Ochrona środowiska to:
świadoma i celowa działalność państwa, która polega na racjonalnym kształtowaniu środowiska przyrodniczego poprzez jego właściwe użytkowanie i ochronę, w oparciu o poznane prawa przyrodnicze, ekonomiczne i społeczne
nauka zajmująca się badaniem zależności między organizmami żywymi, a ich środowiskiem życia
dyscyplina naukowa zajmująca się poznaniem związków i zależności pomiędzy społeczeństwem, a przyrodą, aby w nim sterować oraz osiągać niezbędną równowagę w funkcjonowaniu tych dwóch podsystemów
zespół środków i działań zmierzających do utrzymania środowiska w stanie zapewniającym optymalne warunki bytowania człowieka
Co jest przedmiotem ekologii?
państwo
człowiek
środowisko
Patronem ekologii jest:
św. Patryk
św. Franciszek z Asyżu
św. Ignacy Loyola
św. Franciszek Salezy
Wymień zjawiska składające się na współczesny kryzys ekologiczny
globalne ocieplenie
wycinanie lasów tropikalnych
niszczenie lasów przez emisje przemysłowe
erozja i pustynnienie gleb
wzrost zasolenia gleb
zanieczyszczenia wód i oceanów ropą
kwaśne deszcze
zanik różnorodności gatunkowej
rozprzestrzenianie pasożytów
awarie urządzeń jądrowych
produkcja i składowanie odpadów radioaktywnych
niszczenie warstwy ozonowej
Prekursorem filozofii ekologicznej jest:
Ernest Haeckel
prof. Henryk Skolimowski
Władysław Kopaliński
Gro Harlem Brundtland
W jaki sposób można oszczędzać energię elektryczną w gospodarstwach domowych?
używanie żarówek energooszczędnych (ale można ich często włączać i wyłączać)
gasić światło w nieużywanych przez dłuższy czas pomieszczeniach
używanie jednej żarówki o większej mocy niż kilku o mniejszej mocy
przełączniki regulujące natężenie światła w lampach
wyłączanie nieużywanych urządzeń (TV, radio)
używanie energooszczędnych urządzeń
LODÓWKI (ustawiane w chłodnym miejscu, nie dopuszczanie do ich zaszronienia, unikać częstego otwierania, unikać maxymalnej temperatury chłodzenia, nie wkładać ciepłych rzeczy)
PRALKA (pranie wstępne tylko przy bardzo brudnej odzieży, proszki do prania w niskich temperaturach, całkowicie wypełniony bęben)
KUCHENKA ELEKTRYCZNA (garnki z płaskim i grubym dnem, gotowanie pod przykryciem)
Jakie gazy powodują efekt cieplarniany? (dwutlenek węgla, metan, freony i inne, ozon, tlenki azotu)
dwutlenek węgla, ozon i tlenki azotu (dwutlenek węgla, metan, podtlenek azotu, ozon, freony i halony)
dwutlenek węgla, metan i ozon
tlenki azotu, freony i inne
wszystkie odpowiedzi są poprawne
Efekt cieplarniany:
jest potrzebny, gdyż bez niego kula ziemska byłaby pokryta lodem
jego przyczyną jest zmiana składu chemicznego atmosfery
to zjawisko podwyższenia temperatury planety
jest zjawiskiem zbędnym i niekorzystnym
Co jest przyczyną wzrostu emisji dwutlenku węgla CO2 do atmosfery?
wylesianie
pożary sawann i lasów
spalanie paliw kopalnianych
Metan emitowany jest w sposób naturalny do atmosfery poprzez:
pożary roślinności
produkcję aluminium jako produkt uboczny
wulkany i wyładowania atmosferyczne
beztlenowy rozkład materii organicznej na terenach podmokłych
Pierwsza międzynarodowa konwencja dotycząca ochrony środowiska odbyła się:
w Sztokholmie 1972 r.
w Rio de Janeiro 1972 r.
w Rio de Janeiro 1992 r.
w Sztokholmie 1992 r.
Wymień podstawowe dokumenty opracowane na konferencji ONZ w Rio:
Deklaracja z Rio w sprawie środowiska i rozwoju
Deklaracja wytyczająca kierunki zrównoważonego rozwoju lasów wszystkich typów, ich ochrony i użytkowania
Konwencja o biologicznej różnorodności
Konwencja o zmianie klimatu
Agenda 21 - Globalny Program Działań
Co określa Agenda 21 - Globalny Program Działań?
Określa cele, zadania i środki, które powinny być podjęte przez rządy poszczególnych państw i władze lokalne, aby pogodzić strategię zrównoważonego rozwoju społeczno-gospodarczego z wymogami ochrony środowiska
Omawia sposoby finansowania i rozwój prawa międzynarodowego
Omawia ochronę elementów środowiska (tzn. ochronę atmosfery, lasów, terenów górskich, wsi i rolnictwa, oceanów i zasobów słodkowodnych, gospodarowanie odpadami toksycznymi)
Odzwierciedla ogólnoświatowe porozumienie i zaangażowanie polityczne (179 państw) na rzecz współpracy w dziedzinie rozwoju i środowiska w XXI wieku. Program ten zajmuje się problemami dnia dzisiejszego oraz przygotowuje się do rozwiązywania problemów następnych stuleci. Agenda uznaje, że wprowadzenie zrównoważonego rozwoju spada przede wszystkim na rządy, które są zobowiązane do opracowania krajowych strategii, planów i polityki ekorozwoju.
Wymień 12 reguł ery ekologicznej: (Dokument nr 1 - Deklaracja z Rio w sprawie środowiska i rozwoju)
Uznanie rozwoju psychicznego człowieka za główny cel życia
Określenie nieprzekraczalnego poziomu zaspokajania własnych potrzeb materialnych
Przyjęcie przeciętnej dzietności w rodzinie (2 dzieci)
Zaakceptowanie koncepcji zrównoważonego rozwoju (ekorozwoju)
Dążenie do ochrony głównych ekosystemów ziemi
Opanowanie wiedzy o zarządzaniu zasobami przyrody
Przyjęcie koncepcji wspierającego otwartego systemu ekologicznego
Przyjęcie zasady sprawiedliwego handlu
Opodatkowanie krajów uprzemysłowionych na rzecz krajów rozwijających się
Kreowanie narodowych polityk ekologicznych
Rozwijanie praw i aktywności obywateli
Tworzenie nowych proekologicznych struktur organizacyjnych
Podstawowe założenia ekorozwoju nie obejmują:
zachowania i polepszenia stanu zdrowia ludzi, bezpieczeństwa pracy i dobrobytu
długotrwałego wykorzystania odnawialnych zasobów naturalnych
utrzymania stabilności procesów ekologicznych i ekosystemów
wszystkie odpowiedzi są błędne
Podstawowe zasady polityki ekologicznej (dotyczącej organizacji życia społeczno - gospodarczego):
zasada Zrównoważonego rozwoju
zasada Prewencji
zasada Przezorności
zasada Zanieczyszczający Płaci
zasada Kompleksowości ochrony środowiska
zasada Dostępu do informacji o środowisku
zasada Ekonomizacji
zasada Legalności
zasada Partycypacji publicznej w rozwiązywaniu problemów środowiskowych
zasada Integracji ochrony środowiska z politykami sektorowymi
Zasada prewencji:
kto podejmuje działalność mogącą negatywnie oddziaływać na środowisko jest zobowiązany do zapobiegania temu oddziaływaniu
jej głównym celem jest poszukiwanie środków i warunków zabezpieczających długotrwałe zachowanie funkcji systemu ekologicznego związanego ze środowiskiem naturalnym
przyznaje każdemu prawo do informacji o środowisku i jego ochronie
polega na maksymalnym wykorzystaniu mechanizmów rynkowych dla minimalizacji kosztów ochrony środowiska
Opłata za korzystanie ze środowiska jest ponoszona za:
wprowadzanie ścieków do wód
wprowadzanie ścieków do ziemi
składowanie odpadów
wprowadzanie gazów do powietrza
Wymień po 3 biogenne i antropogenne źródła zanieczyszczeń powietrza
wybuchy wulkanów
pożary lasów i stepów
pyłki kosmiczne
pyłki roślin
erozja gleby
zakłady przemysłowe
silniki spalinowe
piece ogrzewające gosp. domowe
procesy jądrowe
wydobywanie kopalin i innych...
Do instrumentów zasady ekonomizacji zaliczamy:
opłaty produktowe i depozytowe
handel emisjami
opłaty za korzystanie ze środowiska
odpowiedzi a) i c) są prawidłowe
Wymień i scharakteryzuj 3 rodzaje ekotoksyn
TLENKI WĘGLA (procesy spalania) - powodują zmiany stanu powietrza i zaburzenia biometorologiczne
TLENKI SIARKI (procesy spalania) - działanie toksyczne, zakwaszanie i korozja, rozwój bakterii siarkowych
TLENKI SIARKI (procesy spalania / emitory chemiczne) - działanie toksyczne, zakwaszanie i korozja, rakotwórcze.
ODORY (przemysł chemiczny, włókienniczy) - toksyczny, powoduje nacisk psychiczny i poczucie zagrożenia
PYŁY -(procesy spalania, inne emitory) - chorobotwórcze i toksyczne zanieczyszczenie tlenu.
FOSFORANY -(rolnictwo) - przenawożenie terenów.
EKOROZWÓJ (ZRÓWNOWAŻONY ROZWÓJ)
Prawo do zaspokojenia aspiracji rozwojowych obecnych generacji bez ograniczania praw przyszłych pokoleń, które będą posiadały prawo do swojego rozwoju
ZRÓWNOWAŻONY ROZWÓJ - taki rozwój społeczno - gospodarczy, w którym integruje się działania polityczne, gospodarcze i społeczne z zachowaniem równowagi przyrodniczej i trwałości podstawowych procesów przyrodniczych, w celu zagwarantowania spełnienia podstawowych potrzeb poszczególnych społeczności lub obywateli zarówno współczesnego pokolenia, jak i przyszłych pokoleń.
EKOLOGIA - nauka zajmująca się badaniem zależności między organizmami żywymi, a ich środowiskiem życia.
EKOLOGIA =/= OCHRONA ŚRODOWIAKA
OCHRONA ŚRODOWISKA - zespół środków i działań zmierzających do utrzymania środowiska w stanie zapewniającym optymalne warunki bytowania człowieka.
(wg POŚ: to podjęcie lub zaniechanie działań, które umożliwia zachowanie lub przywrócenie równowagi przyrodniczej).
ŚRODOWISKO - ogół elementów przyrodniczych, w tym także przekształconych w wyniku działalności człowieka (powietrze, powierzchnia ziemi, woda, klimat, krajobraz...) oraz pozostałe elementy różnorodności biologicznej, a także wzajemne oddziaływania pomiędzy tymi elementami.
EKOLOGIA CZŁOWIEKA - nauka o wzajemnym oddziaływaniu środowiska i populacji ludzkiej. Dąży do:
wyjaśnienia wpływu i skutków działalności człowieka na biologiczny rozwój człowieka
ukazania właściwych kierunków postępowania w gospodarczej działalności człowieka.
EKOLOGIA SPOŁECZNA - dyscyplina naukowa zajmująca się poznaniem związków i zależności pomiędzy społeczeństwem, a przyrodą, po to aby sterować w tym społeczeństwie i osiągnąć niezbędną równowagę w funkcjonowaniu tych dwóch podsystemów. (rozwiązań upatruje w zmianach struktur społecznych)
MYŚLENIE EKOLOGICZNE - wielostronne i całościowe, perspektywistyczne uświadamianie sobie konsekwencji płynących dla przyrody, związanych z działalnością człowieka w środowisku z uwzględnieniem koncepcji optymalizacji tych poczynań z punktu widzenia ochrony środowiska.
GAZY CIEPLARNIANE - substancje chemiczne występujące w atmosferze, których budowa fizyczno-chemiczna pozwala na zatrzymanie i magazynowanie ciepła pochodzącego z powierzchni ziemi.
RÓŻNORODNOŚĆ BIOLOGICZNA - zróżnicowanie wszystkich żywych organizmów, z uwzględnieniem między innymi: lądowych, morskich oraz innych wodnych ekosystemów i zespołów ekologicznych, których są częścią. Dotyczy to różnorodności w obrębie gatunku, pomiędzy gatunkami oraz różnorodności ekosystemów.
POLITYKA EKOLOGICZNA - świadoma i celowa działalność państwa, która polega na racjonalnym kształtowaniu środowiska przyrodniczego poprzez jego właściwe użytkowanie i ochronę w oparciu o poznane prawa przyrodnicze, ekonomiczne i społeczne.
ZANIECZYSZCZENIA ŚRODOWISKA - wszelkie zmiany fizyczne, chemiczne i biologiczne powodujące zachwianie równowagi ekologicznej w środowisku.
ZANIECZYSZCZENIA POWIETRZA - wprowadzanie do powietrza substancji stałych, ciekłych lub gazowych w ilościach, które ujemnie wpływają na zdrowie i życie człowieka, klimat, przyrodę, glebę, wodę lub spowodować inne szkody.