ADMINISTRACJA -jest to zorganizowana działalność, zmierzająca do osiągnięcia zamierzonych celów, dlatego możemy mówić o administracji w domu, przeds. Społecznej, spółki, gminy, państwa)
ADMINISTRACJA PUBLICZNA- jest sprawowana przez państwo w najszerszym tego słowa znaczeniu, a więc przez organy państwowe, samorząd oraz inne podm.administracyjne.
Wg definicji negatywnej administracją jest każda działalność państwowa niebędąca działalnością ustawodawczą i sądowniczą.
W ZAKRESIE JEJ DZIAŁALNOŚCI ZNAJDUJĄ SIĘ ZAGADNIENIADOTYCZ.: EWODENCJI LUDNOŚCI, AKTÓW STANU CYWILNEGO, DOWODÓW SOSOBISTYCH, PASZPORTÓW, GOSP.KOMUNALNEJ, SPRAW WODNYCH, GÓRNICZYCH, RUCHU DROGOWEGO ,OŚWIATY, KULTURY, SŁUŻBY ZDROWIA, PORZĄDKU PUBLICZNEGO, OBRONNOŚCI KRAJU
DZIAŁALNOŚĆ USTAWODAWCZA-polega na tworzeniu nowego prawa bądź zmianie lub uchylaniu już obowiązującego
CECHY ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ:
Administracja jest zjawiskiem społecznym i jej przedmiotem jest współżycie społeczne, zajmuje się sprawami wspólnoty, z faktu tego wynika ukierunkowanie na interes publiczny.
Interes publ. nie jest ustalony raz na zawsze, lecz jest zmienny w czasie w społeczeństwie demokratycznym zachodzi pytanie, co leży w interesie danego społeczeństwa i jakich wyborów należy dokonać, aby zaspokoić dane potrzeby.
Cechuje ją aktywność, inicjatywa, jej działalność skierowana jest na przyszłość wynika to z przepisów, które są generalne i abstrakcyjne a działalność administracji przekształca je w rzeczywistość.
Administracja podejmuje konkretne środki do uregulowania spraw jednostkowych i urzeczywistnienia określonych przedsięwzięć.
WŁADZTWO ADMINISTRACYJNE-jednostka czy grupa jednostek działająca jako organ państwa ma możliwość wprowadzić swoje decyzje w drodze przymusu państwowego. Na tej podst. Stwierdzamy, że organy państwowe posiadają władztwo, które jest wynikiem posiadania monopolu na używanie siły fizycznej.
ADMINISTRACJE DZIELIMY NA:
-WŁADCZĄ - czyli taką, która przy użyciu środków władczych ingeruje sferę prywatną obywatela ograniczając jego wolność własność oraz nakładając na niego obowiązki.
-ŚWIADCZĄCĄ - zapewnia obywatelom określone świadczenia lub inne korzyści, np. pomoc społeczna, dostęp do urządzeń komunalnych
PRAWO ADMINISTRACYJNE- jest to zespół norm regulujących działalność administracyjna (adm. w sensie przedmiotowym )
-jest to prawo, które normuje adm. publiczna.
-jest to prawo, które zawiera element władztwa
PODZIAŁ PRAWA ADMINISTRACYJNEGO:
USTROJOWE-są to normy bezpośrednio dotyczące organizacji aparatu administracyjnego
PROCEDURALNE-są to normy bezpośrednio dotyczące toku działania organów administracyjnych(przepis na ciasto)
MATERIALNE- są to normy dotyczące konkretnych działów administracji publicznej tworzą tzw. Szczegółową część prawa amin. Czyli np. prawo budowlane, górnicze wywłaszczeniowe, o szkolnictwie
ŹRÓDŁA PRAWA ADMINISTRACYJNEGO
KONSTYTUCJA- jest w hierarchii źródłem prawa administracyjnego aktem normatywnym najwyższej rangi ustala podstawowe zasady ustroju politycznego, społ.-gosp. Strukturę i kompetencje naczelnych i centralnych organów państwa, a także zasady i treść stosunków między obywatelami i państwem. Jej uchwalenie, jak również wprowadzenie zmian do jej treści wymaga zgody kwalifikowanej większości tzw. dwóch trzecich, co najmniej połowy ogólnej liczby posłów obecnych w czasie głosowania
USTAWA-jest aktem normatywnym uchwalanym przez Sejm i zatwierdzanym przez Senat. zajmuje mjsc. bezpośrednio po konstytucji nakłada to na twórcę ustaw(parlament) obowiązek realizowania postanowień konstytucji i zakaz jej naruszania tym samym ustawa nie może być sprzeczna z konstytucją.
a)UMOWY MIĘDZYNARODOWE-z reguły mają formę traktatów, umów porozumień zawarcie umowy ozn. ustalenie przez poszczególne państwa wzajemnych praw i zobowiązań.
b)ROZPORZĄDZENIE Z MOCĄ USTAWY- jeżeli czasie stanu wojennego sejm nie może się zebrać na posiedzenie, prezydent RP wydaje rozporządzenie z mocy ustawy które podlegają zatwierdzeniu przez sejm na najbliższym posiedzeniu.
STOSUNEK ADMINISTRACYJNO-PRAWNY- termin ten dotyczy relacji pomiędzy organem administracyjnym a stroną, którą może być osoba fizyczna lub prawna.
FORMY DZIAŁANIA ADMINISTRACJI: -administracja działa przede wszystkim wydając akty administracyjne. Aktem takim jest władcze działanie organu administracji i skierowane na wywołanie konkretnych i indywidualnych skutków prawnych.
FORMY DZIAŁANIA ADMINISTRACJI
wydawanie ogólnie wydawanie działalność czynności zawieranie umów
obowiązujących aktów społ.-organiz. materialno-techniczne cywilno-prawnych
przepisów prawa administracyjnych
rozporządzenia ugoda organizacja przebudowa
zarządzenia postanowienie festynów ustawianie
uchwały koncesja majówek znaków drogowych
zezwolenie malowanie dróg
ORGANY ADMINISTRACJI PAŃSTWOWEJ:
NAZWA ORGANU |
RODZAJ AKTU NORMATYWNEGO LUB PODEJMOWANE CZYNNOŚCI |
SEJM I SENAT |
konstytucja, ustawy, uchwały, umowy międzynarodowe(ratyfikacja) |
PREZYDENT |
rozporządzenia, zarządzenia, podpisywanie ustaw, ratyfikacja umów międzynarodowych, jest najwyższym przedst. RP, gwarantem ciągłości władzy państwowej, czuwa nad przestrzeganiem konstytucji, stoi na straży suwerenności i bezpieczeństwa państwa i niepodzielności jego terytorium |
RADA MINISTRÓW |
SKŁAD: Prezes Rady Ministrów, wiceprezesi, ministrowie ZADANIA: ustala projekt budżetu państwa, chroni interesy Skarbu Państwa, zapewnia wykonanie ustaw, wydaje rozporządzenia, uchwały wykonawcze, uchwały samoistne, kieruje wykonaniem budżetu |
PREZES RADY MINISTRÓW MINISTROWIE |
rozporządzenia, zarządzenia, instrukcje, regulaminy, statuty |
WOJEWODOWIE |
zarządzenia, zarządzenia porządkowe, obwieszczenia |
ORGANY STANOWIĄCE SAMORZĄDÓW TERYTORIALNYCH |
uchwały |
ORGANY WYKONAWCZE SAMORZĄDÓW TERYTORIALNYCH I ICH PRZEWODNICZĄCY |
zarządzenia, zarządzenia porządkowe, obwieszczenia |
GMINA to wspólnota samorządowa i odpowiednie terytorium. Wykonuje zadania własne oraz zadania zlecone, otrzymywane od administracji państwowej.
Zadania te możemy podzielić na następujące kategorie
-infrastruktury technicznej (np. drogi, mosty, kanalizacja)
-infrastruktury społecznej (ochrona zdrowia, oświata kultura fiz. porządku i bezpieczeństwa publicznego-ochrona przeciwpożarowa, ładu przestrzennego ekologicznego (planowanie), przestrzenna gospodarka terenami i ochrona środowiska
Organy gminy
rada gminy - władza uchwałodawcza i kontrolna
wójt, burmistrz, prezydent miasta - władza wykonawcza
Zadania własne obejmują sprawy :
1. ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej
2. gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego
3. wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymaniu czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadków komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz
4. lokalnego transportu zbiorowego
5. ochrony zdrowia
6. pomocy społecznej, w tym ośrodków i zakładów opiekuńczych
7. gminnego budownictwa mieszkaniowego
8. edukacji publicznej
9. kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami
10. kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych
11. targowisk i hal targowych
12. zieleni gminnej i zadrzewnej
13. cmentarzy gminnych
14. porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli oraz ochrony przeciwpożarowej i przeciwpowodziowej, w tym wyposażenia i utrzymania gminnego magazynu przeciwpowodziowego
15. utrzymania gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych
16. polityki prorodzinnej, w tym zapewnienia kobietom w ciąży opieki socjalnej, medycznej i prawnej
17. wspierana i upowszechnianie idei samorządowej
18. promocji gminy
19. współpracy z organizacjami pozarządowymi
20. współpracy ze społecznościami lokalnymi i regionalnymi innych państw
POWIAT- jako jednostka zasadniczego podziału terytorialnego obejmuje całe obszary graniczących ze sobą gmin albo cały obszar miasta na prawach powiatu.
Powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne o charakterze ponadgminnym w zakresie:
edukacji publicznej
promocji i ochrony zdrowia
pomocy społecznej
polityki prorodzinnej
wspierania osób niepełnosprawnych,
transportu zbiorowego i dróg publicznych,
kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami,
kultury fizycznej i turystyki,
geodezji, kartografii i katastru,
gospodarki nieruchomościami,
administracji architektoniczno-budowlanej,
gospodarki wodnej,
ochrony środowiska i przyrody,
rolnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego,
porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli,
ochrony przeciwpowodziowej, w tym wyposażenia i utrzymania powiatowego magazynu przeciwpowodziowego, przeciwpożarowej i zapobiegania innym nadzwyczajnym zagrożeniom życia i zdrowia ludzi oraz środowiska,
przeciwdziałania bezrobociu oraz aktywizacji lokalnego rynku pracy,
ochrony praw konsumenta,
utrzymania powiatowych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych,
obronności,
promocji powiatu,
Władzę uchwałodawczą i kontrolną w powiecie sprawuje rada powiatu, a władzą wykonawczą jest zarząd powiatu, na czele którego stoi starosta. W mieście na prawach powiatu funkcje te sprawuje odpowiednio rada miasta i prezydent miasta
WOJEWÓDZTWO- ozn. jednostkę samorządu terytorialnego, czyli regionalną wspólnotę samorządową oraz odpowiednie terytorium.
Obywatelstwo
Trwały węzeł prawny łączący osobę fizyczną z jakimś państwem. Obywatelstwo jest podstawą na której opiera się ogół praw i obowiązków jednostki wokół państwa. Państwo sprawuje natomiast opiekę nad obywatelami ponosi również odpowiedzialność za jego działanie
OBYWATELSTWO NABYWA SIĘ GDY:
- oboje rodziców są obywatelami Polski
- jedno z rodziców jest obywatelem Polski a drugi jest nieznany
-dziecko urodzone lub znalezione w Polsce nabywa obywatelstwo gdy oboje rodziców są nieznani
-jeżeli jedno z rodziców jest obywatelem Polski a drugi cudzoziemcem nabywa obywatelstwo polskie ale w terminie 3 miesięcy mogą poprzez złożenie oświadczeń wybrać obywatelstwo jakie ma drugie z rodziców.
Cudzoziemcowi nadaje się obywatelstwo po upływie 5lat jeżeli wystąpi z takim wnioskiem i posiadał on zezwolenie na osiedlenie.
Obywatelstwo nadaje prezydent.
W szczególnie uzasadnionych przypadkach obywatelstwo można nadać bez spełnienia powyższych przesłanek.
IMIONA I NAZWISKA
870714\0640\7-cyfra kontrolna
Płeć(parzysta)
Wniosek o zmianie imienia i nazwiska podlega uwzględnieniu jeżeli wnioskodawca nosi nazwisko ośmieszające, albo niegodne, o brzmieniu nie polskim, posiadające formę imienia a także jeżeli wnioskodawca pragnie zmienić swoje nazwisko na takie którego używa od wielu lat.
EWIDENCJA LUDNOŚCI
Polega na rejestracji danych dotyczących miejsca, pobytu, osób urodzeń, obowiązku wojskowego stanu cywilnego obywatelstwa imion i nazwisk
AKTA STANU CYWILNEGO
Regulują sprawy z rejestracją urodzeń małżeństw zgonów a także sprawy dotyczące innych zdarzeń które mają wpływ na stan cywilny osób np. rozwód
ORDERY I OZNACZENIA
Istotą nadawania orderów i odznaczeń polega na zapewnieniu ciągłości tradycji narodowych wyróżnianiu zasług cnót obywatelskich i wybitnych osiągnięć położonych w czasie pokoju lub wojny dla chwały i rozwoju RP Ordery i odznaczenia nadaje prezydent RP
Order Orła Białego ustanowiony w 1705r jest najwyższym orderem RP nadawanym za wybitne zasługi cywilne wojskowe położone w czasie pokoju lub wojny.
Order Virtuti Militari ustanowiony w 1792r. za wybitne czyny wojenne położone w czasie pokoju lub wojny.
Order Odrodzenia Polski ustanowiony w 1921r. jest nagrodą za wybitne usługi położone w służbie państwowej i społeczeństwa.
Order Zasługi RP jest nagrodą za wybitne usługi położone dla współpracy między narodami. Order jest nadawany cudzoziemcom zamieszkałym za granicą polską.
STOWARZYSZENIE-jest dobrowolnym samorządnym trwałym zrzeszeniem o celach niezarobkowych które samodzielnie określa swoje cele programy działania i struktury organizacji uchwala akty wewnętrzne dotyczące jego działalności Stowarzyszenie może być założone przez co najmniej 15 osób.
Nie można tworzyć stowarzyszeń przyjmujących zasadę bezwzględnego posłuszeństwa członków wobec władz stowarzyszenia.
ZGROMADZENIA
Jest zgrupowanie co najmniej 15os. zwołane w celu wspólnych obrad lub w celu wspólnego wyrażenia stanowiska. Wolność zgromadzenia podlega ograniczeniu przewidzianym w ustawie niezbędnym do ochrony bezpieczeństwa państwowego lub porządku publicznego oraz ochrony zdrowia lub moralności publicznej albo praw i wolności innych osób.Każde zgromadzenie musi mieć przewodniczącego, który otwiera, kieruje i zamyka zgromadzenie. Jest nim z mocy prawa organizator. Prawo dopuszcza także powierzenie przez organizatora funkcji przewodniczącego innej osobie, jak i możliwość dokonania wyboru przewodniczącego przez uczestników zgromadzenia za jego zgodą. Ma on prawo rozwiązać zgromadz
ZBIÓRKI PUBLICZNE
Wszelkie publiczne zbieranie ofiar w gotówce lub w naturze na pewien z góry określony cel wymaga uprzedniego pozwolenia władzy wydaje je wójt, starosta, marszałek, wojewoda, minister spraw wewnętrznych i administracji.
Pozwolenie na zbiórke może być udzielone tylko wówczas gdy cel zbiórki nie jest przeciwny prawu a ze stanowiska interesu publicznego jest godny poparcia.
Zbiórki publiczne urządzane w interesie osobistym są zabronione.