Co nazywamy uzdrowiskiem i jekie wymogi musi spełniać.

Uzdrowisko to miejscowość lub jej część, mająca klimat oraz warunki środowiskowe o właściwościach leczniczych (klimatoterapia, przyrodolecznictwo), zasobna w naturalne tworzywa lecznicze (np. wody lecznicze, borowiny), wyposażona w budynki i urządzenia umożliwiające działalność leczniczą i wypoczynkowo-turystyczną (m.in. sanatoria, zakłady kąpielowe, pijalnie wód, zakłady fizykoterapii). Istnieją liczne kryteria klasyfikacji uzdrowisk, np. ze względu na posiadane tworzywa lecznicze i położenie fizjograficzne rozróżnia się uzdrowiska: zdrojowe (wody lecznicze), borowinowe i klimatyczne, uzdrowiska nizinne (do 200 m n.p.m.), podgórskie (do 400 m n.p.m.), górskie (400-800 m n.p.m.), wysokogórskie (powyżej 800 m n.p.m.). W Polsce, poza 37 uzdrowiskami istniejącymi od dawna, wyodrębnia się jeszcze 25 miejscowości spełniających niektóre warunki określone w ustawie z 1966 roku o uzdrowiskach i lecznictwie uzdrowiskowym.
Szczawnica: Choroby układu oddechowego i płuc oraz wszystkiego rodzaju alergie - to dolegliwości, które leczy się w tym uzdrowisku najczęściej. Szczawnica licznymi drewnianymi willami pamiętający wiek XIX, zadbanymi parkami zdrojowymi i bliskim przełomem Dunajca w pełni zasługuje na miano perły Pienin. Największą atrakcją Szczawnicy są słynne spływy Dunajcem na Flisackich tratwach. Zaś amatorzy słonecznych kąpieli najchętniej opalają się na stokach Palenicy w sąsiedztwie górnej stacji kolejki krzesełkowej. Stacja dolna znajduje się nad potokiem Grajcarek, niedaleko centrum miasteczka. Bogactwo silnie mineralizowanych wód leczniczych sprawia, że w miejscowej pijalni nigdy nie brakuje kuracjuszy. Szczawnicki sezon trwa okrągły rok.
Wieliczka: Wspaniałe miejsce dla osób cierpiących na choroby reumatyczne oraz dolegliwości układu oddechowego. Kopalnia soli w Wieliczce została wpisana na listę Światowego Dziedzictwa Kulturalnego i Przyrodniczego UNESKO, jest to nie tylko niezwykły zabytek myśli technicznej, ale także pierwsze na świecie podziemne sanatorium alergologiczne. Zlokalizowane jest na poziome V kopalni,czyli na głębokości 211 metrów. W sanatoryjnych komorach: „Lill” i „Skulimowski” pacjenci przebywają pod opieką medyczną 5 godzin w ciągu dnia i 10 godzin w nocy. Pełna kuracja trwa 3 tygodnie, można wykupić jednak dowolną liczbę dni pobytu. W komorze „Jeziora Wesel” (135m pod ziemią chorzy na astmę poddawani są 14-dniowej kuracji na hiperwentylacji dróg oddechowych. Sama kopalnia, która po 700 latach eksploatacji zaniechała wydobywania soli, jest obecnie skansenem. Możemy tu podziwiać solne jeziora i wielkie komory, a ta górze kaplice z rzeźbionymi w soli zdobieniami i postaciami świętych. W niektórych salach odbywają się przedstawienia teatralne. Kuracja w Wieliczce stanowi doskonałą okazje do zwiedzenia Krakowa.
Wody mineralne są to wody podziemne zawierające sole mineralne i gazy w ilości nie mniejszej niż 1 g/l. Rozróżnia się:
- solanki zwykłe, zawierające głównie sól kamienną NaCl;
- solanki gorzkie (tzw. woda gorzka, przeczyszczająca);
- siarczany: magnezu MgSO4 i sodu Na2SO4;
- szczawy — wodorowęglany (kwaśne węglany): wapnia Ca(HCO3)2 i sodu NaHCO3, oraz dwutlenek węgla CO2;
- szczawy żelaziste — zawierające ponadto związki żelaza;
- wody siarkowe — siarkowodór H2S, siarczki: sodu Na2S i wapnia CaS oraz siarczany: wapnia CaSO4 i magnezu MgSO4;
- wody radoczynne — małe ilości pierwiastków promieniotwórczych.
Część z tych wód mineralnych stanowią wody lecznicze, do których zalicza się także wody, tzw. słabo zmineralizowane, zawierające mniej niż 1 g/l soli mineralnych i gazów leczniczych. Wyróżnia je obecność składników o szczególnej aktywności farmakodynamicznej (np. żelaza, manganu, fluoru, bromu, jodu, siarki, radu, radonu, dwutlenku węgla). W nazwie wód leczniczych uwzględnia się najpierw aniony, potem kationy w kolejności malejących stężeń, np. woda chlorkowo-sodowa, woda siarczanowo-magnezowa. Woda lecznicza słabo zmineralizowana, zawierająca co najmniej 10 mg/dm3 żelaza (w postaci jonów Fe2+), nazywa się żelazistą, co najmniej 1,0 mg/dm3 manganu (Mn 2+) — manganową, fluoru (F-) — fluorkową, jodu (I-) — jodkową, siarki (S2-) — siarczkową, co najmniej 2 nCi/dm3 radonu lub radu — wodą radoczynną, 250-999 mg/dm3 wolnego dwutlenku węgla — wodą kwasowęglową, a ponad 1000 mg/dm3 wolnego dwutlenku węgla — szczawą. Do wód leczniczych zalicza się także wody termalne (cieplice) o temperaturze powyżej 20°C u źródła. Wody mineralne i wody lecznicze stosuje się w balneoterapii do kąpieli leczniczych, przepłukiwań, okładów, kuracji pitnych, inhalacji itp. Do celów spożywczych używane są wody mineralne stołowe. W Polsce występują różne rodzaje wód mineralnych i leczniczych.

Balneologia - jest to nauka o właściwościach i leczniczym wykorzystaniu naturalnych tworzyw uzdrowiskowych, tj. wód leczniczych, ich niektórych składników gazowych oraz peloidów. Balneologia obejmuje:
- balneofizjologię doświadczalną — badającą wpływ na organizm naturalnych tworzyw uzdrowiskowych;
- balneoterapię — zajmującą się ich leczniczym zastosowaniem;
- balneochemię — badającą skład naturalnych tworzyw leczniczych;
- balneotechnikę, która zajmuje się konstruowaniem aparatów i urządzeń do leczniczego stosowania naturalnych tworzyw uzdrowiskowych.
Balneologia jest jedną z najstarszych gałęzi medycyny, kąpiele są zabiegiem leczniczym znanym od starożytności. Picie wód mineralnych wprowadzono w XVII w., a w XVIII i XIX w. powstały nowe metody wodolecznictwa. Twórcą balneologii polskiej był J. Dietl, który przeprowadził klasyfikację polskich wód leczniczych.

---