PREZENTACJA PRACY
Celem mojej prezentacji jest pokazanie wykorzystania funduszy strukturalnych na rzecz małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce z uwzględnieniem Sektorowego Programu Operacyjnego Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw. Cel ten wynika z tego, iż z dniem
1 maja 2004 roku Polska uzyskała możliwość wspierania rozwoju sektora małych i średnich przedsiębiorstw z programów unijnych.
Praca składa się z trzech rozdziałów. Pierwszy z nich poświęcony jest definicji i klasyfikacji jakościowej i ilościowej. Definicje oparta na tych kryteriach maj podstawowe znaczenie dla programów wspierania. Jest ona zalecana jako warunek konieczny stosowania ulg i preferencji dla danej grupy firm. Kryteria pod względem ilościowym oparte na liczbie zatrudnienia czy wielkości obrotu pomijają wiele istotnych czynników. Natomiast kryteria jakościowe dotyczące systemu zarządzania innowacji, niezależności decyzyjnej oraz finansowej. Dlatego właściwa ich identyfikacja powinna być oparta na kryteriach mieszanych zarówno jakościowych jak i ilościowych, ponieważ umożliwia ustalenie wielkości firmy oraz pełniejszą ich identyfikację.
Kolejnym znaczącym punktem pracy jest charakterystyka małych i średnich przedsiębiorstw mająca duży wpływ na ogólny rozwój gospodarczy, który obejmuje działalność produkcyjna jak i usługową. Pokazano dane dotyczące wzrostu liczby pracujących, spadku udziału produktu krajowego brutto oraz niezmieniające się relacje eksportowe i firmy prywatne. Następnym ważnym punktem do przedstawienia jest polska polityka wspierania małych i średnich przedsiębiorstw, którą sformułowano w 2000 roku jako: „Polska 2025. Długookresowa strategia trwałego i zróżnicowanego rozwoju”, lecz w 2003 roku został przyjęty nowy program, tj. ” Kierunki i działania Rządu wobec małych i średnich przedsiębiorstw od 2003 do 2006”, kładł on nacisk na pobudzenie aktywności sektora. Polska po wejściu do UE stała się jednym z krajów realizujących cele odnowionej Strategii Lizbońskiej mającej podniesienie konkurencyjności i produktywności, likwidację barier dla rozwoju przedsiębiorczości, poprawę podstawowej infrastruktury, polepszenie jakości instytucji publicznych oraz zmniejszenie obciążeń fiskalnych.
W rozdziale drugim opisana została definicja i rodzaje funduszy strukturalnych. Ukazano, do jakich regionów przeznaczona została pomoc oraz wyróżnione zostały cztery fundusze strukturalne tj. Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego, Europejski Fundusz Społeczny, Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji Rolnej oraz Finansowy Instrument Wspierania Rybołówstwa przyczyniające się do poprawy spójności gospodarczej i społecznej. Omówiono również zakres wsparcia małych i średnich przedsiębiorstw z funduszy strukturalnych, który ma ogromny udział w budżecie UE. Pokazują wspieranie poprzez dywersyfikację, wzmocnienie i rozwój gospodarek, utrzymanie i wzrost zatrudnienia na rynku pracy a także promowanie nowych form działalności sprzyjających zmianie wizerunku ekonomicznego. W kolejnym punkcie przedstawiono cele i zasady polityki strukturalnej sformułowane w rozporządzeniu Rady, które są dopracowywane i udoskonalane dla uzyskania bardziej efektywnego wykorzystania funduszy i obiektów monitoringu udzielonej pomocy. Zostały opisane zasady tj.: subsydiarności, programowania, kompatybilności, uzupełnienia, dodatkowości, kontroli finansowej, monitoringu i oceny.
W rozdziale trzecim przedstawiono fundusze strukturalne na lata 2004-2006 oparte na Zintegrowanym Programie Operacyjnym Rozwoju Regionalnego oraz pięciu sektorowych programów operacyjnych tj. SPO Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw, SPO Restrukturyzacji i Modernizacji Sektora Żywnościowego, SPO Rozwoju Zasobów Ludzkich, SPO Transport, SPO Rybołówstwa i Przetwórstwa Ryb. Mające na celu budowanie konkurencyjnej gospodarki w oparciu o wiedze i przedsiębiorczość, podniesienie wzrostu zatrudnienia i poprawę spójności ekonomicznej i przestrzennej. Wspomniano również o nowym programie finansowania na lata 2007-2013 mającym przyczynić się do wspierania innowacyjności, przedsiębiorczości i wzrostu gospodarczego a także tworzenie większej liczby miejsc pracy lub rozpoczęcie działalności gospodarczej. Również w pracy został scharakteryzowany Sektorowy Program Operacyjny Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw pod względem celu i struktury. Zaprezentowane działania w jego ramach mają przyczynić się do pozycji konkurencyjnej przedsiębiorstw. Pokazanio, iż pomoc kierowana jest w sposób dwutorowy. Pierwszy koncentrujący się na kształtowaniu otoczenia biznesu a drugi obejmuje bezpośrednie wsparcie przedsiębiorstw. Opisano również stan jego realizacji, który w styczniu 2006r. w ramach Priorytetu I z pośród ponad tysiąca wniosków zakontraktowanych zostało ponad 315 projektów o wartości 2,2 mld zł. Najwięcej wniosków zostało złożonych w działaniu 1.4 - współpraca sfery naukowo-badawczej z gospodarką . Najwięcej umów podpisano w ramach działania 1.1 oraz 1.5. W ramach Priorytetu II zaakceptowano ponad 5,5 tyś. projektów o wartości 1mld. zł. Najwięcej wniosków złożono w ramach Poddziałnia 2.2.1. - wsparcie dla przedsiębiorstw dokonujących nowych inwestycji. W kolejnym punkcie zaprezentowano ocenę realizacji SPO Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw. Pokazano bariery prawne, ekonomiczne, zarządzania, edukacyjne i społeczne, z którymi beneficjenci mieli problemy. Na samym końcu pracy przedstawiono ocenę realizacji poszczególnych działań programu, z których wynika, iż do wzmocnienia konkurencyjności najbardziej przyczyniają się środki na inwestycję. Nadal niewykorzystanym narzędziem jest pomoc w zakresie internacjonalizacji przedsiębiorstw, małe zainteresowanie z zakresu środowiska.
Podsumowując można powiedzie, iż małe i średnie przedsiębiorstwa to najdynamiczniej rozwijający się sektor polskiej gospodarki. Odgrywa szczególna rolę w zatrudnieniu, ma znaczący wkład w wytwarzanie produktu krajowego brutto, duży wpływ na poziom eksportu i importu, a także dużą innowacyjność. Wsparcie sektora małych i średnich przedsiębiorstw umożliwia szybszy rozwój infrastruktury, wspierania inwestycji oraz rozwój zasobów ludzkich. Działania SPO Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw przyczyniają się do poprawy inwestycji, wzmocnienia innowacyjności, instytucji biznesu. Oprócz szans na rozwój małych i średnich przedsiębiorstw istnieją liczne bariery i zagrożenia, z jakimi muszą się spierać przedsiębiorcy odnośnie norm jakościowych, regulacji prawnych, postępu technicznego i organizacyjnego.