Wykład koniec str. 166 - str.167 - str. 168
ZABURZENIA DOJRZEWANIA
Ginekolodzy mają głównie do czynienia z opóźnionym dojrzewaniem płciowym, przedwczesne dojrzewanie jest przede wszystkim domeną pediatrów.
Pierwsze oznaki działania hormonów płciowych u dziecka można zaobserwować tuż po porodzie powiększają się gruczoły sutkowe i występuje plamienie, ponieważ w ciąży utrzymuje się wysoki poziom estrogenów (które przechodzą do krwi dziecka) i po porodzie występuje krwawienie z odstawienia u dziewczynek. Chłopcy są zabezpieczeni przed działaniem estrogenów w wysokim stężeniu - rozpuszczalne glikoproteina we krwi wiąże estrogeny.
Gonadostat - zespół czynników hamujących dojrzewanie płciowe, działa między porodem a okresem dojrzewania płciowego.
Dojrzewanie związane jest raczej tylko ze zmianą amplitudy wydz. GnRH, potem w czasie cyklu miesięcznego znaczenie ma amplituda i częstość wydzielania GnRH. W okresie dojrzewania ↑ amplituda wydzielania, ponieważ dochodzi do zniesienia hamującego wpływu wyższych ośrodków podwzgórzowych, ukł. limbicznego. Istotne znaczenie ma odhamowywujący wpływ peptydu Y.
↑ amplitudy wydz. GnRH - mierzalne piki LH, gł. mają miejsce w nocy; u chłopców piki LH korelują z wielkością członka, u dziewcząt po ok. 8 godzinach od piku obserwuje się ↑ poziomu estradiolu.
Neurony GnRH pozostają pod wpływem szeregu neuropeptydów. Stan zapalny mózgu lub guzy mózgu mogą powodować ucisk na te szlaki i w efekcie ↓ wydz. GnRH. Są także guzy, które pulsacyjnie produkują GnRH.
Guz - hamartoma - to ektopowy generator pulsów GnRH; inne guzy działają przez ucisk i zahamowanie drogi neuronalnej; hamartoma w okolicy skrzyżowania nerwów wzrokowych, średnicy ok. 2 - 3 cm - bardzo trudny do usunięcia u dziecka (myśli przewodniej nie mogę jakoś złapać
Desensytyzacja receptorów peptydowych 5 - 10% wysycenia receptorów wystarczy, aby odpowiedź była max; po połączeniu z agonistą receptor ten przez ok. 2 godziny pozostaje niewrażliwy, co związane jest z internalizacją; desensytyzację osiągamy przez ciągłą podaż GnRH.
Przedwczesne dojrzewanie płciowe:
GnRH-zależne
guz hormonalnie czynny ↑ estrogenów uaktywnienie sprzężeń zwrotnych ↓ wrażliwości podwzgórza na estrogeny
stały ↑ E1 (estron) ↓ wrażliwości tego układu i dojrzewanie
GnRH-niezależne
postać izoseksualna zagadnienie pediatryczne
postać heteroseksualna
Opóźnione dojrzewanie płciowe:
zwrócić uwagę przy badaniu na:
piersi czy są dobrze rozwinięte ? jeśli tak - oznacza to, że przez pewien czas istniała produkcja estroidów; np.:
feminizacja jądrowa - genotyp XY, fenotyp żeński; występuje produkcja testosteronu, ale brak jest receptorów dla niego (są zmutowane);
↑ testosteronu konwersja obwodowa estron rozrost piersi;
zbyt mało estradiolu, aby powodowac rozrost kręgosłupa długie nogi, krótki kręgosłup;
piersi będą rozwinięte, ale nie będzie owłosienia płciowego - bo jest ono zależne od androgenów;
uwarunkowane rodzinnie (tak było także u matki);
zespół Mayera-Rokitansky'ego-Kuestnera - wrodzony brak macicy i pochwy;
piersi brak (są płaskie):
dysgenezja (brak gonad)
owłosienie płciowe
macica - czy jest ?
Oznaczanie hormonów:
↑ LH, FSH pow. 30 mjednostek/ml - wysoki poziom;
przyczyną podwyższonego poziomu może być:
dysgenezja gonad - brak estrogenów ↑ gonadotropin; ↑ GnRH; wraz ze wzrostem masy ciała - odblokowanie peptydu Y; poziomy hormonów - jak w okresie klimakterium;
zapalenia gonad
naświetlania gonad
czyste dysgenezje gonad - płeć jest zgodna z genotypem, gonady nie podejmują funkcji;
zaburzenia w obrębie cytochromu p450 zaburzenia w syntezie steroidów;
↓ LH, FSH przyczyny:
schorzenia CUN i uszkodzenia podwzgórza, np. craniopharyngioma
zaburzenia budowy twarzoczaszki i krążenia CSF (cerebro-spinal fliud)
defekt w produkcji gonadotropin, np. zespół Kalmana
defekt produkcji przysadki
schorzenia przewlekłe - nerczyca
młodzieńcza cukrzyca
głodzenie
anorexia nervosa;
za łaknienie odpowiedzialne są następujące substancje:
neuropeptyd Y
serotonina defekt w zakresie tych substancji upośledzenie
cholecystokinina motywacji do życia anorexia
bombezyna
poziom LH i FSH w normie - defekt zewnętrznych narządów płciowych, np. agenezja przewodów Muellera;
Strona 1