Jak założyć działalność gospodarczą?
Poradnik dla tych, którzy zamierzają uruchomić swoją własną firmę. Poznaj procedurę zakładania indywidualnej działalności gospodarczej.
Dowiedz się co, gdzie, jak i za ile należy załatwić, by zostać Przedsiębiorcą!
Podstawowe definicje:
Zgodnie z Ustawą Prawo działalności gospodarczej:
1. Działalność gospodarcza jest to działalność wytwórcza, handlowa, budowlana, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i eksploatacja zasobów naturalnych, wykonywana w sposób zorganizowany, ciągły i w celach zarobkowych.
2. Przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna nie będąca osobą prawną, której ustawa przyznaje osobowość prawną, prowadząca we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową.
Przepisów ustawy nie stosuje się do działalności wytwórczej w rolnictwie w zakresie upraw rolnych oraz chowu i hodowli zwierząt, ogrodnictwa, warzywnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego, a także wynajmowania przez rolników pokoi i miejsc na ustawienie namiotów, sprzedaży posiłków domowych i świadczenia w gospodarstwach rolnych innych usług związanych z pobytem turystów.
Pierwsze kroki przy zakładaniu firmy
Załóżmy, że wiesz już dokładnie co chcesz robić. Przemyślałeś swoje cele, wiesz jak je zrealizować, sporządziłeś biznes plan. Pozostaje zatem już tylko założyć własną działalność gospodarczą.
REJESTRACJE INDYWIDUALNEJ DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ:
1. Urząd gminy - wpis do ewidencji działalności gospodarczej
2. Urząd statystyczny - zgłoszenie działalności do rejestru REGON
3. Wykonanie pieczątki + założenie rachunku
4. Zakład Ubezpieczeń Społecznych - zgłoszenie do ubezpieczenia społecznego
5. Urząd Skarbowy - Przyznanie numeru NIP, opodatkowanie VAT
6. Państwowa Inspekcja Pracy - tylko w przypadku zatrudniania pracowników
7. Państwowa Inspekcja Sanitarna - tylko w przypadku niektórych działalności
UWAGA: od 1 stycznia 2004 roku przedsiębiorcy uzyskali możliwość załatwienia większości spraw związanych z rejestracją firmy w jednym okienku urzędu gminy. Udogodnienie to dotyczy załatwiania formalności opisanych w kroku pierwszym, drugim i piątym.
O możliwości podjęcia działalności gospodarczej decyduje uzyskanie wpisu do rejestru przedsiębiorców. W zależności od formy prawnej, w jakiej jest prowadzona działalność, istnieją następujące opcje:
a) działalność gospodarcza prowadzona samodzielnie lub w spółce cywilnej przez osobę fizyczną - wymaga zgłoszenia do ewidencji działalności gospodarczej prowadzonej przez gminę
b) działalność gospodarcza prowadzona w formie spółki prawa handlowego - rejestracja przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym.
Krok 1 - Urząd gminy lub miasta - wpis do ewidencji
W Urzędzie Miasta / Gminy właściwym ze względu na miejsce zamieszkania składamy wniosek o wpis do ewidencji działalności gospodarczej. We wniosku podajemy:
- nazwę firmy - jeśli nazwa jest rozbudowana to dobrze jest podać nazwę pełną i skróconą,
- imię i nazwisko właściciela oraz adres zameldowania,
- imię i nazwisko pełnomocnika,
- rodzaj działalności - dobrze jest uwzględnić wszystkie możliwe działalności jakie chcemy aktualnie i w przyszłości wykonywać. Każda przyszła dodatkowa zmiana objęta jest dodatkowym kosztem.
- miejsce wykonywania działalności - zazwyczaj podać należy siedzibę firmy, którą trzeba odpowiednio oznaczyć na zewnątrz (szyld z nazwą i adresem firmy). W przypadku, gdy nasza usługa głównie wykonywana jest u klienta, należy wskazać obszar wykonywania działalności gospodarczej i siedzibę firmy.
- datę rozpoczęcia działalności - należy podać planowany moment rozpoczęcia działalności gospodarczej; faktyczny moment rozpoczęcia to dzień pierwszej sprzedaży,
- numer zezwolenia, jeśli działalność wymaga zezwolenia.
Wymagane dokumenty: dowód osobisty
Kosz: 100 zł za znaczki skarbowe.
Prowadzenie niektórych rodzajów działalności wymaga uzyskania zezwolenia lub koncesji, regulują to przepisy Prawa działalności gospodarczej i innych ustaw, które wymagają różnego rodzaju pozwoleń, upoważnień, zgód i licencji.
Koncesji wymaga wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie:
poszukiwania i rozpoznawania złóż kopalin, wydobywania kopalin ze złóż, bezzbiornikowego magzynowania substancji oraz składowania odpadów w górotworze, w tym w podziemnych wyrobiskach górniczych
wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią i amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojkowym lub policyjnym
wytwarzania, przetwarzania, magazynowania, przesyłania, dystrybucji i obrotu paliwami i energią
ochrony osób i mienia
transportu lotniczego oraz wykonywania innych usług lotniczych
budowy i eksploatacji autostrad płatnych
zarządzania liniami kolejowymi oraz wykonywanie przewozów kolejowych
rozpowszechniania programów radiowych i telewizyjnych.
Zezwolenia wymaga pozostała działalność gospodarcza podlegająca koncesjonowaniu na podstawie:
ustawy o zwalczaniu niedozwolonego wyrobu spirytusu
ustawy o łączności
ustawy o środkach farmaceutycznych, materiałach medycznych, aptekach, hurtowniach i Inspekcji Farmaceutycznej
ustawie o ochronie roślin uprawnych
Prawa łowieckiego
ustawy o wyrobie i rozlewie wyrobów winiarskich oraz obrocie tymi wyrobami
ustawy o administrowaniu obrotem z zagranicą towarami i usługami oraz o obrocie specjalnym.
KONCESJE są udzielane na czas oznaczony, nie krótszy niż 2 lata i nie dłuższy niż 50 lat. Wniosek o udzielenie koncesji powinien zawierać:
- oznaczenie przedsiębiorcy, jego siedziby i adres,
- numer w rejestrze przedsiębiorców,
- określenie rodzaju i zakresu wykonywania działalności gospodarczej, na którą ma być udzielona koncesja,
- informacje określone w przepisach ustaw regulujących w sposób szczegółowy dany rodzaj działalności.
Następnie, po około 2-3 tygodniach należy zgłosić się po dokument wpisu naszej firmy do ewidencji działalności gospodarczej. Dokument otrzymuje również: Urząd Skarbowy, ZUS i Urząd Statystyczny.
Wszystkie zmiany dotyczące stanu faktycznego i prawnego należy zgłosić w ciągu 14 dni od ich zaistnienia.
KROK 2 URZĄD STATYSTYCZNY - REGON
REGON - numer identyfikacji statystycznej, jest zakodowanym systemem informacji o nazwie firmy, adresie, rodzaju prowadzonej działalności, formie prawno-organizacyjnej, rodzaju własności i sposobie finansowania. Numer ten na stałe jest przypisany do firmy. Zmieniać go należy tylko wtedy, gdy zmianie ulegnie podstawowy profil działalności. Wraz z REGON-em określana jest Twoja działalność podstawowa i drugorzędna wg polskiej (PKD) i europejskiej (EKD) klasyfikacji działalności. Z chwilą uzyskania numeru REGON należy się nim posługiwać we wszystkich dokumentach związanych z wykorzystywaniem zobowiązań podatkowych oraz niepodatkowych (np. czynszu lub dzierżawy płaconej gminie). Trzeba go także używać na wszelkich oficjalnych drukach firmowych, ofertach a także umieścić na pieczątce firmowej.
Wymagane dokumenty: dowód osobisty, kopia wpisy do ewidencji działalności gospodarczej.
Nadanie numeru jest bezpłatne.
W ciągu 14 dni od dnia uzyskania wpisu należy złożyć wniosek RG-1 we właściwym ze względu na siedzibę Urzędzie Statystycznym.
Wniosek RG-1 o wydanie nr REGON powinien zawierać:
- nazwę firmy
- adres, telefon firmy,
- formę prawno-organizacyjną,
- procentowy udział własności,
- rodzaj przeważającej działalności, wg Polskiej Klasyfikacji Działalności
- stan aktywności prawnej i ekonomicznej.
Do wniosku należy dołączyć kopię wpisu do ewidencji działalności gospodarczej.
Pamiętać trzeba o tym, że w Urzędzie Statystycznym musimy zgłaszać każde zmiany dotyczące stanu faktycznego i prawnego.
Z urzędu otrzymujemy zaświadczenie o nadanym numerze REGON. Naszym obowiązkiem jest posługiwanie się tym zaświadczeniem.
Czas oczekiwania wynosi 2 tygodnie.
KROK 3 PIECZĘĆ I KONTO BANKOWE
Pieczęć powinna zawierać następujące informacje:
- pełna nazwa firmy, nazwa skrócona, siedziba firmy,
- numer REGON, numer NIP,
- telefon.
Wyrobienie pieczątki zazwyczaj kosztuje 30-50 zł.
Po wyrobieniu pieczęci, należy założyć konto bankowe. W myśl Ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, jest ono obowiązkowe.
Wymagane dokumenty: dowód osobisty, ewentualnie kopia wpisu do działalności gospodarczej, ksero nadania REGONu.
Założenie konta zazwyczaj jest bezpłatne.
O założeniu i każdorazowej zmianie konta bankowego musimy powiadomić Urząd Skarbowy i ZUS.
KROK 4 ZUS
Wymagane dokumenty: pełne dane firmy, właściciela, osób współpracujących, pracowników: REGON, numer wpisu do ewidencji i nazwę organu prowadzącego rejestr, numer rachunku bankowego firmy, dane personalne, numery NIP (wszystkich osób), rodzaj dokumentów tożsamości z numerem i serią.
Zgłoszenie jest bezpłatne.
Kolejnym krokiem jest zgłoszenie naszej firmy jako płatnika składek - wypełniamy druk ZFA (zgłoszenie płatnika składek - osoby fizycznej oraz - druk ZUA (zgłoszenie do ubezpieczenia osoby ubezpieczonej).
Zgłoszenie to powinno nastąpić do 7 dni od rozpoczęcia działalności gospodarczej, zaś w przypadku zatrudnienia pracowników do 7 dni od rozpoczęcia pracy.
Jeśli my albo pracownicy mamy pełnoetatową pracę płatną powyżej minimalnej pensji krajowej, wówczas te osoby należy zgłosić tylko do ubezpieczenia zdrowotnego na formularzu ZZA.
Rozliczać z ZUS-em można się poprzez program komputerowy Płatnik, który jest bezpłatny. Jest on do pobrania ze strony www.zus.gov.pl
KROK 5 URZĄD SKARBOWY
Wymagane dokumenty: informację o rachunku bankowym, odpis zaświadczenia o nadaniu REGONu,
tytuł prawny do lokalu, w którym będzie siedziba firmy, kopia zaświadczenia o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej.
Koszt ok.160 ZŁ: opłata skarbowa od wniosku - 5 zł (+ 0,50 zł za każdy załączony do wniosku dokument) oraz opłata skarbowa w gminie tytułem rejestracji VAT - 152 zł.
Każdy przedsiębiorca jest zobowiązany w ciągu 7 dni od rozpoczęcia działalności zgłosić ten fakt do Urzędu Skarbowego. W tym celu należy wypełnić:
- formularz NIP-1 - osoby fizyczne muszą złożyć we właściwym dla siedziby firmy urzędzie skarbowym. Przy składaniu formularza NIP-1,trzeba także poinformować, kto będzie prowadził księgowość firmy. Księgowość można prowadzić samemu, albo przekazać do prowadzenia w biurze podatkowym. O wszystkich zmianach po złożeniu NIP-1, musimy również powiadamiać urząd skarbowy, w terminie 7 dni od zaistnienia zmiany na tym samym formularzu. Prywatny numer NIP osoby fizycznej w momencie rozpoczęcia działalności staje się NIP-em firmowym. W Urzędzie Skarbowym zobowiązani jesteśmy także do zgłoszenia odpowiedniej formy opodatkowania,
KROK 6 PAŃSTWOWA INSPEKCJA PRACY
Jeśli zatrudniamy pracowników, to w ciągu 14 dni od rozpoczęcia działalności/ zatrudnienia pierwszego pracownika należy powiadomić o tym Państwową Inspekcję Pracy. My jako pracodawca musimy wypełnić Kartę Zgłoszenia Pracodawcy. Musimy złożyć informacje o miejscu, rodzaju i zakresie prowadzonej działalności i przewidywanej liczbie pracowników, a także o przyjętych środkach bhp - w terminie 14 dni od rozpoczęcia działalności.
KROK 7 PAŃSTWOWA INSPEKCJA SANITARNA
Jeżeli nasza działalność obejmować ma: sprzedaż artykułów spożywczych, prowadzenie pubu, kawiarni lub innego obiektu gastronomicznego, czy też gabinetu kosmetycznego i in. to należy dokonać jej zgłoszenia do Państwowej Inspekcji Sanitarnej.
Potrzebne będą następujące informacje: dane dotyczące zakładu (miejsce, zakres, rodzaj prowadzonej działalności), datę rozpoczęcia działalności, Dane dotyczące rejestracji działalności gospodarczej, liczbę pracowników oraz dane o środkach i procedurach przedsięwziętych w celu spełnienia wymagań wynikających z przepisów dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą (wymóg ten wynika z art. 209 § 1 kodeksu pracy). Są to: sposób zaopatrzenia w wodę, sposób odprowadzania nieczystości płynnych (ścieki), sposób usuwania odpadów, rodzaj produkcji, procesów technologicznych stwarzających zagrożenie dla zdrowia pracowników.
Należy tego dokonać w terminie 14 dni od rozpoczęcia działalności.