KONCESJA
Podstawa do wprowadzenia koncesji znajduje się w Konstytucji. Wprowadza ona zasadę swobody gospodarczej jednocześnie zastrzegając w art. 216 ust. 3 możliwość ustanowienia monopolu, zastrzegając, że może to nastąpić tylko w ustawie.
Koncesja jest aktem administracyjnym wydawanym przez organ koncesyjny, który upoważnia koncesjonariusza do prowadzenia ściśle określonej działalności gospodarczej.
Koncesję stosuje się w przypadku działalności, która ma szczególne znaczenie ze względu na ważny interes publiczny lub na bezpieczeństwo państwa i obywateli.
jest aktem zgody władz publicznych na podjęcie i prowadzenie działalności przez określonego przedsiębiorcę.
udzielana jest tylko w pewnym zakresie działalności gospodarczej.
udzielenie, odmowa udzielenia, zmiana i cofnięcie koncesji następuje w drodze decyzji organu właściwego, czyli ministra właściwego ze względu na przedmiot działalności gospodarczej wymagającej uzyskania koncesji.
udziela się na czas określony, nie krótszy niż 5 lat i nie dłuższy niż 50 lat, chyba, że przedsiębiorca wnioskuje o udzielenie koncesji na czas krótszy.
Rodzaje działalności koncesjonowanej wymienione są enumeratywnie w ustawie katalog działalności koncesjonowanej jest katalogiem zamkniętym
Uzyskanie koncesji wymaga wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie:
a) poszukiwania lub rozpoznawania złóż kopalin, wydobywania kopalin ze złóż, bezzbiornikowego magazynowania substancji oraz składowania odpadów w górotworze, w tym w podziemnych wyrobiskach górniczych;
b) wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią i amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym;
c) wytwarzania, przetwarzania, magazynowania, przesyłania, dystrybucji i obrotu paliwami i energią;
d) ochrony osób i mienia;
e) rozpowszechniania programów radiowych i telewizyjnych;
f) przewozów lotniczych.
Organ koncesyjny - organ administracji publicznej upoważniony na podstawie ustawy do udzielania, odmowy udzielania, zmiany i cofania koncesji (definicja legalna zawarta w art. 5 pkt 1 ustawy z dnia 2 lipca 2004 o swobodzie działalności gospodarczej).
Koncesja jest najczęściej udzielana w takich sferach działalności, które uprzednio były objęte monopolem ze strony państwa. Monopol ten mógł wynikać z przepisów prawa, lub być tzw. monopolem faktycznym gdy pewne zachowania uznawano za tak istotne ze względu na interes państwa i potrzeby obywateli, że jedynie państwo mogło zapewnić je na pożądanym poziomie (tzw. service public fr.). Udzielenie jednostce koncesji powodowało tym samym przełamanie monopolu i przekazanie podmiotowi prywatnemu praw, które przysługiwały uprzednio wyłącznie samemu państwu. W koncesjach klasycznych przyznawano uprawnienia koncesyjnego jedynie względem dóbr publicznych, nie udzielano natomiast uprawnień w zakresie tzw. majątku skarbowego (w stosunku do niego posługiwano się instrumentami prawa prywatnego)
Koncesjonariuszom przyznawano zazwyczaj wyłączność w odniesieniu do prowadzonej działalności (miało to polepszyć sytuację ekonomiczną koncesjonariusza i umożliwić mu osiągnięcie zysków)
Wykonując wynikające z koncesji uprawnienia koncesjonariusz nie tylko prowadzi określona działalność gospodarczą, ale równocześnie realizuje pewne, ściśle określone, zadania publiczne. Koncesja upoważniała podmiot prywatny do działania w obrębie sfery administracji publicznej. Przekazywano wówczas koncesjonariuszowi cząstkę władzy administracyjnej aby wykonywał on ją w jego imieniu (związane to było z tym że prowadził on działalność społecznie użyteczną zaspokajając podstawowe potrzeby bytowe społeczeństwa. Uprawnienia władcze dawały możliwość stosowania tych samych środków, które były dostępne administracji. W ten sposób koncesjonariusz stawał się podmiotem władztwa administracyjnego, nie tylko zaspokajał on swój interes, ale również zobowiązany był również pełnić funkcje publiczne.
Koncesje są kontraktami długoterminowymi
Koncesja jest aktem administracyjnym o charakterze konstytutywnym
Wydawany jest tylko na wniosek zainteresowanego podmiotu przez organ administracyjny.
Podmiotowi gospodarczemu nie podporządkowanemu organowi ją wydającemu
Określający szczegółowe uprawnienia do prowadzenia działalności gospodarczej w sferze pranie zastrzeżonej na rzecz państwa
Koncesja jest stosunkiem długotrwałym
Art. 49. 1. Wniosek o udzielenie lub o zmianę koncesji zawiera:
firmę przedsiębiorcy, oznaczenie jego siedziby i adresu albo miejsca zamieszkania i adresu oraz adresu głównego miejsca wykonywania działalności gospodarczej;
numer w rejestrze przedsiębiorców lub w ewidencji oraz numer identyfikacji podatkowej (NIP);
określenie rodzaju i zakresu wykonywania działalności gospodarczej, na którą ma być udzielona koncesja.
2. We wniosku, o którym mowa w ust. 1, należy podać także informacje oraz dołączyć dokumenty określone w przepisach regulujących działalność gospodarczą wymagającą uzyskania koncesji.
PROMESA KONCESYJNA:
Przedsiębiorca, który zamierza podjąć działalność gospodarczą wymagającą uzyskania koncesji, może ubiegać się o przyrzeczenie wydania koncesji. W promesie uzależnia się udzielenie koncesji od spełnienia warunków wykonywania działalności gospodarczej wymagającej uzyskania koncesji.
Postępowanie o udzielenie promesy koncesji
W postępowaniu o udzielenie promesy stosuje się przepisy dotyczące udzielenia koncesji, z wyłączeniem przepisów dotyczących wydania koncesji w drodze przetargu.
Okres ważności promesy
W promesie ustala się okres jej ważności, z tym że nie może on być krótszy niż 6 miesięcy.
Zakaz odmowy udzielenia koncesji w okresie ważności promesy
W okresie ważności promesy nie można odmówić udzielenia koncesji na wykonywanie działalności gospodarczej określonej w promesie, chyba że:
1) uległy zmianie dane zawarte we wniosku o udzielenie promesy;
2) wnioskodawca nie spełnił wszystkich warunków określonych w promesie;
3) wystąpiły następujące okoliczności:
a) gdy przedsiębiorca nie spełnia warunków wykonywania działalności gospodarczej objętej koncesją określonych w ustawie lub warunków podanych do wiadomości przedsiębiorcom w trybie udzielenie niezbędnych informacji dotyczących wyżej wymienionych warunków przez organ koncesyjny lub ogłoszenia tych warunków w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski",
b) gdy istnieje zagrożenie obronności lub bezpieczeństwa państwa lub obywateli.
1