Adwokat a radca prawny

Zawody te należą do tzw. wolnych zawodów. Przyjmuje się, że 'wolny zawód' to profesja, która wyróżnia się:
- służebnością publiczną zawodu, wyrażającą się misją ochrony rozwijania lub gwarantowania dóbr wyższego rzędu (życia, zdrowia, sztuki, własności intelektualnej, mienia wielkiej wartości, ładu społecznego i publicznego, praw i wolności jednostki itp.),
- intelektualnym charakterem czynności zawodowych wymagającym specjalistycznej edukacji, często też praktyki,
- intelektualną i ekonomiczną niezależnością osoby wykonującej wolny zawód,
- związaniem szczególnymi zasadami etyki zawodowej,
- obowiązkową przynależnością do właściwej korporacji zawodowej (samorządu zawodowego),
- świadczeniem usług na własną odpowiedzialność.

Wolne zawody prawnicze w Polsce lat dziewięćdziesiątych były terenem ostrej konfrontacji między adwokatami a radcami prawnymi. Od 1997 r. radcowie uzyskali znaczne rozszerzenie swoich kompetencji, a adwokaci utracili monopol na świadczenie wielu usług.
W sensie przedmiotowym spod zakresu czynności zawodowych radcy wyłączone są obecnie tylko sprawy karne, rodzinne i opiekuńcze.

Oba zawody adwokata i radcy prawnego są obecnie bardzo zbliżone pod wieloma względami, takimi jak np. dostęp do zawodu, uprawnienia i obowiązki, zasady organizacji samorządów, zasady etyki zawodowej.

Korporacje zawodowe adwokatów i radców mają znaczny stopień samorządności i autonomii w kreowaniu wielu istotnych standardów postępowania, decydują o dopuszczeniu
do uprawiania danego zawodu i o stosowaniu środków dyscyplinujących swoich członków. Korporacje są formą zdecentralizowanej administracji publicznej, podlegają nadzorowi państwa oraz sądowej kontroli rozstrzygnięć adresowanych do swoich członków.

---