Wiedza o kulturze gospodarczej - zagadnienia na zaliczenie 2012/2013 w IK
Co jest przedmiotem badania kultury gospodarczej?
Czynniki kulturowe wpływające na rozwój gospodarczy danego kraju.
Co to jest paradygmat kulturowy i jakich autorów zalicza się do niego?
Paradygmat kulturowy - dominujący, obowiązujący w danym okresie sposób myślenia; grupa, która myśli w ten sam sposób, doceniają rolę kultury; kultura jako czynnik wyjaśniający. Sammuel Huntington, Lawrence Harrison, Frances Fukuyama, David Landes, Piotr Sztompka, Janusz Hryniewicz
Podaj imiona i nazwiska trzech antenatów podejścia określanego jako paradygmat kulturowy i scharakteryzuj czym się zajmowali.
Alexis de Tocqueville (1805 - 1859)- francuski myśliciel, socjolog, polityk, autor „O demokracji w Ameryce”(1835 r.)- analiza demokratycznego społeczeństwa politycznego
Max Weber(1864 - 1920) - niemiecki socjolog, historyk, ekonomista, prawnik, religioznawca; autor „Etyka kapitalizmu, a duch prostestantyzmu”(1905)
Edward Banfield - (1916 - 1999) - amerykański socjolog, politolog i publicysta;
Jakie znasz czynniki rozwoju gospodarczego (tabela)?
Naturalne: położenie geograficzne, klimat, zasoby (bogactwa) naturalne, dostęp do morza, system rzek, ukształtowanie terenu;
Polityczno - prawne: ustrój państwa - zasób praw, uprawnień; prawo własności, konstytucja, poziom biurokracji, poziom korupcji, polityka międzynarodowa
Historyczne: położenie geopolityczne, konflikty zbrojne, tradycja rządzenia, gospodarowania, zabory
Kulturowe: mentalność, religia, tradycja, edukacja, kultura materialna, etyka, filozofia, wartość pracy, zaufanie
Czym są imponderabilia kulturowe?
Czynniki, z którymi jest problem pokazania ich wpływu. Sztompka
Przedstaw periodyzację europejskiej kultury gospodarczej.
476r. - koniec antyku, upadek cesarstwa rzymskiego
529r. - otwarcie zakonu Benedyktynów w Monte Casino; zamknięcie Akademii Platońskiej
VI - X w. - regres
X - XII w. - wzrost - charakter ilościowy,
- rozwój - charakter jakościowy,
- zwiększono potencjał
XIV w. - czarny okres, np. dżuma
- miasta się nie rozwijają
- schizma zachodnia
XV w. - odkrycia geograficzne, żeglowanie jest koniecznością
- odkrycie aneku
- rewolucja kupiecka
XVI - XVII w. - rozejście Europy na systemy społeczno - gospodarcze
- do XVI w. Europa wsch. i zach. rozwijały się w taki sam sposób
- zachód - XVI w. - zaczęto stwarzać warunki do rozwoju modemu kapitalistycznego
- wschód - model rozwoju społeczno - ekonomicznego; gospodarka folwarcza
- kultura folwarczna;
XVII w. - rewolucja przemysłowa I
- zastępowanie manufaktur maszynami, które oparte były na maszynie parowej (1776 r. - Walt)
2 połowa XIX w. i 1 XX w. - rewolucja przemysłowa II
- energia elektryczna to podstawa napędzania maszyn
- silnik elektryczny (1831 r. - M.Faraday)
- 1886 r. Siemens wprowadza silnik elektryczny na rynek
2 połowa XX w. - rewolucja informatyczna; pojawienie się komputera
Podaj definicję lichwy.
Lichwa - pożyczka na procent. Uzyskiwanie pieniędzy z pieniądza.
Przyczyna i czas powstania problemu lichwy.
Powstała w XVII w., produkt przedłużonego średniowiecza; z powodu upowszechnienia gospodarki pieniężnej. Problem lichwy pojawia się wraz z kapitalizmem.
Poglądy św. Tomasza na temat natury pieniądza.
Pieniądz jest bezpłodny. Skoro jest bezpłodny nie można go zmuszać do „pracy”, to zaburza naturalny tryb. Gdy osoba posiadająca pieniądze wytwarza wahania wartości poprzez naliczanie odsetek, to tym samym narusza naturę pieniądza, a w związku z tym grzeszy i nie liczy się z porządkiem prawa naturalnego.
Co to znaczy, że lichwiarz był dezerterem?
Lichwiarz jako dezerter ponieważ chce zdobywać zysk bez żadnej pracy, działa wbrew planowi Stwórcy, uchyla się od ciężkiej pracy.
Średniowieczne poglądy na temat pracy, czasu i wiedzy oraz ich związek z problemem lichwy.
Czas: Czas należy do Boga. Bankier kradł czas należący do Stwórcy. Lichwą grzeszy się nieustannie, nawet kiedy się śpi. „lichwiarze są złodziejami, ponieważ sprzedają czas, który do nich nie należy, a sprzedawać cudzą rzecz bez zgody właściciela jest złodziejstwem. Co więcej, oni sprzedają jedynie oczekiwanie na pieniądze, to znaczy czas, sprzedają dni i noce. W rezultacie sprzedają światło i odpoczynek. Nie byłoby więc sprawiedliwie, żeby czekało ich światło i wieczny odpoczynek
Praca: Pracuje się w dni powszednie, w święta się wypoczywa jak nakazał Bóg. Pieniądze lichwiarza nigdy nie śpią i cały czas pracują. Przywarą bankiera jest lenistwo - nie chce mu się godziwie pracować, więc pracują za niego jego pieniądze
Wiedza: „Nowi" intelektualiści, którzy poza szkołami katedralnymi i klasztornymi, nauczają w miastach studentów, płacących im za to tzw. kolektę (collecta), św. Bernard, między innymi, piętnował ich jako „sprzedawców, handlarzy słów". Sprzedają oni w tym momencie wiedzę, która, tak jak czas, należy tylko do Boga.
Na czym polegało złagodzenie stanowiska Kościoła - wymień warunki, pod jakimi tolerowane było prowadzenie procederu lichwiarskiego.
Można pożyczać na procent 17- 33%., zachowanie umiaru, gdy cel jest szlachetny, kiedy zysk z lichwy przeznaczony jest na szczytne cele. Złagodzenie stanowiska na skutek uznania lichwy za pracę, kiedy doceniono ryzyko. -procent występuje jako rekompensata za zwłokę w zwrocie pożyczki; -procent jako rekompensata za wysokie ryzyko; -procent jako rekompensata z tyt. utraconych możliwości (rekompensata z tyt. tzw. kosztu alternatywnego); -pożyczkobiorca wykorzystuje pożyczkę na cele produkcyjne
Czym była, kiedy i dlaczego pojawiła się nauka o czyśćcu?
Od średniowiecza Kościół stopniowo zaczynał oswajać się z kredytem i rozumieć jego znaczenie. Prawnik Paweł de Castro ukuł w XV w. termin periculum sotris, oznaczający ryzyko zaangażowanego w pożyczkę kapitału. Kościół godził się, że są takie sytuacje, w których pożyczkodawcy należy się rekompensata za poniesione ryzyko. Potępienie dla odsetek słabło. Jak sądzi Jacques Le Goff, wynaleziony w XIII w. czyściec stał się kompromisem między potrzebami religii i gospodarki. Bankierzy zdobyli szansę na uniknięcie piekła i odkupienie.
Dlaczego lichwiarz nazywany jest inicjatorem kapitalizmu?
XIII w. Nowy system ekonomiczny jest bliski swych narodzin; kapitalizm, by móc wystartować, potrzebuje, o ile nie nowych technik, to przynajmniej powszechnego korzystania z praktyk od zawsze potępianych przez Kościół. Lichwa upowszechniając praktykę pożyczania pieniędzy na procent, toruje jakoby drogę kapitalizmowi, aby mogła rozpocząć się nowa era pieniężna.
Wyjaśnij tytuł omawianej pracy Le Goffa.
Najprostsze próby wyjaśnienia powstania kapitalizmu i ich krytyka.
„Marksa filozofia dziejów” - odwoływał się do Hegla:
- pewne epoki, formacje społeczno - gospodarcze następują po sobie w sposób konieczny i nieprzypadkowy;
- I forma org, społeczno - gospodarcza to wspólnota pierwotna -> niewolnictwo (charakteryzuje powstanie dużych państw) -> feudalizm ( charakterystyczny dla świata średniowiecznego, system wzajemnych świadczeń) -> kapitalizm -> socjalizm ->komunizm
- oderwana od rzeczywistości
O bogactwach naturalnych - najważniejszy czynnik rozwoju gospodarczego; np. Szwajcaria czy Japonia są pozbawione bogactw naturalnych; bog. Naturalne umożliwiały poszczególnym krajom szybszy rozwój; były trampoliną;
Rola nauki i wynalazku - Europa XVI/XVII w. rozwinął się paradygmat kartezjański; nauka była bodźcem do rozwoju; kult nauki sprawił, że Europa mogła zdominować inne rejony. Jednak wyniki nauki można rozprzestrzenić.
Kolonializm, imperializm, niewolnictwo - kraje, które posiadały kolonie weszły na ścieżkę przyśpieszonego rozwoju
Łut szczęścia - w Europie nastąpił splot wielu okoliczności umożliwiających narodziny kapitalizmu.
„Odczarowanie świata” i racjonalizacja jako osobliwości kultury zachodniej.
Odczarowanie świata - porzucenie myślenia magicznego.
Racjonalność- umiejętność wykorzystywania i używania wynalazków
Racjonalność religii - 3 etapy wg Webera
-magia (podobne wywołuje podobne, voo-doo), myślenie magiczne - słowo ma moc sprawczą, jest rzeczą
- katolicyzm - nie jest pozbawiony myślenia magicznego (wino w krew itp.)
- protestantyzm - brak myślenia magicznego, obrzędy wykonywane tylko na znak symbolu.
Wiedza = cel (działanie człowieka celowo racjonalnego)
Przedstaw stanowiska w sporze pomiędzy św. Augustynem a Pelagiuszem.
Pelagiusz- uważał, że aby doszło do zbawienia wystarczą tylko dobre uczynki.
Św. Augustyn - uważał, że to Bóg wybiera kto zostaje zbawiony, ze od narodzin jesteśmy zbawieni lub potępieni. Wszystko jest w rękach Boga, a człowiek nie ma na to wpływu.
Teoria predestynacji i jej wpływ na powstanie kapitalizmu.
Osoby, które osiągają sukces są przekonane, ze jest to znak od Boga, ze są wybrane do zbawienia. A kapitalizm powstał przez schemat działań ludzkich, wiara w zbawienie napędza kapitalizm.
Co było celem (sensem) życia protestanta, a co jego znaczeniem?
Celem życia protestanta było zbawienie. Znaczenie-??
Charakterystyczne cechy ascezy protestanckiej.
-ciężka praca, która jest czynnością na chwałę Boga
-dążenie do nieustannego powiększania majątku (kapitału), czyli moralny nakaz dążenia do bogactwa
-majątek (bogactwo) nie powinny być konsumowane - ascetyczny styl życia i związana z nim redukcja wydatków pieniężnych do niezbędnego minimum
-zachowania ułatwiające zaufanie w kontaktach gospodarczych, takich jak: pracowitość, rzetelność, dotrzymywanie zobowiązań, uczciwość w transakcjach handlowych ??
Wymień i opisz (przynajmniej) 10 kulturowych czynników rozwoju gospodarczego wskazywanych przez M. Grondonę.
- Religia. Przez długi okres dziejów to właśnie religia stanowiła największe źródło wartości. I tak w przypadku cywilizacji łacińskiej kamieniem milowym na drodze do rozwoju stała się Reformacja. Ona dała impuls do rozwoju gospodarki kapitalistycznej, zrywając z krępującymi wartościami.
Tam gdzie dominuje religia "plebejska" (np. katolicyzm) rozwój gospodarczy jest utrudniony, ponieważ biedni usprawiedliwiają swe położenie wolą boga, a bogaci uważani są za grzeszników. Natomiast w wypadku systemów wartości zwanych systemem "faryzejskim" (np. protestantyzm) bogactwo postrzegane jest jako błogosławieństwo od boga, a biedni postrzegają swą biedę jako karę. Jedni i drudzy w tym przypadku czują silny bodziec by dążyć do poprawy swej sytuacji.
- Wiara w jednostkę. Jednym z czynników składających się na wzrost dobrobytu jest poczucie swobody i panowania nad własnym losem przez jednostki. Brak zaufania do jednostki, przejawiający się w rozbudowanym systemie nadzoru i kontroli hamuje skłonność chęć podejmowania ryzyka przez jednostki, a więc tym samym hamuje rozwój społeczności.
- Imperatyw moralny. Wyróżniamy trzy poziomy "moralności"
* altruizm - czyli zachowania przynależne świętym i męczennikom
* zbrodniczość i brak tolerancji dla odmienności.
* leżący pośrodku "zdrowy egoizm" - czyli zachowanie kogoś, kto nie aspiruje ani do bycia świętym, ani do zysku za każdą cenę, a dąży jedynie do własnego dobra w ramach wyznaczonych przez prawo i odpowiedzialność względem społeczeństwa.
W kulturach prorozwojowych istnieje powszechna zgodność praw i norm, które nie są ani nadmiernie wymagające przez to łatwe do egzekwowania. Wspierając zdrowy egoizm.
W kulturach hamujących rozwój, prawo przyjmuje formę zawyżonych standardów - wymagając od członków społeczności przyjmowania roli męczenników, a w rzeczywistości legitymizuje hipokryzję i korupcję.
- Wymiar bogactwa.
W społeczeństwach hamujących rozwój bogactwo składa się z dóbr już istniejących (np., zasoby naturalne) obecnie istniejąca infrastruktura itd.
W społeczeństwach prorozwojowych - bogactwo to głownie przyszły zysk i możliwość inwestycji.
- Konkurencja
Członkowie społeczeństw prorozwojowych uważają, że konkurencja jest cechą niezbędną nie tylko na gruncie gospodarki, ale i w sferze życia społecznego. Współzawodnictwo napędza sukces we wszelkiej działalności: politycznej, intelektualnej, zawodowej itd.
W społeczeństwach hamujących rozwój, konkurencja jest potępiana, bo sprzeczna jest z ideą równości. Pomimo promowania zasad "współdziałania" - to współpraca nie zachodzi m In. Ze względu na zbyt dużą liczebność społeczności.
- Sprawiedliwość
W społecznościach hamujących rozwój, sprawiedliwość dotyczy jedynie osób żyjących, przejawia się np. w tendencji do konsumpcji i braku tradycji oszczędzania.
W społecznościach prorozwojowych - sprawiedliwość dystrybuowania uwzględnia interesy przyszłych pokoleń.
- Wartość pracy
W społeczeństwach hamujących rozwój na szczycie hierarchii społecznej znajduje się przywódcy religijni, polityczni i wojskowi. Praca nie przekłada się na pozycję społeczną.
W społecznościach prorozwojowych praca ma wpływ na pozycję społeczną jednostki.
- Dopuszczalność herezji/innowacji
Społeczeństwa hamujące rozwój są ortodoksyjne, tłumią wszystkie przejawy innowacyjności.
W społeczeństwach prorozwojowych innowacja jest wartością pozytywną. Nawet, gdy wzbudza opór jest w stanie stać się siłą napędową zmian.
- Edukacja
Społeczeństwa prorozwojowe popierają systemy edukacji, które umożliwiają jednostce samodzielne dążenie do prawdy.
W społeczeństwach hamujących rozwój, edukacja pełni funkcję przekazywania dogmatów, wychowywania konformistów i wiernych wyznawców.
- Znaczenie użyteczności
Społeczeństwa prorozwojowe, cenią teorie poddające się weryfikacji, o praktycznym znaczeniu.
Społeczeństwa hamujące rozwój kultywują tradycje intelektualne oparte na mistycyzmie.
- Cnoty pomniejsze:
Społeczności nastawione na rozwój duża wagę przykłada się do cech marginalizowanych przez społeczności hamujące rozwój takich jak: solidne wykonywanie pracy, porządek, punktualność. W społeczeństwach hamujących rozwój są one ich rola jest pomniejszana w zestawieniu z cechami takimi jak: sprawiedliwość, odwaga, miłość, wielkoduszność.
- Wymiar czasowy:
Możemy mówić o czterech kategoriach czasowych: przeszłość, teraźniejszość, bliska przyszłość i przyszłość wieczna. Społeczeństwa prorozwojowe skupiają się na niedalekiej przyszłości, na tym przedziale czasowy, który można skutecznie zaplanować. Społeczeństwa hamujące rozwój kultywują kult przyszłości w rozumieniu eschatologicznym.
Czego uczy nas Bajka o pszczołach Bernarda Mandeville'a?
Wyjaśnij podtytuł Bajki o pszczołach: „Przywary osobiste dobrem ogółu”.
Przywary osobiste stoją u podstaw bogactwa. Poprzez zapotrzebowanie na dobro, które zaspokajają pewne zachcianki, tworzy się bogactwo, następuje rozwój. Z przywar ludzkich powstaje porządek - rynek.
Na czym polegało przełamanie greckiej dychotomii naturalne/sztuczne?
Dychotomia - konflikt, przeciwstawienie, podział na dwa; dwie przeciwstawne grupy, ład, porządek.
Starożytna Grecja - 2 typy ładu:
- kosmos - ład, który oznaczał to co naturalne, to co z natury, np. łańcuch pokarmowy, zmiana pór orku; cykl, prawidłowości naturalne; nie jest dziełem człowieka, człowiek nie może na niego wpływać, zmieniać go;
- taxis - to co sztuczne; jest wynikiem świadomych i celowych decyzji człowieka, człowiek sprawuje nad pełną kontrolę; np. prawo podatkowe, prawodawstwo, armia.
Co, zdaniem Adama Smitha, stanowi przyczynę bogactwa poszczególnych narodów?
Podział pracy.
Jakie są trzy bezpośrednie korzyści wynikające ze stosowania podziału pracy?
-zaoszczędzenie czasu,
- wzrost sprawności pracowników - doskonalenie umiejętności
- zastosowanie odpowiednich maszyn, co ułatwia i skraca pracę
Dlaczego w rolnictwie korzyści z podziału pracy są mniej wymierne niż w przemyśle?
Ponieważ rolnictwo jest uzależnione od natury.
Egoizm jako podstawa działania „człowieka ekonomicznego”.
U podstaw ludzkiego działanie stoją pobudki ekonomiczne. Smith sądził, że gdy człowiek decyduje się na działalność gospodarczą, to będzie w trakcie jej dążył do osiągnięcia maksimum celu za pomocą minimum środków. Indywidualizm poznawczy - analiza działania jednostki daje obraz społeczeństwa ponieważ jest ono sumą jednostek. Celem istnienia społeczeństwa jest realizacja dobrobytu i szczęścia jednostki.
Smith uważał, że interes jednostki stanowi najlepszy bodziec do działalności gospodarczej. Człowiek dąży do osiągnięcia własnych korzyści. Człowiek przedkłada własne korzyści nad korzyści społeczne. Zgodność interesów prywatnych z interesem publicznym. Człowiek najlepiej sam dba o własne interesy. Przedsiębiorca, kupiec zatrudnia ludzi, produkuje surowce mając na uwadze swój własny interes, a to jest korzystne z punktu widzenia społecznego. Interes własny działa jak siła napędzająca, kierująca ludzi do takiej pracy, za jaką społeczeństwo jest skłonne im płacić. Interes własny motywuje ludzi do działania.
Jak rozumiesz postulat laissez-faire?
(pol. leseferyzm - pozwolenie na) Przyzwolenie np. władzy, aby lud wydeptał sobie ścieżki, którymi będzie chodzić…
Co to jest i jak się objawia ład spontaniczny?
Ład spontaniczny - ład ani naturalny, ani sztuczny; ład, który jest niezamierzonym efektem ludzkich działań; jest efektem działań ludzi, ale nie jest efektem, wynikiem ludzkiego projektu, planu; nie został świadomie i celowo wprowadzony. Rynek to ład spontaniczny, wykształcony w wyniku transakcji.
Kiedy i w jaki sposób wykształcił się model polskiej „kultury folwarcznej”?
Kultura folwarczna- ukształtowana na przełomie XV i XVI w. Wówczas to w Europie dokonała się ekonomiczna rewolucja, która podzieliła kontynent na dwie strefy gospodarcze: zachodnią, gdzie rozwijał się kapitalizm, i wschodnią (od Łaby), gdzie dominowało rolnictwo produkujące na potrzeby miast europejskich. W odpowiedzi na popyt na ziarno rozwinęła się kultura folwarczna.
Scharakteryzuj „kulturę folwarczną” i wskaż te jej elementy, które stanowić mogą barierę w rozwoju gospodarczym po stronie kierownika oraz po stronie pracownika.
Kultura folwarczna wytworzyła szczególne rodzaje zachowań pracowniczych i kierowniczych, które do dziś ujawniają się zarówno w państwowych, jak i prywatnych firmach i organizacjach. Właściciele folwarków dysponowali nieskrępowaną władzą, chłopi pańszczyźniani hołdowali etosowi "wymuszonego lub zinternalizowanego posłuszeństwa, w połączeniu z brakiem poczucia odpowiedzialności i zapotrzebowaniem na szczegółowe instrukcje w pracy i opiekę kierownictwa poza pracą." Zdaniem Hryniewicza podobne mechanizmy obserwujemy i dzisiaj. Powszechne jest oczekiwanie, że nie będzie się musiało wykazywać inicjatywą w miejscu pracy oraz to, żeby szef powiedział, co należy czynić. Polacy cenią sobie najbardziej trwałość zatrudnienia, ciepłe stosunki w pracy, dobrą organizację (rozumianą, jako jasne i konkretne polecenia). Bardzo nisko polski pracownik ceni natomiast osiągnięcia indywidualne. Podobne podejście ma do pracy nasza kadra kierownicza. "Wśród szefów dominują postawy wodzowskie, autorytarne lub w najlepszym przypadku biurokratyczne" i nie również nie przepadają za podejmowaniem inicjatywy przez swoich pracowników.
W jaki sposób PRL wzmocnił negatywne wzorce zachowań gospodarczych?
Ale PRL oznaczał także feudalizację stosunków pracy. Kultura folwarku rozkwitła ze zdwojoną mocą. W państwie autorytarnym, nie dopuszczającym do istnienia społeczeństwa obywatelskiego, odpowiedzią był rodzinny kolektywizm i amoralny familiaryzm. Miejsce pracy traktowane było przez wyalienowanych pracowników jako sposób realizacji własnych celów gospodarczych, stąd zjawiska wynoszenia narzędzi, chałtur na maszynach fabrycznych. Ta szczególna prywatyzacja doprowadziła do zastąpienia formalnej struktury ładem społecznym, w którym stosunki między pracownikami stawały się zależne od interesów i cech osób, a nie przepisów i norm.
Scharakteryzuj kulturę gospodarczą współczesnej Polski.
Gospodarka przeżywa dziś podobnie rewolucyjny moment transformacji jak na przełomie XV i XVI w. Powstaje gospodarka oparta na wiedzy. To ona jest źródłem największych korzyści, ale wymaga odpowiedniej mentalności i kultury organizacyjnej. W efekcie jej rozwoju ustali się nowy podział pracy. Jeśli nie weźmiemy aktywnego udziału w tym procesie, to podobnie jak przed 400 laty zostaniemy na marginesie
Czym jest „drugi kapitał” i jak się objawia?
To, jak szybko rozwija się jakiś kraj, nie zależy wcale od tego, ile ma bogactw naturalnych, jak korzystne jest jego położenie geograficzne czy jak mądre strategie ekonomiczne podejmują jego ministrowie. Dobrobyt kraju leży przede wszystkim w rękach (a raczej w głowach) jego obywateli.
Najogólniej można powiedzieć, iż kluczem do modernizacji i rozwoju społeczności są powszechnie podzielane wartości, symbole, przekonania, a także codzienne zwyczaje i stosunki między ludźmi. Ekonomia i psychologia są sobie bliższe, niż to się wydaje.
Pierwszy wpadł na to David McClelland, amerykański psycholog z Harvard University. W latach 60. dostarczył poważnych dowodów, iż poziom rozwoju ekonomicznego kraju wiąże się z poziomem rozpowszechnienia i społecznej akceptacji pewnych właściwości psychologicznych. A konkretnie - motywacji osiągnięciowej.
Otóż McClelland, badając bardzo różne kultury wykazał, że ich tempo rozwoju ekonomicznego było duże bezpośrednio po tych okresach ich historii, w których literatura, sztuka, tradycje ludowe (np. legendy i bajki), podręczniki szkolne - były silnie nasycone motywacją osiągnięciową. Jeżeli orientacja osiągnięciowa w kulturze rośnie - to jakiś czas potem nastąpi ekonomiczne prosperity. Jak spada - to nadejdzie faza względnej depresji.
Scharakteryzuj „osiągnięciowca i napisz jak tzw. „motywacja osiągnięciowa” wpływać może na rozwój gospodarczy.
Charakterystyka: To ktoś taki, kto patrzy na świat w kategoriach sukcesu i porażki. Cokolwiek robi - ceruje skarpety, myje okna, robi buty, pisze książkę czy prowadzi firmę komputerową - chce to robić coraz lepiej. Pragnie podnosić swoje umiejętności i sprawności, dostrzegać coraz to nowe wyzwania lub je tworzyć. Osoby nastawione na osiągnięcia wyróżnia duża aktywność we wszystkich sferach życia, dążenie do sukcesu i przekonanie, iż jest on możliwy. Są one bardziej skłonne do podejmowania wysiłków, bardziej wytrwałe, potrafią dłużej pracować bez odpoczynku. Mają też specyficzny stosunek do czasu. Jest on dla nich jak ptak w locie, który zaraz zniknie za horyzontem, a nie jak spokojny ocean trwający w bezruchu - mija szybko, ciągle mają go zbyt mało, czują, iż tracą go bezużytecznie i bezpowrotnie. Przeszłość, teraźniejszość i przyszłość wydają się im powiązane i bliskie. Ta ostatnia nadchodzi subiektywnie szybciej, jest łatwiej i dokładniej wyobrażana. Prawdopodobnie dlatego osoby o silnej motywacji osiągnięciowej częściej oszczędzają i ubezpieczają się na starość. Szczególnie ważna jest zdolność "osiągnięciowców" do rezygnacji z nagród natychmiastowych na rzecz nagród wprawdzie odroczonych w czasie, ale za to większych. Skłania to ich nie tylko do wysiłku, ale także do oszczędzania. Czas płynie im tak szybko, że nie płaczą, gdy nowy model samochodu kupują nie natychmiast po pojawieniu się na rynku, ale rok później (w dodatku będzie już sprawdzony).
Wpływ: To, że "osiągnięciowcy" są głodni sukcesu, a wcale niekoniecznie jego owoców, bardzo dobrze robi gospodarce. Kierowanie się bowiem wyłącznie szybkim zyskiem materialnym w niewielkim stopniu przyczynia się do rozwoju ekonomicznego kraju, a zarazem blokuje postęp demokratyzacji. Ludzie nastawieni na sukces materialny są mało zaangażowani społecznie, nie zapisują się do stowarzyszeń, nie wykazują aktywności obywatelskiej. Między innymi wykazały to badania amerykańskich psychologów Wendy Rahn i Johna Transue (1998).
Co gorsza - połączenie silnej motywacji sukcesu ekonomicznego ze słabą dostępnością środków do jego realizacji tworzy korupcjogenną mieszankę wybuchową. Widać to po wysokich wskaźnikach korupcji w takich krajach, jak Rosja, Turcja czy Polska, gdzie mało jest ludzi dobrze wykształconych, a poziom dochodów i zamożności - niski.
Zasady zaliczenia:
- zaliczenie pisemne,
- 4 pytania (spośród podanych)
- nie ściągamy (ze względów etycznych)
- ocena według następujących zasad:
- 4 odpowiedzi = 5
- 3 odpowiedzi = 4
- 2 odpowiedzi = 3
- 1 lub 0 odpowiedzi = 2
Powodzenia ! ☺