HOTEL, BHP dokumenty, PAŃSTWOWA INSPEKCJA SANITARNA

Pytanie pochodzi z publikacji Serwis BHP

Na jakie elementy należy zwrócić uwagę wykonując okresowy przegląd bhp w hotelu?
Hotel posiada kuchnię, restaurację, parking podziemny, miejsca noclegowe dla 300 osób. Jak powinna wyglądać lista kontrolna z takiego przeglądu (wzór listy kontrolnej)?

Odpowiedź: Przepisy z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy nie określają szczegółowych regulacji prawnych dla branży turystycznej (w tym hotelarstwa), w związku z czym podczas kontroli stanu bhp w hotelu należy posiłkować się przepisami ogólnymi. Chcąc jednak dogłębnie przeanalizować stopień spełnienia przez pracodawcę wymagań prawnych, warto rozszerzyć taki przegląd o zagadnienia związane z ochroną przeciwpożarową.

Uzasadnienie: Hotel to przedsiębiorstwo zatrudniające wielu pracowników na różnorodnych stanowiskach, począwszy od personelu administracyjnego (recepcjonistów, technologów żywności i żywienia, pracowników concierge itp.), pracowników gastronomii (kucharzy, kelnerów, barmanów itp.), personel robotniczy (konserwatorów, pokojowych, sprzątaczy itp.) i wielu innych. Jak w każdej firmie, tak również w hotelu, służba bhp jest obowiązana do przeprowadzania okresowych kontroli stanu bezpieczeństwa i higieny pracy. Jedną z najczęściej stosowanych metod do prowadzenia takich kontroli jest metoda "Listy kontrolnej". Jest to proste narzędzie umożliwiające kontrolę spełnienia przez pracodawcę wymagań prawnych w zakresie. Istotnym jest, aby lista była sporządzona możliwie szczegółowo, w oparciu o aktualny stan prawny. Aby lista była czytelna, powinna składać się z serii prostych pytań, na które można odpowiedzieć w sposób jednoznaczny TAK lub NIE. Dla przejrzystości warto ją również podzielić na poszczególne działy, np.: "Dokumentacja" (potwierdzenie zgłoszenia pracodawcy do PIP i PIS, szkolenia bhp, badania lekarskie, dokumentacja powypadkowa, ocena ryzyka zawodowego, pomiary czynników szkodliwych dla zdrowia itp.), "Pomieszczenia pracy" (np. spełnienie wymagań dotyczących wysokości pomieszczeń pracy, ogrzewanie i wentylacja, oświetlenie, zapewnienie pomieszczeń higieniczno-sanitarnych itp.), "Stanowiska pracy" (np. wyodrębnienie poszczególnych stanowisk i przeanalizowanie, czy zostały opracowane instrukcje stanowiskowe, czy pracownicy posiadają odpowiednią przestrzeń pracy, czy pracownicy otrzymują odzież i obuwie robocze oraz środki ochrony indywidualnej itp.), "Maszyny i urządzenia" (np. dokumentacja maszyn i urządzeń, prawidłowość eksploatacji itp.), "Transport wewnętrzny i magazynowanie" (np. przestrzeganie norm dźwigania, stan wózków transportowych, oznakowanie nośności regałów itp.), "Ochrona przeciwpożarowa" (np. spełnienie wymagań w zakresie dróg ewakuacyjnych, zapewnienia podręcznego sprzętu gaśniczego, opracowania instrukcji bezpieczeństwa pożarowego, przeprowadzania próbnych ewakuacji itp.).

Uwagi
Branża hotelarska nie doczekała się "własnych" przepisów bhp. W związku z tym, dokonując okresowego przeglądu, należy zwrócić szczególną uwagę przede wszystkim na:
1) Dokumentację:
a) szkolenia bhp,
b) badania lekarskie,
c) dokumentacja powypadkowa,
d) dokumentacja ocen ryzyka zawodowego dla poszczególnych stanowisk pracy,
e) protokoły z pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia (np. oświetlenia),
f) protokoły z pomiarów instalacji elektrycznej (skuteczności ochrony przeciwporażeniowej),
g)kwalifikacje pracowników do wykonywania określonych prac (np. prac elektrycznych, obsługa urządzeń ciśnieniowych itp.),
h)wykazy prac "szczególnie niebezpiecznych" oraz "wykonywanych przez co najmniej dwie osoby".
2)Bezpieczeństwo przeciwpożarowe:
a)spełnienie wymagań prawnych w zakresie długości i szerokości dróg ewakuacyjnych, jak również ich oznakowania,
b)zapewnienie sprzętu gaśniczego (gaśnice i hydranty), jego odpowiednie usytuowanie oraz okresowe przeglądy,
c)sporządzenie instrukcji bezpieczeństwa pożarowego dla poszczególnych obiektów oraz jej bieżąca aktualizacja,
d) umieszczenie w widocznych miejscach instrukcji postępowania na wypadek pożaru oraz planów obiektu na potrzeby ewakuacji,
e)protokoły z okresowych próbnych ewakuacji,
f)zastawianie ciągów komunikacyjnych.
3)Substancje niebezpieczne (m.in. stosowane do prac porządkowych):
a)Wykaz stosowanych w hotelu substancji i preparatów niebezpiecznych,
b)karty charakterystyk dla poszczególnych substancji i preparatów niebezpiecznych,
c)odpowiednie oznakowanie opakowań substancji i preparatów niebezpiecznych,
d)odpowiednie magazynowanie ww. substancji i preparatów niebezpiecznych.
4)Przydział przez pracodawcę oraz stosowanie przez pracowników odzieży i obuwia roboczego oraz środków ochrony indywidualnej na poszczególnych stanowiskach pracy.
5) Transport i magazynowanie:
a)przestrzeganie norm dźwigania określonych przez przepisy dla kobiet i mężczyzn,
b)stan techniczny środków transportu,
c)oznakowanie nośności regałów.
6)Maszyny i urządzenia:
a)stosowanie osłon przy urządzeniach szczególnie niebezpiecznych (np. krajalnicach),
b)instrukcje bhp dla poszczególnych maszyn i urządzeń,
c)dokumentacja techniczno-eksploatacyjna w języku polskim.
7)Pomieszczenia higieniczno-sanitarne:
a)toalety,
b)pomieszczenia socjalne,
c)szatnie,
d)pomieszczenia do wypoczynku.

Poniżej przedstawiam dla przykładu akty prawne, których nie wolno pominąć podczas przeprowadzania kontroli stanu bhp w dowolnym zakładzie pracy:
1) Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.);
2) Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650 z późn. zm.);
3) Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 30 października 2002 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy (Dz. U. Nr 191, poz. 1596 z późn. zm.);
4) Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 21 października 2008 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla maszyn (Dz. U. Nr 199, poz. 1228);
5) Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 30 grudnia 2004 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy związanej z występowaniem w miejscu pracy czynników chemicznych (Dz. U. z 2005 r. Nr 11, poz. 86 z późn. zm.);
6) Ustawa z dnia 11 stycznia 2001 r. o substancjach i preparatach chemicznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 152, poz. 1222);
7) Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 20 kwietnia 2005 r. w sprawie badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz. U. z 2005 r. Nr 73, poz 645 z późn. zm);
8) Ustawa z dnia 27 czerwca 1997 r. o służbie medycyny pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2004 r. Nr 125, poz. 1317 z późn. zm.);
9) Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. Nr 180, poz. 1860 z późn. zm.);
10)Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 1 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe (Dz. U. Nr 148, poz. 973);
11) Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 10 września 1996 r. w sprawie wykazu prac szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia kobiet (Dz. U. z 1996 r. Nr 114, poz. 545 z późn. zm);
12) Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 14 marca 2000 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy ręcznych pracach transportowych (Dz. U. Nr 26, poz. 313 z późn. zm.);
13) Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów (Dz. U. Nr 60, poz. 279);
14) Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. Nr 109, poz. 719).
Maciej Ambroziewicz