INSTRUKCJA BEZPIECZNEJ PRACY
KARCZOWANIE DRZEW I KRZEWÓW
I. Podstawowe czynności pracownika przed rozpoczęciem pracy
Przed przystąpieniem do usuwania krzewów i drzew w celu budowy drogi, wszyscy realizujący takie zadania zobowiązani są przestrzegać przepisów omówionych w rozporządzeniu RM z 24 stycznia 1986r w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o drogach publicznych. (Dz. U. z 1986r nr 6 poz. 33)
Pracownik wyznaczony do wycinania drzew i krzewów powinien:
Przygotować sobie właściwą odzież i buty robocze, przydzielone według aktualnie obowiązującej tabeli norm m. in. ubranie, nakrycie głowy (kask), buty, rękawice, okulary ochronne, ochronniki słuchu, siatkę ochronną, wkładki chroniące przed skaleczeniem.
Zapoznać się z zadaniami wyznaczonymi na dany dzień roboczy, omówić ze swoim bezpośrednim przełożonym właściwe i bezpieczne wykonanie otrzymanego zadania.
Sprawdzić stan techniczny pilarki.
Przejrzeć napięcie piły taśmowej i stan naostrzenia zębów.
Określić stan prowadnicy pilarki, jej końcówek, a w przypadku stwierdzenia usterek, natychmiast je usunąć.
Tak zorganizować swoje stanowisko pracy, aby w razie potrzeby móc szybko oddalić się od ścinanego drzewa,
Upewnić się, że:
Są przygotowane maszyny do usuwania korzeni drzew.
Jest zapewniony transport ściętych elementów drzew oraz gałęzi i krzewów.
Podczas realizacji zadania, w pobliżu będą osoby asekurujące.
Współpracownicy oraz osoby postronne są poinformowane o najbliższych operacjach cięcia (ścinania) drzew i przebywają w odpowiedniej, bezpiecznej odległości (poza strefą niebezpieczną).
Paliki wyznaczające trasę budowanej drogi nie uległy zniszczeniu czy przesunięciu.
Wyznaczone zostały do usunięcia wszystkie drzewa, krzewy, krzewinki i półkrzewy które były przewidziane w planie do ich wykarczowania.
Przewidziane do użycia maszyny i urządzenia podczas karczowania i usuwania drzew i krzewów są sprawne technicznie i przygotowane do pracy.
Sprawdzić, czy w obrębie pasa robót usuwania drzew i krzewów nie znajdują się np. kable teletechniczne, elektryczne i inne przewody co grozi ewentualnym porażeniem.
Mieć pewność, że istniejące w polu działania rury, mostki czy inne przeszkody nie utrudniają realizacji zadania.
Spowodować usunięcie wszelkich przeszkód, które mogą utrudnić ucieczkę pracowników w chwili upadku drzewa w kierunku nieprzewidzianym planem wyrębu.
Upewnić się, że zostały wykonane wszystkie czynności zapobiegawcze do właściwego i bezpiecznego usuwania drzew i krzewów.
Wszystkie zauważone zagrożenia lub usterki w działaniu maszyn i urządzeń, natychmiast zgłosić swojemu bezpośredniemu przełożonemu w celu ich szybkiego usunięcia, a po przekonaniu się, że zostały one zlikwidowane, przystąpić do realizacji otrzymanych zadań.
W razie potrzeby stanowisko poddać ocenie ryzyka zawodowego.
II. Zasadnicze czynności pracownika podczas pracy
Pracownik zatrudniony przy usuwaniu drzew i krzewów powinien:
Wykonywać tylko zadania zlecone im przez ich bezpośredniego przełożonego, realizując je w sposób zgodny z zasadami i przepisami bhp, stosować się do wydawanych w tym zakresie poleceń, wytycznych, instrukcji, niestwarzając żadnych zagrożeń wypadkowych dla siebie, współpracowników i otoczenia.
Obligatoryjnie korzystać z przydzielonej odzieży i ochron osobistych podczas realizacji powierzonego zadania.
Mniejsze krzewy i drzewa usuwać wraz z korzeniami (przesadzać je).
Duże drzewa wywracać za pomocą spycharek lub równiarek, a ich pnie usuwać ustalonymi metodami, drzewa ścinać np. pilarkami ręcznymi.
Pnie mogą pozostać przy nasypach wyższych od 2m i nie mogą wystawać więcej niż 10cm ponad powierzchnię terenu.
Usuwanie obiektów (drzewa, krzewy) realizować wyłącznie na podstawie specjalnych obowiązujących projektów w uzgodnieniu z właścicielami tych terenów.
Usuwanie drzew wykonywać wyłącznie przy całkowitej widoczności w ciągu dnia, gdy nie ma silnego wiatru, mgły i opadów atmosferycznych.
Podczas czynności wycinania drzew upewnić się kolejny raz, czy pracownicy i osoby postronne przebywają poza strefą niebezpieczną, czyli co najmniej 50 m w promieniu od miejsca dokonywania operacji ścinania.
Kierunek padania ścinanego drzewa tak dobierać, aby przechylało się w stronę naturalnego rozwoju korony lub jej nachylenia,
Podczas używania pilarki łańcuchowej obligatoryjnie przestrzegać wszystkich zaleceń podanych w instrukcji obsługi przez jej producenta.
Obowiązkowo stosować oprócz innych ochron ochronniki słuchu oraz rękawice antywibracyjne, gdyż pilarki łańcuchowe powodują zagrożenia chorobowe spowodowane hałasem i wibracjami.
Chronić organizm przed spalinami z pilarki łańcuchowej o napędzie spalinowym przez stosowanie odpowiednich masek lub półmasek (szkodliwe czynniki to tlenek węgla, azotu, aldehydy).
Pilarkę łańcuchową obsługiwać w taki sposób, aby nie ulec okaleczeniu na skutek jej „odbicia” od ścinanego drzewa (ok. 60% wypadków przy użyciu piły), obrażeniom przy np. przewróceniu się operatora pilarki (ok. 12%), skaleczeniom zerwaną taśmą łańcuchową pilarki (ok.7%).
Używać tylko pilarki wyposażonej w bezwładnościowy hamulec bezpieczeństwa, a jeżeli to możliwe z ogrzewanymi uchwytami.
Do pilarki używać jako paliwa benzyny bezołowiowej, mieszankę przygotowywać i tankować z daleka od źródła otwartego ognia.
Każdorazowo, przed użyciem pilarki sprawdzać, czy reaguje ona prawidłowo na zwiększanie obrotów (lub ich zmniejszanie) oraz czy podczas ruchu jałowego łańcuchowa piła nie jest w ruchu.
Sprawdzać na bieżąco działanie wyłącznika zapłonu oraz działanie hamulca bezpieczeństwa.
Podczas operacji ścinania zawsze zajmować pozycję z boku ścinanego drzewa.
Cięcie rozpoczynać od przyłożenia piętki pilarki do ścinanego lub przerzynanego drzewa, opierając mocno pilarkę, aby drgania podczas jej pracy przenosiły się na drzewo.
Podczas dokonywania przerzynki pnia drzewa na stoku, obowiązkowo zajmować pozycję powyżej przerzynanego pnia.
Ograniczać czas efektywnej pracy pilarką, robiąc przerwy 30 do 40 minut w każdej godzinie pracy.
Uzupełniać olej do smarowania piły łańcuchowej, aby funkcjonowała bez żadnych oporów.
Stosując pilarki tarczowe, przestrzegać wszystkich podanych zasad i przepisów jak dla pilarki łańcuchowej. Ponadto należy:
Dobierać odpowiednią tarczę piły (rodzaj zębów do cięcia wzdłużnego lub poprzecznego).
Sprawdzać bicie tarczy (wychylanie się na boki, brak ustawienia centrycznego.
Używać pił o zębach jednakowej wysokości, dobrze naostrzonych, równo rozwartych.
Ścięte drzewo ciąć na mniejsze bloki, układać je w bezpieczne stosy
Krzewy i krzewinki ciąć na miejscu na wióry za pomocą specjalistycznego urządzenia.
Krzewy przeznaczone do ich wywózki, składać w wyznaczone przez przełożonego miejsce, aby nie było trudności z ich ładowaniem na przyczepy i wywóz poza miejsce budowy drogi.
Bloki ściętego drzewa oraz krzewy usuwać poza teren budowy drogi za pomocą specjalistycznego transportu.
Teren po ściętych drzewach oraz usuniętych krzewach pozostawić w takim stanie, aby nie utrudniał prac przy budowie drogi.
Każdą pracę wykonywać w sposób rzetelny, właściwie i bezpiecznie.
Każdy zaistniały wypadek przy pracy na terenie usuwanych drzew i krzewów natychmiast zgłaszać swojemu bezpośredniemu przełożonemu.
W razie zaistnienia wypadku przy pracy, pozostawić miejsce jego powstania w takim stanie, w jakim wypadek się wydarzył jeżeli to możliwe do czasu przybycia zespołu powypadkowego, a poszkodowanemu udzielić pierwszej pomocy.
W przypadku jakichkolwiek wątpliwości co do usuwania krzewów, zwrócić się do swojego bezpośredniego przełożonego, celem uzyskania dodatkowych wskazówek do dalszej pracy.
III. Czynności zakazane pracownikowi
Pracownikowi zatrudnionemu przy ścinaniu drzew i usuwaniu krzewów zabrania się:
Stosowania niebezpiecznych metod pracy i stwarzania zagrożeń wypadkowych dla siebie i współpracowników.
Nieprzestrzeganie określonych zasad i metod postępowania podczas realizacji powierzonego zadania przy ścinaniu drzew i usuwaniu krzewów.
Używania niesprawnych technicznie maszyn, urządzeń i narzędzi (pilarek).
Nieużywania ochron osobistych podczas wykonywania niebezpiecznych operacji.
Wykonywania samodzielnie napraw maszyn, urządzeń i narzędzi nie posiadając do tych celów odpowiedniego przeszkolenia i zezwolenia.
Uruchamiania pilarki bez zamontowanego urządzenia tnącego i osłony sprzęgła.
Przecinania zawiasów (niedopiły) podczas ścinki.
Przenoszenia pilarki z włączonym silnikiem.
Pracowanie pilarką bez asekuracji osób trzecich.
Cięcia górną płaszczyzną prowadnicy.
Dokonywania cięć sztyletowych w kierunku nóg.
Cięcia drzewa powyżej wysokości własnych ramion.
Używania ubrań roboczych niedopasowanych ściśle do sylwetki.
Niestarannego składowania elementów drzew, krzewów (krzewinek, półkrzewów) w sposób utrudniający wykonywanie pracy innym współpracownikom.
Wycinania drzew nieobjętych planem ich usuwania (np. w ogrodach przydomowych i działkowych, w gospodarstwach rolnych, lub pozostających pod ochroną specjalną np. w lesie).
Brania udziału w niebezpiecznych „zabawach” czy „żartach”, stwarzając zagrożenia wypadkowe dla siebie, współpracowników i otoczenia.
Niehonorowania zaleceń ujętych w art. 108 § 2 kodeksu pracy który brzmi następująco:
„Za nieprzestrzeganie przez pracownika przepisów bhp i ppoż., opuszczanie pracy bez usprawiedliwienia, stawianie się do pracy w stanie nietrzeźwym lub spożywanie alkoholu w czasie pracy pracodawca może stosować karę pieniężną”
IV. Czynności pracownika po zakończeniu pracy
Po zakończeniu w danym dniu pracy pracownicy powinni:
Uporządkować teren, na którym były przeprowadzane roboty ścinania i usuwania drzew i krzewów w taki sposób, aby nie stwarzały zagrożeń dla otoczenia.
Wyłączyć i zabezpieczyć używane maszyny; urządzenia i narzędzia, aby móc korzystać z nich w następnym dniu.
W barakowozie, służącym za jadalnię i szatnię, po dokonaniu czynności toaletowych, przebrać się w ubrania cywilne.
Upewnić się, że pozostawione miejsce nie stworzy żadnych zagrożeń dla otoczenia, a wyznaczone stanowisko opuścić w czasie przewidzianym przez kodeks pracy.
V. Postanowienia końcowe
W przypadku powstania pożaru należy:
Ostrzec osoby znajdujące się w obrębie zagrożenia.
Wyłączyć zasilanie budynku w energię elektryczną i odciąć dopływ gazu.
Zaalarmować straż pożarną.
Powiadomić przełożonych o pożarze.
Podjąć decyzję o ewakuacji ludzi.
Przystąpić do prowadzenia akcji gaśniczej za pomocą podręcznego sprzętu gaśniczego.
Podczas akcji gaśniczej obowiązuje zasada podporządkowania się poleceniom kierującego akcją ratowniczo - gaśniczą.
W razie zaistnienia wypadku
Udzielić poszkodowanemu pierwszej pomocy.
W razie potrzeby wezwać pomoc lekarską.
Powiadomić przełożonych.
Miejsce pracy, gdzie doszło do wypadku, zabezpieczyć przed dostępem osób niepowołanych
W przypadku znalezienia się wobec bezpośredniego niebezpieczeństwa pracownik ma prawo powstrzymać się od wykonywania pracy (zachowuje wtedy prawo do wynagrodzenia, nie może jednak odmówić podjęcia innej równorzędnej pracy, gdy niezwłoczne usunięcie zagrożenia nie jest możliwe).
Specjalista ds. BHP
...............................
1
5