PRAWO ADMINISTRACYJNE- Wykład 9.10.2005 r.

POJĘCIA PODSTAWOWE

-prawo ustrojowe

Część ogólna-

-prawo formalne

Administracja publiczna- pierwsza definicja to def. Negatywna, nawiązuje do trójpodziału władzy. Administracja publiczna to działalność państwa i innych podmiotów publicznych, część działalności państwa, która pozostaje po wyłączeniu z całości działalności państwa działalności legislatywy i judykatury. Postawiono znak równości między administracją publiczną a władzą wykonawczą. Np. Prezydent - władza wykonawcza ale i inne też: prerogatywy- prawo łaski, Veto. Tak do końca znaku równości nie można postawić.

Na władzę wykonawczą składa się:

1. administrowanie- wykonywanie woli ustawodawcy

2. rządzenie- działalność kreatywna, organizatorska

Ta definicja jest traktowana poważnie, można wyciągnąć z niej wnioski. W PRL dyskredytowano tą def. , (def. Bezpłodna, nic z niej nie wynika). Część fachowców w PRL twierdziła, że def. nie koniecznie jest negatywna.

1) def. wskazuje, że administrowanie jest działalnością podmiotów publicznych

2) administracja publiczna jest inną działalnością niż legislatywa i judykatura

3) def. określa granice pojęcia administracji publicznej

Prof. Starościak dorobił do def. wskazanie pozytywnych cech administracji publicznej. Trzy cechy można przypisać administracji publicznej:

1. działalność ma inicjatorski charakter- ta cecha odróżnia działalność administracji publicznej od działalności judykatury, która spowodowana jest zawsze z inicjatywy innego podmiotu niż judykatury. Sąd nie podejmuje sam działalności, musi się do niego ktoś zwrócić.(wyjątek- sygnalizacja). W administracji publicznej jest inaczej , podejmuje ona sama działania. Organy legislatywy mogą też inicjować działanie- inicjatywa ustawodawcza poselska. (przeważają jednak projekty rządowe).

2. Administracja publiczna tym się charakteryzuje gdyż są podejmowane działania do sytuacji bardziej lub mniej konkretnej. Pod tym względem działalność administracji publicznej wykazuje podobieństwa do działania judykatury (dotyczy indywidualnej, konkretnej sytuacji np. kara za konkretne przestępstwo). Odpowiednikiem wyroku sądowego jest decyzja (przyznanie lub cofnięcie koncesji podobne do wyroku sądowego). Legislatywa- stanowienie norm generalnych i abstrakcyjnych- czyli akty normatywne. Administracja różni się - akty indywidualne konkretne np. koncesja na sprzedaż alkoholu- detal i gastronomia. Ścisłe określenie punktu sprzedaży oraz procentu : do 4,5%; do 18%; powyżej 18% alkoholu. Legislatywa zajmuje się także sprawami konkretnymi ( afery Orlen, Rywin)

3. To co różni administrację publiczną od legislatywy i judykatury to to , że administracja publiczna podejmując działania nie tylko stanowi normy postępowania ale podejmuje na szeroką skalę działalność w formie działań faktycznych.

Ale gdy sąd wyda wyrok to będzie to norma indywidualno -konkretna. Dla administracji publicznej ważne jest to, że administracja publiczna podejmuje działalność w postaci działań faktycznych. Jednak administracja publiczna wyręcza się podmiotami prywatnymi np.; rolą administracji publicznej> administracji drogowej- zarządzanie drogami ale wyręcza się prywatnymi podmiotami (odcinek autostrady N.Tomyśl -Konin ), bardziej na wschód inaczej- generalny inwestor- Generalna dyrekcja dróg publicznych- a następnie wydanie koncesji na eksploatację. Również parking pod pl. Wolności, który należ do miasta jest budowany przez zagraniczną firmę w systemie BOT.

DEFINICJE POZYTYWNE ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ

Ogół definicji dzieli się na def. podmiotowe i przedmiotowe. Administracja publiczna w znaczeniu przedmiotowym to działalność o pewnych cechach.

Administracja publiczna w znaczeniu podmiotowym to jakieś podmioty tak nazwane w konstytucji, ustawach zwykłych o jakichś cechach. Zwrot „administracja publiczna” w znaczeniu przedmiotowym czyli nieważne kto podejmuje działanie ale o jakich cechach. W sensie podmiotowym działa administracja publiczna. W sensie przedmiotowym może działać legislatywa i judykatura (komisje śledcze i sygnalizacja).

Ze względu na przedmiot działania w ramach pojęcia administracji publicznej przedmiotowo nasz prawodawca wyróżnia:

-Administrację publiczną której działalność obejmuje różne dziedziny życia społecznego

1. administracja drogowa- utrzymanie, planowanie

2. administracja celna

3. administracja architektoniczno - budowlana

4. administracja probiercza

5. administracja wodna

6. administracja wojskowa

7. administracja żeglugi śródlądowej

8. administracja morska

Podział w ujęciu podmiotowym:

Administracja publiczna

/ | \

Adm. Rządowa Adm. Publiczna Adm. Samorządowa

C| ministerstwa / | \

Centr.organy adm. Rządowej / | \

T| W | | samorząd samorząd samorząd

| P adm.zesp. i adm. Niezesp. Gosp. zawodowy terytorialny

| G C krajowe C naczelne R samorząd województwa

T T okręgowe L samorząd powiatu

Samorząd gminy

Na szczeblu województwa administracja rządowa to: wojewoda i kierownicy wojew. Zespolonych służb, inspekcji i straży. Na szczeblu powiatów: kierownicy powiatowych zespolonych służb, inspekcji i straży. Na szczeblu gminy administracji rządowej zespolonej nie ma. Ale działa administracja rządowa nie zespolona np. administracja skarbowa. Działa ona w ramach podziałów specjalnych kraju.

Samorząd terytorialny: szczebel regionalny- samorząd województwa.

Szczebel lokalny - samorząd powiatu i gminy

Są cztery grupy samorządów zawodowych (zawody zaufania publicznego) :

1. dla zawodów prawniczych

2. dla zawodów medycznych

3. dla zawodów technicznych

4. inne

Samorządy gospodarcze: Izby handlowe, przemysłowe, rzemieślnicze. Samorząd gospodarczy działa centralnie i terenowo.

Administracja publiczna dysponuje władztwem publicznym nazywanym władztwem administracyjnym. Ale nie zawsze go używa. Administracja publiczna działa także w tzw., formach nie władczych np. wojewoda jest organem administracji architektoniczno- budowlanej i jest władny uchylić pozwolenie na budowę wydane przez starostę (gdyż jest organem wyższego stopnia). Działanie nie władcze: gosp. nieruchomościami np. sprzedaż gruntu przez gminę - czynność cywilno-prawna (zero władztwa)

Podział administracji publicznej

1. Administracja publiczna władcza

2. Administracja publiczna nie władcza

Opiera się na kryterium używania lub nie używania władztwa w podejmowaniu działania.

Przypadki:

Działanie polegające na zawieraniu porozumień np. kontrakt wojewódzki - instrument rozwoju regionalnego- czynność konsensualna , która nie ma charakteru cywilno- prawnego. Przy działaniach przy użyciu władztwa nie można domniemywać i nie można stosować wykładni rozszerzającej a należy opierać się na ścisłej interpretacji ustaw.

Administracja świadcząca- Ernst Forsthof - 1938r. „Administracja publiczna jako dostarczyciel usług”. Tej administracji przeciwstawia się administrację wkraczającą. Kryterium podziału stanowi skutek działań. Uszczerbek administrowanemu- wkraczająca, jest ona jednocześnie administracją władczą. III Rzesza i PRL dostarczały usług administracyjnych na dużą skalę: pomoc społeczna, świadczenia rodzinne, prowadzenie szkół publicznych, usługi zdrowotne, usługi bezpieczeństwa: areszty, więzienia, czyli czynności faktyczne. Według innych autorów: każda czynność wykonywana przez administrację publiczną, w wyniku której podmiot administrowany doznaje jakiegokolwiek przysporzenia.( licencja, koncesja).

1

---