Burak Ćwikłowy (Beta vulgaris cruenta)
Burak ćwikłowy jest warzywem blisko spokrewnionym ze szpinakiem i boćwiną. Nie posiada jednak tak smacznych liści, a jego główną częścią jadalną jest spichrzowy korzeń. Ze względu na właściwości zasadotwórcze, jest doskonałym dodatkiem do posiłków zakwaszających przewód pokarmowy, głównie do mięsa. Poza tym pektyny zawarte w burakach regulują krzepnięcie krwi, obniżają poziom cholesterolu i przeciwdziałają miażdżycy.
Uprawa
Buraki ćwikłowe można uprawiać na glebach zasobnych w składniki pokarmowe i wodę. Warzywo to nie znosi nadmiernego zakwaszenia, dlatego też gleba przeznaczona pod jego uprawę powinna mieć odczyn zbliżony do obojętnego. Należy unikać uprawy buraków w miejscach zacienionych (szczególnie pod drzewami) oraz w zbytnim zagęszczeniu. Dosyć wysokie są również wymagania cieplne - nasiona zaczynają kiełkować dopiero w temp. 8°C, a optymalne wschody następują w temp. 11 - 18 °C. W okresie wzrostu spadek temp. poniżej 15°C spowoduje wybijanie roślin w pędy kwiatostanowe.
Dobrym sąsiedztwem dla uprawy buraka jest cebula, kalarepa, fasola szparagowa, sałata, koper, rzodkiewka, ogórki i selery. Źle na uprawę wpłynie natomiast towarzystwo fasoli tycznej, ziemniaków, czosnku i szpinaku. W roku uprawy jako przedplon możemy zastosować rzodkiewkę, sałatę lub kalarepę.
Buraki przeznaczone na wcześniejszy zbiór uprawia się pod osłonami, takimi jak inspekty, szklarenki i tunele foliowe. W uprawie pod osłonami kłębki buraków możemy wysiewać w terminie od połowy lutego do końca marca, w ilości 8 do 10g/m² w rzędach co 10 cm. Przed siewem kłębki przez 24 godziny moczymy w wodzie. Zbiór na botwinkę będzie możliwy już po około ośmiu tygodniach.
W przypadku uprawy w odkrytym gruncie, kłębki wysiewamy od połowy kwietnia (na spożycie młodych roślin wraz z liśćmi) do czerwca (na przechowywanie zimowe). Nasiona wysiewamy w rzędach co 20 do 40 cm, na głębokości do 3 cm. Po wytworzeniu 2 do 3 liści konieczne jest wykonanie przerywki (choć od niedawna pojawiły się już odmiany o pojedynczych nasionach, nie wymagające tego zabiegu). W okresie silnego wzrostu, rośliny zasilamy pogłównie nawozem azotowym. Okres wegetacji buraków uprawianych w gruncie wynosi od 10 do 15 tygodni.
Odmiany polecane do uprawy amatorskiej
Odmiany buraków ćwikłowych różnią się kształtem korzeni oraz przydatnością do różnego wykorzystania plonu. Do uprawy warto wybierać odmiany polskie o korzeniach okrągłych (np. Glob F1, Czerwona Kula, Nochowski) lub o korzeniach wydłużonych (np. Opolski, Rywal). Wymienione odmiany są plenne, mają intensywnie wybarwiony miąższ, nadają się zarówno do bezpośredniego spożycia jak i do przechowywania.
Jeżeli chcesz uniknąć konieczności przerywania kłębków, polecamy Ci odmianę Patryk, będącą pierwszą wyhodowaną w Polsce odmianą o wysokiej jednonasienności kłębków. Odmiana ta tworzy korzenie kulistospłaszczone z nieznacznie zarysowanymi pierścieniami, o delikatnym i smacznym miąższu barwy purpurowo-czerwonej. Odmiana ta nadaje się zarówno do bezpośredniego spożycia jak i na przechowywanie.
1