Rozwój człowieka. „Odkrywanie miłości” - eksperyment Harlow'a
Teoria: Dr Harry Harlow na przykładzie małp pokazał jak ważne są więzi ukształtowane we wczesnym dzieciństwie dla późniejszego przystosowania psychicznego jednostki. Odkrył, że miłość i przywiązanie mogą być podstawowymi potrzebami równie silnymi, jak głód czy pragnienie.
Metoda: Różne rodzaje eksperymentalnych matek dla małp. Eksperyment podzielony na 3 części:
Część I: Jedna zastępcza matka zbudowana z drewna pokrytego miękką gąbką i tkaniną frote. Wyposażona w pierś dającą mleko, emitowała ciepło, dzięki żarówce umieszczonej wewnątrz. Druga zastępcza matka wykonana z drucianej siatki, również wyposażona w pierś i ciepła. Te dwie matki umieszczono w osobnych kabinach w sąsiedztwie klatek, w których mieszkały małpie niemowlęta. 8 małpek podzielono losowo na 2 grupy: 1 grupa - małpki karmione przez szmacianą matkę; 2 grupa - pokarm dostarczała druciana matka.
Cel: oddzielenie wpływu karmienia od wpływu kojącego dotyku na zachowanie małp wobec matki.
Część II: Otwarte badanie terenowe. Młode małpki umieszczono w niewielkim , nieznanym im pomieszczeniu, w którym znajdowały się różne przedmioty (koce, drewniane klocki, pojemniki z pokrywkami złożone kartki papieru). Małpy, które wcześniej brały udział w I części eksperymentu zostawiono w tych pomieszczeniach albo z jedną matką (szmacianą), albo z drugą (drucianą), albo bez żadnej.
Cel: Sprawdzenie, w jaki sposób małpki będą badać nową sytuację w obecności matki lub bez niej.
Część III: Kiedy małpki ukończyły 6 miesięcy i przyjmowały już stałe pokarmy rozdzielano je na krótki okres, a potem łączono ponownie.
Cel: sprawdzenie, czy przywiązanie małp do ich zastępczych matek przetrwa ich rozłąkę.
Wyniki:
I część: wszystkie matki wolały małpę szmacianą od drucianej. Zaspokojenie głodu i pragnienia nie miały żadnego wpływu na wybór matki przez małpki. Wykazano natomiast ogromne znaczenie kojącego dotyku w kształtowaniu przywiązania. Wszystkie małpki niemal cały czas spędzały przy szmacianej matce, niezależnie od tego, która miała pokarm. Nawet małpy karmione przez drucianą matkę, gdy tylko się najadły - wracały do szmacianej. Choć obie grupy małp jadły i przybierały na wadze tak samo, „dzieci drucianej matki” miały problemy z trawieniem pokarmu (biegunki) - brak „miękkiej matki” był stresem.
II część: Dostarczyła dodatkowych dowodów na przywiązanie małpek do szmacianej matki. Kiedy małpki natrafiały na coś co je przerażało - uciekały do miękkiej matki. Kiedy zaś zostawały w pomieszczeniu same lub w towarzystwie drucianej matki i coś je przerażało - zastygały przerażone (emocje: płacz, przykucanie, ssanie kciuka).
III część: Po 30 dniowym rozdzieleniu, na widok szmacianej matki małpki przybiegały do niej, wspinały się, przytulały. Były spragnione dotyku.
Omówienie: Wyniki badań przeczą poglądom behawiorystów, iż karmienie jest przyczyną powstawania więzi między matką a dzieckiem. Harlow twierdzi: „podstawową funkcją karmienia, jako zmiennej uczuciowej jest zapewnienie częstego i bliskiego kontaktu między ciałem matki a dziecka”. Kluczem do udanego rodzicielstwa jest bliskość, a nie zdolność kobiety do karmienia, co za tym idzie, mężczyzna może brać udział w wychowaniu dziecka. Wyniki miały duże znaczenie dla ludzi: kwestie związane z przebywaniem dzieci w placówkach opiekuńczo-wychowawczych, z adopcją, maltretowaniem dzieci.