Wartość (p] obliczamy /.c wzoru:
p = (l -5)100 [%],
(1.4)
czyli
Porowatość materiałów budowlanych waha się, od d (bitumy, s/.kto, metale) do 95*> (wełna mineralna, pianka poliuretanowa).
Nasiąkli wościi) materiału nazywamy zdolność wchłaniania oraz utrzymywania wody. przy maksymalnej jej zawartości. Wartość liczbowy nasiąkliwo-ści oblicza się ze stosunku ilości wody wchłoniętej do masy lub objęlości próbki mateiirtlu suchego. Jeżeli wartość te, obliczamy w stosunku do masy próbki, mamy do czynienia z, rusiąkliwością wagowy (nw), natomiast jeżeli obliczamy w stosunku do objętości próbki (K), mamy do czynienia z nasiąkli-wością objętościowy (n0). Wartości na i no obliczamy 7.c wzorów
(1.5)
(16)
gdzie m - rnjsa pióbki nasyconej viodq [g, kg], m - masa próbki sucliej [g. kg], V — objętość próbki suchej [cm3, dm'|.
Stosunek
l/n. jest lic/howo równy gęstości pozornej materiału. Stąd po rjrze-ksztalccniu
(1.7)
otrzymuje się zależność
"„ = "-P0
Dlj m,i l e r i,i łów, których gęstość pozorna (p ) jest równa jedności, nasią-kliwość wagowa i objętościowa 111,1 te same wartości. Dla materiałów o gęstości pozornej większej od jedności: nw < na. dla materiałów zaś1 o p < l jest n > n
Objętość wcnłaniiinej wody jest równa objętości porów w takim pizypad-ku, gdy ścianki porów s^ przesiąkliwe lub otwarte W materiałach o bard/o malej gęMości pozornej (bard/o lekkich), nasinkliwość wagowa nu>żc osiflg-IMC du/,:( wjiluić, a niekiedy nawet przekraczać I(X)%. Nasiąkliwość osiąga
wartości maksymalne, gdy nasycanie odbywa się w podciśnieniu (np. w cksy-katorze z wodą, nad którą wytworzono podciśnienie).
Zasady nasycania materiałów wodą są różne i zale/a, przede wszystkim od rodzaju materiałów. Materiały drobnoporowatc, takie jak: materiały kamienne (skały magmowe], ceramika, nasycane są przez stopniowe zanur/amc w modzie, tak by nie zamknąć w materiale poi ów wodą. Poszczególne normy przedmiotowe określają szczegółowo postępowanie, np. ogranicza się. czas nasycania, albo żąda się tak długiego nasycania, bez w/ględu na c/as trwania. aż przyrost masy próbki się ustabilizuje. Nasiąkliwość wyznacza się dla materiałów mających stały kształt. W przypadku materiałów sypkich cccłiy tej się, nie okres lii.
Wilgotności!) materiału na?ywamy procentowy zawarlość wody w mate-riiile. Określając wartość wilgotności, stosujemy wzói (l..*i) Wilgotność materiału ma duży wpływ na inne cechy. np. w1 większoici waleri.itów bndowl.i-nych zmnicjs/a cechy wylizymałościowe oiaz pofiaisza izoljcyjność cieplną, a niekiedy jest przyczyną zmiany wymiarów (dtcwno) w stosunku do stanu suchego.
Pizy wyznaczaniu wilgotności prace laboutoryjnc >prowadzają się do wysuszenia materiału i oznac/enia różnicy mas w stanie wilgoinym i sucłiym. Wicks/ość materiałów jest sus/ona w lempcialuize IOO-lt)5°C. Wyioby gipsowe należy suszyć w temperaturze 5')''C. a nitklóic wyroby z tworzyw termoplastycznych nawet v.' temperaturach niższych niż 50°C. Materia! uważamy za suchy, jeżeli koleinę ważenia w odslępudi dobowych nie wyka/.iijo. ró/.nic.
Higroskopijnośrią malsriału nazywamy zdolność wchłaniania wilgoci z otaczającego go powietrza. Materiały higroskopijne mają zwykle pod-wy/sioną wilgotność, co ogranicza ich przydatność, np. dodatek chlorku wapniowego (materiał silnie higrosfcopijny) do zapiawy lub betonu powoduje, że wyrób będzie odznaczał się podwyższoną slalą wilgotnością, co w konsekwencji jest przyczyną nadmiernego zawilgocenia ścian zewncii/nych budynków. Daidzo małą higroskopijnością odznaczają się wyroby ceiamiuznc (około (\,2% przy wilgotności 70% wilgotności w7.gle.Jncj powie-trza).
Kapilarnościi) f niosko w a (ości ą) materiału nazywamy /dolność podciągania wody ku górze przez kapilaiy. Zjawisko to obserwuje się najczęściej w materiałach z mikroskopijnymi porami olwaitymi lub w materiałach sypkich, takich jak piasek czy mieszanki piaskowo-zwirowc. Na tyś. 1.2 schematycznie pokazano pomiar kapilarności piasku. '/k względu na kapihiność materiałów ściennych, podczas wznoszenia budynków układa się warstwę poziomej izolacji przeciwwilgociowej, któia nie pozwala na podci:igaiiic wody z zawilgoconego gruntu. Zdolność kapilarnego podci;igania wody zjle/y i«J wewnętrznej budowy materiału.