Dozwolony użytek utworów chronionych prawem autorskim
oznacza możliwość korzystania z cudzego utworu chronionego prawem bez konieczności uzyskiwania zgody, a najczęściej także bez konieczności wnoszenia opłaty, wynagrodzenia
wyjątek od monopolu autorskiego
„licencja ustawowa”
ściśle, szczegółowo określony przez ustawę (wszystko jest napisane w ustawie, nie można interpretować, że było coś „w domyśle”)
granice:
dozwolony użytek nie może naruszać normalnego korzystania z utworu ani godzić w słuszne interesy twórcy (zwłaszcza finansowe)
cel:
zrównoważenie interesów twórców i odbiorców utworów
dzielimy na:
dozwolony użytek osobisty
dozwolony użytek publiczny
ad. 1. wolno korzystać z utworów już rozpowszechnionych - po premierze
celem korzystania może być osobisty użytek dzieła (nie może być to cel zarobkowy; raczej kolekcjonowanie, cel naukowy, rozrywka)
brak sprecyzowania sposobu korzystania (można zwielokrotniać, nadawać, utrwalać, rozpowszechniać w kręgu towarzyskim, ale nie w celu zarobkowym)
krąg towarzyski:
sam użytkownik
osoby pozostające z użytkownikiem w stosunku osobistym
powinowactwo
pokrewieństwo
stosunki towarzyskie
stały długotrwały kontakt
zamknięte, ,małe forum osób, które znamy (wiemy coś o nich)
np.: grupa studentów jednego roku, grupa znajomych
nie jest masowa wymiana plików
nie obejmuje osób prawnych, tylko fizyczne (bo nie może być cel komercyjny)
obejmuje „pojedyncze” kopie utworu ( 4 -10 kopii, ale nie 1000 czy więcej; forma prezentu albo wypożyczenia komuś)
(kopiowanie podręczników:
sami przyszliśmy do punktu ksero z własną książką, żeby skserować:
dla siebie
dla kilku przyjaciół
możemy nawet duże fragmenty)
nie można korzystać z projektów architektonicznych czy programów komputerowych
ekwiwalent - opłaty od innych podmiotów niż użytkownik, czyli producenci i importerzy urządzeń typu kserokopiarka, a także nośników do tych urządzeń są zobowiązani do uiszczania opłat w wysokości nieprzekraczającej 3% kwoty z tytułu sprzedaży tych urządzeń lub nośników (opłaty te trafiają do organizacji twórców, a nie samych twórców. organizacje potem rozdzielają)
podobna reguła obowiązuje podmioty prowadzące działalność gospodarczą związaną z kserokopiami
ad. 2. możliwość korzystania z cudzego utworu chronionego prawem bez konieczności uzyskiwania zgody, a najczęściej także bez konieczności wnoszenia opłaty, wynagrodzenia, na istotne potrzeby kulturalno-społeczne społeczeństwa
prawo cytatu (drobne utwory - można w całości; duży utwór - fragment)
w celach informacyjnych
wolno rozpowszechniać w prasie, radiu, telewizji utwory albo ich fragmenty zawierające treść informacyjną albo same będące informacją
sprawozdania aktualnych wydarzeń (przytaczać utwory udostępnione wówczas)
biblioteki - udostępnianie nieodpłatne, zlecanie kopii lub sporządzanie ich w celu ochrony lub udostępnienia
w celach państwowych
korzystanie z utworu na cele bezpieczeństwa publicznego, na potrzeby postępowań administracyjnych (sadowych, a także sprawozdań tych postępowań)
programy komputerowe
ustawa nie zawiera definicji „programu komputerowego”
zbiór instrukcji przedstawionych w języku zrozumiałym dla urządzeń technicznych, których realizacja przez komputer ma umożliwić osiągnięcie określonych przez twórcę programu celów
program komputerowy nie jest indywidualny czy oryginalny, ale niepowtarzalny
podmiot prawa autorskiego osobistego - twórca, współtwórca
podmiot prawa autorskiego majątkowego - pracodawca, chyba, że jest inaczej w umowie
uprawnienia wynikające z prawa autorskiego osobistego są zawężone do prawa do autorstwa i oznaczenia
inaczej sformułowano uprawnienia wynikające z prawa autorskiego majątkowego
zwielokrotnianie programu (wyświetlanie; stosowanie; przekazywanie; przechowywanie; dokonywanie modyfikacji - tłumaczenie, zmiana układu, usuwanie błędów)
prawo do rozpowszechniania
brak dozwolonego użytku