PRAWO HANDLOWE 14.03.2010
Egzamin: test jednokrotnego wyboru (10 - 20 pytań), można mieć ze sobą ustawy, ale oczywiście bez komentarza i notatek (można zrobić sobie zakładki w ustawach).
Literatura:
Kodeks Spółek Handlowych
Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej
Zagadnienia:
Istota i cechy prawa handlowego.
Podmioty prawa handlowego.
Pojęcie i rodzaje przedsiębiorców.
Obowiązki przedsiębiorców w świetle prawa.
Formy organizacyjno - prawne prowadzenia działalności gospodarczej.
Likwidacja przedsiębiorstw.
Postępowanie upadłościowe i naprawcze.
Prawa podmiotowe - rodzaje praw, czynności prawne.
Prawo własności i charakterystyka innych praw rzeczowych.
Elementy prawa zobowiązań.
Charakterystyka umów - umowy w obrocie gospodarczym.
Prawo papierów wartościowych.
Ochrona konkurencji i konsumentów.
ISTOTA I CECHY PRAWA HANDLOWEGO.
Prawo handlowe jest tą gałęzią prawa, która wywodzi się z prawa cywilnego, a zatem należy uznać iż jest ono częścią prawa prywatnego, gdzie podstawowe znaczenie ma zasada formalnej równości stron. Ponadto nie bez znaczenia jest fakt, iż zasadę formalnej równości stron wzmacnia zasada swobody umów.
Prawo handlowe, to zespół norm prawnych, które regulują organizację (ustrój) przedsiębiorców oraz stosunki zobowiązaniowe pomiędzy nimi oraz pomiędzy nimi a innymi podmiotami prawa handlowego w obrocie gospodarczym krajowym i międzynarodowym.
Cechy prawa handlowego.
cywilno - prawny charakter stosunków handlowych,
seryjność obrotu i minimalizm formalizmu prawnego,
pewność i bezpieczeństwo obrotu gospodarczego,
wolność obroty gospodarczego - obrót gospodarczy w zależności od ustroju przyjętego w danym państwie może być wolny bądź podlegający różnego rodzaju ograniczeniom (reglamentacji),
internacjonalizacja obrotu gospodarczego (umiędzynarodowienie).
art. 20 Konstytucji ustanawia zasadę wolności gospodarczej
Art. 20.
Społeczna gospodarka rynkowa oparta na wolności działalności gospodarczej, własności prywatnej oraz solidarności, dialogu i współpracy partnerów społecznych stanowi podstawę ustroju gospodarczego Rzeczypospolitej Polskiej.
art. 6 uosdg rozwija art. 20 Konstytucji
Art. 6. 1. Podejmowanie, wykonywanie i zakończenie działalności gospodarczej jest wolne dla każdego na równych prawach, z zachowaniem warunków określonych przepisami prawa.
2. Organ administracji publicznej nie może żądać ani uzależnić swojej decyzji w sprawie podjęcia, wykonywania lub zakończenia działalności gospodarczej przez zainteresowaną osobę od spełnienia przez nią dodatkowych warunków, w szczególności przedłożenia dokumentów lub ujawnienia danych, nieprzewidzianych przepisami prawa.
art. 22 Konstytucji
Art. 22.
Ograniczenie wolności działalności gospodarczej jest dopuszczalne tylko w drodze ustawy i tylko ze względu na ważny interes publiczny.
mówi o ograniczeniach wolności gospodarczej (można ograniczyć wolność gospodarczą jeżeli jest to potrzebne, aby chronić ważny interes publiczny, zaś samo ograniczenie musi być wprowadzone na mocy ustawy. Instrumenty reglamentacji wolności gospodarczej: koncesja, zezwolenie, działalność regulowana).
PODMIOTY PRAWA CYWILNEGO (POMINIĘTE PRZEZ WYKŁADOWCĘ :)
POJĘCIE I RODZAJE PRZEDSIĘBIORCÓW.
Przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna, a także jednostka organizacyjna nie mająca osobowości prawnej, a mająca zdolność prawną jeżeli we własnym imieniu i na własny rachunek prowadzi działalność gospodarczą.
Zgodnie z art. 2 ust. 2 przedsiębiorcą NIE jest spółka cywilna. W przypadku tej spółki należy zauważyć, iż za przedsiębiorców uznaje się wspólników tejże spółki w zakresie prowadzonej przez spółkę działalności gospodarczej.
Przedsiębiorca → osoba fizyczna, osoba prawna, ułomne osoby prawne, która → we własnym imieniu → na własny rachunek → prowadzi działalność gospodarczą = działalność zarobkową (działalność ukierunkowaną na osiągnięcie zysku) w jednej ze sfer:
wytwórcza
handlowa
budowlana (wznoszenie budynków lub budowli)
usługowa
kopaliny (poszukiwanie, rozpoznawanie, eksploatacja kopalin)
działalność zawodowa (dotyczy wolnych zawodów) - na pewno na egzaminie będzie pytanie o wolne zawody :)
→ w sposób zorganizowany (struktura) i ciągły (bez przerwy dłuższej niż jeden miesiąc).
RODZAJE PRZEDSIĘBIORCÓW.
Art. 104. Za mikroprzedsiębiorcę uważa się przedsiębiorcę, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych:
1) zatrudniał średniorocznie mniej niż 10 pracowników oraz
2) osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nie przekraczający równowartości w złotych 2 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 2 milionów euro.
Art. 105. Za małego przedsiębiorcę uważa się przedsiębiorcę, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych:
1) zatrudniał średniorocznie mniej niż 50 pracowników oraz
2) osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nie przekraczający równowartości w złotych 10 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 10 milionów euro.
Art. 106. Za średniego przedsiębiorcę uważa się przedsiębiorcę, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych:
1) zatrudniał średniorocznie mniej niż 250 pracowników oraz
2) osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nie przekraczający równowartości w złotych 50 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 43 milionów euro.
Fundacje i stowarzyszenia rejestrowe mogą (nie muszą) prowadzić działalności gospodarczej. Jednak zysk wypracowany przez nie musi być przeznaczony na realizację celów statutowych (tzw. cele użyteczności publicznej).
OBOWIĄZKI PRZEDSIĘBIORCY W ŚWIETLE PRAWA.
Przystępując do omawiania w/w zagadnienia należy zauważyć, iż są one bardzo liczne i mają rozbudowany, zróżnicowany charakter. Możemy wyróżnić przecież obowiązki związane z podatkami, ubezpieczeniem społecznym, rachunkowe, statystyczne, związane z prowadzoną działalnością gospodarczą w aspekcie środowiskowym i przyrodniczym. Szczegółowa analiza obowiązków przedsiębiorcy wobec prawa wykracz poza ramy czasowe niniejszego wykładu, w związku z czym zostanie zakończona.
FORMY ORGANIZACYJNO - PRAWNE PROWADZENIA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ.
Odnosząc się do powyższego zagadnienia należy zauważyć, iż przedmiotem naszego zainteresowania będą spółki prawa handlowego. Wyróżniamy spółki osobowe i kapitałowe. Do spółek osobowych zaliczamy: spółkę jawną, partnerską, komandytową, komandytowo - akcyjną. Do spółek kapitałowych zaliczamy: spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki akcyjne.
Osobowe spółki prawa handlowego i spółki kapitałowe nie wyczerpują nam całego katalogu sformułowań dotyczących spółek, ponieważ kodeks spółek handlowych posługuje się także takimi pojęciami jak chociażby spółka dominująca, spółka powiązana, spółka publiczna, spółka jednoosobowa.
Spółki osobowe charakteryzują się tym, że nie posiadają osobowości prawnej. Co do zasady w takich spółkach wspólnicy odpowiadają za zobowiązania spółki. Nie ma wymogu zebrania kapitału zakładowego. Funkcjonowanie spółki oparte jest na współdziałaniu wspólników. Co do zasady każdy za wspólników reprezentuje spółkę i prowadzi jej sprawy.
Natomiast spółki kapitałowe charakteryzują się tym, że posiadają osobowość prawną. Wspólnicy co do zasady nie odpowiadają za zobowiązania spółki. Istnieje wymóg zebrania kapitału zakładowego. Aktywność wspólnika i jego wpływ na to co się dzieje w spółce uzależniona jest od wielkości udziału, bądź ilości objętych akcji.
3