Cechy norm prawnych (przedmiot) *norma prawa dotyczy prawa np. podział nieruchomości * normy SA zapisane w tekstach prawnych (dziennik ustaw) * mają charakter generalny (kto zabija podlega karze, matka, która…, żołnierz, który…) i abstrakcyjny (norma obowiązuje dopiero w chwili wydania, dotyczy wydarzeń abstrakcyjnych, które się wydarzą)
Przepis martwy nie znajduje zastosowania w praktyce, ale obowiązuje *ustawodawca tworzy przepis i od początku jest martwym przepisem. *przepis wchodzi w życie, ale po jakimś czasie nie znajduje zastosowania (pojedynek amerykański - wyciąga się zapałki, ten który wyciąga bez łepka popełnia samobójstwo)
Przestępstwem jest * doprowadzenie do samobójstwa (znęcanie się) *pomoc w dokonaniu samobójstwa * podrzeganie do samobójstwa.
Sankcje w normach prawnych a w Normach Postępowania * sankcja karna - wyrządzenie dolegliwości komuś kto nie postąpił zgodnie z normą *sankcja egzekucji przymuszenie adresata normy, aby postąpił zgodnie z tą normą (Kowalski dostał nakaz eksmisji ale się nie wyprowadza, przychodzi komornik i przymusza go do eksmisji)
Podstawowy katalog sankcji *kara grzywny *kara ograniczenia wolności * kara pozbawienia wolności od 1 miesiąca *kara 25lat pozbawienia wolności * kara dożywotniego pozbawienia wolności
Konsekwencje takiego ustawienia kategorii sankcji: *takie ustawienie jest wskazówka dla wymiaru sprawiedliwości, najpierw zastanawiamy się czy wystarczy grzywna, jeśli nie idziemy dalej. *jest jeden rodzaj przestępstwa, które jest obciążone tylko jedną sankcja : zbrodnia ludobójstwa - dożywocie.
Konsekwencje zniesienia kary śmierci : jest elementem zachęcającym, bo nie waha się zabić, nie grozi mu śmierć.
Przepis a Norma Prawna to nie są synonimy! Przepis - zdanie w sensie ( ma charakter artykułu, ustępu, podpunktu) np. to konkretny art., w konstytucji. Norma Prawna wskazuje sposób zachowania adresata (nakazany lub zakazany)
Czasem norma pokrywa się z przepisem.
Stosowanie prawa - gdy jest utworzone - tylko wtedy można je stosować.
Etapy stosowania prawa : * ustalenie stanu/ akt; *ustalenie stanu prawnego; *tzw. akt subsumcji - nakładanie „a” na „b” i wydawanie aktu postanowienia (wyroku).
Ad. a) Każdy akt procesowy (prawa str. drzewka) zawiera przepis, który nakazuje wszechstronnie i wnikliwie zbadać, jeśli nie, to grozi sankcja (art. 231), obowiązek zagwarantowany przymusem państwowym. Funkcjonariusz społeczny ... i działa prze to na szkodę... Są 3 wyjątki: domniemania prawne (formalne i materialne); fikcja prawna (np. domniemanie niewinności, dopóki sąd nie wykaże winy w prawomocnym wyroku); notoria fakty powszechnie znane nie wymagają dowodów (np. jeżeli jest piątek, to jutro jest sobota).
Jeśli jest osoba psychicznie chora, to sąd ją uniewinnia, ale ląduje w zakładzie zamkniętym psychiatrycznym.
Nastąpiło A, to można powiedzieć, że wystąpiło B.
Ad. do fikcji - ojcem dziecka jest ten, który obcował z matką między 300-181 dniem przed urodzeniem dziecka.
Fikcja prawna to przyjmowanie pewnego stanu rzeczy, niezgodnego z rzeczywistością, by rozwiązać problem. (jeżeli ktoś będzie brał udział w katastrofie, w ciągu 6 miesięcy, to uważa się go za zmarłego.