1.Zasada pomiaru:
Na kulkę wewnątrz cieczy o współczynniku lepkości η działa siła oporu cieczy Ft
( twierdzenie Stokesa ) , wyrażająca się wzorem:
Ft = 6*Π*η*r*V
Równanie jest ścisłe wtedy i tylko wtedy gdy kulka porusza się w ośrodku o
nieograniczonej szerokości i występuje ruch laminarny. Gdy kulka porusza się w rurze wzór ma postać:
Ft = 6*Π*η*r*V*(1- )”
Na kulkę działa także siła wyporu:
Fw = *Π*r3*pc*g
oraz siła ciężkości kulki:
Fg = *Π*r3*pk*g
Sumując siły otrzymujemy:
F = Fw + Ft + Fg
Biorąc pod uwagę odcinek drogi l jaki ma do przebycia kulka , gdzie V =constans
mamy:
η = = ( 1 - )”
zakładając , że V<<R wtedy (1 - V /R )n ≈1
Do doświadczenia użyto zestawu jak na rysunku . wrzucając kulkę do cylindra mierzymy czas w jakim przebędzie ona drogę l. Pomiary wykonujemy dla dziesięciu kulek.
2.Schemat układu:
l
3. Ocena dokładności pomiarów:
do wykonania ćwiczenia użyto :
śruba mikrometryczna r = 0,00001 [m]
cylinder r = 0,005 [m]
stoper t = 0,01 [s]
4. Tabele pomiarowe :
lp. |
l[m] |
2r[m] |
r*10-3 [m] |
t[s] |
η[g/ms] |
[ η5r-η |
1 |
0,3 |
0,00263 |
0,00131 |
30,7 |
0,384 |
0,004 |
2 |
0,3 |
0,00248 |
0,00124 |
3,25 |
0,364 |
0,024 |
3 |
0,3 |
0,00256 |
0,00128 |
3,25 |
0,388 |
0 |
4 |
0,3 |
0,00252 |
0,00126 |
3,21 |
0,372 |
0,016 |
5 |
0,3 |
0,00256 |
0,00128 |
3,32 |
0,396 |
0,008 |
6 |
0,3 |
0,00248 |
0,00124 |
3,56 |
0,399 |
0,011 |
7 |
0,3 |
0,00254 |
0,00127 |
3,35 |
0,394 |
0,006 |
8 |
0,3 |
0,00252 |
0,00126 |
3,19 |
0,369 |
0,019 |
9 |
0,3 |
0,00254 |
0,00127 |
3,25 |
0,382 |
0,006 |
10 |
0,3 |
0,00265 |
0,00132 |
3,39 |
0,43 |
0,058 |
5.Przykładowe obliczenia:
η =
pk =11300 [kg/m3]
pl =1260 [kg/m3]
η = = 0,34 [ ]
6.Rachunek błędów:
Błąd przeciętny obliczono ze wzoru:
η= = = 0,0152
Błąd maksymalny obliczono dla pomiaru nr.2;
ηmax = η * ( + + )
ηmax = 0,364 * ( + + ) =0,047 [ ]
7. Zestawienie wyników pomiarów:
ηśr =( 0,388 ± 0,0152 ) * [kg/ms]
ηmax = (0,364 ± 0,047 )* [kg/ms]
8. Uwagi i wnioski:
W ćwiczeniu poznaliśmy jedną metodę wyznaczania lepkości cieczy . Błędy występujące w ćwiczeniu są uzależnione od takich czynników jak :
refleks osoby mierzącej czas
do kulek przyczepiały się pęcherzyki powietrza co spowalniało ich opadanie
przyjęliśmy podaną gęstość w tablicach matematycznych dla ołowiu przy
20°C , dla gliceryny przy 19°C , a doświadczenie było wykonane w temperaturze 21°C.