalność do obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego, rentowych, wypadkowego i zdrowotnego trzeba dokonać w ciągu siedmiu dni od daty powstania obowiązku ubezpieczeń, tj. od dnia rozpoczęcia działalności, poprzez złożenie formularza ZUS ZUA z odpowiednim kodem tytułu ubezpieczenia, tj.:
• 05 70 xx - w przypadku osoby, dla której minimalna podstawa wymiaru to 30 proc. minimalnego wynagrodzenia,
• 05 10 xx - w przypadku osoby, dla której minimalna podstawa wymiaru wynosi 60 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia,
• 05 43 xx - dla wspólników spółki jawnej, partnerskiej, komandytowej, wspólnika jednoosobowej spółki z o.o.
Zgłoszenie do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego następuje w terminie wybranym przez ubezpieczonego, nie wcześniejszym jednak niż data złożenia wniosku o objęcie tym ubezpieczeniem. Złożenie wniosku następuje na formularzu ZUS ZUA. Formularz ten jest jednocześnie drukiem, na którym dokonuje się zgłoszenia do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego.
Oczywiście gdy przedsiębiorca podlega obowiązkowo tylko ubezpieczeniu zdrowotnemu (i nie chce przystąpić do dobrowolnych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych), zgłasza się na druku ZZA tylko do ubezpieczenia zdrowotnego.
Składki na ubezpieczenia społeczne oraz ubezpieczenie zdrowotne przedsiębiorca wykazuje wyłącznie w składanej za siebie deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA. Powinna być ona złożona w terminie do 10 dnia danego miesiąca za miesiąc poprzedni. W tym samym terminie powinny też być opłacone składki.
Osoby prowadzące działalność opłacające składki wyłącznie za siebie (lub za osoby współpracujące) od 30 proc. minimalnego wynagrodzenia lub 60 proc. przeciętnego wynagrodzenia są zwolnione z obowiązku składania deklaracji rozliczeniowej lub imiennych raportów miesięcznych za kolejny miesiąc, jeżeli w ostatnio złożonej deklaracji lub raporcie zadeklarowały jako podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne 30 proc. minimalnego wynagrodzenia lub 60 proc. przeciętnego a na ubezpieczenie zdrowotne kwotę minimalnej podstawy wymiaru składek, tj. 75 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Osoby te są zwolnione z obowiązku składania dokumentów rozliczeniowych za kolejny miesiąc także wówczas, gdy zmiana w stosunku do miesiąca poprzedniego jest spowodowana wyłącznie zmianą minimalnego wynagrodzenia lub przeciętnego wynagrodzenia.
Oznacza to, że osoba, która rozpoczęła działalność od 1 czerwca, powinna złożyć deklarację rozliczeniową za czerwiec (w terminie do 10 lipca), a za kolejne miesiące prowadzenia działalności jest z tego obowiązku zwolniona.
Pliki/formularze do pobrania związane ze sprawą
Zgłoszenie płatnika składek na drukach:
ZUS ZPA - zgłoszenie/zmiana danych płatnika składek - osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej lub
ZUS ZFA - zgłoszenie/zmiana danych płatnika składek - osoby fizycznej oraz
załączane do takiego zgłoszenia dokumenty informacyjne:
ZUS ZAA - adresy prowadzenia działalności gospodarczej przez płatnika składek i/lub
ZUS ZBA - informacja o numerach rachunków bankowych płatnika składek
należy sporządzić i przekazać do ZUS wyłącznie w formie papierowej - na formularzach wg ustalonego wzoru (tj. na oryginalnych formularzach pobranych w jednostkach ZUS) lub w formie wydruku z aktualnego programu "Płatnik".
Zgłoszenie płatnika dokonywane łącznie ze zgłoszeniem do ubezpieczeń/ubezpieczenia:
ZUS ZUA - zgłoszenie do ubezpieczeń/zgłoszenie zmiany danych osoby ubezpieczonej - w przypadku zgłoszenia osoby do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego lub tylko do ubezpieczeń społecznych lub
ZUS ZZA - zgłoszenie do ubezpieczenia zdrowotnego/zgłoszenie zmiany danych - w przypadku zgłoszenia osoby tylko do ubezpieczenia zdrowotnego oraz
załączany do takiego zgłoszenia - w razie potrzeby - dokument informacyjny:
ZUS ZAA - adresy prowadzenia działalności gospodarczej przez płatnika składek,
jeżeli przekazywane są do ZUS w formie papierowej - muszą być sporządzane wyłącznie na formularzach wg ustalonego wzoru (tj. na oryginalnych formularzach pobranych w jednostkach ZUS) lub w aktualnym programie "Płatnik".
Aktualny program "Płatnik" można otrzymać bezpłatnie w każdej jednostce ZUS - na płycie CD-ROM lub pobrać ze strony internetowej Zakładu.
Natomiast wspólnicy spółek: komandytowej, jawnej, partnerskiej lub jednoosobowej spółki z o.o., w związku z obowiązującą od 1 stycznia 2009r . ustawą z dnia 7 listopada 2008 r. o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 209, poz. 1318) składają do ZUS odpowiednio zgłoszenie/wyrejestrowanie siebie jako płatnika składek na własne ubezpieczenia na formularzu ZUS ZFA, ZUS ZWPA, ZUS ZIPA z własnymi odrębnymi danymi identyfikacyjnymi: NIP i PESEL. Mogą tego dokonać również za pośrednictwem sądu rejestrowego.
Wspólnicy spółek komandytowych, jawnych i partnerskich oraz jednoosobowych spółek z o.o., tak samo jak osoby fizyczne prowadzące jednoosobowo działalność gospodarczą lub w ramach spółki cywilnej, w celu dokonania zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych i/lub ubezpieczenia zdrowotnego zobowiązani są przekazać do Zakładu w formie elektronicznej (opatrzony bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym przy pomocy ważnego kwalifikowanego certyfikatu) lub papierowej (bezpośrednio w terenowej jednostce organizacyjnej ZUS lub za pomocą poczty) formularz ZUS ZUA lub ZUS ZZA.