Prawo zamówień publicznych - 14 marca 2010r.
Możliwe terminy zaliczenia:
17 kwietnia od 13.00 do 15.00
16 kwietnia 16.00
24 kwietnia po 16.00
22 maja
15 - 20 pytań
jednokrotny test
bez opisówek
Zamówienia publiczne - są to umowy majątkowe w oparciu o które administracja publiczne a także nadzorowane jednostki oraz wyjątkowo osoby prywatne dysponujące środkami publicznymi zamawiają niezbędne do realizacji zadań publicznych: dostawy, usługi, roboty.
Same umowy są cywilno - prawne. Ich przeznaczeniem jest realizacji funkcji publicznych.
Nie możemy ich wiązać z umowami administracyjnymi.
Ograniczenia w PZP to ograniczenia w swobodzie kontraktowej.
Tam gdzie nie obowiązuje PZP tam strony mają swobodę kontraktową.
1934 - ustawa ramowa - nie weszła w życie - O zamówieniach udzielanych przez SP, samorząd i instytucje publiczne
1937 - rozporządzenie wykonawcze - udzielanie i wykonywanie zamówień publicznych w Polsce.
1946/1948 - zniesiono samorząd terytorialny, ograniczono sektor prywatny, zniknęło słowo zamówienie publiczne
Komisja Planowania, Rozdzielnik - podstawy udzielania zamówień - administracyjny sposób wpływania na zamówienia publiczne. Tak było do 1990r.
1990 - 1994 - dominowały rozwiązania regulaminowe (regulaminy na podstawie przedwojennych przepisów)
ustawa z 10.06.1994r. weszła w życie 1.01.1995 - zmiana sytuacji - była wzorowana na:
przedwojennych polskich rozwiązaniach
ustawie modelowej ONZ (dla krajów rozwijających się)
w niewielkim stopniu na aktach EWG
Kolejne nowelizacje ustawy z 1994 - średnio raz do roku.
W 2004 - prawo europejskie uległo unowocześnieniu (nowe dyrektywy)
Proces ewolucji prawa zamówień publicznych zakończono dopiero w 2009r. - pełne zbliżenie do rozwiązań europejskich
Rozwiązania europejskie kształtowały się pod wpływem doświadczeń krajów rozwiniętych (Niemcy, Francja, Hiczpania, Wlk Brytania)
Początkowo wycinkowe dyrektywy
1989 - 1993 - wypracowano 3 scalone dyrektywy dotyczących zamówieniom publicznym
Po paru latach poddano je weryfikacji z punktu widzenia praktyki.
W 1996 komisja pod nadzorem KE sformułowała raport pod nazwą „Zielona Księga Zamówień Publicznych”
Nastąpiła rewizja dotychczasowych rozwiązań.
W 2000 KE wniosła do PE projekt dyrektywy konsolidującej - 2004/18/WE - TRZEBA ZNAĆ - zastąpiła dotychczasowe dyrektywy wprowadzając szereg nowych rozwiązań.
Do osobnej 2004/17/WE - wydzielono zamówienia sektorowe - które udzielane są na złagodzonych zasadach - działalność przedsiębiorstwa użyteczności publicznej w sektorach:
Poczty
Portów wodnych i lotniczych
Transportu publicznego
Dostarczania wody i odbioru ścieków
Energetyki (od kopalni do zakładu energetycznego)
Przedsiębiorstwa z tych sektorów zobligowane zostały do przestrzegania ograniczeń wynikających z zamówień publicznych - nawet prywatnych działających na zasadach wyłączności.
Wyłączono z ograniczeń przedsiębiorstwa telekomunikacyjne.
Nowa dyrektywa ogranicza nieco biurokracje a w preambule zastrzeżono że biurokracja jest konieczna - wprowadzono w związku z tym nowe formy - ograniczając stosowanie formy pisemnej. Dopuszczenie formy elektronicznej i faksu radykalnie ogranicza biurokracje. Wprowadzono też elektroniczne procedury: licytacje, aukcje, dynamiczny sposób dokonywania zakupu.
Wdrożenie tych nowych dyrektyw nastąpiło w ramach 4 nowelizacji prawa zamówień publicznych, uchwalonych poprzednio w dniu 29 stycznia 2004 roku podczas gdy nowe ogłoszono 1 kwietnia 2004 roku.
OGRANICZENIA SWOBODY W ZAMÓWIENIACH PUBLICZNYCH (powtórka z PPG)
I
Zamówienia publiczne wymagają pokrycia finansowego, powinny być uprzednio zaplanowane. Nawet zamawiający prywatnie dysponujący środkami publicznymi zwłaszcza dotacjami ze środków europejskich w niektórych przypadkach muszą przestrzegać PZP w wydatkowaniu środków publicznych (rozwinięcie w wykładach z PPG)
II
Obowiązuje wymóg starannego, uprzedniego określenia przedmiotu zamówienia. Zakazuje się udzielania zamówień nie skonkretyzowanych (ramowych). Opis zamówienia powinien być jednoznaczny i wyczerpujący (liczby arabskie, wielkości fizyczne wg układu SI). Pozostałe właściwości zwłaszcza jakościowe - wszystkie istotne dla zamawiającego - jest to szczególnie uciążliwe przy zamawianiu robót budowlanych , albowiem zamawiający musi dysponować rozwiniętym projektem (dokumentacja budowlana).
III
Każde zamówienie publiczne powinno być oszacowane co do jego wartości, ponieważ plan wydatków sporządzany w poprzednim roku nie może odzwierciedlać wartości żadnego z zamówień, lecz wskazuje jedynie na górny limit wydatków. Wartość zamówienia można sensownie obliczyć dopiero po jego opisie. Przy zamawianiu dostaw wystarczy sondaż rynkowy, przy usługach typowych także sondaż, a przy nietypowych kalkulacja. Roboty budowlane szacuje się wg specjalnego kosztorysu inwestorskiego. Oszacowanie chroni przed:
wyzyskiem
zmową przetargową
błędami proceduralnymi
a przede wszystkim umożliwia zweryfikowania pokrycia finansowego.
Gdy przewidziana w planie kwota nie jest wystarczająca należy zredukować przetarg, albo zwiększyć pokrycie albo odroczyć zamówienia na przyszły czas.
IV
Zamówienia publiczne powinny mieć określony termin realizacji. W zasadzie zakazuje się udzielania zamówień bezterminowych. Jest to podyktowane naturą potrzeb zbiorowych, których zaspakajania wymaga terminów, świadczeń. Tylko zamówienia na dostawę mediów może być bezterminowe, kończą się przez wypowiedzenie umowy.
V
Obowiązuje zakaz transakcji bezpośredniej. Zamówień udziela się bowiem po przeprowadzeniu odpowiedniej procedury wyłaniania wykonawcy i najkorzystniejszej oferty. Nawet procedura z wolnej ręki choć nie ofertowa stanowi jednak niewielki formalizm ograniczający swobodę. Ten najprostszy tryb dopuszczalny jest jednak wyjątkowo. Dominuje przetarg albo oparta na modelu przetargu procedura ofertowo - eliminacyjna (licytacja, zapytanie o cenę). Procedura jest uciążliwa, ponieważ chodzi o uporządkowany ciąg czynności (terminy, kolejność, forma) - jest to dla zamawiającego najbardziej biurokratyczne. W obrocie powszechnym strony same decydują o wszystkim.
VI
Obowiązuje formalizm. Forma pisemna, elektroniczna lub fax. Protokółuje się przebieg postępowania. Oferta i sama umowa finalna wymagają pod rygorem nieważności formy pisemnej lub elektronicznej z bezpiecznym podpisem.
VII
Obowiązuje jawność postępowania. Należy stosować ogłoszenia prawem przewidziane, a także dopuścić każdego (nawet osoby trzecie) do dokumentacji postępowania.
VIII
Zamawiający ma obowiązek udzielić zamówienia (podpisać umowę) z wykonawcą który przedłożył najkorzystniejszą ofertę. Udzielenie zamówienia poza procedurą, albo w oparciu o nierzetelny wynik sankcjonowane jest nieważnością umowy
IX
Niektóre uchybienia karane są administracyjnie w ramach tzw. odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych.
X
Zakazuje się zmian umowy zawartej w wyniku zamówienia publicznego gdyż prowadziło by to do obejścia wyników, nie można „wykraczać” poza opis przedmiotu zamówienia - zmieniać przedmiotu ani rozszerzać - dopuszczalna jest redukcja jeśli jego pełne wykonanie nie leży w interesie publicznym. Nie można podnosić wynagrodzenia, ani przedłużać terminu wykonania zamówienia
XI
Zamówienia nacechowane trudnościami realizacyjnymi powinno być zabezpieczane co do należytego wykonania zamówienia. Chodzi o zabezpieczenia ściągalności roszczeń:
Odszkodowawczych
Kar umownych
Wynikających z rękojmi za wady przedmiotu zamówienia
Przysługujących zamawiającemu przeciwko wykonawcy.
Zabezpieczenia ustanawia się zawczasu (gwarancja bankowa, weksle in blanco itd.) w razie potrzeby zamawiający bez potrzeby ingerencji sądu może dokonać samozaspokojenia roszczenia z przedmiotu zabezpieczenia. W wyniku ostatniej nowelizacji (od 29.01.2010) nie można zabezpieczać roszczeń gwarancyjnych ponieważ jest to forma dodatkowej, dobrowolnej działalności - wystawienie gwarancji działa promocyjnie.
ZAKRES PRZEDMIOTOWY ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH
Reżim PZP obejmuje wszelkie umowy odpłatne o charakterze majątkowym, a jeśli są nieodpłatne (użyczenie) bądź też odpłatne lecz nie w pieniądzu są wyłączone z tego reżimu. Przy umowach barterowych (towar za towar) należy dokonać wyceny świadczeń. np. rozbiórka obiektu w zamian materiały z tej rozbiórki. Jeśli by bowiem podmiot publiczne miał ponieść dopłatę jest to zamówienie publiczne. Specyfika niektórych umów sprawie jednak, że nie mogą być objęte reżimem PZP - wymienia je artykuł 4 PZP
Art. 4. Ustawy nie stosuje się do:
1) (18) zamówień udzielanych na podstawie:
a) (19) szczególnej procedury organizacji międzynarodowej odmiennej od określonej w ustawie,
b) umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, dotyczących stacjonowania wojsk, jeżeli umowy te przewidują inne niż ustawa procedury udzielania zamówień,
c) umowy międzynarodowej zawartej między Rzecząpospolitą Polską a jednym lub wieloma państwami niebędącymi członkami Unii Europejskiej, dotyczącej wdrożenia lub realizacji przedsięwzięcia przez strony tej umowy, jeżeli umowa ta przewiduje inne niż ustawa procedury udzielania zamówień;
2) zamówień Narodowego Banku Polskiego związanych z:
a) wykonywaniem zadań dotyczących realizacji polityki pieniężnej, a w szczególności zamówień na usługi finansowe związane z emisją, sprzedażą, kupnem i transferem papierów wartościowych lub innych instrumentów finansowych,
b) obrotem papierami wartościowymi emitowanymi przez Skarb Państwa,
c) obsługą zarządzania długiem krajowym i zadłużeniem zagranicznym,
d) emisją znaków pieniężnych i gospodarką tymi znakami,
e) gromadzeniem rezerw dewizowych i zarządzaniem tymi rezerwami,
f) gromadzeniem złota i metali szlachetnych,
g) prowadzeniem rachunków bankowych i przeprowadzaniem bankowych rozliczeń pieniężnych;
2a) (20) zamówień Banku Gospodarstwa Krajowego:
a) związanych z realizacją zadań dotyczących obsługi funduszy utworzonych, powierzonych lub przekazanych Bankowi Gospodarstwa Krajowego na podstawie odrębnych ustaw oraz realizacją programów rządowych, w części dotyczącej:
- prowadzenia rachunków bankowych, przeprowadzania bankowych rozliczeń pieniężnych i działalności na rynku międzybankowym,
- pozyskiwania środków finansowych dla zapewnienia płynności finansowej, finansowania działalności obsługiwanych funduszy i programów oraz refinansowania akcji kredytowej,
b) związanych z operacjami na rynku międzybankowym dotyczących zarządzania długiem Skarbu Państwa oraz płynnością budżetu państwa;
3) zamówień, których przedmiotem są:
a) usługi arbitrażowe lub pojednawcze,
b) usługi Narodowego Banku Polskiego,
e) (23) usługi w zakresie badań naukowych i prac rozwojowych oraz świadczenie usług badawczych, które nie są w całości opłacane przez zamawiającego lub których rezultaty nie stanowią wyłącznie jego własności,
f) (24) dostawy i usługi, do których stosuje się art. 296 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską,
g) (25) nabycie, przygotowanie, produkcja lub koprodukcja materiałów programowych przeznaczonych do emisji w radiu, telewizji lub Internecie,
h) zakup czasu antenowego,
i) (26) nabycie własności nieruchomości oraz innych praw do nieruchomości, w szczególności dzierżawy i najmu,
j) (27) usługi finansowe związane z emisją, sprzedażą, kupnem lub transferem papierów wartościowych lub innych instrumentów finansowych, w szczególności związane z transakcjami mającymi na celu uzyskanie dla zamawiającego środków pieniężnych lub kapitału,
k) (28) dostawy uprawnień do emisji do powietrza gazów cieplarnianych i innych substancji, jednostek poświadczonej redukcji emisji oraz jednostek redukcji emisji, w rozumieniu przepisów o handlu uprawnieniami do emisji do powietrza gazów cieplarnianych i innych substancji,
l) (29) usługi Banku Gospodarstwa Krajowego w zakresie bankowej obsługi jednostek, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 1 i 2, z wyłączeniem jednostek samorządu terytorialnego;
4) umów z zakresu prawa pracy;
4a) (30)
5) (31) zamówień objętych tajemnicą państwową zgodnie z przepisami o ochronie informacji niejawnych albo jeżeli wymaga tego istotny interes bezpieczeństwa państwa, albo zamówień objętych tajemnicą służbową, jeżeli wymaga tego istotny interes publiczny lub istotny interes państwa;
5a) (32) zamówień w ramach realizacji polskiej pomocy zagranicznej udzielanych przez jednostki wojskowe w rozumieniu przepisów o zasadach użycia lub pobytu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej poza granicami państwa, jeżeli ich wartość jest mniejsza niż kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8;
6) (33) zamówień na usługi udzielane innemu zamawiającemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1 pkt 1-3a, któremu przyznano, w drodze ustawy lub decyzji administracyjnej, wyłączne prawo do świadczenia tych usług;
7) przyznawania dotacji ze środków publicznych, jeżeli dotacje te są przyznawane na podstawie ustaw;
8) (34) zamówień i konkursów, których wartość nie przekracza wyrażonej w złotych równowartości kwoty 14 000 euro;
10) (36) zamówień, których głównym celem jest:
a) pozwolenie zamawiającym na oddanie do dyspozycji publicznej sieci telekomunikacyjnej lub
b) eksploatacja publicznej sieci telekomunikacyjnej, lub
c) świadczenie publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych za pomocą publicznej sieci telekomunikacyjnej.
11) (37) nabywania dostaw, usług lub robót budowlanych od centralnego zamawiającego lub od wykonawców wybranych przez centralnego zamawiającego.
12) (38) koncesji na roboty budowlane oraz koncesji na usługi w rozumieniu ustawy z dnia 9 stycznia 2009 r. o koncesji na roboty budowlane lub usługi;
13) (39) zamówień udzielanych instytucji gospodarki budżetowej przez organ administracji rządowej wykonujący funkcje organu założycielskiego tej instytucji, jeżeli łącznie są spełnione następujące warunki:
a) zasadnicza część działalności instytucji gospodarki budżetowej dotyczy wykonywania zadań publicznych na rzecz tego organu administracji rządowej,
b) organ administracji rządowej sprawuje nad instytucją gospodarki budżetowej kontrolę odpowiadającą kontroli sprawowanej nad własnymi jednostkami nieposiadającymi osobowości prawnej, w szczególności polegającą na wpływie na decyzje strategiczne i indywidualne dotyczące zarządzania sprawami instytucji,
c) przedmiot zamówienia należy do zakresu działalności podstawowej instytucji gospodarki budżetowej określonego zgodnie z art. 26 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240).
Do ważniejszych należą:
Umowy o pracę
Nabycie nieruchomości
Najem, dzierżawa, leasing nieruchomości
Produkcja, koprodukcja filmów
Niektóre usługi badawcze
Świadczenia zdrowotne finansowane ze środków publicznych, a kontraktowane przez NFZ
Szczególne znaczenie ma wyłączenie zamówień bagatelnych, których wartość całkowita jako przewidywanego zamówienia (wg prawa) nie przekracza 14 tysięcy euro. Nie jest to wyłączenie jednostkowe lecz na cały okres przewidywania. Przypada tam jeden rodzaj dostawy lub usługi, albo na jeden obiekt budowlany w zakresie robót dotyczących takiego obiektu. Jeśli np. zamawiający remontuje dwa obiekty przy wydatkach mniejszych niż 14 tysięcy euro w każdym z nich zwolniony jest od stosowania ustawy choćby wartość sumaryczna w obu obiektach przekraczała 14 tysięcy euro. Kurs euro wyznacza Premier na pewien okres czasu.
Zamówieniami objęte są zarówno umowy nazwana (uregulowane kodeksem lub ustawą jak i umowy nie nazwane),które wolno zawierać jeśli są niezakazane np. mieszana umowa o zaprojektowanie i jednocześnie wykonanie obiektu budowlanego albo umowa o dostęp do internetu. Umowy te są trudniejsze albowiem zachodzi potrzeba stosowania analogii.
Światowa organizacja handlu (WTO) doprowadziła do przyjęcia w skali światowej tzw. porozumienia w sprawie zamówień publicznych. Ratyfikowały ją tylko 40 krajów w tym wszystkie państwa UE i kraje najwyżej rozwinięte. Pozostali członkowie WTO nie mogą spełnić standardów tego porozumienia. Ustala ono nadrzędne zasady udzielania zamówień publicznych (transgranicznych). Jednocześnie ustala próg kwotowy odgraniczający zamówienia, które mogą być regulowane tylko prawem krajowym od zamówień transgranicznych, które muszą być normowane przepisami dostosowanymi do standardów tego porozumienia. Dyrektywy europejskie odpowiadają tym standardom. A zatem wdrażając dyrektywy europejskie, w pewnym zakresie wdraża się standarty światowe zamówień publicznych.
Progi rozgraniczające ustalono w SDR (jednostka rozrachunkowa sztuczna). Oparta jest na podstawowych walutach świata, a ponieważ obecnie kurs euro w stosunku do dolara i niektórych innych walut umacnia się progi te wyrażana w euro mają tendencję spadkową. Aktualnie rozgraniczenie kwotowe przedstawia się następująco
Dostawy i usługi - 125 tysięcy euro
Dostawy i usługi zamawiane przez jednostki samorządowe, a także rządowe instytucje kultury i szkoły wyższe - 193 tysiące euro
Roboty budowlane bez względu na zamawiającego - 4 mln 845 tysięcy euro
Poniżej tych kwot stosuje się prawo krajowe, a powyżej surowsze rozwiązania prawa krajowego wymuszone dyrektywami UE oraz porozumieniem WTO, które nazywa się „GPA”.
Oznacza to, że jeżeli zamawiający udziela zamówienia większej wartości to stosownie do załączonych wymagań ustawy musi
Ogłosić to zamówienie na rynku europejskim za pomocą dziennika oficjalnych publikacji UE, a nie w Biuletynie Zamówień Publicznych.
Komisja przetargowa obligatoryjna
Wadium obligatoryjne
i szereg dalszych „obostrzeń”
Zamówienia publiczne pod wpływem ww regulacji międzynarodowych dzielą się pod względem proceduralnym na:
Dostawy
Usługi
Roboty budowlane
Najłagodniejsze wymagania obowiązują przy zamawianiu dostaw, nieco zaostrzone przy zamawianiu usług, a najbardziej rygorystyczne wymogi odnoszą się do zamówień na roboty budowlane.
PRZEZ DOSTAWY rozumie się świadczenia wynikające z umów sprzedaży i innych umów o przeniesienie praw (produkcja na zamówienie, kontraktacja produktów rolnych, nabycie praw autorskich do utworu gotowego - jeżeli utwór nie jest gotowy, ma powstać dopiero wg umowy to jest umowa na usługę).
Do grupy dostaw należą ponadto:
Najem
Dzierżawa
Leasing
użyczenie nie - bo jest nieodpłatne
DO ZAMÓWIEŃ NA USŁUGI należą umowy o wszelkie świadczenia, które nie są dostawami, ani robotami budowlanymi. Chodzi nie tylko o tradycyjne usługi (usłużyć = wykonać pracę) takie jak:
umowa o dzieło
umowa zlecenia
pośrednictwo
agencja
obsługa bankowa itd.
lecz także o umowy należące do kategorii umów o przejęcie ryzyka lub szansy:
poręczenie
gwarancja
ubezpieczenie
zakład
przejęcie.
Katalog usług jest zatem najbardziej zróżnicowany.
ZAMÓWIENIA BUDOWLANE - polegają na zawarciu umowy o roboty budowlane albo umowy o koncesję budowlaną.
PODMIOTY ZAKRES REŻIMU PRAWA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH
Artykuł 3 PZP wskazuje enumeratywnie jednostki sektora publicznego, a także niektóre jednostki prywatne zobowiązane do przestrzegania PZP.
Art. 3. 1. Ustawę stosuje się do udzielania zamówień publicznych, zwanych dalej „zamówieniami”, przez:
1) jednostki sektora finansów publicznych w rozumieniu przepisów o finansach publicznych;
2) inne, niż określone w pkt 1, państwowe jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej;
3) inne, niż określone w pkt 1, osoby prawne, utworzone w szczególnym celu zaspokajania potrzeb o charakterze powszechnym niemających charakteru przemysłowego ani handlowego, jeżeli podmioty, o których mowa w tym przepisie oraz w pkt 1 i 2, pojedynczo lub wspólnie, bezpośrednio lub pośrednio przez inny podmiot:
a) finansują je w ponad 50 % lub
b) posiadają ponad połowę udziałów albo akcji, lub
c) sprawują nadzór nad organem zarządzającym, lub
d) mają prawo do powoływania ponad połowy składu organu nadzorczego lub zarządzającego;
3a) (11) związki podmiotów, o których mowa w pkt 1 i 2, lub podmiotów, o których mowa w pkt 3;
4) (12) inne niż określone w pkt 1-3a podmioty, jeżeli zamówienie jest udzielane w celu wykonywania jednego z rodzajów działalności, o której mowa w art. 132, a działalność ta jest wykonywana na podstawie praw szczególnych lub wyłącznych albo jeżeli podmioty, o których mowa w pkt 1-3a, pojedynczo lub wspólnie, bezpośrednio lub pośrednio przez inny podmiot wywierają na nie dominujący wpływ, w szczególności:
a) finansują je w ponad 50 % lub
b) posiadają ponad połowę udziałów albo akcji, lub
c) posiadają ponad połowę głosów wynikających z udziałów albo akcji, lub
d) sprawują nadzór nad organem zarządzającym, lub
e) mają prawo do powoływania ponad połowy składu organu zarządzającego;
5) (13) inne niż określone w pkt 1 i 2 podmioty, jeżeli łącznie zachodzą następujące okoliczności:
a) ponad 50 % wartości udzielanego przez nie zamówienia jest finansowane ze środków publicznych lub przez podmioty, o których mowa w pkt 1-3a,
b) wartość zamówienia jest równa lub przekracza kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8,
c) przedmiotem zamówienia są roboty budowlane obejmujące wykonanie czynności w zakresie inżynierii lądowej lub wodnej, budowy szpitali, obiektów sportowych, rekreacyjnych lub wypoczynkowych, budynków szkolnych, budynków szkół wyższych lub budynków wykorzystywanych przez administrację publiczną lub usługi związane z takimi robotami budowlanymi;
6) (14)
7) (15) podmioty, z którymi zawarto umowę koncesji na roboty budowlane na podstawie ustawy z dnia 9 stycznia 2009 r. o koncesji na roboty budowlane lub usługi (Dz. U. Nr 19, poz. 101), w zakresie, w jakim udzielają zamówienia w celu jej wykonania.
2. (16) Prawami szczególnymi lub wyłącznymi w rozumieniu ust. 1 pkt 4 są prawa przyznane w drodze ustawy lub decyzji administracyjnej, polegające na zastrzeżeniu wykonywania określonej działalności dla jednego lub większej liczby podmiotów, jeżeli spełnienie określonych odrębnymi przepisami warunków uzyskania takich praw nie powoduje obowiązku ich przyznania.
3. (17) Podmioty, o których mowa w ust. 1, przyznając środki finansowe na dofinansowanie projektu, mogą uzależnić ich przyznanie od zastosowania przy ich wydatkowaniu zasad równego traktowania, uczciwej konkurencji i przejrzystości.
KATEGORIA I
Jednostki sektora finansów publicznych w rozumieniu art. 9 ustawy o finansach publicznych
Art. 9. Sektor finansów publicznych tworzą:
1) organy władzy publicznej, w tym organy administracji rządowej, organy kontroli państwowej i ochrony prawa oraz sądy i trybunały;
2) jednostki samorządu terytorialnego oraz ich związki;
3) jednostki budżetowe;
4) samorządowe zakłady budżetowe;
5) agencje wykonawcze;
6) instytucje gospodarki budżetowej;
7) państwowe fundusze celowe;
8) Zakład Ubezpieczeń Społecznych i zarządzane przez niego fundusze oraz Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego i fundusze zarządzane przez Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego;
9) Narodowy Fundusz Zdrowia;
10) samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej;
11) uczelnie publiczne;
12) Polska Akademia Nauk i tworzone przez nią jednostki organizacyjne;
13) państwowe i samorządowe instytucje kultury oraz państwowe instytucje filmowe;
14) inne państwowe lub samorządowe osoby prawne utworzone na podstawie odrębnych ustaw w celu wykonywania zadań publicznych, z wyłączeniem przedsiębiorstw, jednostek badawczo-rozwojowych, banków i spółek prawa handlowego.
KATEGORIA II
Nieliczne państwowe jednostki organizacyjne dysponujące mieniem SP, pozbawione osobowości prawnej, ale nie wchodzą do sektora finansów publicznych z uwagi na specyficzna gospodarkę finansową np.
niektóre jednostki policji i wojska
Gospodarstwo Lasy Państwowe - podmiot gospodarczy, ma swoją ustawę o lasach, normuje ona fundusz leśny w ramach którego rachunek wyrównawczy
KATEGORIA III
Zależne od państwa lub JST osoby zaspakajające potrzeby publiczne, a zwłaszcza przedsiębiorstwa użyteczności publicznej i spółki SP bądź komunalne. Jeżeli jednak prowadzą tzw. działalność sektorową to w zakresie tej działalności stanowią podmioty kategorii IV (zamawiający sektorowi). Przesądzająca o stosowaniu PZP zależność od SP to:
zależność kapitałowa (ponad 50% udziałów ma SP lub samorząd)
zależność finansowa (otrzymują dofinansowanie w wymiarze większym niż 50% dochodów)
zależność decyzyjna (SP lub JST sprawuje nadzór wynikający z uprzywilejowanych udziałów albo obsadza ponad połowę składu organu zarządzającego lub nadzorczego).
Do tej kategorii należy zaliczyć także związki komunalne a także związki podmiotów państwowych.
KATEGORIA IV
Zależne od SP lub JST spółki wykonujące działalność sektorową a także inne podmioty nawet prywatne wykonujące działaność sektorową na zasadach wyłączności (monopolu). Chodzi o działalność w zakresie wskazanym w art. 132 PZP.
Art. 132. 1. (285)
Przepisy niniejszego rozdziału stosuje się do zamówień udzielanych przez zamawiających, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 3, i ich związki oraz przez zamawiających, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 4, zwanych dalej „zamówieniami sektorowymi”, z zastrzeżeniem art. 3 ust. 1 pkt 5, jeżeli zamówienie jest udzielane w celu wykonywania jednego z następujących rodzajów działalności:
1) poszukiwania, rozpoznawania lub wydobywania gazu ziemnego, ropy naftowej oraz jej naturalnych pochodnych, węgla brunatnego, węgla kamiennego i innych paliw stałych;
2) zarządzania lotniskami, portami morskimi lub śródlądowymi oraz ich udostępniania przewoźnikom powietrznym, morskim i śródlądowym;
3) tworzenia sieci przeznaczonych do świadczenia publicznych usług związanych z produkcją, przesyłaniem lub dystrybucją energii elektrycznej, gazu lub ciepła lub dostarczania energii elektrycznej, gazu albo ciepła do takich sieci lub kierowania takimi sieciami;
4) tworzenia sieci przeznaczonych do świadczenia publicznych usług związanych z produkcją lub dystrybucją wody pitnej lub dostarczania wody pitnej do takich sieci lub kierowania takimi sieciami;
5) obsługi sieci świadczących publiczne usługi w zakresie transportu kolejowego, tramwajowego, trolejbusowego, koleją linową lub przy użyciu systemów automatycznych;
6) obsługi sieci świadczących publiczne usługi w zakresie transportu autobusowego;
7) świadczenia usług pocztowych.
2. Zamawiający udzielający zamówień, o których mowa w ust. 1 pkt 4, stosują przepisy niniejszego rozdziału również do zamówień związanych z kanalizacją i oczyszczaniem ścieków oraz działalnością związaną z pozyskiwaniem wody pitnej.
3. Zamawiający udzielający zamówień, o których mowa w ust. 1 pkt 7, stosują przepisy niniejszego rozdziału również do zamówień związanych ze świadczeniem usług: zarządzania usługami pocztowymi, przesyłania zakodowanych dokumentów za pośrednictwem elektronicznych środków komunikacji, zarządzania bazami adresowymi, przesyłania poleconej poczty elektronicznej, finansowych, filatelistycznych i logistycznych w szczególności przewozu przesyłek towarowych oraz ich konfekcjonowania i magazynowania
Zamawiający sektorowi zwolnieni są od obowiązku stosowania ustawy (wymóg europejski) - nie do 14 tysięcy euro lecz w zamówieniach do 383 tysiące euro. Uprzywilejowanie to podyktowane jest niewielkimi zagrożeniami dla interesu publicznego ponieważ zamawiający sektorowi prowadzą działalność komercyjną (dla zysku) i w związku z tym działają inne mechanizmy chroniące interesy publiczne.
KATAGORIA V
Zamawiający prywatni, którzy dysponują środkami publicznymi przeznaczonymi na budowę (remont) obiektów budowlanych, inżynierii lądowej lub wodnej, obiektów szpitalnych, rekreacyjnych, wypoczynkowych, a także budynków szkolnych i budynków administracyjnych, jeśli wartość robót przekracza 4 miliony 845 tysięcy euro, a wartość dofinansowania publicznego przekracza 50%. Nowela PZP - począwszy od 29 stycznia 2010 - uwalnia od obowiązku przestrzegania PZP innych beneficjantów środków publicznych. Obecnie powinni jedynie przestrzegać przy wydatkowaniu tych środków równego traktowania wykonawców, uczciwej konkurencji i przejrzystości postępowania. Nie muszą stosować przetargów wystarczy sondaż rynkowy. Podmiot przyznający środki może uzależnić przyznanie środków od stosowania tych zasad.
KATAGORIA VI
Koncesjonariusze, którzy jako wykonawcy uzyskali zamówienie na koncesję budowlaną w postaci wybudowania i eksploatacji obiektu użyteczności publicznej (autostrada, parking, hala widowiskowo - sportowa). Koncesjonariusz udzielający zamówień podwykonawcom a także związanych z utrzymaniem obiektów nie może „mnożyć kosztów” ani działać nieprzejrzyście - musi przestrzegać PZP.
Powyższy zakres podmiotowy doznaje jednak pewnych wyłączeń podmiotowych na mocy art. 4 PZP.
Art. 4. Ustawy nie stosuje się do:
1) (18) zamówień udzielanych na podstawie:
a) (19) szczególnej procedury organizacji międzynarodowej odmiennej od określonej w ustawie,
b) umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, dotyczących stacjonowania wojsk, jeżeli umowy te przewidują inne niż ustawa procedury udzielania zamówień,
c) umowy międzynarodowej zawartej między Rzecząpospolitą Polską a jednym lub wieloma państwami niebędącymi członkami Unii Europejskiej, dotyczącej wdrożenia lub realizacji przedsięwzięcia przez strony tej umowy, jeżeli umowa ta przewiduje inne niż ustawa procedury udzielania zamówień;
2) zamówień Narodowego Banku Polskiego związanych z:
a) wykonywaniem zadań dotyczących realizacji polityki pieniężnej, a w szczególności zamówień na usługi finansowe związane z emisją, sprzedażą, kupnem i transferem papierów wartościowych lub innych instrumentów finansowych,
b) obrotem papierami wartościowymi emitowanymi przez Skarb Państwa,
c) obsługą zarządzania długiem krajowym i zadłużeniem zagranicznym,
d) emisją znaków pieniężnych i gospodarką tymi znakami,
e) gromadzeniem rezerw dewizowych i zarządzaniem tymi rezerwami,
f) gromadzeniem złota i metali szlachetnych,
g) prowadzeniem rachunków bankowych i przeprowadzaniem bankowych rozliczeń pieniężnych;
2a) (20) zamówień Banku Gospodarstwa Krajowego:
a) związanych z realizacją zadań dotyczących obsługi funduszy utworzonych, powierzonych lub przekazanych Bankowi Gospodarstwa Krajowego na podstawie odrębnych ustaw oraz realizacją programów rządowych, w części dotyczącej:
- prowadzenia rachunków bankowych, przeprowadzania bankowych rozliczeń pieniężnych i działalności na rynku międzybankowym,
- pozyskiwania środków finansowych dla zapewnienia płynności finansowej, finansowania działalności obsługiwanych funduszy i programów oraz refinansowania akcji kredytowej,
b) związanych z operacjami na rynku międzybankowym dotyczących zarządzania długiem Skarbu Państwa oraz płynnością budżetu państwa;
3) zamówień, których przedmiotem są:
a) usługi arbitrażowe lub pojednawcze,
b) usługi Narodowego Banku Polskiego,
e) (23) usługi w zakresie badań naukowych i prac rozwojowych oraz świadczenie usług badawczych, które nie są w całości opłacane przez zamawiającego lub których rezultaty nie stanowią wyłącznie jego własności,
f) (24) dostawy i usługi, do których stosuje się art. 296 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską,
g) (25) nabycie, przygotowanie, produkcja lub koprodukcja materiałów programowych przeznaczonych do emisji w radiu, telewizji lub Internecie,
h) zakup czasu antenowego,
i) (26) nabycie własności nieruchomości oraz innych praw do nieruchomości, w szczególności dzierżawy i najmu,
j) (27) usługi finansowe związane z emisją, sprzedażą, kupnem lub transferem papierów wartościowych lub innych instrumentów finansowych, w szczególności związane z transakcjami mającymi na celu uzyskanie dla zamawiającego środków pieniężnych lub kapitału,
k) (28) dostawy uprawnień do emisji do powietrza gazów cieplarnianych i innych substancji, jednostek poświadczonej redukcji emisji oraz jednostek redukcji emisji, w rozumieniu przepisów o handlu uprawnieniami do emisji do powietrza gazów cieplarnianych i innych substancji,
l) (29) usługi Banku Gospodarstwa Krajowego w zakresie bankowej obsługi jednostek, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 1 i 2, z wyłączeniem jednostek samorządu terytorialnego;
4) umów z zakresu prawa pracy;
5) (31) zamówień objętych tajemnicą państwową zgodnie z przepisami o ochronie informacji niejawnych albo jeżeli wymaga tego istotny interes bezpieczeństwa państwa, albo zamówień objętych tajemnicą służbową, jeżeli wymaga tego istotny interes publiczny lub istotny interes państwa;
5a) (32) zamówień w ramach realizacji polskiej pomocy zagranicznej udzielanych przez jednostki wojskowe w rozumieniu przepisów o zasadach użycia lub pobytu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej poza granicami państwa, jeżeli ich wartość jest mniejsza niż kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8;
6) (33) zamówień na usługi udzielane innemu zamawiającemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1 pkt 1-3a, któremu przyznano, w drodze ustawy lub decyzji administracyjnej, wyłączne prawo do świadczenia tych usług;
7) przyznawania dotacji ze środków publicznych, jeżeli dotacje te są przyznawane na podstawie ustaw;
8) (34) zamówień i konkursów, których wartość nie przekracza wyrażonej w złotych równowartości kwoty 14 000 euro;
10) (36) zamówień, których głównym celem jest:
a) pozwolenie zamawiającym na oddanie do dyspozycji publicznej sieci telekomunikacyjnej lub
b) eksploatacja publicznej sieci telekomunikacyjnej, lub
c) świadczenie publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych za pomocą publicznej sieci telekomunikacyjnej.
11) (37) nabywania dostaw, usług lub robót budowlanych od centralnego zamawiającego lub od wykonawców wybranych przez centralnego zamawiającego.
12) (38) koncesji na roboty budowlane oraz koncesji na usługi w rozumieniu ustawy z dnia 9 stycznia 2009 r. o koncesji na roboty budowlane lub usługi;
13) (39) zamówień udzielanych instytucji gospodarki budżetowej przez organ administracji rządowej wykonujący funkcje organu założycielskiego tej instytucji, jeżeli łącznie są spełnione następujące warunki:
a) zasadnicza część działalności instytucji gospodarki budżetowej dotyczy wykonywania zadań publicznych na rzecz tego organu administracji rządowej,
b) organ administracji rządowej sprawuje nad instytucją gospodarki budżetowej kontrolę odpowiadającą kontroli sprawowanej nad własnymi jednostkami nieposiadającymi osobowości prawnej, w szczególności polegającą na wpływie na decyzje strategiczne i indywidualne dotyczące zarządzania sprawami instytucji,
c) przedmiot zamówienia należy do zakresu działalności podstawowej instytucji gospodarki budżetowej określonego zgodnie z art. 26 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240).
W szczególności zamówienia udzielane:
Przez jednostki wchodzące w skład NATO - dyrektywa obronna dopiero wdrażana oraz przepisy NATO, pozostałe jednostki wojskowe przy zakupie uzbrojenia też stosują odrębne przepisy
Niektóre zamówienia udzielane przez NBP i BGK - wolne są od reżimu PZP - np. emisja pieniądza, obsługa emisja papierów wartościowych, gromadzenia złota.
PODSTAWOWE ZASADY UDZIELANIA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH
ZASADA PRAWA KRAJOWEGO
ZASADA PRZETARGOWEGO TRYBU UDZIELANIA ZAMÓWIENIA - postępowania poza przetargowe są wyjątkowo i limitowane ustawowe, jeżeli nie może skorzystać z trybu poza przetargowego to musi zastosować tryb przetargowy. Łamiący te tryby - odpowiada i jest sankcja - kara finansowa do 10% zamówienia.
ZASADA RÓWNEGO TRAKTOWANIA KONKURENTÓW (równego dostępu do zamówień publicznych). Procedury otwarte, a wyjątkowe procedury na podstawie indywidualnych zaproszeń. Osoba trzecia od 29 stycznia 2010 może wnieść odwołanie.
ZASADA UCZCIWEJ KONKURENCJI - zamawiający nie konkuruje lecz wykorzystuje uczciwą konkurencję, dlatego musi równo traktować wszystkich, obowiązuje zakaz dyskryminacji i faworyzowania. Zamawiającemu nie wolno tolerować nieuczciwej konkurencji między wykonawcami. Powinien zastosować wykluczenie, albo co najmniej odrzucenie oferty. Czyny nieuczciwej konkurencji: stosowanie dumpingu, porozumienia między wykonawcami.
ZASADA BEZSTRONNOŚCI i OBIEKTYWIZMU
Urzędnicy reprezentujący zamawiającego muszą być bezstronni - nie powiązani z którymkolwiek z konkurentów. Urzędnik co do którego mogłyby zachodzić wątpliwości co do jego bezstronności w stosunku do oferenta ubiegającego się o zamówienie - podlega wyłączeniu. Gwarancją jest rozwiązanie wg którego każdy z biorących udział w postępowaniu składa oświadczenie pod rygorem odpowiedzialności karnej. Jeśli nie złoży dopuszcza się czynu karalnego dyscyplinarnie a dodatkowo odpowiedzialność ponosi kierownik i przewodniczący komisji. Wzór urzędowy druk ZP 11 stanowi załącznik do Rozporządzenia RM o procedurach postępowania. Oświadczenia można złożyć po otwarciu ofert lub później, jednak czynności podjęte z udziałem urzędnika podlegającego wyłączeniu należy powtórzyć. Drugą gwarancją zasady bezstronności jest konieczność posłużenia się komisją przetargową jeśli wartość zamówienia sięga progu zamówień transgranicznych (125 tysięcy euro, 4 mln 485 tysięcy euro)
ZASADA JAWNOŚCI
Problem ogłoszeń
Problem udostępnienia dokumentacji
Problem tajemnice handlowej - art. 8 ust. 3
Art. 8. 1. Postępowanie o udzielenie zamówienia jest jawne.
2. Zamawiający może ograniczyć dostęp do informacji związanych z postępowaniem o udzielenie zamówienia tylko w przypadkach określonych w ustawie.
3. (47) Nie ujawnia się informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, jeżeli wykonawca, nie później niż w terminie składania ofert lub wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu, zastrzegł, że nie mogą być one udostępniane. Wykonawca nie może zastrzec informacji, o których mowa w art. 86 ust. 4. Do konkursu przepis stosuje się odpowiednio.
ZASADA PISEMNOŚCI
Wymóg formy pisemnej ale wyjątki są szerokie gdyż poza nielicznymi przypadkami forma ta może być zastąpiona faxem lub przekazem elektronicznym na warunkach art. 27 PZP
Art. 27. (89) 1. W postępowaniach o udzielenie zamówienia oświadczenia, wnioski, zawiadomienia oraz informacje zamawiający i wykonawcy przekazują, zgodnie z wyborem zamawiającego, pisemnie, faksem lub drogą elektroniczną.
2. Jeżeli zamawiający lub wykonawca przekazują oświadczenia, wnioski, zawiadomienia oraz informacje faksem lub drogą elektroniczną, każda ze stron na żądanie drugiej niezwłocznie potwierdza fakt ich otrzymania.
3. Wybrany sposób przekazywania oświadczeń, wniosków, zawiadomień oraz informacji nie może ograniczać konkurencji; zawsze dopuszczalna jest forma pisemna, z zastrzeżeniem wyjątków przewidzianych w ustawie.
4. Zamawiający może żądać w ogłoszeniu o zamówieniu, aby wnioski o dopuszczenie do udziału w postępowaniu przekazywane faksem lub drogą elektroniczną były potwierdzane pisemnie lub w drodze elektronicznej opatrzone bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym za pomocą ważnego kwalifikowanego certyfikatu.
5. (90) Informacja o złożeniu wniosku o dopuszczenie do udziału w postępowaniu może być przekazana telefonicznie przed upływem terminu składania wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu. Wniosek uważa się za złożony w terminie, jeżeli przed upływem terminu składania wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu został on wysłany w formie pisemnej i zamawiający otrzymał go nie później niż w terminie 7 dni od dnia upływu terminu składania wniosków.
Za 2 tygodnie:
Przygotowanie udzielenia zamówienia publicznego:
Zamawiający i jego reprezentacja
Wykonawcy
Czynności przygotowawcze w ujęciu chronologicznym
chyba