Własności prawdopodobieństwa
Zdarzenie jest to dowolny podzbiór zbioru zdarzeń elementarnych.
Zdarzeniem:
pewnym nazywamy całą przestrzeń zdarzeń elementarnych Ω (zdarzeniu sprzyjają wszystkie zdarzenia elementarne)
niemożliwym nazywamy podzbiór pusty przestrzeni zdarzeń elementarnych Ω
(zdarzeniu nie sprzyja żadne zdarzenie elementarne)
Zdarzenia:
A i B są identyczne (A = B) to znaczy, że zdarzenie A zachodzi wtedy i tylko wtedy, gdy zachodzi zdarzenie B
A i B wyłączają się (A∩B=∅) to znaczy, że jest niemożliwe, żeby oba te zdarzenia zaszły jednocześnie
Zdarzenie:
A pociąga za sobą zdarzenie B
to znaczy, że prawdziwa jest implikacja: (zaszło zdarzenie A) → (zaszło zdarzenie B)
C jest sumą (alternatywą) zdarzeń A i B
to znaczy, że zdarzenie C zachodzi wtedy i tylko wtedy, gdy zachodzi zdarzenie A lub zdarzenie B
C jest iloczynem (koniunkcją) zdarzeń A i B
to znaczy, że zdarzenie C zachodzi wtedy i tylko wtedy, gdy zachodzi zdarzenie A i zdarzenie B
C jest różnicą zdarzeń A i B (C = A\B) to znaczy, że zdarzenie C zachodzi wtedy i tylko wtedy, gdy zachodzi zdarzenie A i nie zachodzi zdarzenie B
A' jest zdarzeniem przeciwnym do zdarzenia A oznacza, że nie zaszło zdarzenie A.
A ∩ A' = ∅, A ∪ A' =Ω
Przykład 1
Rzucamy sześcienną kostką do gry. Dla każdego z poniższych zdarzeń określ zdarzenia przeciwne i oblicz jego prawdopodobieństwo.
wypadnie jedynka
wypadnie nieparzysta liczba oczek.
Rozwiązanie
Zdarzeniem przeciwnym jest zdarzenie polegające na wypadnięciu liczby oczek różnej od 1, tzn.
Ω = {1, 2, 3, 4, 5, 6}
A = {2, 3, 4, 5, 6}
P(A) =
B = {2, 4, 6}
Ω = {1, 2, 3, 4, 5, 6}
P(B) =
.
Jeżeli zbiór Ω ma n elementów, to liczba wszystkich zdarzeń wynosi
.
Przestrzeń zdarzeń jest rodziną podzbiorów zbiorów zdarzeń elementarnych.
Prawdopodobieństwo każdego zdarzenia losowego jest liczbą należącą do przedziału <0;1>
Własności prawdopodobieństwa:
P(∅) = 0 - prawdopodobieństwo zdarzenia niemożliwego
P(Ω) = 1 - prawdopodobieństwo zdarzenia pewnego
P(A') = 1 - P(A) - prawdopodobieństwo przeciwne do A, gdy A⊂ Ω
P(A∪B) = P(A) + P(B) - P(A∩B) - prawdopodobieństwo sumy zdarzeń A i B, gdy
Jeżeli zdarzenia A i B wykluczają się, to P(A∪B) = P(A) + P(B)
P(A∪B) ≤ P(A) + P(B), gdy A, B ⊂ Ω
P(A) ≤ P(B), gdy A ⊂ B ⊂ Ω
P(A) ≤ 1, gdy A ⊂ Ω
Przykład 2
Z talii 52 kart wyciągnięto losowo 3 karty. Oblicz prawdopodobieństwo tego, że co najmniej jedna z wyciągniętych kart nie jest dziesiątką.
Rozwiązanie
A - co najmniej jedna z wyciągniętych kart nie jest dziesiątką
A' - wszystkie wyciągnięte karty to dziesiątki (zdarzenie przeciwne do A)
10 nie 10
10 nie 10
10 nie 10
Łatwiej jest obliczyć najpierw prawdopodobieństwo zdarzenia przeciwnego do zdarzenia A, a następnie skorzystać z własności prawdopodobieństwa, by obliczyć prawdopodobieństwo zdarzenia A.
P(A') =
P(A) = 1 - P(A') = 1 -
Przykład 3
W doświadczeniu polegającym na rzucie kostką do gry rozważmy następujące zdarzenia:
A - wypadła parzysta liczba oczek
B - wypadły nie mniej niż 4 oczka.
Wypisz wszystkie zdarzenia elementarne, które sprzyjają zdarzeniom:
A∪B, A∩B, B' A'∪B A'∪B'
oraz wyznacz ich prawdopodobieństwa.
Rozwiązanie
Ω = {1, 2, 3, 4, 5, 6}
A= {2, 4, 6}
B = {4, 5, 6}
A∪B = {2, 4, 5, 6} P(A∪B) =
A∩B = {4, 6} P(A∩B) =
A' = {1, 3, 5}
B' = {1, 2, 3} P(B') =
A'∪B ={1, 3, 4, 5, 6} P(A'∪B) =
A'∪B' = {1, 2, 3, 5} P(A'∪B') =
Przykład 4
Wiedząc, że P(A) = 0,7, P(B) = 0,6 i P(A∩B) = 0, 3 oblicz P(A∪B).
Rozwiązanie
P(A∪B) = P(A) + P(B) - P(A∩B)
P(A∪B) = 0,7 + 0,6 - 0,3 = 1, 3 - 0,3= 1
Ćwiczenie 1
Rozwiąż zadania 1- 18 str. 81 -84 z podręcznika.