1.Podaj krótko dwie definicje pojęcia architektura krajobrazu.
Młoda specjalizacja w ramach dyscypliny naukowej architektura i urbanistyka. Powstała w XIX. Zajmuje się tworzeniem teoretycznych i praktycznych podstawowych metod kształtowania krajobrazu.
Działalność projektowania. w zakresie urządzania i pielę. zabytkowych i współczesnych ogrodów parków i in. terenów zieleni znana jest również jako sztuka ogrodowa lub architektura ogrodowa
2.Podaj najważniejsze cele wizji lokalnej przed opracowaniem projektu.
Wizja lokalna ma na celu:
1). Określenie oczekiwań inwestora (co inwestor ma zamiar zrobić w ogrodzie)
2). Inwentaryzacja terenu (rośliny istniejącego zagospodarowania terenu) ewentualnie wykonanie dokumentacji fotograficznej.
* analiza przyrodnicza: ocena istniejącej zieleni na działce, wytyczne.
* domiary, pomiary (do każdego domiaru potrzebujemy minimum 3 pomiarów)
* dokonuje się na podstawie podkładów geodezyjnych (1:500)
3). Rozpoznanie otoczenia
*sąsiedztwo dla projektowanego ogrodu i oznaczenie jego funkcji
*pozyskanie mapy do celów projektowych, projektu domu znajdującego się na działce.
*czytanie mapy-oznaczenia infrastruktury technicznej znajdującej się na działce i przeznaczenie terenu.
* na podstawie pkt 1 i 2 opracować Schemat Funkcjonalno Przestrzenny.
*na podstawie SFP opracowuje się projekt koncepcyjny, ostatecznie nadając kształty i rozmieszczając wnętrza ogrodowe
*na podstawie projektu koncepcyjnego opracowuje się projekt techniczny- przepis na wykonanie poszczególnych elementów
3.Podaj różnicę pomiędzy stylem ogrodowym, a stylizacją ogrodu.
Forma (styl) ogrodu-, jeżeli nie była podyktowana funkcja dzieła (np. tereny sportowe, ogrody dla osób niepełnosprawnych), miała być czystym, najlepiej abstrakcyjnym wytworem umysłu artysty, stąd wydawało się, że forma, kształt dzieła, są rzeczami trudnymi do uchwycenia
Stylizacja ogrodu-Z tego kształtu można jednak wyodrębnić założenie kompozycyjne czyli to co wiąże poszczególne elementy dzieła w jedną harmonijną całość. NAGROMADZENIE PEWNYCH CHARAKTERYSTYCZNYCH CECH
4.Wymień i krótko scharakteryzuj zasady kompozycji roślin w ogrodzie. Każdą zasadę lub jej rozwinięcie zilustruj rysunkiem
1). Rośliny jako solitery lub pojedyncze punkty
pojedynczo w trawniku lub na rabacie sadzone do gruntu.
rośliny w pojemnikach.
pojemnik może być nie tylko dekoracyjnym elementem ale może stanowić ważny akcent w układzie ogrodu.
dzięki pojemnikom rośliny pozwalają się też uprawiać tam gdzie inaczej nie byłoby top możliwe np. całe ogrody spotyka się na dziedzińcach czy dachach.
wzniesione pojemniki mogą ułatwić uprawę roślin przez osoby starsze lub niepełnosprawne co stanowi źródło przyjemności dla nie wychodzących z domu.
2). Grupy i układy roślinne
a) tworzenie obrazów-(najczęściej są to elementy poziome i pionowe)
Dwie metody kompozycji:
Obrazy form( oraz kolorów)- łączenie różnych rodzajów roślin o ostrych zarysowanych formach w połączeniu z delikatnymi rozmytymi, np. pokrój
Obraz barw- łączenie podobnych rodzajów roślin o jednakowej fakturze.
* Elementy pionowe rabaty kierują wzrok ku górze
* Elementy poziome, sklośne, stanowią pole do obserwacji, stymulacja wzroku do dalszych okryć.
b) tworzenie parterów
poziome kompozycje oglądane z góry- kompoz.regularne-kwietniki z obwódkami
c) tworzenie kompozycji trójwymiarowych
jest połączeniem parterów z elementami pionowymi odpowiednio dostosowanymi do skali ogrodu. Elementami pionowymi mogą być strzyżone rośliny, mała architektura, kolumny , latarenki, kamienne wazy.
d) łączenie barw - koło barw
Rabaty dywanowe ( partery, kwietniki, etc.) to najczęściej założenia na dużą skalę. Podziwia się je z pewnej perspektywy, niekiedy z wysoka - z wyniesionych tarasów czy schodów. Przy ich projektowaniu podstawową kwestią jest umiejętne użycie koloru. Rośliny oglądamy w masie, dlatego żadna z cech pojedynczej rośliny nie jest tak ważna jak jej barwa,
W zależności od stylu obowiązującego w ogrodzie tworzy się kompozycie geometryczne bądź swobodne.
Natomiast pod względem kolorystycznym mogą one być monochromatyczne, analogiczne, kontrastowe bądź wielobarwne.
Poza tym mamy różne typy nasadzeń:
*Nasadzenia monochromatyczne: Używa się w nich różnych odcieni jednego koloru.
*Nasadzenia analogiczne: W takich kompozycjach używa się kolorów podobnych sąsiadujących ze sobą w kole barwnym, np. niebieski, fioletowy, różowy, żółty,
pomarańczowy, czerwony.
*Nasadzenia kontrastowe: Są to zestawy barw biegunowo odległe na kole barwnym, np. żółty i fioletów, niebieski i pomarańczowy.
*Nasadzenia wielobarwne: zwane też tęczowymi, to dywany skomponowane z barwnych plam zaczerpniętych z całego koło tęczy
5.Podaj typy krajobrazów uznawanych przez człowieka za przyjemne. Uzasadnij krótko wybór.
1. Krajobraz pierwotny powstał w wyniku czynników przyrodniczych np. krajobraz puszczański ,masywy górskie. W Polsce występują w postaci szczątkowej i są to: parki narodowe rezerwaty przyrody występują najczęściej obok krajobrazu kulturowego.
p.biebrzański, słowiański, karkonowski.
2. Krajobraz kulturowy z przewagą elementów antropologicznych(działalność człow.)nad elementami przyrodniczymi. Powst. jako zastąpienie naturalnych fitocenoz poprzez uprawy rolne i leśne. jeśli sposób użytkowania jest dostosowany do charakteru środowiska przyrodniczego i geogr. jest to krajobraz harmonijny. W przypadku pojawienia się niekorzystnych postępujących zmian(degradacji)powstaje krajobraz sztuczny: kra. miejski ,przemysłowy, itp. Po degradacji powstaje kra. zdewastowany(zdegradowany) wymagający rekultywacji.
6.Wymień zasady rozmieszczania elementów dekoracyjnych w ogrodzie regularnym i swobodnym.
Regularny ogród uformowany z uwzględnieniem rygoru geometrycznego. Pod pojęciem geometryczności mieści się prostokreślność i regularność, a także tendencja do symetrii i osiowości kompozycji. Mówiąc prościej podstawą stylu regularnego jest matematyczne zorganizowany układ przestrzeni ogrodu z zastosowaniem: takich form geometrycznych jak: kwadraty, prostokąty, elipsy, etc.
Swobodny ogród w sztuce nowożytnej to całkowite odejście od rygoru geometryczności kompozycji ogrodowej na rzecz rozwiązań swobodnych, nieregularnych, prowadzonych w sensie planistycznym miękkimi liniami
7.Wymień cechy dekoracyjne roślin. Do każdej z nich dopisz po 1przykładzie (po łacinie nazwa rodzajowa, gatunkowa i ew. odmiana).
1). Pokrój
niektóre rośliny wyróżniają się pokrojem (indywidualnym zespołem cech wyglądu np. palmy o łukowo wygiętych liściach, kolumnowe iglaki, płaczące wierzby czy kolczaste juki.
wybór pokroju jest indywidualny i zależał będzie od charakteru wnętrza ogrodowego.
rośliny wyróżniające się można stosować tak by przyciągały uwagę , stanowiły punkt centralny, samotnię.
w grupach oddziaływanie masą
2). Kwiaty- oddziaływanie barwą (efekt masy kwiatów)
kwiaty w ogrodzie nie stanowią podstawy elementu kompozycji, układ ogrodu istniałby bez nich chodź słabiej przyciągałaby uwagę widza.
można też stworzyć imponujący efekt masowy dzięki zestawieniu roślin w układy regularne lub grupy nieregularne.
ogólnie można powiedzieć że rośliny w fazie kwitnienia są upiększeniem powierzchni lub pojedynczego elementu np. w pojemnikach.
3). Liście
kontrastowa barwa liści, cały sezon wegetacja roślin np. odmiany Purpurea, Atropurpurea, Aurea, Aldobomarginata, Aureomarginata oraz wiele innych, leszczyna ma tylko w pierwszej fazie roślin.
4). Pędy
dekoracyjne, najczęściej zimą np. cornus alba, oddziaływanie kolorem lub kształtem corylus arellana torturea.
5). Owoce
dekoracyjne najcześciej jesienią i zimą np. Cotoneaster Berceris.
8.Narysuj rzut dowolnego ogrodu, zaznacz drogi docelowe i spacerowe oraz min. 2 rodzaje schodów. Podaj, z jakich materiałów mogą być wykonane nawierzchnie i schodów, uzasadnij dlaczego
Należy dobrać indywidualnie, kierując się zasadami:
schody blisko domu do codziennego użytku powinny być w materiałach, kolorach i rozmiarach pasujących do otoczenia. Powinny być trwałe wygodne i bezpieczne
schody w bardziej oddalonych zakątkach mogą być z bardzie śmiałych materiałów
W dalszych częściach ogrodu nieregularnego gdzie zapuszczają się tylko śmiałkowie, dają szansę nietypowym schodom z kłód drzewnych lub wyrąbanym w skale.
Na stromym terenie schody przedzielone podestami mogą nawet zastąpić drogi i place, których nie da się umieścić na zboczach, a więc tym samym pozwolą na „odzyskanie", w przeciwnym razie, bezużytecznej części posiadłości.
Powierzchnię zbocza po obydwu stronach schodów można zagospodarować tarasami o mniej lub bardziej regularnym zarysie lub obsadzić roślinnością. Prawidłowo zaprojektowane schody harmonijnie zintegrują się z tymi elementami
Schody mogą biec równolegle do zbocza lub dochodzić do niego pod kątem prostym
Mogą być wcięte w zbocze lub stanowić konstrukcje wolno stojące
Usytuowanie schodów często zależy od rozmiarów wolnej pow. u góry i u dołu zbocza
9. Wymień 3 stadia rozwoju ogrodu.
Trzy stadia rozwoju ogrodu:
1). Stadium formy młodocianej- wiek 0-25lat okres wzrostu roślin.
ogród charakteryzuje się w pełni rozwiniętą warstwa krzewów i szybko rosnących drzew. Rośliny dostosowują się do zmiennych warunków środowiska.
2). Stadium formy dojrzałej- wiek w pełni 25-75 lat ogród w pełni ukształtowanym układzie kompozycji o dużej sprawności użytkowej. Zmniejszone tempo wzrostu drzew- drzewa w pełni owocują, stopniowe zamieranie szybko rosnących drzew i krzewów
3). Stadium starości 75-100lat zakończenie cyklu, starzenie się i umieranie drzew części form roślinnych regeneruje formy wyjściowe
10. Wymień ogólne grupy materiałów, które budują podłogę wnętrza
Poziome elementy ogrodu:
komunikacja (patia, drogi, tarasy)
nasadzenia roślin okrywowych.
okrycie pow. gruntu roślinami
można je stosować na terenie płaskim także na pochyłym
mogą stanowić tło dla rabat, kwiatów, tego typu nawierzchnie tracą swe indywidualne cechy na rzecz masowego efektu.
Rośliny elastyczne
Rośliny dekoracyjne
11.Podaj definicję wnętrza ogrodowego. Czym różni się ono od wnętrza miejskiego?
Wnętrze ogrodowe-charakterystyczna w sensie kompozycyjnym w zasadzie autonomiczna część ogrodu pełniona określoną funkcję ma ściśle zdefiniowany kształt kompozycyjny mniej lub bardziej czytelnymi ścianami ogrodowymi towarzyszącymi formalnie i umownie oddzielnie od dalszych części ogrodu. Stanowi rodzaj podstawowego modułu -jednostkę elementarną konstruującą całe założenie. Pojęcie wnętrza jest współcześnie instrumentem projektowania ogrodów.
Wnętrze miejskie- To wnętrze krajobrazowe zlokalizowane w mieście, stanowiące integralną część kompozycji urbanistycznej. W niektórych wnętrzach zakładane są kompozycje ogrodowe, np.: ogrody śródblokowe, osiedlowe, ogrody klasztorne, ogrody szpitalne, ogrody szkolne i różne tereny zieleni np.: skwery, zieleńce, przedogródki. We wnętrzu tym pojawiają się również pojedyncze lub zwielokrotnione okazy roślinności takich jak: solitery, grupy drzew i krzewów ( np. w otoczeniu pomników), aleje miejskie, promenady spacerowe, etc
12.Wymień style ogrodowe
regularny (geometryczny)
swobodny
złożony
13.Narysuj dowolne wnętrze ogrodowe i wymień jak największą liczbę materiałów lub przedmiotów, z jakich można je zbudować
Każde wnętrze ogrodu czy parku podobnie jak w architekturze stanowi przestrzeń ograniczoną
zbudowane z parteru, więc z elementów znajdujących się przed wszystkim tym co znajduje się poniżej linii horyzontu patrzącego- kwietniki, zwierciadła wody, ramy żywopłotu czy balustrad, trawniki niskie płożące
!!! ścian, a więc wszystkim co zamyka i wydziela się tą przestrzeń z otoczenia zatem szpalerami, ścianami budowli czy stokami tarasów.
sklepienie- zamknięcie przestrzeni od góry np. niebo, roślinność, dach w altanie.
Elementy budujące ściany
a) roślinne- aleje, szpalery, żywopłoty, pnącza
b) elementy architektury- trejaże, skarpy, płoty, ściany, mury oporowe, siatki
Wnętrze może być wyposażone w bryły wolno stojące- rośliny (drzewa, krzewy) oraz artefakty (rzeźby, elem. archit. ogrodowej)
Wobec jednoznaczności parteru i sklepienia o strukturze wnętrza będzie stanowić głównie forma ścian
WNĘTRZE KONKRETNE
przewaga zwartych nieprzeniknionych dla oka ścian- w rodzaju wysokich żywopłotów murów czy galerii- stwarza wnętrze tzw. konkretne
Przenikliwość ścian przy wyraźnie czytelnych ich ramach tworzy wnętrza mieszczące się kategoriach wrażenia niż konkretu.
14.Podaj różnicę między osią kompozycji a osią widokową.
Oś widokowa
-to abstrakcyjna linia łącząca wzrokowo dwa charakterystyczne punkty, usytuowane w stosunku do siebie w znacznej zazwyczaj odległości. Mówiąc inaczej oś widokowa konstruuje celowo wykreowany i utrzymywany widok.
Oś kompozycji
-To linia, na której planowane są poszczególne elementy kompozycyjne ogrodu. Wyróżnia się osie główne i osie boczne. Osie stanowią szkielet przestrzenny ogrodów geometrycznych
15.Podaj części każdego ogrodu. Która z nich nie znajduje się w obrębie projektowanej działki, ale ma znaczny wpływ na jej zagospodarowanie. Podaj pozytywny i negatywny przykład tej części ogrodu
Architektura- to głównie siedziba człowieka (dom mieszkalny) i pomieszczenie jego gospodarstwa. Gospodarstwo to budynki gospodarcze, związane z obsługą gospodarstwa (garaże, domki narzędziowe, etc.) oraz: „mała architektura" (DEFA): tarasy, schody, rampy, kopce, altany, pawilony (woliera) uprzyjemniające wypoczynek i cieszące oko rzeźby oraz balustrady.
Ogród- to, przestrzeń mieszcząca ozdobne uprawy całego założenia: trawniki, rabaty kwiatowe, szpalery, łączące aleje, dające wypoczynek pergole, treliaże oraz nierozdzielny element ogrodu - woda, ujmowana w najróżniejsze oprawy nabrzeży, kaskad, wodotrysków, mostków, wysp.
Park- współczesnym językiem, urządzona powierzchnia objęta wysoką zielenią, poczynając od swobodnego sadu, gaju, zagajniki, chłodniki - skupiny drzew, po wielkie niekiedy połacie zarówno prawdziwych, jak i tak zwanych zwierzyńców, wśród nich zaś powtarzający się znów nieodłączny motyw wody i starodawny wątek „łąki kwietnej".
krajobraz. -Ogród powiązany jest z krajobrazem poprzez połączenia komunikacyjne i widokowe. Kompozycja każdego ogrodu jest rozdzielona pomiędzy trzy stopnie wtajemniczenia - formowania wnętrz stylowych.
16.Co to znaczy, że ogród jest wygodny dla inwestora?
-przyjemny, na kieszeń, spełniający jego marzenia
17. Narysuj i opisz 3 stopnie kompozycji ogrodu
1. WTAJEMNICZENIA KOMPOZYCJI WNĘTRZA
Ustawienie wszystkich elementów budujących wnętrze jest właściwie tym przez co następuje odbiór czyli percepcja ogrodu.
Każde wnętrze ogrodu czy parku podobnie jak w architekturze stanowi przestrzeń ograniczoną
*zbudowana z parteru, więc z elementów znajdujących się przed wszystkim tym co znajduje się poniżej linii horyzontu patrzącego- kwietniki, zwierciadła wody, ramy żywopłotu czy balustrad, trawniki niskie płożące
*ścian, a więc wszystkim co zamyka i wydziela się tą przestrzeń z otoczenia zatem szpalerami, ścianami budowli czy stokami tarasów.
*sklepienie- zamknięcie przestrzeni od góry np. niebo, roślinność, dach w altanie.
Wnętrze może być wyposażone w bryły wolno stojące- rośliny (drzewa, krzewy) oraz artefakty (rzeźby, elem. archit. ogrodowej)
Wobec jednoznaczności parteru i sklepienia o strukturze wnętrza będzie stanowić głównie forma ścian
Każde wnętrze ma swoją strukturę i układ który je charakteryzuje.
(Narysować: wnętrze konkretne, otwarte, subiektywne. Wnętrze długie, centralne, poprzeczne, labiryntowe)
2. SEKWENCJE
Z umiejętnością kształtowania wnętrza (jego proporcji, wystroju, tworzenia formy a także nastroju) następowała nieodmiennie druga podstawowa umiejętność kompozycji wiązania wnętrz w piękne a zarazem logiczne sekwencje.
Istotą zatem staje się ciąg obrazów wnetrz naniesionych na jedna bądź wiele osi (jak korale)
3. POWIĄZANIA, Z OTACZAJĄCYM KRAJOBRAZEM, KOMUNIKACYJNE ORAZ WIDOKOWE
Podstawą komponowania ogrodu przydomowego będzie jego funkcja tj. tworzenie wnętrz o określonej funkcji (schemat funkcjonalno-przestrzenny)
Komponując ogród projektant buduje wnętrza konkretne, obiektywne i subiektywne skomponowane ze sobą za pomocą: osi widokowych, komunikacji (czasami osi kompozycji)
18. Jak zapewnić bezpieczeństwo przy korzystaniu ze schodów ogrodowych, a jak przy pochylni?
schody szczególnie dla osób starszych i dzieci stanowią pewne niebezpieczeństwo dlatego powinny być projektowane z poręczami i balustradami
materiał na stopnie nie może być śliski a wykonane schody powinny być nachylone w celu odprowadzenia wód opadowych. 0-2 stopni na nawierzchniach gładkich ok. 1% a na chropowatych 2%
35-45cm- głębokość stopnicy, 12-15cm wysokość podstopnicy.
oświetlenie schodów
POCHYLNIA (rampa)
To konstrukcja terenowa służąca do komunikacji kołowej pomiędzy różnymi poziomami grodu
nachylenie od 1:15 do 1:20 czyli 1cm wzniesienia na każdy 15cm długości (wózki inwalidzkie, dziecięce, taczki, kosiarki)
przy niewielkich nachyleniach terenu należy stosować pochylnie zamiast schodów(do 2-3 stopni)
materiał do budowy pochylnie nie powinien być śliski, czasem powinien mieć balustradę lub poręcz
19. Narysuj oraz podaj definicje i różnice, a także przykłady ścian wnętrz ogrodowych
*ściany ogrodowego wnętrza można budować z wielu drobnych mat, indywidualnie do potrzeb inwestora, skali ogrodu i miejsca jego położenia i np. są to:
1) pionowe nasadzenia drzew
*drzewa
-jednogatunkowe i wielogatunkowe
-zimozielone lub o liściach sezonowych
*żywopłoty formowane i nienormowane
-jednogatunkowe i wielogatunkowe
-zimozielone lub o liściach sezonowych
*pnącza
-samoprzyczepne np. przy murach
-wymagające podpór np. pergoli, altany, czy trejaży itp.
2) mury i płoty
czyli konstrukcja pionowa murowana. Rozróżniamy 2 typy murów w ogrodzie:
*wolnostojące: ograniczony, generalnie nie przenosi żadnej innej siły jak własny ciężar. Muszą być projektowane jako elementy stabilne zwłaszcza gdy są narażone na działanie silnych wiatrów
*oporowe: ich funkcja jest podpieranie tarasów na zboczach, układane są na sucho, murowane lub z elementów prefabrykowanych ale zawsze z drenażem, drewniane ściany
*w ogrodzie można znaleźć jeszcze 3 typ muru: mury budynków
3) bramy i otwory
-bramy pełnią funkcję komunikacyjną i dzielą się na:
-wjazdowe
-wejściowe
Ich wygląd i szerokość musi być zawsze dostosowana do funkcji jaka ma spełniać w danym ogrodzie
-otwory w murach zapewniają wgląd w otoczenie ogrodu
-bardzo dekoracyjny element ogrodu
4) konstrukcje dekoracyjne
*część z nich może stanowić trwałe bariery /np. ogrodzenie działki/ lub odrębne wnętrze ogrodu o określonej funkcji /np. liniowe nasadzenia drzew, aleje, altany, pergole itp./
-pergola- /po staropolsku chłodnica/ lekka i drewniana konstrukcja zapewniająca cień.
Zbudowana z elementów ażurowych najczęściej wsparta na słupach porośniętych pnączami. Założona najczęściej na palnie prostokąta. Miejsce biernego odpoczynku.
-bindaż -konstrukcja pergoli ale pełni funkcje komunikacyjną.
-girlanda i kolumnada- elementy dekoracyjne podkreślające ciąg komunikacji, wydzielanie wnętrza.
-trejaż- drewniana kratka służąca do wydzielania wnętrza, osłaniania widoku