KORZYŚCI I KOSZTY CZŁONKOSTWA
W UNII EUROPEJSKIEJ
POLITYCZNE
Korzyści
Członkostwo Polski w Unii Europejskiej stanowić będzie najlepszą gwarancję utrwalenia w naszym kraju demokratycznego modelu ustrojowego, gdyż zapewni nieodwracalność procesu transformacji
Polska ze względu na atuty, jakimi dysponuje, może stać się członkiem Unii o dużych możliwościach oddziaływania na procesy w niej zachodzące i na jej ewolucję
Jedną z politycznych korzyści z członkostwa będzie odmienne niż dotychczas postrzeganie Polski przez inne kraje (również kraje UE) - świadome, iż mają do czynienia z państwem - uczestnikiem wielkiego ugrupowania politycznego i gospodarczego
Polska będzie współuczestniczyć w inicjowaniu i podejmowaniu decyzji na płaszczyźnie stosunków międzynarodowych o żywotnym znaczeniu z punktu widzenia naszego interesu i polskiej racji stanu. Będziemy także wywierać znaczny wpływ na rozstrzyganie ważnych kwestii międzynarodowych, co poza Unią nie byłoby w takim zakresie możliwe
Przystępując do Unii Polska stanie się pełnoprawnym beneficjentem strefy stabilności, jaką jest obszar UE, a jednocześnie przyczyni się do rozszerzenia tej sfery na Wschód,
Polska ma szansę określić swoją pozycję w UE jako państwo, wokół którego koncentruje się współpraca regionalna w Europie Środkowej i Wschodniej
Koszty nieprzystąpienia
Z punktu widzenia politycznego Polska nie ma alternatywy dla członkostwa w UE. Wynika to z naszego położenia geopolitycznego, nakazującego poszukiwanie sojuszników na kontynencie europejskim.
Odrzucając członkostwo w Unii, Polska nie miałaby szans na odgrywanie znaczącej roli w polityce europejskiej. Nasza „energia polityczna” musiałaby wówczas skupiać się na próbie znalezienia miejsca pomiędzy UE a obszarem post-radzieckim. Pamiętać przy tym trzeba, że w tych poszukiwaniach bylibyśmy osamotnieni, gdyż większość państw Europy Środkowej i Wschodniej prędzej czy później wejdzie do UE.
Odrzucając członkostwo w Unii, Polska nie miałaby szansy na przyśpieszone wyrównanie różnic w poziomie rozwoju gospodarczego, społecznego i cywilizacyjnego
EKONOMICZNE
Korzyści
Po przystąpieniu do Unii Polska uzyska większy dostęp do nowoczesnych technologii,
Wzrośnie napływ kapitału zagranicznego, ponieważ członkostwo w UE postrzegane będzie jako czynnik silnie ograniczający ryzyko polityczne, społeczne i gospodarcze związane z dokonywaniem inwestycji
Członkostwo Polski w Unii Europejskiej przyczyni się do podwyższenia tempa wzrostu gospodarczego i do przyspieszenia procesu modernizacji gospodarki
Napływ kapitału zagranicznego w formie bezpośrednich inwestycji zagranicznych do Polski z krajów członkowskich UE będzie stymulowany zarówno wyższą stopą zwrotu od zainwestowanego kapitału (wyższą stopą zysku) niż w innych krajach wchodzących w skład jednolitego rynku europejskiego, jak i niższym kosztem czynnika pracy w Polsce (w tym pracy wysoko kwalifikowanej), dużym chłonnym rynkiem zbytu, stabilną sytuacją polityczną, ekonomiczną i prawną, rozwojem infrastruktury gospodarczej.
towarzyszące członkostwu w UE poczucie stabilności, bezpieczeństwa i swobodnego dostępu do wielkiego rynku zbytu powinno stanowić również zachętę do wzrostu stopy oszczędności i inwestycji u podmiotów krajowych. Efektem tych zmian powinien być wzrost skłonności do inwestowania, oraz wzrost środków niezbędnych dla sfinansowania procesu modernizacji gospodarki.
Pozytywną rolę prowzrostową odegrać powinny fundusze strukturalne i środki z funduszu spójności uzyskane z UE, pozwalające m.in. na wydatną poprawę stanu infrastruktury, niezbędną dla utrzymania wysokiej dynamiki gospodarki polskiej
Przystępując do UE Polska uzyskuje szansę włączenia się w główny światowy nurt rozwoju technologicznego i naukowego.
Szczególną korzyść z zaostrzenia presji konkurencyjnej odczują polscy konsumenci. Dalszej poprawie ulegnie jakość oferowanych na rynku towarów i usług, co powinno z jednej strony wpłynąć na odczuwalną poprawę jakości życia, z drugiej zaś zwiększyć motywację do wydajnej pracy
Korzystną dla długookresowych perspektyw wzrostu gospodarczego Polski rolę spełni również udział w unii gospodarczej i walutowej oraz wynikająca stąd dyscyplina finansów publicznych, wysoki poziom stabilności cen na obszarze wspólnej waluty euro i niższe stopy procentowe
UE Polska uzyskać może dużą pomoc finansową, pozwalającą na znacznie łatwiejsze pokrycie kosztów dostosowawczych, niż gdyby kraj miał dokonać tego własnymi siłami
Polscy pracownicy uzyskają swobodny dostęp do europejskiego rynku pracy
Przystąpienie Polski do Unii Europejskiej oznacza, w perspektywie zależnej od wyniku negocjacji, uzyskanie pełnego dostępu polskich producentów rolno-spożywczych (którzy spełnią unijne normy i standardy fitosanitarne i weterynaryjne) do unijnego rynku liczącego niemal 400 mln. konsumentów. Efektywni i konkurencyjni producenci i eksporterzy uzyskają możliwości rozwoju swoich przedsiębiorstw przez zwiększenie skali produkcji i obniżenie kosztów jednostkowych
Wejście do Unii Europejskiej otwiera również możliwości korzystania z subwencji eksportowych wynikających z Wspólnej Polityki Rolnej, co może stworzyć szansę większego eksportu na rynki krajów trzecich, w tym odzyskania rynku wschodniego
Integracja z UE przyspieszy proces restrukturyzacji polskiego rolnictwa - przy efektywnym wykorzystaniu funduszy unijnych jako dofinansowania działań krajowych - i rozwoju nowoczesnej gospodarki żywnościowej
Polskie przedsiębiorstwa uzyskają nieograniczony dostęp do największego rynku świata
Nasz kraj uzyska dostęp do funduszy przeznaczonych m.in. na zwalczanie bezrobocia i duże przedsięwzięcia infrastrukturalne
Koszty nieprzystąpienia
Pozostawanie Polski poza UE w decydującej mierze wpłynęłoby hamująco na tempo jej rozwoju gospodarczego, społecznego i cywilizacyjnego. Spowodowałoby spadek tempa transformacji gospodarczej, zmniejszenie konkurencyjności, ucieczkę zagranicznych kapitałów, zachwianie stabilności makroekonomicznej, przywrócenie utrudnień handlowych w wymianie z UE oraz pozbawienie Polski funduszy przedakcesyjnach i transferów z budżetu Unii po uzyskaniu członkostwa.
Pozostawanie Polski poza UE pozbawiłoby nas szans na wzrost międzynarodowej wiarygodności Polski, co służy m.in. zwiększonemu napływowi bezpośrednich inwestycji zagranicznych
Pozostawanie Polski poza UE pozbawiłoby nas dostępu do nowoczesnych technologii
Pozostawanie Polski poza UE pozbawiłoby nas możliwości uczestnictwa w Jednolitym Rynku Europejskim
Pozostawanie Polski poza UE pozbawiłoby nas możliwości podniesienia konkurencyjności naszej gospodarki
Pozostawanie Polski poza UE pozbawiłoby nas dodatkowych, poza NATO, gwarancji bezpieczeństwa
W sytuacji nieprzystąpienia do Unii nastąpiłoby pogorszenie warunków dla wzrostu gospodarczego kraju. Wiązałoby to się z faktem, że atrakcyjność inwestycyjna Polski zdecydowanie spadłaby w porównaniu z atrakcyjnością tych krajów środkowoeuropejskich, które zostałyby członkami, w rezultacie czego spadłaby znacząco skłonność do inwestowania w naszym kraju. Dodatkowym czynnikiem byłaby rosnąca luka w jakości infrastruktury gospodarczej, wolno poprawiającej się w Polsce, a szybko w krajach korzystających z funduszy strukturalnych UE. W rezultacie tego, tempo wzrostu PKB w Polsce musiałoby ulec stopniowemu obniżeniu
Koszty
Przy jednoznacznie pozytywnym wpływie długookresowym, problemem pozostaje krótko- i średnioterminowy koszt dostosowawczy dla polskich producentów, administracji oraz konsumentów
Przystąpienie do UE musi się wiązać z podwyższeniem standardów polskich (ochrona środowiska, ochrony prawa własności intelektualnej etc.)
Przyspieszenia procesów restrukturyzacyjnych, zwłaszcza w najmniej wydajnych gałęziach gospodarki
Przyspieszona restrukturyzacja wiąże się zawsze z groźbą zwiększenia skali bezrobocia w tych regionach, w których skoncentrowane są starzejące się przemysły oraz tych, w których dotychczasowy rozwój miał charakter nadmiernie jednostronny