Rogers, Egzamin Osobowość


Teoria C, R. Rogersa.

Struktura osobowości, funkcjonowanie i rozwój.

Hall C.S., Lindzey G. (1990). Teoria Rogersa.(263 - 290). W: C.S. Hall , G. Lindzey Teorie osobowości, Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Rogers rozpatruje człowieka całościowo jako organizm. Jego teoria należy do grupy organicystycznych. Sam Rogers zalicza swą koncepcję do nurtu humanistycznego w psychologii.

Podstawowe pojęcia.

Organizm to umiejscowienie doświadczenia. Organizm charakteryzuje wrodzona, niezbywalna tendencja do urzeczywistniania potencjałów stawania się pełną osobą. Urzeczywistnianie się jest wrodzoną potrzebą każdego człowieka jako organizmu. Porównanie z kiełkami ziemniaków, które „w najbardziej niesprzyjających warunkach dążyły do stania się roślinami.” S.454 Teorie osobowości wyd. rok 2004.

Wrodzona jest potrzeba urzeczywistniania potencjałów stawania się pełną osobą czyli potrzeba samoaktualizacji tj. samourzeczywistnienia. Dążenie do „rozwijania wszystkich swoich możliwości służących podtrzymaniu i wzmocnieniu własnego organizmu” (Rogers, 1991, s.31) charakteryzuje wszystkie organizmy żyjące, w tym człowieka. Dążenie to ujawnia się, jeśli nie jest hamowane i „kieruje człowieka ku temu co określamy jako rozwój, dojrzałość, pełnia życia” (Rogers, 1991, s.31). Jednostka staje się w coraz większym stopniu „ osobą funkcjonującą w sposób pełny”.

Potrzeby wyuczone - (1) uznania ze strony innych oraz (2) szacunku do siebie.

Między wrodzoną tendencją organizmu do samourzeczywistniania się a potrzebami wyuczonymi może zachodzić sprzeczność co prowadzi do zniekształcania procesu doświadczania w organizmie oraz procesu symbolizacji tego co jest doświadczane, w konsekwencji do osiągania celów niezgodnych z tendencjami organizmu oraz kształtowania się fałszywego obrazu JA.

Doświadczanie (experiencing) inaczej - przeżywanie „jest procesem obejmującym to wszystko co się dzieje w obrębie organizmu” (Rogers, 1991, s.32).

Indywidualne pole fenomenologiczne - tworzy je całe doświadczenie człowieka. Różni się ono od pola świadomości, które jest jedynie jego częścią wyrażoną symbolicznie.
Doświadczanie w sposób pełny (experiencing fully) to przełomowy punkt procesu terapeutycznego, chwila „kiedy człowiek koncentruje się na przeżywaniu całym sobą, z pełną otwartością i pełną akceptacją tego co poprzednio odrzucał - dokonuje się zmiana.” Jest to „doznanie organicznej zmiany” (Rogers, 1991, s.33).

Część pola fenomenologicznego wyrażonego symbolami takimi jak: słowa, rysunki, obyczaje, symbole różnych dziedzin sztuki, taniec, gesty, symbole wypracowane przez różne dziedziny nauki, organizacja przestrzeni i tzw. ukryty wymiar w relacjach interpersonalnych - społeczne wehikuły znaczeń czyli środki, przy pomocy których ujmujemy nasze doświadczenia w formę czytelną dla nas samych i dla innych tak, iż umożliwia to komunikowanie się i formowanie obrazu JA.

Wielomodalna reprezentacja pojęciowa siebie samego i własnych relacji ze światem zewnętrznym i innymi ludźmi wraz z wartościami i ocenami towarzyszącymi poszczególnym sądom, spostrzeżeniom i doświadczeniom dotyczącym własnej osoby jak również relacji: „JA - świat” oraz „JA - inni”. Zorganizowany i spójny „gestalt pojęciowy” opisujący siebie samego, decydujący o poczuciu własnej identyczności, ciągłości w czasie mimo zmian i odrębności od innych. JA (podobnie jak cały organizm) przejawia również tendencję do urzeczywistniania. Obok JA - realnego istnieje JA- idealne jako obraz tego jakim chciałbym się stać. Techniką badania obrazów JA jest Q- sort. Opis metody - podręcznik.

s.474 2004: Dynamiczne pojęcie Ja - współcześnie wskazuje się na istnienie różnych możliwych Ja. Stanowią je wyobrażenia jednostki dotyczące tego kim mogłaby być, kim chciałaby być, kim obawiałaby się być, kim uważa, że powinna być (Ja powinnościowe) itd.

Robocze pojęcie Ja odnosi się „do tego zespołu przekonań o sobie, które są aktualnie aktywne w myśleniu i w pamięci.” S.474

Markus i Kitayama: Ja niezależne - myślenie o sobie w kategoriach niezależności, jako indywidualności posiadającej unikatowe cechy, które powinna rozwijać i Ja współzależne - myślenie o sobie w kategoriach współzależności tj. pozycji i roli zajmowanej w konfiguracji związków międzyludzkich


Teoria rozbieżności różnych aspektów Ja (Hall, Lindzey, Campbell r.2006 s.472) E.T. Higgins'a, aspekty Ja = 6 podstawowych typów obrazów Ja powstaje w wyniku połączenia własnej i cudzej perspektywy oraz 3 obszarów Ja (rzeczywistego, idealnego i powinnościowego):

Doświadczanie rozbieżności ma konsekwencje emocjonalne i motywacyjne.

Podstawowe twierdzenie teorii rozbieżności Ja: „mamy motywację do osiągania stanu, w którym nasz obraz siebie jest podobny do osobiście dla nas ważnych ukierunkowań Ja.” (ukierunkowania Ja, to 4 reprezentacje pozostałe oprócz 2 pierwszych stanowiących tzw. pojęcie Ja).

Jednostka może się rozwijać, gdy spostrzega wybory i nadaje im właściwą formę symboliczną. Proces nadawania właściwej formy symbolicznej doświadczeniu może być zakłócany przez potrzeby uznania ze strony innych i potrzeby szacunku do siebie. Rozwijając się jednostka staje się osobą funkcjonującą w sposób pełny, osiąga pełnię życia, pełnię swoich możliwości, doświadcza również tego, iż „przeżycia są życzliwym i przydatnym przewodnikiem, że prowadzą go w konstruktywnym kierunku” (Rogers, 1991, s.37), nabiera pewności siebie i zaufania do swych uczuć. (Por. rola uczucia jako funkcji racjonalnej w koncepcji C.G. Junga)

Charakteryzuje ją:

- otwartość na doświadczenie, brak nastawień obronnych

Klient staje się osobą funkcjonującą w sposób pełny, gdy uświadamia sobie doświadczenia stłumione i wyparte oraz przyjmuje bez obaw swe uczucia i myśli jako część swego rozwijającego się JA.

Psychoterapia niedyrektywna inaczej: skoncentrowana na kliencie.

Stanowi efekt praktycznych doświadczeń autora.

Badania i metody

Badania: procesu terapii, relacji terapeuta - klient oraz obrazu ja i samooceny.

Badanie zgodności ocen relacji terapeuta - klient; oceny relacji T. - K. dokonują: terapeuta, klient, niezależny sędzia - badana jest zgodność tych trzech ocen.

Technika służąca empirycznym pomiarom samoakceptacji. Badany sortuje twierdzenia opisujące „JA - realne” oraz „JA - idealne” stopień zgodności obu sortowań jest miarą empiryczną poziomu samoakceptacji.

Terapia nastawiona na klienta.

Rogers C.R. (1991) Terapia nastawiona na klienta. Grupy spotkaniowe. Wrocław, „Thesaurus - Press”

1. Zainicjowanie procesu indywidualnego rozwoju.

2. Pomoc osobie, by w coraz większym stopniu stawała się ”osobą funkcjonującą w sposób pełny”,
tj. samorealizowała się, miała szeroki dostęp do swych doświadczeń oraz dobre relacje z innymi.

Oczekiwania realizacji tych celów wynikają z przyjęcia następujących założeń:

Powyższe czynniki charakteryzujące postawę terapeuty stanowią jednocześnie warunki powodzenia terapii, bowiem szczerość w relacji, stosunek empatyczny i akceptujący umożliwia klientowi czucie się bezpiecznym a w konsekwencji porzucenie obron i otwarcie się na to co doświadcza organizm. Klient doświadczając troski terapeuty o niego jako autentyczną, twórczą osobę wie, że nie będzie osądzany ani oceniany dzięki temu może „otworzyć się na proces” w swoim organizmie, na to co rzeczywiście odczuwa i myśli w związku z daną sytuacją czy osobą.

Klient ma poczucie, choćby śladowe, wewnętrznej niespójności oraz tego, iż jest ona źródłem jego lęków.

Terapeuta w relacji z klientem jest kongruentny (spójny wewnętrznie) i empatycznie go rozumie.

Terapeuta ceni klienta, akceptuje go bezwarunkowo i troszczy się o niego.

Klient doświadcza spójności wewnętrznej terapeuty oraz troski o siebie, uświadamia to sobie choćby w części.

  1. Ogólne zakłopotanie

  2. Opór przed odsłanianiem i poznawaniem siebie

  3. Opis dawnych uczuć

  4. Wyrażanie negatywnych emocji

  5. Ujawnianie i badanie ważnych problemów osobistych

  6. Wyrażanie uczuć, jakie poszczególne osoby żywią do innych

  7. Uzdrawiające oddziaływanie grupy

  8. Akceptacja samego siebie i początek procesu zmian

  9. Zrzucanie masek

  10. Wymiana informacji zwrotnych

  11. Konfrontacja

  12. Kontakty poza sesjami grupowymi: uczestnicy pomagają sobie nawzajem

  13. Wyrażanie pozytywnych uczuć i bliskości, zmiany zachowania w grupie.

1



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
opracowanie do egzaminu z osobowosci
egzamin O osobowości i wzoru polonisty, metodyka nauczania języka polskiego, Egzamin z metodyki III
Zagadnienia do egzaminu OSOBOWO, Psychologia, II rok III semestr, osobowość
pytania z egzaminu z osobowości
EGO i ID, Egzamin Osobowość
Oleś- psych. egzystencjalna, Egzamin Osobowość
Pytania egzaminacyjne - Psychologia osobowości - 5, Psychologia, Psychologia egzaminacyjna
Zagadnienia do egzaminu na psychologie rozwoju i osobowości
Pytania egzaminacyjne2, Administracja-notatki WSPol, Ochrona danych osobowych i informacji niejawnyc
Relacje osobowe w literackiej komunikacji, Egzamin
Rogers-najważniejsze dokonania teoretyczne i praktyczne, Psychologia UŚ, Semestr III, Osobowość
Rogers - dla studentów, psychologia osobowości
Pytania egzaminacyjne - Psychologia osobowości - 3, Psychologia, Psychologia egzaminacyjna
Osobowość pytania egzamin 11
Psychologia osobowości - Psychologia różnic indywidualnych - Pytania egzaminacyjne, Psychologia różn
MBO egzamin 2011, osobowośc

więcej podobnych podstron