ustawa o rachunkowoci (52 str), Dz


Dz.U.02.76.694

2003-04-24 zm. Dz.U.03.60.535 art.527

2003-08-23 zm. Dz.U.03.139.1324 art.1

USTAWA

z dnia 29 wrzenia 1994 r.

o rachunkowoci.

(tekst jednolity)

Rozdzia 1 

Przepisy ogólne

Art. 1. Ustawa okrela zasady rachunkowoci oraz tryb badania sprawozda finansowych przez biegych rewidentów.

Art. 2. 1. Przepisy ustawy o rachunkowoci, zwanej dalej ustaw, stosuje si do majcych siedzib lub miejsce sprawowania zarzdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej:

1) spóek handlowych (osobowych i kapitaowych, w tym równie w organizacji) oraz spóek cywilnych, z zastrzeeniem pkt 2, a take innych osób prawnych, z wyjtkiem Skarbu Pastwa i Narodowego Banku Polskiego,

2) osób fizycznych, spóek cywilnych osób fizycznych, spóek jawnych osób fizycznych oraz spóek partnerskich, jeeli ich przychody netto ze sprzeday towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy wyniosy co najmniej równowarto w walucie polskiej 800.000 euro,

3) jednostek organizacyjnych dziaajcych na podstawie Prawa bankowego, Prawa o publicznym obrocie papierami wartociowymi i funduszach powierniczych, przepisów o funduszach inwestycyjnych, przepisów o dziaalnoci ubezpieczeniowej lub przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, bez wzgldu na wielko przychodów,

4) gmin, powiatów, województw i ich zwizków, a take pastwowych, gminnych, powiatowych i wojewódzkich:

a) jednostek budetowych,

b) gospodarstw pomocniczych jednostek budetowych,

c) zakadów budetowych,

d) funduszy celowych,

5) jednostek organizacyjnych niemajcych osobowoci prawnej, z wyjtkiem spóek, o których mowa w pkt 1 i 2,

6) zagranicznych osób prawnych, zagranicznych jednostek nieposiadajcych osobowoci prawnej oraz zagranicznych osób fizycznych, prowadzcych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dziaalno osobicie, przez osob upowanion, przy pomocy pracowników - w odniesieniu do dziaalnoci prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, bez wzgldu na wielko przychodów,

7) jednostek niewymienionych w pkt 1-6, jeeli otrzymuj one na realizacj zada zleconych dotacje lub subwencje z budetu pastwa, budetów jednostek samorzdu terytorialnego lub funduszów celowych - od pocztku roku obrotowego, w którym dotacje lub subwencje zostay im przyznane.

2. Osoby fizyczne, spóki cywilne osób fizycznych, spóki jawne osób fizycznych oraz spóki partnerskie mog stosowa zasady rachunkowoci okrelone ustaw równie od pocztku nastpnego roku obrotowego, jeeli ich przychody netto ze sprzeday towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy s nisze ni równowarto w walucie polskiej 800.000 euro. W tym przypadku osoby te lub wspólnicy przed rozpoczciem roku obrotowego s obowizani do zawiadomienia o tym urzdu skarbowego, waciwego w sprawach opodatkowania podatkiem dochodowym.

Art. 3. 1. Ilekro w ustawie jest mowa o:

1) jednostce - rozumie si przez to podmioty i osoby okrelone w art. 2 ust. 1,

2) banku - rozumie si przez to jednostk dziaajc na podstawie przepisów Prawa bankowego,

3) zakadzie ubezpiecze - rozumie si przez to jednostk prowadzc dziaalno ubezpieczeniow na podstawie przepisów o dziaalnoci ubezpieczeniowej,

4) udziaach lub udziaowcach - rozumie si przez to równie odpowiednio akcje lub akcjonariuszy,

5) krajowych rodkach patniczych, walutach obcych i dewizach - rozumie si przez to krajowe rodki patnicze, waluty obce i dewizy, o których mowa w przepisach Prawa dewizowego,

6) kierowniku jednostki - rozumie si przez to osob lub organ jedno- lub wieloosobowy (zarzd), który - zgodnie z obowizujcymi jednostk przepisami prawa, statutem, umow lub na mocy prawa wasnoci - uprawniony jest do zarzdzania jednostk, z wyczeniem penomocników ustanowionych przez jednostk. W przypadku spóki jawnej i spóki cywilnej za kierownika jednostki uwaa si - wspólników prowadzcych sprawy spóki, w przypadku spóki partnerskiej - wspólników prowadzcych sprawy spóki albo zarzd, a w odniesieniu do spóki komandytowej i spóki komdandytowo-akcyjnej - komplementariuszy prowadzcych sprawy spóki. Za kierownika jednostki uwaa si równie likwidatora, a take syndyka lub zarzdc ustanowionego w postpowaniu upadociowym, jeeli prowadz przedsibiorstwo upadego,

7) organie zatwierdzajcym - rozumie si przez to organ, który zgodnie z obowizujcymi jednostk przepisami prawa, statutem, umow lub na mocy prawa wasnoci jest uprawniony do zatwierdzania sprawozdania finansowego jednostki. W przypadku spóki osobowej, z wyjtkiem spóki komandytowo-akcyjnej, oraz spóki cywilnej przez organ zatwierdzajcy rozumie si jej wspólników,

8) okresie sprawozdawczym - rozumie si przez to okres, za który sporzdza si sprawozdanie finansowe w trybie przewidzianym ustaw lub inne sprawozdania sporzdzone na podstawie ksig rachunkowych,

9) roku obrotowym - rozumie si przez to rok kalendarzowy lub inny okres trwajcy 12 kolejnych penych miesicy kalendarzowych, stosowany równie do celów podatkowych. Rok obrotowy lub jego zmiany okrela statut lub umowa, na podstawie której utworzono jednostk. Jeeli jednostka rozpocza dziaalno w drugiej poowie przyjtego roku obrotowego, to mona ksigi rachunkowe i sprawozdanie finansowe za ten okres poczy z ksigami rachunkowymi i sprawozdaniem finansowym za rok nastpny. W przypadku zmiany roku obrotowego pierwszy po zmianie rok obrotowy powinien by duszy ni 12 kolejnych miesicy,

10) dniu bilansowym - rozumie si przez to dzie, na który jednostka sporzdza sprawozdanie finansowe,

11) przyjtych zasadach (polityce) rachunkowoci - rozumie si przez to wybrane i stosowane przez jednostk, odpowiednie do jej dziaalnoci, rozwizania dopuszczone przepisami ustawy i zapewniajce wymagan jako sprawozda finansowych,

12) aktywach - rozumie si przez to kontrolowane przez jednostk zasoby majtkowe o wiarygodnie okrelonej wartoci, powstae w wyniku przeszych zdarze, które spowoduj w przyszoci wpyw do jednostki korzyci ekonomicznych,

13) aktywach trwaych - rozumie si przez to aktywa jednostki, które nie s zaliczane do aktywów obrotowych, o których mowa w pkt 18,

14) wartociach niematerialnych i prawnych - rozumie si przez to, z zastrzeeniem pkt 17, nabyte przez jednostk, zaliczane do aktywów trwaych, prawa majtkowe nadajce si do gospodarczego wykorzystania, o przewidywanym okresie ekonomicznej uytecznoci duszym ni rok, przeznaczone do uywania na potrzeby jednostki, a w szczególnoci:

a) autorskie prawa majtkowe, prawa pokrewne, licencje, koncesje,

b) prawa do wynalazków, patentów, znaków towarowych, wzorów uytkowych oraz zdobniczych,

c) know-how.

W przypadku wartoci niematerialnych i prawnych oddanych do uywania na podstawie umowy najmu, dzierawy lub innej umowy o podobnym charakterze, wartoci niematerialne i prawne zalicza si do aktywów trwaych jednej ze stron umowy, zgodnie z warunkami okrelonymi w ust. 4. Do wartoci niematerialnych i prawnych zalicza si równie nabyt warto firmy oraz koszty zakoczonych prac rozwojowych,

15) rodkach trwaych - rozumie si przez to, z zastrzeeniem pkt 17, rzeczowe aktywa trwae i zrównane z nimi, o przewidywanym okresie ekonomicznej uytecznoci duszym ni rok, kompletne, zdatne do uytku i przeznaczone na potrzeby jednostki. Zalicza si do nich w szczególnoci:

a) nieruchomoci - w tym grunty, prawo uytkowania wieczystego gruntu, budowle i budynki, a take bdce odrbn wasnoci lokale, spódzielcze wasnociowe prawo do lokalu mieszkalnego oraz spódzielcze prawo do lokalu uytkowego,

b) maszyny, urzdzenia, rodki transportu i inne rzeczy,

c) ulepszenia w obcych rodkach trwaych,

d) inwentarz ywy.

rodki trwae oddane do uywania na podstawie umowy najmu, dzierawy lub innej umowy o podobnym charakterze zalicza si do aktywów trwaych jednej ze stron umowy, zgodnie z warunkami okrelonymi w ust. 4,

16) rodkach trwaych w budowie - rozumie si przez to zaliczane do aktywów trwaych rodki trwae w okresie ich budowy, montau lub ulepszenia ju istniejcego rodka trwaego,

17) inwestycjach - rozumie si przez to aktywa nabyte w celu osignicia korzyci ekonomicznych wynikajcych z przyrostu wartoci tych aktywów, uzyskania z nich przychodów w formie odsetek, dywidend (udziaów w zyskach) lub innych poytków, w tym równie z transakcji handlowej, a w szczególnoci aktywa finansowe oraz te nieruchomoci i wartoci niematerialne i prawne, które nie s uytkowane przez jednostk, lecz zostay nabyte w celu osignicia tych korzyci. W przypadku zakadów ubezpiecze przez inwestycje rozumie si lokaty,

18) aktywach obrotowych - rozumie si przez to t cz aktywów jednostki, które w przypadku:

a) aktywów rzeczowych, o których mowa w pkt 19 - s przeznaczone do zbycia lub zuycia w cigu 12 miesicy od dnia bilansowego lub w cigu normalnego cyklu operacyjnego waciwego dla danej dziaalnoci, jeeli trwa on duej ni 12 miesicy,

b) aktywów finansowych, o których mowa w pkt 24 - s patne i wymagalne lub przeznaczone do zbycia w cigu 12 miesicy od dnia bilansowego lub od daty ich zaoenia, wystawienia lub nabycia, albo stanowi aktywa pienine,

c) nalenoci krótkoterminowych - obejmuj ogó nalenoci z tytuu dostaw i usug oraz cao lub cz nalenoci z innych tytuów niezaliczonych do aktywów finansowych, a które staj si wymagalne w cigu 12 miesicy od dnia bilansowego,

d) rozlicze midzyokresowych - trwaj nie duej ni 12 miesicy od dnia bilansowego,

19) rzeczowych aktywach obrotowych - rozumie si przez to materiay nabyte w celu zuycia na wasne potrzeby, wytworzone lub przetworzone przez jednostk produkty gotowe (wyroby i usugi) zdatne do sprzeday lub w toku produkcji, póprodukty oraz towary nabyte w celu odprzeday w stanie nieprzetworzonym,

20) zobowizaniach - rozumie si przez to wynikajcy z przeszych zdarze obowizek wykonania wiadcze o wiarygodnie okrelonej wartoci, które spowoduj wykorzystanie ju posiadanych lub przyszych aktywów jednostki,

21) rezerwach - rozumie si przez to zobowizania, których termin wymagalnoci lub kwota nie s pewne,

22) zobowizaniach krótkoterminowych - rozumie si przez to ogó zobowiza z tytuu dostaw i usug, a take cao lub t cz pozostaych zobowiza, które staj si wymagalne w cigu 12 miesicy od dnia bilansowego,

23) instrumentach finansowych - rozumie si przez to kontrakt, który powoduje powstanie aktywów finansowych u jednej ze stron i zobowizania finansowego albo instrumentu kapitaowego u drugiej ze stron pod warunkiem, e z kontraktu zawartego midzy dwiema lub wicej stronami jednoznacznie wynikaj skutki gospodarcze, bez wzgldu na to, czy wykonanie praw lub zobowiza wynikajcych z kontraktu ma charakter bezwarunkowy albo warunkowy. Do instrumentów finansowych nie zalicza si w szczególnoci:

a) rezerw i aktywów z tytuu odroczonego podatku dochodowego,

b) umów o gwarancje finansowe, które ustalaj wykonanie obowizków z tytuu udzielonej gwarancji, w formie zapacenia kwot odpowiadajcych stratom poniesionym przez beneficjenta na skutek niespacenia wierzytelnoci przez dunika w wymaganym terminie,

c) umów o przeniesienie praw z papierów wartociowych w okresie pomidzy terminem zawarcia i rozliczenia transakcji, gdy wykonanie tych umów wymaga wydania papierów wartociowych w okrelonym terminie, równie wtedy, gdy przeniesienie tych praw nastpuje w formie zapisu na rachunku papierów wartociowych, prowadzonym przez podmiot upowaniony na podstawie odrbnych przepisów,

d) aktywów i zobowiza z tytuu programów, z których wynikaj udziay pracowników oraz innych osób zwizanych z jednostk w jej kapitaach,

e) umów poczenia spóek, z których wynikaj obowizki okrelone w art. 44b ust. 9,

24) aktywach finansowych - rozumie si przez to aktywa pienine, instrumenty kapitaowe wyemitowane przez inne jednostki, a take wynikajce z kontraktu prawo do otrzymania aktywów pieninych lub prawo do wymiany instrumentów finansowych z inn jednostk na korzystnych warunkach,

25) aktywach pieninych - rozumie si przez to aktywa w formie krajowych rodków patniczych, walut obcych i dewiz. Do aktywów pieninych zalicza si równie inne aktywa finansowe, w tym w szczególnoci naliczone odsetki od aktywów finansowych. Jeeli aktywa te s patne lub wymagalne w cigu 3 miesicy od dnia ich otrzymania, wystawienia, nabycia lub zaoenia (lokaty), to na potrzeby rachunku przepywów pieninych zalicza si je do rodków pieninych, chyba e ujmuje si je w przepywach z dziaalnoci inwestycyjnej (lokacyjnej),

26) instrumentach kapitaowych - rozumie si przez to kontrakty, z których wynika prawo do majtku jednostki, pozostaego po zaspokojeniu lub zabezpieczeniu wszystkich wierzycieli, a take zobowizanie si jednostki do wyemitowania lub dostarczenia wasnych instrumentów kapitaowych, a w szczególnoci udziay, opcje na akcje wasne lub warranty,

27) zobowizaniach finansowych - rozumie si przez to zobowizanie jednostki do wydania aktywów finansowych albo do wymiany instrumentu finansowego z inn jednostk, na niekorzystnych warunkach,

28) zobowizaniach warunkowych - rozumie si przez to obowizek wykonania wiadcze, których powstanie jest uzalenione od zaistnienia okrelonych zdarze,

29) aktywach netto - rozumie si przez to aktywa jednostki pomniejszone o zobowizania, odpowiadajce wartociowo kapitaowi (funduszowi) wasnemu,

30) przychodach i zyskach - rozumie si przez to uprawdopodobnione powstanie w okresie sprawozdawczym korzyci ekonomicznych, o wiarygodnie okrelonej wartoci, w formie zwikszenia wartoci aktywów, albo zmniejszenia wartoci zobowiza, które doprowadz do wzrostu kapitau wasnego lub zmniejszenia jego niedoboru w inny sposób ni wniesienie rodków przez udziaowców lub wacicieli,

31) kosztach i stratach - rozumie si przez to uprawdopodobnione zmniejszenia w okresie sprawozdawczym korzyci ekonomicznych, o wiarygodnie okrelonej wartoci, w formie zmniejszenia wartoci aktywów, albo zwikszenia wartoci zobowiza i rezerw, które doprowadz do zmniejszenia kapitau wasnego lub zwikszenia jego niedoboru w inny sposób ni wycofanie rodków przez udziaowców lub wacicieli,

32) pozostaych kosztach i przychodach operacyjnych - rozumie si przez to koszty i przychody zwizane porednio z dziaalnoci operacyjn jednostki, a w szczególnoci koszty i przychody zwizane:

a) z dziaalnoci socjaln,

b) ze zbyciem rodków trwaych, rodków trwaych w budowie, wartoci niematerialnych i prawnych,

c) z odpisaniem nalenoci i zobowiza przedawnionych, umorzonych, niecigalnych, z wyjtkiem nalenoci i zobowiza o charakterze publicznoprawnym nieobciajcych kosztów,

d) z utworzeniem i rozwizaniem rezerw, z wyjtkiem rezerw zwizanych z operacjami finansowymi,

e) z odpisami aktualizujcymi warto aktywów i ich korektami, z wyjtkiem odpisów obciajcych koszty wytworzenia sprzedanych produktów lub sprzedanych towarów, koszty sprzeday lub koszty finansowe,

f) z odszkodowaniami, karami i grzywnami,

g) z przekazaniem lub otrzymaniem nieodpatnie, w tym w drodze darowizny aktywów, w tym take rodków pieninych na inne cele ni nabycie lub wytworzenie rodków trwaych, rodków trwaych w budowie albo wartoci niematerialnych i prawnych,

33) stratach i zyskach nadzwyczajnych - rozumie si przez to straty i zyski powstajce na skutek zdarze trudnych do przewidzenia, poza dziaalnoci operacyjn jednostki i niezwizane z ogólnym ryzykiem jej prowadzenia,

34) sprawowaniu kontroli nad inn jednostk - rozumie si przez to zdolno jednostki do kierowania polityk finansow i operacyjn innej jednostki, w celu osigania korzyci ekonomicznych z jej dziaalnoci,

35) sprawowaniu wspókontroli nad inn jednostk - rozumie si przez to zdolno jednostki na równi z innymi udziaowcami lub wspólnikami do kierowania polityk finansow i operacyjn innej jednostki, w celu osigania wspólnych ekonomicznych korzyci z jej dziaalnoci,

36) znaczcym wpywie na inn jednostk - rozumie si przez to niemajc znamion sprawowania kontroli lub wspókontroli zdolno jednostki do wpywania na polityk finansow i operacyjn, w tym równie dotyczc podziau lub pokrycia wyniku finansowego innej jednostki,

37) jednostce dominujcej - rozumie si przez to spók handlow, sprawujc kontrol lub wspókontrol nad inn jednostk, a w szczególnoci:

a) posiadajc bezporednio lub porednio przez udziay wikszo ogólnej liczby gosów w organie stanowicym innej jednostki (zalenej), take na podstawie porozumie z innymi uprawnionymi do gosu, wykonujcymi swe prawa gosu zgodnie z wol jednostki dominujcej, lub

b) uprawnion do kierowania polityk finansow i operacyjn innej jednostki (zalenej) w sposób samodzielny lub przez wyznaczone przez siebie osoby lub jednostki na podstawie umowy zawartej z innymi uprawnionymi do gosu, posiadajcymi, na podstawie statutu lub umowy spóki, cznie z jednostk dominujc, wikszo ogólnej liczby gosów w organie stanowicym, lub

c) uprawnion jako udziaowiec do powoywania albo odwoywania wikszoci czonków organów zarzdzajcych lub nadzorczych innej jednostki (zalenej), lub

d) bdc udziaowcem jednostki, której czonkowie zarzdu w poprzednim roku obrotowym, w cigu biecego roku obrotowego i do czasu sporzdzenia sprawozdania finansowego za biecy rok obrotowy, stanowi jednoczenie wicej ni poow skadu zarzdu tej jednostki (zalenej) lub osoby, które zostay powoane do penienia tych funkcji w rezultacie wykonywania przez jednostk dominujc prawa gosu w organach tej jednostki (zalenej), lub

e) bdc udziaowcem lub wspólnikiem innej jednostki wspózalenej niebdcej spók handlow i sprawujc wspókontrol nad t jednostk wspólnie z innymi uprawnionymi do gosu,

38) znaczcym inwestorze - rozumie si przez to spók handlow, posiadajc w innej jednostce - niebdcej jednostk zalen - nie mniej ni 20% gosów w organie stanowicym tej jednostki i wywierajc znaczcy wpyw lub sprawujc wspókontrol nad t jednostk, przy czym liczb gosów ustala si z zachowaniem zasady okrelonej w pkt 37 lit. a). Udzia w ogólnej liczbie gosów moe by mniejszy ni 20%, jeeli inne okolicznoci wskazuj na wywieranie znaczcego wpywu lub sprawowanie wspókontroli,

39) jednostce zalenej - rozumie si przez to spók handlow, która kontrolowana jest przez jednostk dominujc,

40) jednostce wspózalenej - rozumie si przez to spók handlow lub inn jednostk, która jest wspókontrolowana przez jednostk dominujc lub znaczcego inwestora i innych udziaowców lub wspólników na podstawie statutu, umowy spóki lub umowy zawartej na okres duszy ni rok,

41) jednostce stowarzyszonej - rozumie si przez to spók handlow, na któr znaczcy inwestor wywiera znaczcy wpyw,

42) jednostkach podporzdkowanych - rozumie si przez to jednostki zalene, wspózalene od jednostki dominujcej oraz jednostki stowarzyszone ze znaczcym inwestorem,

43) jednostkach powizanych - rozumie si przez to grup jednostek obejmujc jednostk dominujc lub znaczcego inwestora, jednostki zalene, wspózalene i stowarzyszone,

44) grupie kapitaowej - rozumie si przez to jednostk dominujc wraz z jednostkami zalenymi i niebdcymi spókami handlowymi jednostkami wspózalenymi,

45) konsolidacji - rozumie si przez to czenie sprawozda finansowych jednostek tworzcych grup kapitaow przez sumowanie odpowiednich pozycji sprawozda finansowych jednostki dominujcej, jednostek zalenych i niebdcych spókami handlowymi jednostek wspózalenych, z uwzgldnieniem niezbdnych wycze i korekt,

46) kapitaach mniejszoci - rozumie si przez to t cz aktywów netto jednostki zalenej, która naley do udziaowców spoza grupy kapitaowej,

47) metodzie praw wasnoci - rozumie si przez to przyjt przez jednostk dominujc lub znaczcego inwestora metod wyceny udziaów w aktywach netto jednostki podporzdkowanej, z uwzgldnieniem wartoci firmy lub ujemnej wartoci firmy, ustalonych na dzie objcia kontroli, wspókontroli lub wywierania znaczcego wpywu. Warto pocztkow udziau aktualizuje si na dzie bilansowy, na który sporzdza si sprawozdanie finansowe, o zmiany wartoci aktywów netto jednostki podporzdkowanej, jakie nastpiy w okresie sprawozdawczym, wynikajce zarówno z osignitego wyniku finansowego, skorygowanego o odpis raty wartoci firmy lub ujemnej wartoci firmy przypadajcy na dany okres sprawozdawczy, jak i wszelkie inne zmiany, w tym wynikajce z rozlicze z jednostk dominujc lub znaczcym inwestorem,

48) Europejskim Obszarze Gospodarczym - rozumie si przez to kraje Unii Europejskiej oraz Islandi, Liechtenstein i Norwegi.

2. Wyraone w euro wielkoci przelicza si na walut polsk po rednim kursie, ustalonym przez Narodowy Bank Polski, na dzie bilansowy, z zastrzeeniem ust. 3.

3. Wyraone w euro wielkoci, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 i ust. 2, przelicza si na walut polsk po rednim kursie ustalonym przez Narodowy Bank Polski, na dzie 30 wrzenia roku poprzedzajcego rok obrotowy.

4. Jeeli jednostka przyja do uywania obce rodki trwae lub wartoci niematerialne i prawne na mocy umowy, zgodnie z któr jedna ze stron, zwana dalej "finansujcym", oddaje drugiej stronie, zwanej dalej "korzystajcym", rodki trwae lub wartoci niematerialne i prawne do odpatnego uywania lub równie pobierania poytków na czas oznaczony, rodki te i wartoci zalicza si do aktywów trwaych korzystajcego, jeeli umowa spenia co najmniej jeden z nastpujcych warunków:

1) przenosi wasno jej przedmiotu na korzystajcego po zakoczeniu okresu, na który zostaa zawarta,

2) zawiera prawo do nabycia jej przedmiotu przez korzystajcego, po zakoczeniu okresu, na jaki zostaa zawarta, po cenie niszej od wartoci rynkowej z dnia nabycia,

3) okres, na jaki zostaa zawarta, odpowiada w przewaajcej czci przewidywanemu okresowi ekonomicznej uytecznoci rodka trwaego lub prawa majtkowego, przy czym nie moe by on krótszy ni 3/4 tego okresu. Prawo wasnoci przedmiotu umowy moe by, po okresie, na jaki umowa zostaa zawarta, przeniesione na korzystajcego,

4) suma opat, pomniejszonych o dyskonto, ustalona w dniu zawarcia umowy i przypadajca do zapaty w okresie jej obowizywania, przekracza 90% wartoci rynkowej przedmiotu umowy na ten dzie. W sumie opat uwzgldnia si warto kocow przedmiotu umowy, któr korzystajcy zobowizuje si zapaci za przeniesienie na niego wasnoci tego przedmiotu. Do sumy opat nie zalicza si patnoci na rzecz korzystajcego za wiadczenia dodatkowe, podatków oraz skadek na ubezpieczenie tego przedmiotu, jeeli korzystajcy pokrywa je niezalenie od opat za uywanie,

5) zawiera przyrzeczenie finansujcego do zawarcia z korzystajcym kolejnej umowy o oddanie w odpatne uywanie tego samego przedmiotu lub przeduenia umowy dotychczasowej, na warunkach korzystniejszych od przewidzianych w dotychczasowej umowie,

6) przewiduje moliwo jej wypowiedzenia, z zastrzeeniem, e wszelkie powstae z tego tytuu koszty i straty poniesione przez finansujcego pokrywa korzystajcy,

7) przedmiot umowy zosta dostosowany do indywidualnych potrzeb korzystajcego. Moe on by uywany wycznie przez korzystajcego, bez wprowadzania w nim istotnych zmian.

5. W przypadku spenienia co najmniej jednego z warunków okrelonych w ust. 4, oddane do uywania korzystajcemu rodki trwae lub wartoci niematerialne i prawne zalicza si u finansujcego do aktywów trwaych jako nalenoci.

6. W przypadku gdy roczne sprawozdanie finansowe korzystajcego nie podlega obowizkowi badania i ogaszania w myl art. 64 ust. 1, to moe on dokonywa kwalifikacji umów, o których mowa w ust. 4, wedug zasad okrelonych w przepisach podatkowych i nie stosowa ust. 4 i 5.

Art. 4. 1. Jednostki obowizane s stosowa okrelone ustaw zasady rachunkowoci, rzetelnie i jasno przedstawiajc sytuacj majtkow i finansow oraz wynik finansowy.

2. Zdarzenia, w tym operacje gospodarcze, ujmuje si w ksigach rachunkowych i wykazuje w sprawozdaniu finansowym zgodnie z ich treci ekonomiczn.

3. Rachunkowo jednostki obejmuje:

1) przyjte zasady (polityk) rachunkowoci,

2) prowadzenie, na podstawie dowodów ksigowych, ksig rachunkowych, ujmujcych zapisy zdarze w porzdku chronologicznym i systematycznym,

3) okresowe ustalanie lub sprawdzanie drog inwentaryzacji rzeczywistego stanu aktywów i pasywów,

4) wycen aktywów i pasywów oraz ustalanie wyniku finansowego,

5) sporzdzanie sprawozda finansowych,

6) gromadzenie i przechowywanie dowodów ksigowych oraz pozostaej dokumentacji przewidzianej ustaw,

7) poddanie badaniu i ogoszenie sprawozda finansowych w przypadkach przewidzianych ustaw.

4. Jednostka moe w ramach przyjtych zasad (polityki) rachunkowoci stosowa uproszczenia, jeeli nie wywiera to istotnie ujemnego wpywu na realizacj obowizku okrelonego w ust. 1.

5. Kierownik jednostki ponosi odpowiedzialno za wykonywanie obowizków w zakresie rachunkowoci okrelonych ustaw, w tym z tytuu nadzoru, równie w przypadku, gdy okrelone obowizki w zakresie rachunkowoci - z wyczeniem odpowiedzialnoci za przeprowadzenie inwentaryzacji w formie spisu z natury - zostan powierzone innej osobie za jej zgod. Przyjcie odpowiedzialnoci przez inn osob powinno by stwierdzone w formie pisemnej. W przypadku gdy kierownikiem jednostki jest organ wieloosobowy, a nie zostaa wskazana osoba odpowiedzialna, odpowiedzialno ponosz wszyscy czonkowie tego organu.

Art. 5. 1. Przyjte zasady (polityk) rachunkowoci naley stosowa w sposób cigy, dokonujc w kolejnych latach obrotowych jednakowego grupowania operacji gospodarczych, wyceny aktywów i pasywów, w tym take dokonywania odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych, ustalania wyniku finansowego i sporzdzania sprawozda finansowych tak, aby za kolejne lata informacje z nich wynikajce byy porównywalne. Wykazane w ksigach rachunkowych na dzie ich zamknicia stany aktywów i pasywów naley uj w tej samej wysokoci, w otwartych na nastpny rok obrotowy ksigach rachunkowych.

2. Przy stosowaniu przyjtych zasad (polityki) rachunkowoci przyjmuje si zaoenie, e jednostka bdzie kontynuowaa w dajcej si przewidzie przyszoci dziaalno w niezmniejszonym istotnie zakresie, bez postawienia jej w stan likwidacji lub upadoci, chyba e jest to niezgodne ze stanem faktycznym lub prawnym. Ustalajc zdolno jednostki do kontynuowania dziaalnoci, kierownik jednostki uwzgldnia wszystkie informacje dostpne na dzie sporzdzenia sprawozdania finansowego, dotyczce dajcej si przewidzie przyszoci, obejmujcej okres nie krótszy ni jeden rok od dnia bilansowego.

Art. 6. 1. W ksigach rachunkowych jednostki naley uj wszystkie osignite, przypadajce na jej rzecz przychody i obciajce j koszty zwizane z tymi przychodami dotyczce danego roku obrotowego, niezalenie od terminu ich zapaty.

2. Dla zapewnienia wspómiernoci przychodów i zwizanych z nimi kosztów do aktywów lub pasywów danego okresu sprawozdawczego zaliczane bd koszty lub przychody dotyczce przyszych okresów oraz przypadajce na ten okres sprawozdawczy koszty, które jeszcze nie zostay poniesione.

Art. 7. 1. Poszczególne skadniki aktywów i pasywów wycenia si stosujc rzeczywicie poniesione na ich nabycie (wytworzenie) ceny (koszty), z zachowaniem zasady ostronoci. W szczególnoci naley w tym celu w wyniku finansowym, bez wzgldu na jego wysoko, uwzgldni:

1) zmniejszenia wartoci uytkowej lub handlowej skadników aktywów, w tym równie dokonywane w postaci odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych,

2) (skrelony),

3) wycznie niewtpliwe pozostae przychody operacyjne i zyski nadzwyczajne,

4) wszystkie poniesione pozostae koszty operacyjne i straty nadzwyczajne,

5) rezerwy na znane jednostce ryzyko, groce straty oraz skutki innych zdarze.

2. Zdarzenia, o których mowa w ust. 1, naley uwzgldni take wtedy, gdy zostan one ujawnione midzy dniem bilansowym a dniem, w którym rzeczywicie nastpuje zamknicie ksig rachunkowych.

3. Warto poszczególnych skadników aktywów i pasywów, przychodów i zwizanych z nimi kosztów, jak te zysków i strat nadzwyczajnych ustala si oddzielnie. Nie mona kompensowa ze sob wartoci rónych co do rodzaju aktywów i pasywów, przychodów i kosztów zwizanych z nimi oraz zysków i strat nadzwyczajnych.

Art. 8. 1. Dokonujc wyboru rozwiza dopuszczonych ustaw i dostosowujc je do potrzeb jednostki, naley zapewni wyodrbnienie w rachunkowoci wszystkich zdarze istotnych do oceny sytuacji majtkowej i finansowej oraz wyniku finansowego jednostki, przy zachowaniu zasady ostronoci, o której mowa w art. 7.

2. W celu rzetelnego i jasnego przedstawienia sytuacji jednostka moe, ze skutkiem od pierwszego dnia roku obrotowego, bez wzgldu na dat podjcia decyzji, zmieni dotychczas stosowane rozwizania na inne, przewidziane ustaw. Zmiana dotychczas stosowanych rozwiza wymaga równie okrelenia w informacji dodatkowej wpywu tych zmian na sprawozdania finansowe wymagane innymi przepisami prawa, jeeli zostay one sporzdzone za okres, w którym powysze rozwizania ulegy zmianie. W przypadku takim naley w sprawozdaniu finansowym jednostki za rok obrotowy, w którym zmiany te nastpiy, poda przyczyny tych zmian, okreli liczbowo ich wpyw na wynik finansowy oraz zapewni porównywalno danych sprawozdania finansowego dotyczcych roku poprzedzajcego rok obrotowy, w którym dokonano zmian.

Rozdzia 2 

Prowadzenie ksig rachunkowych

Art. 9. Ksigi rachunkowe prowadzi si w jzyku polskim i w walucie polskiej.

Art. 10. 1. Jednostka powinna posiada dokumentacj opisujc w jzyku polskim przyjte przez ni zasady (polityk) rachunkowoci, a w szczególnoci dotyczce:

1) okrelenia roku obrotowego i wchodzcych w jego skad okresów sprawozdawczych,

2) metod wyceny aktywów i pasywów oraz ustalania wyniku finansowego w zakresie, w jakim ustawa pozostawia jednostce prawo wyboru,

3) sposobu prowadzenia ksig rachunkowych, w tym co najmniej:

a) zakadowego planu kont, ustalajcego wykaz kont ksigi gównej, przyjte zasady klasyfikacji zdarze, zasady prowadzenia kont ksig pomocniczych oraz ich powizania z kontami ksigi gównej,

b) wykazu ksig rachunkowych, a przy prowadzeniu ksig rachunkowych przy uyciu komputera - wykazu zbiorów danych tworzcych ksigi rachunkowe na komputerowych nonikach danych z okreleniem ich struktury, wzajemnych powiza oraz ich funkcji w organizacji caoci ksig rachunkowych i w procesach przetwarzania danych,

c) opisu systemu przetwarzania danych, a przy prowadzeniu ksig rachunkowych przy uyciu komputera - opisu systemu informatycznego, zawierajcego wykaz programów, procedur lub funkcji, w zalenoci od struktury oprogramowania, wraz z opisem algorytmów i parametrów oraz programowych zasad ochrony danych, w tym w szczególnoci metod zabezpieczenia dostpu do danych i systemu ich przetwarzania, a ponadto okrelenie wersji oprogramowania i daty rozpoczcia jego eksploatacji,

4) systemu sucego ochronie danych i ich zbiorów, w tym dowodów ksigowych, ksig rachunkowych i innych dokumentów stanowicych podstaw dokonanych w nich zapisów.

2. Kierownik jednostki ustala w formie pisemnej i aktualizuje dokumentacj, o której mowa w ust. 1.

3. W sprawach nieuregulowanych przepisami ustawy, przyjmujc zasad (polityk) rachunkowoci, jednostka moe stosowa krajowe standardy rachunkowoci wydane przez uprawniony w myl ustawy Komitet Standardów Rachunkowoci. W przypadku braku odpowiedniego standardu krajowego moe stosowa Midzynarodowe Standardy Rachunkowoci.

Art. 11. 1. Ksigi rachunkowe prowadzi si w siedzibie jednostki (przedstawicielstwa lub oddziau zagranicznej osoby prawnej).

2. Jednostki posiadajce oddziay (zakady) mog prowadzi ksigi rachunkowe oddziaów (zakadów) w siedzibie jednostki albo oddziaów (zakadów).

3. Ksigi rachunkowe mog by prowadzone na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej poza siedzib jednostki (oddziau, zakadu), w przypadku okrelonym w art. 13 ust. 2 i 3 oraz w razie powierzenia ich prowadzenia osobie fizycznej, osobie prawnej lub jednostce nieposiadajcej osobowoci prawnej, uprawnionej do wiadczenia takich usug.

4. W przypadku nieprowadzenia ksig rachunkowych w siedzibie jednostki (oddziau, zakadu) kierownik jednostki obowizany jest:

1) powiadomi waciwy urzd skarbowy o miejscu prowadzenia ksig w terminie 15 dni od dnia wydania ksig poza siedzib jednostki (oddziau, zakadu),

2) zapewni dostpno ksig rachunkowych do badania przez upowanione organy kontroli zewntrznej w siedzibie jednostki (oddziau, zakadu).

Art. 12. 1. Ksigi rachunkowe otwiera si:

1) na dzie rozpoczcia dziaalnoci, którym jest dzie pierwszego zdarzenia wywoujcego skutki o charakterze majtkowym lub finansowym,

2) na pocztek kadego nastpnego roku obrotowego,

3) na dzie zmiany formy prawnej, z zastrzeeniem ust. 3,

4) na dzie wpisu do rejestru poczenia jednostek lub podziau jednostki, powodujcych powstanie nowej jednostki (jednostek),

5) na dzie rozpoczcia likwidacji lub wszczcia postpowania upadociowego

- w cigu 15 dni od dnia zaistnienia tych zdarze.

2. Ksigi rachunkowe zamyka si:

1) na dzie koczcy rok obrotowy,

2) na dzie zakoczenia dziaalnoci jednostki, w tym równie jej sprzeday i zakoczenia likwidacji lub postpowania upadociowego,

3) na dzie poprzedzajcy zmian formy prawnej, z zastrzeeniem ust. 3,

4) w jednostce przejmowanej na dzie przejcia jednostki przez inn jednostk,

5) na dzie poprzedzajcy dzie podziau lub poczenia jednostek, jeeli w wyniku poczenia powstaje nowa jednostka,

6) na dzie poprzedzajcy dzie postawienia jednostki w stan likwidacji lub upadoci,

7) na inny dzie bilansowy okrelony odrbnymi przepisami

- nie póniej ni w cigu 3 miesicy od dnia zaistnienia tych zdarze.

3. Mona nie zamyka i nie otwiera ksig rachunkowych w przypadku przeksztacenia spóki osobowej oraz spóki cywilnej w inn spók osobow, jak równie w przypadku poczenia jednostek, gdy w myl ustawy rozliczenie przejcia jednostki nastpuje metod czenia udziaów i nie powoduje powstania nowej jednostki.

4. Ostateczne zamknicie i otwarcie ksig rachunkowych jednostki kontynuujcej dziaalno powinno nastpi najpóniej w cigu 15 dni od dnia zatwierdzenia sprawozdania finansowego za rok obrotowy.

5. Zamknicie ksig rachunkowych polega na nieodwracalnym wyczeniu moliwoci dokonywania zapisów ksigowych w zbiorach tworzcych zamknite ksigi rachunkowe, z uwzgldnieniem art. 13 ust. 2 i 3.

Art. 13. 1. Ksigi rachunkowe obejmuj zbiory zapisów ksigowych, obrotów (sum zapisów) i sald, które tworz:

1) dziennik,

2) ksig gówn,

3) ksigi pomocnicze,

4) zestawienia: obrotów i sald kont ksigi gównej oraz sald kont ksig pomocniczych,

5) wykaz skadników aktywów i pasywów (inwentarz).

2. Przy prowadzeniu ksig rachunkowych przy uyciu komputera za równowane z nimi uwaa si odpowiednio zasoby informacyjne rachunkowoci, zorganizowane w formie oddzielnych komputerowych zbiorów danych, bazy danych lub wyodrbnionych jej czci, bez wzgldu na miejsce ich powstania i przechowywania.

3. Warunkiem utrzymywania zasobów informacyjnych systemu rachunkowoci w formie okrelonej w ust. 2 jest posiadanie przez jednostk oprogramowania umoliwiajcego uzyskiwanie czytelnych informacji w odniesieniu do zapisów dokonanych w ksigach rachunkowych, poprzez ich wydrukowanie lub przeniesienie na inny komputerowy nonik danych.

4. Ksigi rachunkowe, z uwzgldnieniem techniki ich prowadzenia, powinny by:

1) trwale oznaczone nazw (pen lub skrócon) jednostki, której dotycz (kada ksiga wizana, kada luna karta kontowa, take jeeli maj one posta wydruku komputerowego lub zestawienia wywietlanego na ekranie monitora komputera), nazw danego rodzaju ksigi rachunkowej oraz nazw programu przetwarzania,

2) wyranie oznaczone co do roku obrotowego, okresu sprawozdawczego i daty sporzdzenia,

3) przechowywane starannie w ustalonej kolejnoci.

5. Przy prowadzeniu ksig rachunkowych przy uyciu komputera naley zapewni automatyczn kontrol cigoci zapisów, przenoszenia obrotów lub sald. Wydruki komputerowe ksig rachunkowych powinny skada si z automatycznie numerowanych stron, z oznaczeniem pierwszej i ostatniej, oraz by sumowane na kolejnych stronach w sposób cigy w roku obrotowym.

6. Ksigi rachunkowe naley wydrukowa nie póniej ni na koniec roku obrotowego. Za równowane z wydrukiem uznaje si przeniesienie treci ksig rachunkowych na inny komputerowy nonik danych, zapewniajcy trwao zapisu informacji, przez czas nie krótszy od wymaganego dla przechowywania ksig rachunkowych.

Art. 14. 1. Dziennik zawiera chronologiczne ujcie zdarze, jakie nastpiy w danym okresie sprawozdawczym. Bez wzgldu na technik prowadzenia ksig rachunkowych dziennik powinien umoliwia uzgodnienie jego obrotów z obrotami zestawienia obrotów i sald kont ksigi gównej.

2. Zapisy w dzienniku musz by kolejno numerowane, a sumy zapisów (obroty) liczone w sposób cigy. Sposób dokonywania zapisów w dzienniku powinien umoliwia ich jednoznaczne powizanie ze sprawdzonymi i zatwierdzonymi dowodami ksigowymi.

3. Jeeli stosuje si dzienniki czciowe, grupujce zdarzenia wedug ich rodzajów, to naley sporzdzi zestawienie obrotów tych dzienników za dany okres sprawozdawczy.

4. Przy prowadzeniu ksig rachunkowych przy uyciu komputera zapis ksigowy powinien posiada automatycznie nadany numer pozycji, pod któr zosta wprowadzony do dziennika, a take dane pozwalajce na ustalenie osoby odpowiedzialnej za tre zapisu.

Art. 15. 1. Konta ksigi gównej zawieraj zapisy o zdarzeniach w ujciu systematycznym. Na kontach ksigi gównej obowizuje ujcie zarejestrowanych uprzednio lub równoczenie w dzienniku zdarze, zgodnie z zasad podwójnego zapisu.

2. Zapisów na okrelonym koncie ksigi gównej dokonuje si w kolejnoci chronologicznej.

Art. 16. 1. Konta ksig pomocniczych zawieraj zapisy bdce uszczegóowieniem i uzupenieniem zapisów kont ksigi gównej. Prowadzi si je w ujciu systematycznym jako wyodrbniony system ksig, kartotek (zbiorów kont), komputerowych zbiorów danych, uzgodniony z saldami i zapisami na kontach ksigi gównej.

2. Na kontach ksig pomocniczych mona w cigu okresu sprawozdawczego stosowa, obok lub zamiast jednostek pieninych, jednostki naturalne. Naley wówczas sporzdzi na koniec okresu sprawozdawczego zestawienie zapisów dokonanych na kontach ksig pomocniczych w jednostkach naturalnych i ustali ich warto.

3. (skrelony).

Art. 17. 1. Konta ksig pomocniczych prowadzi si w szczególnoci dla:

1) rodków trwaych, w tym take rodków trwaych w budowie, wartoci niematerialnych i prawnych oraz dokonywanych od nich odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych,

2) rozrachunków z kontrahentami,

3) rozrachunków z pracownikami, a w szczególnoci jako imienn ewidencj wynagrodze pracowników zapewniajc uzyskanie informacji, z caego okresu zatrudnienia,

4) operacji sprzeday (kolejno numerowane wasne faktury i inne dowody, ze szczegóowoci niezbdn do celów podatkowych),

5) operacji zakupu (obce faktury i inne dowody, ze szczegóowoci niezbdn do wyceny skadników aktywów i do celów podatkowych),

6) kosztów i istotnych dla jednostki skadników aktywów,

7) operacji gotówkowych w przypadku prowadzenia kasy.

2. Kierownik jednostki, uwzgldniajc rodzaj i warto poszczególnych grup rzeczowych skadników aktywów obrotowych posiadanych przez jednostk, podejmuje decyzj o stosowaniu jednej z nastpujcych metod prowadzenia kont ksig pomocniczych dla tych grup skadników:

1) ewidencj ilociowo-wartociow, w której dla kadego skadnika ujmuje si obroty i stany w jednostkach naturalnych i pieninych,

2) ewidencj ilociow obrotów i stanów, prowadzon dla poszczególnych skadników lub ich jednorodnych grup wycznie w jednostkach naturalnych. Warto stanu wycenia si przynajmniej na koniec okresu sprawozdawczego, za który nastpuj rozliczenia z budetem z tytuu podatku dochodowego, dokonane na podstawie danych rzeczywistych,

3) ewidencj wartociow obrotów i stanów towarów oraz opakowa, prowadzon dla punktów obrotu detalicznego lub miejsc skadowania, której przedmiotem zapisów s tylko przychody, rozchody i stany caego zapasu,

4) odpisywania w koszty wartoci materiaów i towarów na dzie ich zakupu lub produktów gotowych w momencie ich wytworzenia, poczone z ustalaniem stanu tych skadników aktywów i jego wyceny oraz korekty kosztów o warto tego stanu, nie póniej ni na dzie bilansowy.

Art. 18. 1. Na podstawie zapisów na kontach ksigi gównej sporzdza si na koniec kadego okresu sprawozdawczego, nie rzadziej ni na koniec miesica, zestawienie obrotów i sald, zawierajce:

1) symbole lub nazwy kont,

2) salda kont na dzie otwarcia ksig rachunkowych, obroty za okres sprawozdawczy i narastajco od pocztku roku obrotowego oraz salda na koniec okresu sprawozdawczego,

3) sum sald na dzie otwarcia ksig rachunkowych, obrotów za okres sprawozdawczy i narastajco od pocztku roku obrotowego oraz sald na koniec okresu sprawozdawczego.

Obroty tego zestawienia powinny by zgodne z obrotami dziennika lub obrotami zestawienia obrotów dzienników czciowych.

2. Co najmniej na dzie zamknicia ksig rachunkowych sporzdza si zestawienia sald wszystkich kont ksig pomocniczych, a na dzie inwentaryzacji - zestawienia sald inwentaryzowanej grupy skadników aktywów.

Art. 19. 1. Wykaz skadników aktywów i pasywów (inwentarz), potwierdzony ich inwentaryzacj, sporzdzaj jednostki, które uprzednio nie prowadziy ksig rachunkowych w sposób okrelony ustaw. W pozostaych jednostkach rol inwentarza spenia zestawienie obrotów i sald kont ksigi gównej oraz zestawienia sald kont ksig pomocniczych sporzdzone na dzie zamknicia ksig rachunkowych.

2. Pozycje inwentarza sporzdzonego przez jednostki, które nie prowadziy uprzednio ksig rachunkowych, powinny stanowi odpowiedniki lub rozwinicia poszczególnych pozycji bilansu otwarcia. Skadniki aktywów i pasywów wycenia si w inwentarzu wedug zasad okrelonych w rozdziale 4.

Art. 20. 1. Do ksig rachunkowych okresu sprawozdawczego naley wprowadzi, w postaci zapisu, kade zdarzenie, które nastpio w tym okresie sprawozdawczym.

2. Podstaw zapisów w ksigach rachunkowych s dowody ksigowe stwierdzajce dokonanie operacji gospodarczej, zwane dalej "dowodami ródowymi":

1) zewntrzne obce - otrzymane od kontrahentów,

2) zewntrzne wasne - przekazywane w oryginale kontrahentom,

3) wewntrzne - dotyczce operacji wewntrz jednostki.

3. Podstaw zapisów mog by równie sporzdzone przez jednostk dowody ksigowe:

1) zbiorcze - suce do dokonania cznych zapisów zbioru dowodów ródowych, które musz by w dowodzie zbiorczym pojedynczo wymienione,

2) korygujce poprzednie zapisy,

3) zastpcze - wystawione do czasu otrzymania zewntrznego obcego dowodu ródowego,

4) rozliczeniowe - ujmujce ju dokonane zapisy wedug nowych kryteriów klasyfikacyjnych.

4. W przypadku uzasadnionego braku moliwoci uzyskania zewntrznych obcych dowodów ródowych, kierownik jednostki moe zezwoli na udokumentowanie operacji gospodarczej za pomoc ksigowych dowodów zastpczych, sporzdzonych przez osoby dokonujce tych operacji. Nie moe to jednak dotyczy operacji gospodarczych, których przedmiotem s zakupy opodatkowane podatkiem od towarów i usug oraz skup metali nieelaznych od ludnoci.

5. Przy prowadzeniu ksig rachunkowych przy uyciu komputera za równowane z dowodami ródowymi uwaa si zapisy w ksigach rachunkowych, wprowadzane automatycznie za porednictwem urzdze cznoci, komputerowych noników danych lub tworzone wedug algorytmu (programu) na podstawie informacji zawartych ju w ksigach, przy zapewnieniu, e podczas rejestrowania tych zapisów zostan spenione co najmniej nastpujce warunki:

1) uzyskaj one trwale czyteln posta zgodn z treci odpowiednich dowodów ksigowych,

2) moliwe jest stwierdzenie róda ich pochodzenia oraz ustalenie osoby odpowiedzialnej za ich wprowadzenie,

3) stosowana procedura zapewnia sprawdzenie poprawnoci przetworzenia odnonych danych oraz kompletnoci i identycznoci zapisów,

4) dane ródowe w miejscu ich powstania s odpowiednio chronione, w sposób zapewniajcy ich niezmienno, przez okres wymagany do przechowywania danego rodzaju dowodów ksigowych.

Art. 21. 1. Dowód ksigowy powinien zawiera co najmniej:

1) okrelenie rodzaju dowodu i jego numeru identyfikacyjnego,

2) okrelenie stron (nazwy, adresy) dokonujcych operacji gospodarczej,

3) opis operacji oraz jej warto, jeeli to moliwe, okrelon take w jednostkach naturalnych,

4) dat dokonania operacji, a gdy dowód zosta sporzdzony pod inn dat - take dat sporzdzenia dowodu,

5) podpis wystawcy dowodu oraz osoby, której wydano lub od której przyjto skadniki aktywów,

6) stwierdzenie sprawdzenia i zakwalifikowania dowodu do ujcia w ksigach rachunkowych przez wskazanie miesica oraz sposobu ujcia dowodu w ksigach rachunkowych (dekretacja), podpis osoby odpowiedzialnej za te wskazania.

7) (skrelony).

1a. Mona zaniecha zamieszczania na dowodzie danych, o których mowa w ust. 1 pkt 5 i 6, jeeli wynikaj one z techniki dokumentowania zapisów ksigowych.

2. Warto moe by w dowodzie pominita, jeeli w toku przetwarzania w rachunkowoci danych wyraonych w jednostkach naturalnych nastpuje ich wycena, potwierdzona stosownym wydrukiem.

3. Dowód ksigowy opiewajcy na waluty obce powinien zawiera przeliczenie ich wartoci na walut polsk wedug kursu obowizujcego w dniu przeprowadzenia operacji gospodarczej. Wynik przeliczenia zamieszcza si bezporednio na dowodzie, chyba e system przetwarzania danych zapewnia automatyczne przeliczenie walut obcych na walut polsk, a wykonanie tego przeliczenia potwierdza odpowiedni wydruk.

4. Jeeli dowód nie dokumentuje przekazania lub przejcia skadnika aktywów, przeniesienia prawa wasnoci lub uytkowania wieczystego gruntu albo nie jest dowodem zastpczym, podpisy osób, o których mowa w ust. 1 pkt 5, mog by zastpione znakami zapewniajcymi ustalenie tych osób. Podpisy na dokumentach ubezpieczenia i emitowanych papierach wartociowych mog by odtworzone mechanicznie.

5. Na danie organów kontroli lub biegego rewidenta naley zapewni wiarygodne przetumaczenie na jzyk polski treci wskazanych przez nich dowodów, sporzdzonych w jzyku obcym.

Art. 22. 1. Dowody ksigowe powinny by rzetelne, to jest zgodne z rzeczywistym przebiegiem operacji gospodarczej, któr dokumentuj, kompletne, zawierajce co najmniej dane okrelone w art. 21, oraz wolne od bdów rachunkowych. Niedopuszczalne jest dokonywanie w dowodach ksigowych wymazywania i przeróbek.

2. Bdy w dowodach ródowych zewntrznych obcych i wasnych mona korygowa jedynie przez wysanie kontrahentowi odpowiedniego dokumentu zawierajcego sprostowanie, wraz ze stosownym uzasadnieniem, chyba e inne przepisy stanowi inaczej.

3. Bdy w dowodach wewntrznych mog by poprawiane przez skrelenie bdnej treci lub kwoty, z utrzymaniem czytelnoci skrelonych wyrae lub liczb, wpisanie treci poprawnej i daty poprawki oraz zoenie podpisu osoby do tego upowanionej, o ile odrbne przepisy nie stanowi inaczej. Nie mona poprawia pojedynczych liter lub cyfr.

4. Jeeli jedn operacj dokumentuje wicej ni jeden dowód lub wicej ni jeden egzemplarz dowodu, kierownik jednostki ustala sposób postpowania z kadym z nich i wskazuje, który dowód lub jego egzemplarz bdzie podstaw do dokonania zapisu.

Art. 23. 1. Zapisów w ksigach rachunkowych dokonuje si w sposób trway, bez pozostawiania miejsc pozwalajcych na póniejsze dopiski lub zmiany. Przy prowadzeniu ksig rachunkowych przy uyciu komputera naley stosowa waciwe procedury i rodki chronice przed zniszczeniem, modyfikacj lub ukryciem zapisu.

2. Zapis ksigowy powinien zawiera co najmniej:

1) dat dokonania operacji gospodarczej,

2) okrelenie rodzaju i numer identyfikacyjny dowodu ksigowego stanowicego podstaw zapisu oraz jego dat, jeeli róni si ona od daty dokonania operacji,

3) zrozumiay tekst, skrót lub kod opisu operacji, z tym e naley posiada pisemne objanienia treci skrótów lub kodów,

4) kwot i dat zapisu,

5) oznaczenie kont, których dotyczy.

3. Zapisów dotyczcych operacji wyraonych w walutach obcych dokonuje si w sposób umoliwiajcy ustalenie kwoty operacji w walucie polskiej i obcej.

4. Zapisy w dzienniku i na kontach ksigi gównej powinny by powizane ze sob w sposób umoliwiajcy ich sprawdzenie.

5. Zapisy w ksigach rachunkowych powinny by dokonane w sposób zapewniajcy ich trwao, przez czas nie krótszy od wymaganego do przechowywania ksig rachunkowych.

Art. 24. 1. Ksigi rachunkowe powinny by prowadzone rzetelnie, bezbdnie, sprawdzalnie i bieco.

2. Ksigi rachunkowe uznaje si za rzetelne, jeeli dokonane w nich zapisy odzwierciedlaj stan rzeczywisty.

3. Ksigi rachunkowe uznaje si za prowadzone bezbdnie, jeeli wprowadzono do nich kompletnie i poprawnie wszystkie zakwalifikowane do zaksigowania w danym miesicu dowody ksigowe, zapewniono cigo zapisów oraz bezbdno dziaania stosowanych procedur obliczeniowych.

4. Ksigi rachunkowe uznaje si za sprawdzalne, jeeli umoliwiaj stwierdzenie poprawnoci dokonanych w nich zapisów, stanów (sald) oraz dziaania stosowanych procedur obliczeniowych, a w szczególnoci:

1) udokumentowanie zapisów pozwala na identyfikacj dowodów i sposobu ich zapisania w ksigach rachunkowych na wszystkich etapach przetwarzania danych,

2) zapisy uporzdkowane s chronologicznie i systematycznie wedug kryteriów klasyfikacyjnych umoliwiajcych sporzdzenie obowizujcych jednostk sprawozda finansowych i innych, sprawozda, w tym deklaracji podatkowych oraz dokonanie rozlicze finansowych,

3) w przypadku prowadzenia ksig rachunkowych przy uyciu komputera zapewniona jest kontrola kompletnoci zbiorów systemu rachunkowoci oraz parametrów przetwarzania danych,

4) zapewniony jest dostp do zbiorów danych pozwalajcych, bez wzgldu na stosowan technik, na uzyskanie w dowolnym czasie i za dowolnie wybrany okres sprawozdawczy jasnych i zrozumiaych informacji o treci zapisów dokonanych w ksigach rachunkowych.

5. Ksigi rachunkowe uznaje si za prowadzone bieco, jeeli:

1) pochodzce z nich informacje umoliwiaj sporzdzenie w terminie obowizujcych jednostk sprawozda finansowych i innych, sprawozda, w tym deklaracji podatkowych oraz dokonanie rozlicze finansowych,

2) zestawienia obrotów i sald kont ksigi gównej s sporzdzane przynajmniej za poszczególne okresy sprawozdawcze, nie rzadziej ni na koniec miesica, w terminie, o którym mowa w pkt 1, a za rok obrotowy - nie póniej ni do 85 dnia po dniu bilansowym,

3) ujcie wpat i wypat gotówk, czekami i wekslami obcymi oraz obrotu detalicznego i gastronomii nastpuje w tym samym dniu, w którym zostay dokonane.

Art. 25. 1. Stwierdzone bdy w zapisach poprawia si:

1) przez skrelenie dotychczasowej treci i wpisanie nowej, z zachowaniem czytelnoci bdnego zapisu, oraz podpisanie poprawki i umieszczenie daty; poprawki takie musz by dokonane jednoczenie we wszystkich ksigach rachunkowych i nie mog nastpi po zamkniciu miesica lub

2) przez wprowadzenie do ksig rachunkowych dowodu zawierajcego korekty bdnych zapisów, dokonywane tylko zapisami dodatnimi albo tylko ujemnymi.

2. W razie ujawnienia bdów po zamkniciu miesica lub prowadzenia ksig rachunkowych przy uyciu komputera, dozwolone s tylko korekty dokonane w sposób okrelony w ust. 1 pkt 2.

Rozdzia 3 

Inwentaryzacja

Art. 26. 1. Jednostki przeprowadzaj na ostatni dzie kadego roku obrotowego inwentaryzacj:

1) aktywów pieninych (z wyjtkiem zgromadzonych na rachunkach bankowych), papierów wartociowych, rzeczowych skadników aktywów obrotowych, rodków trwaych, z zastrzeeniem pkt 3, oraz maszyn i urzdze wchodzcych w skad rodków trwaych w budowie - drog spisu ich iloci z natury, wyceny tych iloci, porównania wartoci z danymi ksig rachunkowych oraz wyjanienia i rozliczenia ewentualnych rónic,

2) aktywów finansowych zgromadzonych na rachunkach bankowych lub przechowywanych przez inne jednostki, nalenoci, w tym udzielonych poyczek, z zastrzeeniem pkt 3, oraz powierzonych kontrahentom wasnych skadników aktywów - drog otrzymania od banków i uzyskania od kontrahentów potwierdze prawidowoci wykazanego w ksigach rachunkowych jednostki stanu tych aktywów oraz wyjanienia i rozliczenia ewentualnych rónic,

3) rodków trwaych, do których dostp jest znacznie utrudniony, gruntów, nalenoci spornych i wtpliwych, a w bankach równie nalenoci zagroonych, nalenoci i zobowiza wobec osób nieprowadzcych ksig rachunkowych, z tytuów publicznoprawnych, a take aktywów i pasywów niewymienionych w pkt 1 i 2 oraz wymienionych w pkt 1 i 2, jeeli przeprowadzenie ich spisu z natury lub uzgodnienie z przyczyn uzasadnionych nie byo moliwe - drog porównania danych ksig rachunkowych z odpowiednimi dokumentami i weryfikacji realnej wartoci tych skadników.

2. Inwentaryzacj drog spisu z natury obejmuje si równie znajdujce si w jednostce skadniki aktywów, bdce wasnoci innych jednostek, powierzone jej do sprzeday, przechowania, przetwarzania lub uywania, powiadamiajc te jednostki o wynikach spisu. Obowizek ten nie dotyczy jednostek wiadczcych usugi pocztowe, transportowe, spedycyjne i skadowania.

3. Termin i czstotliwo inwentaryzacji, okrelone w ust. 1, uwaa si za dotrzymane, jeeli inwentaryzacj:

1) skadników aktywów - z wyczeniem aktywów pieninych, papierów wartociowych, produktów w toku produkcji oraz materiaów, towarów i produktów gotowych, okrelonych w art. 17 ust. 2 pkt 4 - rozpoczto nie wczeniej ni 3 miesice przed kocem roku obrotowego, a zakoczono do 15 dnia nastpnego roku, ustalenie za stanu nastpio przez dopisanie lub odpisanie od stanu stwierdzonego drog spisu z natury lub potwierdzenia salda - przychodów i rozchodów (zwiksze i zmniejsze), jakie nastpiy midzy dat spisu lub potwierdzenia a dniem ustalenia stanu wynikajcego z ksig rachunkowych, przy czym stan wynikajcy z ksig rachunkowych nie moe by ustalony po dniu bilansowym,

2) zapasów materiaów, towarów, produktów gotowych i póproduktów znajdujcych si w strzeonych skadowiskach i objtych ewidencj ilociowo-wartociow - przeprowadzono raz w cigu 2 lat,

3) rodków trwaych oraz maszyn i urzdze wchodzcych w skad rodków trwaych w budowie, znajdujcych si na terenie strzeonym - przeprowadzono raz w cigu 4 lat.

4. Inwentaryzacj, o której mowa w ust. 1, przeprowadza si równie na dzie zakoczenia dziaalnoci przez jednostk oraz na dzie poprzedzajcy postawienie jej w stan likwidacji lub upadoci. W przypadku poczenia lub podziau jednostek, z wyjtkiem spóek kapitaowych, strony mog w drodze umowy pisemnej odstpi od inwentaryzacji.

Art. 27. 1. Przeprowadzenie i wyniki inwentaryzacji naley odpowiednio udokumentowa i powiza z zapisami ksig rachunkowych.

2. Ujawnione w toku inwentaryzacji rónice midzy stanem rzeczywistym a stanem wykazanym w ksigach rachunkowych naley wyjani i rozliczy w ksigach rachunkowych tego roku obrotowego, na który przypada termin inwentaryzacji.

Rozdzia 4 

Wycena aktywów i pasywów oraz ustalenie wyniku finansowego

Art. 28. 1. Aktywa i pasywa wycenia si nie rzadziej ni na dzie bilansowy w sposób nastpujcy:

1) rodki trwae oraz wartoci niematerialne i prawne - wedug cen nabycia lub kosztów wytworzenia, lub wartoci przeszacowanej (po aktualizacji wyceny rodków trwaych), pomniejszonych o odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe, a take o odpisy z tytuu trwaej utraty wartoci,

2) rodki trwae w budowie - w wysokoci ogóu kosztów pozostajcych w bezporednim zwizku z ich nabyciem lub wytworzeniem, pomniejszonych o odpisy z tytuu trwaej utraty wartoci,

3) udziay w innych jednostkach oraz inne inwestycje zaliczone do aktywów trwaych - wedug ceny nabycia pomniejszonej o odpisy z tytuu trwaej utraty wartoci lub wedug wartoci godziwej; warto w cenie nabycia mona przeszacowa do wartoci w cenie rynkowej, a rónic z przeszacowania rozliczy zgodnie z art. 35 ust. 4,

4) udziay w jednostkach podporzdkowanych - wedug zasad okrelonych w pkt 3, z tym e udziay zaliczane do aktywów trwaych mog by wycenione metod praw wasnoci, z uwzgldnieniem zasad wyceny okrelonych w art. 63,

5) inwestycje krótkoterminowe - wedug ceny (wartoci) rynkowej albo wedug ceny nabycia lub ceny (wartoci) rynkowej, zalenie od tego, która z nich jest nisza, a krótkoterminowe inwestycje, dla których nie istnieje aktywny rynek w inny sposób okrelonej wartoci godziwej,

6) rzeczowe skadniki aktywów obrotowych - wedug cen nabycia lub kosztów wytworzenia nie wyszych od cen ich sprzeday netto na dzie bilansowy,

7) nalenoci i udzielone poyczki - w kwocie wymaganej zapaty, z zachowaniem ostronoci,

8) zobowizania - w kwocie wymagajcej zapaty, przy czym zobowizania finansowe, których uregulowanie zgodnie z umow nastpuje drog wydania aktywów finansowych innych ni rodki pienine lub wymiany na instrumenty finansowe - wedug wartoci godziwej,

9) rezerwy - w uzasadnionej, wiarygodnie oszacowanej wartoci,

10) kapitay (fundusze) wasne oraz pozostae aktywa i pasywa - w wartoci nominalnej.

2. Cena nabycia, o której mowa w ust. 1, to cena zakupu skadnika aktywów, obejmujca kwot nalen sprzedajcemu, bez podlegajcych odliczeniu podatku od towarów i usug oraz podatku akcyzowego, a w przypadku importu powikszona o obcienia o charakterze publicznoprawnym oraz powikszona o koszty bezporednio zwizane z zakupem i przystosowaniem skadnika aktywów do stanu zdatnego do uywania lub wprowadzenia do obrotu, cznie z kosztami transportu, jak te zaadunku, wyadunku, skadowania lub wprowadzenia do obrotu, a obniona o rabaty, opusty, inne podobne zmniejszenia i odzyski. Jeeli nie jest moliwe ustalenie ceny nabycia skadnika aktywów, a w szczególnoci przyjtego nieodpatnie, w tym w drodze darowizny - jego wyceny dokonuje si wedug ceny sprzeday takiego samego lub podobnego przedmiotu.

3. Koszt wytworzenia produktu obejmuje koszty pozostajce w bezporednim zwizku z danym produktem oraz uzasadnion cz kosztów porednio zwizanych z wytworzeniem tego produktu. Koszty bezporednie obejmuj warto zuytych materiaów bezporednich, koszty pozyskania i przetworzenia zwizane bezporednio z produkcj i inne koszty poniesione w zwizku z doprowadzeniem produktu do postaci i miejsca, w jakich si znajduje w dniu wyceny. Do uzasadnionej, odpowiedniej do okresu wytwarzania produktu, czci kosztów porednich zalicza si zmienne porednie koszty produkcji oraz t cz staych, porednich kosztów produkcji, które odpowiadaj poziomowi tych kosztów przy normalnym wykorzystaniu zdolnoci produkcyjnych. Za normalny poziom wykorzystania zdolnoci produkcyjnych uznaje si przecitn, zgodn z oczekiwaniami w typowych warunkach, wielko produkcji za dan liczb okresów lub sezonów, przy uwzgldnieniu planowych remontów. Jeeli nie jest moliwe ustalenie kosztu wytworzenia produktu, jego wyceny dokonuje si wedug ceny sprzeday netto takiego samego lub podobnego produktu, pomniejszonej o przecitnie osigany przy sprzeday produktów zysk brutto ze sprzeday, a w przypadku produktu w toku - take z uwzgldnieniem stopnia jego przetworzenia.

Do kosztów wytworzenia produktu nie zalicza si kosztów:

1) bdcych konsekwencj niewykorzystanych zdolnoci produkcyjnych i strat produkcyjnych,

2) ogólnego zarzdu, które nie s zwizane z doprowadzaniem produktu do postaci i miejsca, w jakich si znajduje na dzie wyceny,

3) magazynowania wyrobów gotowych i póproduktów, chyba e poniesienie tych kosztów jest niezbdne w procesie produkcji,

4) kosztów sprzeday produktów.

Koszty te wpywaj na wynik finansowy okresu sprawozdawczego, w którym zostay poniesione.

4. W przypadkach uzasadnionych niezbdnym, dugotrwaym przygotowaniem towaru lub produktu do sprzeday bd dugim okresem wytwarzania produktu, cen nabycia lub koszt wytworzenia mona zwikszy o koszty obsugi zobowiza zacignitych w celu finansowania zapasu towarów lub produktów w okresie ich przygotowania do sprzeday bd wytworzenia i zwizanych z nimi rónic kursowych, pomniejszone o przychody z tego tytuu.

5. Za cen (warto) sprzeday netto skadnika aktywów przyjmuje si moliw do uzyskania na dzie bilansowy cen jego sprzeday, bez podatku od towarów i usug i podatku akcyzowego, pomniejszon o rabaty, opusty i inne podobne zmniejszenia oraz koszty zwizane z przystosowaniem skadnika aktywów do sprzeday i dokonaniem tej sprzeday, a powikszon o nalen dotacj przedmiotow. Jeeli nie jest moliwe ustalenie ceny sprzeday netto danego skadnika aktywów, naley w inny sposób okreli jego warto godziw na dzie bilansowy.

6. Za warto godziw przyjmuje si kwot, za jak dany skadnik aktywów mógby zosta wymieniony, a zobowizanie uregulowane na warunkach transakcji rynkowej, pomidzy zainteresowanymi i dobrze poinformowanymi, niepowizanymi ze sob stronami. Warto godziw instrumentów finansowych znajdujcych si w obrocie na aktywnym rynku stanowi cena rynkowa pomniejszona o koszty zwizane z przeprowadzeniem transakcji, gdyby ich wysoko bya znaczca. Cen rynkow aktywów finansowych posiadanych przez jednostk oraz zobowiza finansowych, które jednostka zamierza zacign, stanowi zgoszona na rynku bieca oferta kupna, natomiast cen rynkow aktywów finansowych, które jednostka zamierza naby, oraz zacignitych zobowiza finansowych stanowi zgoszona na rynek bieca oferta sprzeday.

7. Trwaa utrata wartoci zachodzi wtedy, gdy istnieje due prawdopodobiestwo, e kontrolowany przez jednostk skadnik aktywów nie przyniesie w przyszoci w znaczcej czci lub w caoci przewidywanych korzyci ekonomicznych. Uzasadnia to dokonanie odpisu aktualizujcego doprowadzajcego warto skadnika aktywów wynikajc z ksig rachunkowych do ceny sprzeday netto, a w przypadku jej braku - do ustalonej w inny sposób wartoci godziwej.

8. Cena nabycia i koszt wytworzenia rodków trwaych w budowie, rodków trwaych oraz wartoci niematerialnych i prawnych obejmuje ogó ich kosztów poniesionych przez jednostk za okres budowy, montau, przystosowania i ulepszenia, do dnia bilansowego lub przyjcia do uywania, w tym równie:

1) niepodlegajcy odliczeniu podatek od towarów i usug oraz podatek akcyzowy,

2) koszt obsugi zobowiza zacignitych w celu ich finansowania i zwizane z nimi rónice kursowe, pomniejszony o przychody z tego tytuu.

9. Lokaty, których ryzyko ponosi ubezpieczajcy, s wyceniane przez zakad ubezpiecze na ycie wedug wartoci godziwych ustalonych na dzie bilansowy. Rónice midzy wartoci godziw a wartoci wedug cen nabycia albo kosztu wytworzenia tych lokat odpowiednio zwikszaj lub zmniejszaj rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe na ycie, których ryzyko lokaty ponosi ubezpieczajcy. Warto godziw nieruchomoci okrela rzeczoznawca majtkowy co najmniej raz na 5 lat. Jeeli nie jest moliwe ustalenie wartoci godziwej innych lokat ni nieruchomoci, to ich wycena nastpuje po cenach nabycia albo kosztach wytworzenia. Warto godziw nieruchomoci pooonych za granic oraz zagranicznych instrumentów finansowych ustala si wedug zasad obowizujcych w kraju ich pochodzenia.

10. W ubezpieczeniach majtkowych i osobowych dopuszcza si stosowanie dyskonta lub odpisów wycznie przy ustalaniu rezerw na skapitalizowan warto rent, rezerw w dziale ubezpiecze na ycie, rezerw w dziale ubezpiecze na ycie, gdy ryzyko lokaty (inwestycyjne) ponosi ubezpieczajcy, oraz rezerw na premie i rabaty (bonifikaty) dla ubezpieczonych w zwizku z osiganymi dochodami z lokat stanowicych pokrycie tych rezerw. Szczegóowe warunki stosowania dyskonta okrela rozporzdzenie ministra waciwego do spraw instytucji finansowych.

11. Na dzie nabycia lub powstania ujmuje si w ksigach rachunkowych nabyte lub powstae:

1) zapasy rzeczowych skadników aktywów obrotowych - wedug cen nabycia lub kosztów wytworzenia,

2) nalenoci i zobowizania, w tym równie z tytuu poyczek - wedug wartoci nominalnej.

12. Przepis ust. 11 pkt 2 nie dotyczy banków.

Art. 29. 1. Jeeli zaoenie kontynuacji dziaalnoci, o którym mowa w art. 5 ust. 2, nie jest zasadne, to wycena aktywów jednostki nastpuje po cenach sprzeday netto moliwych do uzyskania, nie wyszych od cen ich nabycia albo kosztów wytworzenia, pomniejszonych o dotychczasowe odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe, a take odpisy z tytuu trwaej utraty wartoci. W takim przypadku jednostka jest równie obowizana utworzy rezerw na przewidywane dodatkowe koszty i straty spowodowane zaniechaniem lub utrat zdolnoci do kontynuowania dziaalnoci.

2. Wycena po cenach sprzeday netto i utworzenie rezerwy nastpuj w szczególnoci w przeddzie postawienia jednostki w stan likwidacji (jeeli nie jest ona spowodowana prywatyzacj przedsibiorstwa pastwowego) lub w stan upadoci, na koniec roku obrotowego, jeeli na dzie zatwierdzenia sprawozdania finansowego za dany rok obrotowy jednostka nie bdzie kontynuowaa dziaalnoci, na koniec roku obrotowego przypadajcego w czasie trwania postpowania likwidacyjnego lub upadociowego, a take w przeddzie przekazania, podziau lub sprzeday jednostki, jeeli odpowiednia umowa nie przewiduje przyjcia za podstaw rozlicze wartoci majtku ustalonej przy zaoeniu, e dziaalno gospodarcza bdzie przez jednostk kontynuowana.

2a. Rónica powstaa w wyniku wyceny oraz utworzenia rezerwy, o których mowa w ust. 1, wpywa na kapita (fundusz) z aktualizacji wyceny.

3. Wszczcie postpowania naprawczego lub zmiana formy prawnej jednostki nie stanowi przeszkody do uznania, e dziaalno bdzie kontynuowana, jeeli odpowiednia umowa nie przewiduje obnienia wartoci wykazanych w bilansie aktywów i pasywów.

Art. 30. 1. Nie rzadziej ni na dzie bilansowy wycenia si wyraone w walutach obcych:

1) skadniki aktywów (z wyczeniem udziaów w jednostkach podporzdkowanych wycenionych metod praw wasnoci) - po kursie kupna stosowanym w tym dniu przez bank, z którego usug korzysta jednostka, nie wyszym jednak od kursu redniego ustalonego dla danej waluty przez Narodowy Bank Polski na ten dzie, z zastrzeeniem pkt 3,

2) skadniki pasywów - po kursie sprzeday stosowanym w tym dniu przez bank, z którego usug korzysta jednostka, nie niszym jednak od kursu redniego ustalonego dla danej waluty przez Narodowy Bank Polski na ten dzie,

3) gotówk znajdujc si w jednostkach prowadzcych kupno i sprzeda walut obcych - po kursie, po którym nastpi jej zakup, jednak w wysokoci nie wyszej od redniego kursu ustalonego na dzie wyceny, dla danej waluty przez Narodowy Bank Polski.

2. Wyraone w walutach obcych operacje gospodarcze ujmuje si w ksigach rachunkowych na dzie ich przeprowadzenia odpowiednio po kursie:

1) kupna lub sprzeday walut stosowanym przez bank, z którego usug korzysta jednostka - w przypadku operacji sprzeday lub kupna walut oraz operacji zapaty nalenoci lub zobowiza,

2) rednim ustalonym dla danej waluty przez Narodowy Bank Polski na ten dzie, chyba e w zgoszeniu celnym lub innym wicym jednostk dokumencie ustalony zosta inny kurs - w przypadku pozostaych operacji.

3. Jeeli aktywa i pasywa s wyraone w walutach, dla których bank, z którego usug korzysta jednostka, lub Narodowy Bank Polski nie ustalaj kursu, to kurs tych walut okrela si w relacji do wskazanej przez jednostk waluty odniesienia, której kurs jest ustalany przez Narodowy Bank Polski.

4. Rónice kursowe dotyczce inwestycji dugoterminowych wyraonych w walutach obcych, powstae na dzie ich wyceny, rozlicza si w sposób okrelony w art. 35 ust. 2 i 4. Rónice kursowe, z zastrzeeniem ust. 5-7, dotyczce pozostaych aktywów i pasywów wyraonych w walutach obcych, powstae na dzie ich wyceny oraz przy zapacie nalenoci i zobowiza w walutach obcych, jak równie sprzeday walut, zalicza si odpowiednio do przychodów lub kosztów finansowych, a w uzasadnionych przypadkach - do kosztu wytworzenia produktów lub ceny nabycia towarów, a take ceny nabycia lub kosztu wytworzenia rodków trwaych, rodków trwaych w budowie lub wartoci niematerialnych i prawnych.

5. Powstae na dzie wyceny rónice kursowe od inwestycji stanowicych pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych zakady ubezpiecze na ycie zaliczaj do przychodów lub kosztów dziaalnoci lokacyjnej i wykazuj w technicznym rachunku ubezpiecze na ycie.

6. Powstae na dzie wyceny rónice kursowe od inwestycji stanowicych pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych w czci dotyczcej lokat rodków skapitalizowanej wartoci rent i rezerwy na premie oraz rabaty dla ubezpieczonych zakady ubezpiecze majtkowych i osobowych zaliczaj do przychodów lub kosztów dziaalnoci lokacyjnej i wykazuj w technicznym rachunku ubezpiecze majtkowych i osobowych.

7. Powstae na dzie wyceny rónice kursowe od nalenoci i zobowiza z tytuu ubezpiecze i reasekuracji zalicza si do pozostaych przychodów lub kosztów technicznych na udziale wasnym.

Art. 31. 1. Warto pocztkow stanowic cen nabycia lub koszt wytworzenia rodka trwaego powikszaj koszty jego ulepszenia, polegajcego na przebudowie, rozbudowie, modernizacji lub rekonstrukcji i powodujcego, e warto uytkowa tego rodka po zakoczeniu ulepszenia przewysza posiadan przy przyjciu do uywania warto uytkow, mierzon okresem uywania, zdolnoci wytwórcz, jakoci produktów uzyskiwanych przy pomocy ulepszonego rodka trwaego, kosztami eksploatacji lub innymi miarami.

2. Warto pocztkow rodków trwaych - z wyjtkiem gruntów niesucych wydobyciu kopalin metod odkrywkow - zmniejszaj odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe dokonywane w celu uwzgldnienia utraty ich wartoci, na skutek uywania lub upywu czasu.

3. Warto pocztkowa i dotychczas dokonane od rodków trwaych odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe mog, na podstawie odrbnych przepisów, ulega aktualizacji wyceny. Ustalona w wyniku aktualizacji wyceny warto ksigowa netto rodka trwaego nie powinna by wysza od jego wartoci godziwej, której odpisanie w przewidywanym okresie jego dalszego uywania jest ekonomicznie uzasadnione.

4. Powsta na skutek aktualizacji wyceny rónic wartoci netto rodków trwaych, o której mowa w ust. 3, odnosi si na kapita (fundusz) z aktualizacji wyceny i nie moe ona by przeznaczona do podziau. Kapita (fundusz) z aktualizacji wyceny podlega, z zastrzeeniem art. 32 ust. 5, zmniejszeniu o rónic z aktualizacji wyceny uprzednio zaktualizowanych zbywanych lub zlikwidowanych rodków trwaych. Rónica ta wpywa na kapita (fundusz) zapasowy lub inny o podobnym charakterze, o ile odrbne przepisy nie stanowi inaczej.

Art. 32. 1. Odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych od rodka trwaego dokonuje si drog systematycznego, planowego rozoenia jego wartoci pocztkowej na ustalony okres amortyzacji. Rozpoczcie amortyzacji nastpuje nie wczeniej ni po przyjciu rodka trwaego do uywania, a jej zakoczenie - nie póniej ni z chwil zrównania wartoci odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych z wartoci pocztkow rodka trwaego lub przeznaczenia go do likwidacji, sprzeday lub stwierdzenia jego niedoboru, z ewentualnym uwzgldnieniem przewidywanej przy likwidacji ceny sprzeday netto pozostaoci rodka trwaego.

2. Przy ustalaniu okresu amortyzacji i rocznej stawki amortyzacyjnej uwzgldnia si okres ekonomicznej uytecznoci rodka trwaego, na okrelenie którego wpywaj w szczególnoci:

1) liczba zmian, na których pracuje rodek trway,

2) tempo postpu techniczno-ekonomicznego,

3) wydajno rodka trwaego mierzona liczb godzin jego pracy lub liczb wytworzonych produktów albo innym waciwym miernikiem,

4) prawne lub inne ograniczenia czasu uywania rodka trwaego,

5) przewidywana przy likwidacji cena sprzeday netto istotnej pozostaoci rodka trwaego.

3. Na dzie przyjcia rodka trwaego do uywania naley ustali okres lub stawk i metod jego amortyzacji. Poprawno stosowanych okresów i stawek amortyzacji rodków trwaych powinna by przez jednostk okresowo weryfikowana, powodujc odpowiedni korekt dokonywanych w nastpnych latach obrotowych odpisów amortyzacyjnych.

4. W przypadku zmiany technologii produkcji, przeznaczenia do likwidacji, wycofania z uywania lub innych przyczyn powodujcych trwa utrat wartoci rodka trwaego, dokonuje si - w ciar pozostaych kosztów operacyjnych - odpowiedniego odpisu aktualizujcego jego warto.

5. Odpisy, o których mowa w ust. 4, dotyczce rodków trwaych, których wycena zostaa zaktualizowana na podstawie odrbnych przepisów, zmniejszaj odniesione na kapita (fundusz) z aktualizacji wyceny rónice spowodowane aktualizacj wyceny. Ewentualn nadwyk odpisu, o którym mowa w ust. 4, nad rónicami z aktualizacji wyceny zalicza si do pozostaych kosztów operacyjnych.

6. Dla rodków trwaych o niskiej jednostkowej wartoci pocztkowej mona ustala odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe w sposób uproszczony, przez dokonywanie zbiorczych odpisów dla grup rodków zblionych rodzajem i przeznaczeniem lub jednorazowo odpisujc warto tego rodzaju rodków trwaych.

Art. 33. 1. Do wyceny wartoci niematerialnych i prawnych oraz sposobów dokonywania od nich odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych stosuje si odpowiednio przepisy art. 31 ust. 2 i art. 32 ust. 1-4 i ust. 6.

2. Koszty zakoczonych prac rozwojowych prowadzonych przez jednostk na wasne potrzeby, poniesione przed podjciem produkcji lub zastosowaniem technologii, zalicza si do wartoci niematerialnych i prawnych, jeeli:

1) produkt lub technologia wytwarzania s cile ustalone, a dotyczce ich koszty prac rozwojowych wiarygodnie okrelone,

2) techniczna przydatno produktu lub technologii zostaa stwierdzona i odpowiednio udokumentowana i na tej podstawie jednostka podja decyzj o wytwarzaniu tych produktów lub stosowaniu technologii,

3) koszty prac rozwojowych zostan pokryte, wedug przewidywa, przychodami ze sprzeday tych produktów lub zastosowania technologii.

3. Okres dokonywania odpisów kosztów prac rozwojowych nie moe przekracza 5 lat.

4. Warto firmy stanowi rónic midzy cen nabycia okrelonej jednostki lub zorganizowanej jej czci a nisz od niej wartoci godziw przejtych aktywów netto. Jeeli cena nabycia jednostki lub zorganizowanej jej czci jest nisza od wartoci godziwej przejtych aktywów netto, to rónica stanowi ujemn warto firmy. Zasady rozliczania i odpisywania wartoci firmy lub ujemnej wartoci firmy okrela art. 44b ust. 10-12.

Art. 34. 1. Jednostki mog wycenia:

1) materiay i towary - w cenach zakupu,

2) produkty w toku produkcji - w wysokoci bezporednich kosztów wytworzenia lub tylko materiaów bezporednich bd nie wycenia ich w ogóle

- jeeli nie znieksztaca to stanu aktywów oraz wyniku finansowego jednostki. Zasady, o których mowa w pkt 2, nie mog by stosowane do produkcji o przewidywanym czasie wykonania duszym ni 3 miesice, przeznaczonej do sprzeday lub na rzecz rodków trwaych w budowie jednostki. Nie dotyczy to jednak produkcji rolnej.

2. Skadniki rzeczowych aktywów obrotowych mog by na dzie nabycia lub wytworzenia ujmowane w ksigach rachunkowych w cenach przyjtych do ewidencji, z uwzgldnieniem rónic midzy tymi cenami a rzeczywistymi cenami ich nabycia albo zakupu, albo kosztami wytworzenia. Na dzie bilansowy warto skadników rzeczowych aktywów obrotowych, wyraon w cenach ewidencyjnych, doprowadza si do poziomu okrelonego w ust. 1 lub w art. 28 ust. 1 pkt 6. Nie dotyczy to produktów gotowych, produktów w toku i póproduktów, jeeli do ich ewidencji stosuje si koszty planowane, w tym normatywne, rónice za midzy planowanymi a rzeczywistymi kosztami wytworzenia s nieznaczne. Stosowane do wyceny na dzie bilansowy ceny nabycia albo zakupu, albo planowane koszty wytworzenia nie mog by wysze od cen sprzeday netto tych skadników.

3. Wytworzone przez jednostk filmy, oprogramowanie komputerów, projekty typowe i inne produkty o podobnym charakterze, przeznaczone do sprzeday, wycenia si w okresie przynoszenia przez nie korzyci ekonomicznych, nie duszym ni 5 lat, w wysokoci nadwyki kosztów ich wytworzenia nad przychodami wedug cen sprzeday netto, uzyskanymi ze sprzeday tych produktów w cigu tego okresu. Nieodpisane po upywie tego okresu koszty wytworzenia zwikszaj pozostae koszty operacyjne.

4. W przypadku gdy ceny nabycia albo zakupu, albo koszty wytworzenia jednakowych albo uznanych za jednakowe, ze wzgldu na podobiestwo ich rodzaju i przeznaczenie, s róne, warto stanu kocowego rzeczowych skadników aktywów obrotowych wycenia si w zalenoci od przyjtej przez jednostk metody ustalania wartoci ich rozchodu, w tym zuycia, sprzeday:

1) wedug cen przecitnych, to jest ustalonych w wysokoci redniej waonej cen (kosztów) danego skadnika aktywów,

2) przyjmujc, e rozchód skadnika aktywów wycenia si kolejno po cenach (kosztach) tych skadników aktywów, które jednostka najwczeniej nabya (wytworzya),

3) przyjmujc, e rozchód skadników aktywów wycenia si kolejno po cenach (kosztach) tych skadników aktywów, które jednostka najpóniej nabya (wytworzya),

4) w drodze szczegóowej identyfikacji rzeczywistych cen (kosztów) tych skadników aktywów, które dotycz cile okrelonych przedsiwzi, niezalenie od daty ich zakupu lub wytworzenia.

5. Odpisy aktualizujce warto rzeczowych skadników aktywów obrotowych dokonane w zwizku z utrat ich wartoci oraz wynikajce z wyceny wedug cen sprzeday netto zamiast wedug cen nabycia, albo zakupu, albo kosztów wytworzenia - zalicza si odpowiednio do pozostaych kosztów operacyjnych, kosztów wytworzenia sprzedanych produktów lub kosztów sprzeday.

Art. 34a. 1. Przychody z wykonania niezakoczonej usugi, w tym budowlanej, objtej umow, w okresie realizacji duszym ni 6 miesicy, wykonanej na dzie bilansowy w istotnym stopniu, ustala si na dzie bilansowy proporcjonalnie do stopnia zaawansowania usugi, jeeli stopie ten mona ustali w sposób wiarygodny.

2. Przychody z wykonania niezakoczonej usugi, w tym budowlanej, w okresie od dnia zawarcia umowy do dnia bilansowego - po odliczeniu przychodów, które wpyny na wynik finansowy w ubiegych okresach sprawozdawczych - ustala si proporcjonalnie do stopnia jej zaawansowania. Stopie zaawansowania usugi mierzy si w zalenoci od przyjtej przez jednostk metody:

1) udziaem kosztów poniesionych od dnia zawarcia umowy do dnia ustalenia przychodu w cakowitych kosztach wykonania usugi,

2) liczb przepracowanych godzin bezporednich wykonania usugi,

3) na podstawie obmiaru wykonanych prac,

4) inn metod

- jeeli wyraaj w sposób wiarygodny stopie zaawansowania usugi.

3. W przypadku gdy umowa o usug, w tym budowlan, przewiduje, e cen za t usug ustala si:

1) w wysokoci kosztów powikszonych o narzut zysku - to przychód z wykonania niezakoczonej usugi ustala si w wysokoci kosztów odpowiadajcych wykonanej czci usugi, powikszonych o narzut zysku,

2) w wysokoci ryczatu - to przychód z wykonania niezakoczonej usugi ustala si proporcjonalnie do stopnia zaawansowania wykonania usugi, o ile stopie zaawansowania usugi na dzie bilansowy moe zosta ustalony w sposób wiarygodny.

4. Jeeli stopie zaawansowania niezakoczonej usugi, w tym budowlanej, nie moe by na dzie bilansowy ustalony w sposób wiarygodny, to przychód ustala si w wysokoci poniesionych w danym okresie sprawozdawczym kosztów, nie wyszych jednak od kosztów, których pokrycie w przyszoci przez zamawiajcego jest prawdopodobne.

5. Bez wzgldu na zastosowany sposób ustalania przychodów na wynik finansowy jednostki wpywaj przewidywane straty zwizane z wykonaniem usugi objtej umow.

Art. 34b. 1. Koszty wytworzenia, które mona bezporednio przyporzdkowa przychodom osignitym przez jednostk, wpywaj na wynik finansowy jednostki za ten okres sprawozdawczy, w którym przychody te wystpiy.

2. Koszty wytworzenia, które mona jedynie w sposób poredni przyporzdkowa przychodom lub innym korzyciom osiganym przez jednostk, wpywaj na wynik finansowy jednostki w czci, w której dotycz danego okresu sprawozdawczego, zapewniajc ich wspómierno do przychodów lub innych korzyci ekonomicznych.

Art. 34c. 1. Koszty wytworzenia niezakoczonej usugi, w tym budowlanej, obejmuj koszty poniesione od dnia zawarcia odpowiedniej umowy do dnia bilansowego. Koszty poniesione przed zawarciem umowy, zwizane z realizacj jej przedmiotu, zaliczane s do aktywów, jeeli pokrycie w przyszoci tych kosztów przychodami uzyskanymi od zamawiajcego jest prawdopodobne.

2. Jeeli przychody s ustalane odpowiednio do stopnia zaawansowania niezakoczonej usugi w inny sposób ni okrelony w art. 34a ust. 2 pkt 1, to koszty wpywajce na wynik finansowy jednostki ustala si w takiej czci cakowitych kosztów umowy, jaka odpowiada stopniowi zaawansowania usugi, po odliczeniu kosztów, które wpyny na wynik finansowy w ubiegych okresach sprawozdawczych, po uwzgldnieniu straty, o której mowa w art. 34a ust. 5. Rónic pomidzy kosztami faktycznie poniesionymi a kosztami wpywajcymi na wynik finansowy jednostki zalicza si do rozlicze midzyokresowych.

3. Poprawno przyjtych metod ustalania stopnia zaawansowania usugi, a take przewidywanych cakowitych kosztów i przychodów z wykonania usugi, powinna by przez jednostk, nie póniej ni na dzie bilansowy, zweryfikowana. Spowodowane weryfikacj korekty wpywaj na wynik finansowy jednostki tego okresu sprawozdawczego, w którym przeprowadzono weryfikacj.

Art. 34d. Przepisów art. 34a i 34c mona nie stosowa, jeeli udzia przychodów z niezakoczonych usug na dzie bilansowy nie jest istotny w caoci przychodów operacyjnych okresu sprawozdawczego.

Art. 35. 1. Nabyte lub powstae aktywa finansowe oraz inne inwestycje ujmuje si w ksigach rachunkowych na dzie ich nabycia albo powstania, wedug ceny nabycia albo ceny zakupu, jeeli koszty przeprowadzenia i rozliczenia transakcji nie s istotne.

2. Odpisu wyraajcego trwa utrat wartoci inwestycji zaliczonych do aktywów trwaych dokonuje si nie póniej ni na koniec okresu sprawozdawczego.

3. Skutki wzrostu lub obnienia wartoci inwestycji krótkoterminowych wycenionych wedug cen (wartoci) rynkowych zalicza si odpowiednio do przychodów lub kosztów finansowych. W przypadku stosowania innych ni okrelone w art. 28 ust. 1 pkt 5 zasad wyceny krótkoterminowych inwestycji, skutki obnienia ich wartoci zalicza si do kosztów finansowych w penej wysokoci, natomiast skutki wzrostu ich wartoci zalicza si do przychodów finansowych w wysokoci nie wyszej ni kwota rónic uprzednio odpisanych w koszty finansowe.

4. Skutki przeszacowania inwestycji zaliczonych do aktywów trwaych, powodujce wzrost ich wartoci do poziomu cen rynkowych, zwikszaj kapita (fundusz) z aktualizacji wyceny. Obnienie wartoci inwestycji uprzednio przeszacowanej do wysokoci kwoty, o któr podwyszono z tego tytuu kapita (fundusz) z aktualizacji wyceny, jeeli kwota rónicy z przeszacowania nie bya do dnia wyceny rozliczona, zmniejsza ten kapita (fundusz). W pozostaych przypadkach skutki obnienia wartoci inwestycji zalicza si do kosztów finansowych. Wzrost wartoci danej inwestycji bezporednio wicy si z uprzednim obnieniem jej wartoci, zaliczonym do kosztów finansowych, ujmuje si do wysokoci tych kosztów jako przychody finansowe.

5. Jeeli warto zbytej inwestycji zaliczonej do aktywów trwaych bya uprzednio przeszacowana albo wyceniana w cenie (wartoci) rynkowej, lub w cenie nabycia, w zalenoci od tego, która z nich bya nisza, za skutki takiej wyceny ujto w sposób okrelony w ust. 4, to nadwyk z tytuu przeszacowania ustala si i rozlicza z kapitaem (funduszem) z aktualizacji wyceny.

6. Inwestycje zaliczone do aktywów trwaych na dzie ich przekwalifikowania do inwestycji krótkoterminowych wycenia si:

1) w wartoci ksigowej albo cenie nabycia, w zalenoci od tego, która z nich jest nisza - jeeli inwestycje krótkoterminowe wycenia si w wartoci rynkowej lub cenie nabycia, zalenie od tego, która z nich jest nisza,

2) wedug wartoci ksigowej - jeeli inwestycje krótkoterminowe wycenia si w wartoci rynkowej.

Jeeli przekwalifikowana inwestycja dugoterminowa bya uprzednio przeszacowana, a skutki przeszacowania ujte s w kapitale (funduszu) z aktualizacji wyceny, to nierozliczon na dzie przekwalifikowania nadwyk z tytuu przeszacowania inwestycji dugoterminowej zalicza si do kosztów lub przychodów finansowych.

7. Inwestycje krótkoterminowe na dzie ich przekwalifikowania do inwestycji dugoterminowych wycenia si wedug zasad okrelonych w ust. 6, z tym e jeeli inwestycja krótkoterminowa bya wyceniona w wartoci rynkowej, to pomimo jej przekwalifikowania wycena pozostaje bez zmiany.

8. Jeeli ceny nabycia jednakowych albo uznanych za jednakowe, ze wzgldu na podobiestwo rodzaju i przeznaczenie, skadników inwestycji s róne, to ich rozchód wycenia si wedug metody wybranej przez jednostk sporód metod, o których mowa w art. 34 ust. 4 pkt 1-3.

Art. 35a. 1. Na dzie zawarcia kontraktu emitent lub wystawca instrumentu finansowego wprowadza do ksig rachunkowych wyemitowany lub wystawiony przez siebie instrument, a take skadniki tego instrumentu, odpowiednio zakwalifikowane do kapitaów (funduszy) wasnych jako instrumenty kapitaowe bd do zobowiza krótkoterminowych lub dugoterminowych równie wtedy, gdy skadnik majcy charakter zobowizania nie jest zobowizaniem finansowym.

2. Rónice z przeszacowania wartoci instrumentu finansowego, a take osignite przychody lub poniesione koszty stosownie do kwalifikacji instrumentu finansowego, o której mowa w ust. 1, wpywaj odpowiednio na wynik finansowy lub kapita (fundusz) z aktualizacji wyceny.

3. Kontrakty dotyczce instrumentów finansowych uznaje si za suce ograniczeniu ryzyka zwizanego z aktywami lub pasywami jednostki, tj. zabezpieczeniu tych aktywów lub pasywów, jeeli co najmniej:

1) przed zawarciem kontraktu ustalono jego cel oraz okrelono, które aktywa lub pasywa maj zosta za pomoc tego kontraktu zabezpieczone,

2) zabezpieczajcy instrument finansowy bdcy przedmiotem kontraktu i zabezpieczane za jego pomoc aktywa lub pasywa charakteryzuj si podobnymi cechami, a w szczególnoci wartoci nominaln, dat zapadalnoci, wpywem zmian stopy procentowej albo kursu waluty,

3) stopie pewnoci oczekiwa dotyczcych przewidywanych w wyniku kontraktu przepywów rodków pieninych jest znaczny.

4. Jeeli warunki, o których mowa w ust. 3, zostay spenione, to przy wycenie zabezpieczanych aktywów lub pasywów uwzgldnia si warto nabytych dla ich zabezpieczenia instrumentów finansowych oraz zmiany ich wartoci.

Art. 35b. 1. Warto nalenoci aktualizuje si uwzgldniajc stopie prawdopodobiestwa ich zapaty poprzez dokonanie odpisu aktualizujcego, w odniesieniu do:

1) nalenoci od duników postawionych w stan likwidacji lub w stan upadoci - do wysokoci nalenoci nieobjtej gwarancj lub innym zabezpieczeniem nalenoci, zgoszonej likwidatorowi lub sdziemu komisarzowi w postpowaniu upadociowym,

2) nalenoci od duników w przypadku oddalenia wniosku o ogoszenie upadoci, jeeli majtek dunika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postpowania upadociowego - w penej wysokoci nalenoci,

3) nalenoci kwestionowanych przez duników oraz z których zapat dunik zalega, a wedug oceny sytuacji majtkowej i finansowej dunika spata nalenoci w umownej kwocie nie jest prawdopodobna - do wysokoci niepokrytej gwarancj lub innym zabezpieczeniem nalenoci,

4) nalenoci stanowicych równowarto kwot podwyszajcych nalenoci, w stosunku do których uprzednio dokonano odpisu aktualizujcego - w wysokoci tych kwot, do czasu ich otrzymania lub odpisania,

5) nalenoci przeterminowanych lub nieprzeterminowanych o znacznym stopniu prawdopodobiestwa niecigalnoci, w przypadkach uzasadnionych rodzajem prowadzonej dziaalnoci lub struktur odbiorców - w wysokoci wiarygodnie oszacowanej kwoty odpisu, w tym take ogólnego, na niecigalne nalenoci.

2. Odpisy aktualizujce warto nalenoci zalicza si odpowiednio do pozostaych kosztów operacyjnych lub do kosztów finansowych - zalenie od rodzaju nalenoci, której dotyczy odpis aktualizacji.

3. Nalenoci umorzone, przedawnione lub niecigalne zmniejszaj dokonane uprzednio odpisy aktualizujce ich warto.

4. Nalenoci, o których mowa w ust. 3, od których nie dokonano odpisów aktualizujcych ich warto lub dokonano odpisów w niepenej wysokoci, zalicza si odpowiednio do pozostaych kosztów operacyjnych lub kosztów finansowych.

Art. 35c. W przypadku ustania przyczyny, dla której dokonano odpisu aktualizujcego warto aktywów, w tym równie odpisu z tytuu trwaej utraty wartoci, równowarto caoci lub odpowiedniej czci uprzednio dokonanego odpisu aktualizujcego zwiksza warto danego skadnika aktywów i podlega zaliczeniu odpowiednio do pozostaych przychodów operacyjnych lub przychodów finansowych.

Art. 35d. 1. Rezerwy tworzy si na:

1) pewne lub o duym stopniu prawdopodobiestwa przysze zobowizania, których kwot mona w sposób wiarygodny oszacowa, a w szczególnoci na straty z transakcji gospodarczych w toku, w tym z tytuu udzielonych gwarancji, porcze, operacji kredytowych, skutków toczcego si postpowania sdowego,

2) przysze zobowizania spowodowane restrukturyzacj, jeeli na podstawie odrbnych przepisów jednostka jest zobowizana do jej przeprowadzenia lub zawarto w tej sprawie wice umowy, a plany restrukturyzacji pozwalaj w sposób wiarygodny oszacowa warto tych przyszych zobowiza.

2. Rezerwy, o których mowa w ust. 1, zalicza si odpowiednio do pozostaych kosztów operacyjnych, kosztów finansowych lub strat nadzwyczajnych, zalenie od okolicznoci, z którymi przysze zobowizania si wi.

3. Powstanie zobowizania, na które uprzednio utworzono rezerw, zmniejsza rezerw.

4. Niewykorzystane rezerwy, wobec zmniejszenia lub ustania ryzyka uzasadniajcego ich utworzenie, zwikszaj na dzie, na który okazay si zbdne, odpowiednio pozostae przychody operacyjne, przychody finansowe lub zyski nadzwyczajne.

Art. 36. 1. Kapitay (fundusze) wasne ujmuje si w ksigach rachunkowych z podziaem na ich rodzaje i wedug zasad okrelonych przepisami prawa, postanowieniami statutu lub umowy o utworzeniu jednostki.

2. Kapita zakadowy spóek kapitaowych, towarzystw ubezpiecze wzajemnych, fundusz udziaowy spódzielni wykazuje si w wysokoci okrelonej w umowie lub statucie i wpisanej w rejestrze sdowym. Zadeklarowane, lecz niewniesione wkady kapitaowe ujmuje si jako nalene wkady na poczet kapitau.

2a. W spókach akcyjnych tworzy si kapita (fundusz) rezerwowy w wysokoci:

1) kwoty odpowiadajcej wartoci nabytych przez spók akcyjn akcji wasnych wedug ceny nabycia tych akcji,

2) kwoty równej wysokoci obnienia kapitau zakadowego spóki akcyjnej, w przypadkach okrelonych w art. 360 § 2 ustawy z dnia 15 wrzenia 2000 r. - Kodeks spóek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 i z 2001 r. Nr 102, poz. 1117); kwota ta powinna by równa cznej wartoci nominalnej umorzonych akcji.

2b. Koszty emisji akcji poniesione przy powstaniu spóki akcyjnej lub podwyszeniu kapitau zakadowego zmniejszaj kapita zapasowy spóki do wysokoci nadwyki wartoci emisji nad wartoci nominaln akcji, a pozosta ich cz zalicza si do kosztów finansowych.

2c. Kapitay (fundusze) wasne powstae z zamiany dunych papierów wartociowych, zobowiza i poyczek na udziay wykazuje si w wartoci nominalnej tych papierów wartociowych, zobowiza i poyczek, po uwzgldnieniu niezamortyzowanego dyskonta lub premii, odsetek naliczonych i niezapaconych do dnia zamiany, które nie bd wypacone, niezrealizowanych rónic kursowych oraz skapitalizowanych kosztów emisji. Jeeli dune papiery wartociowe, zobowizania i poyczki s wyraone w walucie obcej, to na dzie zamiany stosuje si do nich przepisy art. 30.

2d. Przepis ust. 2c stosuje si odpowiednio do zobowiza bezwarunkowo umorzonych w wyniku postpowania naprawczego lub ukadowego.

3. Skadniki kapitau (funduszu) wasnego jednostek postawionych w stan likwidacji lub upadoci naley, na dzie rozpoczcia likwidacji lub postpowania upadociowego, poczy w jeden kapita (fundusz) podstawowy, zmniejszajc go:

1) (skrelony),

2) w spókach z ograniczon odpowiedzialnoci i towarzystwach ubezpiecze wzajemnych - o wasne udziay przeznaczone do sprzeday,

3) w spókach akcyjnych - o nalene wkady na poczet kapitau, o ile nie wezwano zainteresowanych do ich wniesienia, oraz o wasne akcje przeznaczone do sprzeday.

4. Przepis ust. 3 moe by odpowiednio stosowany przez jednostki objte postpowaniem naprawczym lub ukadowym.

Art. 37. 1. W zwizku z przejciowymi rónicami midzy wykazywan w ksigach rachunkowych wartoci aktywów i pasywów a ich wartoci podatkow oraz strat podatkow moliw do odliczenia w przyszoci, jednostka tworzy rezerw i ustala aktywa z tytuu odroczonego podatku dochodowego, którego jest podatnikiem.

2. Warto podatkowa aktywów jest to kwota wpywajca na pomniejszenie podstawy obliczenia podatku dochodowego w przypadku uzyskania z nich, w sposób poredni lub bezporedni, korzyci ekonomicznych. Jeeli uzyskanie korzyci ekonomicznych z tytuu okrelonych aktywów nie powoduje pomniejszenia podstawy obliczenia podatku dochodowego, to warto podatkowa aktywów jest ich wartoci ksigow.

3. Wartoci podatkow pasywów jest ich warto ksigowa pomniejszona o kwoty, które w przyszoci pomniejsz podstaw podatku dochodowego.

4. Aktywa z tytuu odroczonego podatku dochodowego ustala si w wysokoci kwoty przewidzianej w przyszoci do odliczenia od podatku dochodowego, w zwizku z ujemnymi rónicami przejciowymi, które spowoduj w przyszoci zmniejszenie podstawy obliczenia podatku dochodowego oraz straty podatkowej moliwej do odliczenia, ustalonej przy uwzgldnieniu zasady ostronoci.

5. Rezerw z tytuu odroczonego podatku dochodowego tworzy si w wysokoci kwoty podatku dochodowego, wymagajcej w przyszoci zapaty, w zwizku z wystpowaniem dodatnich rónic przejciowych, to jest rónic, które spowoduj zwikszenie podstawy obliczenia podatku dochodowego w przyszoci.

6. Wysoko rezerwy i aktywów z tytuu odroczonego podatku dochodowego ustala si przy uwzgldnieniu stawek podatku dochodowego obowizujcych w roku powstania obowizku podatkowego.

7. Rezerwa i aktywa z tytuu odroczonego podatku dochodowego wykazywane s w bilansie oddzielnie. Rezerw i aktywa mona kompensowa, jeeli jednostka ma tytu uprawniajcy j do ich jednoczesnego uwzgldnienia przy obliczaniu kwoty zobowizania podatkowego.

8. Wpywajcy na wynik finansowy podatek dochodowy za dany okres sprawozdawczy obejmuje:

1) cz biec,

2) cz odroczon.

Wykazywana w rachunku zysków i strat cz odroczona stanowi rónic pomidzy stanem rezerw i aktywów z tytuu podatku odroczonego na koniec i pocztek okresu sprawozdawczego, z uwzgldnieniem przepisów ust. 9.

9. Rezerwy i aktywa z tytuu odroczonego podatku dochodowego, dotyczce operacji rozliczanych z kapitaem (funduszem) wasnym, odnosi si równie na kapita (fundusz) wasny.

Art. 38. 1. Zakady ubezpiecze zaliczaj do kosztów operacyjnych zmiany stanu rezerw techniczno-ubezpieczeniowych, które powinny zapewni pene pokrycie biecych i przyszych zobowiza, jakie mog wynika z umów ubezpieczeniowych.

2. Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe, z wyjtkiem rezerw na wyrównanie szkodowoci, ustala si nie póniej ni na dzie bilansowy. Rezerw na wyrównanie szkodowoci ustala si nie póniej ni na dzie koczcy rok obrotowy.

Art. 39. 1. Jednostki dokonuj czynnych rozlicze midzyokresowych kosztów, jeeli dotycz one przyszych okresów sprawozdawczych.

2. Jednostki dokonuj biernych rozlicze midzyokresowych kosztów w wysokoci prawdopodobnych zobowiza przypadajcych na biecy okres sprawozdawczy, wynikajcych w szczególnoci:

1) ze wiadcze wykonanych na rzecz jednostki przez kontrahentów jednostki, a kwot zobowizania mona oszacowa w sposób wiarygodny,

2) z obowizku wykonania, zwizanych z biec dziaalnoci, przyszych wiadcze wobec nieznanych osób, których kwot mona oszacowa, mimo e data powstania zobowizania nie jest jeszcze znana, w tym z tytuu napraw gwarancyjnych i rkojmi za sprzedane produkty dugotrwaego uytku.

Zobowizania ujte jako bierne rozliczenia midzyokresowe i zasady ustalania ich wysokoci powinny wynika z uznanych zwyczajów handlowych.

3. Odpisy czynnych i biernych rozlicze midzyokresowych kosztów mog nastpowa stosownie do upywu czasu lub wielkoci wiadcze. Czas i sposób rozliczenia powinien by uzasadniony charakterem rozliczanych kosztów, z zachowaniem zasady ostronoci.

4. Jeeli zgodnie z umow warto otrzymanych finansowych skadników aktywów jest nisza od zobowizania zapaty za nie, w tym równie z tytuu emitowanych przez jednostk papierów wartociowych, to rónica stanowi czynne rozliczenie midzyokresowe kosztów, które odpisuje si w koszty finansowe w równych ratach, w cigu okresu, na jaki zacignito zobowizanie.

5. Zobowizania ujte jako bierne rozliczenia midzyokresowe zmniejszaj koszty okresu sprawozdawczego, w którym stwierdzono, e zobowizania te nie powstay.

Art. 40. (skrelony).

Art. 41. 1. Rozliczenia midzyokresowe przychodów, dokonywane z zachowaniem zasady ostronoci, obejmuj w szczególnoci:

1) równowarto otrzymanych lub nalenych od kontrahentów rodków z tytuu wiadcze, których wykonanie nastpi w nastpnych okresach sprawozdawczych,

2) rodki pienine otrzymane na sfinansowanie nabycia lub wytworzenia rodków trwaych, w tym take rodków trwaych w budowie oraz prac rozwojowych, jeeli stosownie do innych ustaw nie zwikszaj one kapitaów (funduszy) wasnych. Zaliczone do rozlicze midzyokresowych przychodów kwoty zwikszaj stopniowo pozostae przychody operacyjne, równolegle do odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych od rodków trwaych lub kosztów prac rozwojowych sfinansowanych z tych róde,

3) ujemn warto firmy, o której mowa w art. 33 ust. 4 i art. 44b ust. 11.

2. Przepis ust. 1 pkt 2 stosuje si odpowiednio do przyjtych nieodpatnie, w tym take w drodze darowizny, rodków trwaych w budowie, rodków trwaych oraz wartoci niematerialnych i prawnych.

3. Banki wykazuj jako rozliczenia midzyokresowe przychodów równie nalene im odsetki od nalenoci zagroonych i nalenoci pod obserwacj - do czasu ich otrzymania lub odpisania.

Art. 42. 1. W jednostkach innych ni banki i zakady ubezpiecze na wynik finansowy netto skadaj si:

1) wynik dziaalnoci operacyjnej, w tym z tytuu pozostaych przychodów i kosztów operacyjnych,

2) wynik operacji finansowych,

3) wynik operacji nadzwyczajnych,

4) obowizkowe obcienia wyniku finansowego z tytuu podatku dochodowego, którego podatnikiem jest jednostka, i patnoci z nim zrównanych, na podstawie odrbnych przepisów.

2. Wynik dziaalnoci operacyjnej stanowi rónic midzy przychodami netto ze sprzeday produktów, towarów i materiaów, z uwzgldnieniem dotacji, opustów, rabatów i innych zwiksze lub zmniejsze, bez podatku od towarów i usug, oraz pozostaymi przychodami operacyjnymi a wartoci sprzedanych produktów, towarów i materiaów wycenionych w kosztach wytworzenia albo cenach nabycia, albo zakupu, powikszon o cao poniesionych od pocztku roku obrotowego kosztów ogólnych zarzdu, sprzeday produktów, towarów i materiaów oraz pozostaych kosztów operacyjnych.

3. Wynik operacji finansowych stanowi rónic midzy przychodami finansowymi, w szczególnoci z tytuu dywidend (udziaów w zyskach), odsetek, zysków ze zbycia inwestycji, aktualizacji wartoci inwestycji, nadwyki dodatnich rónic kursowych nad ujemnymi, a kosztami finansowymi, w szczególnoci z tytuu odsetek, strat ze zbycia inwestycji, aktualizacji wartoci inwestycji, nadwyki ujemnych rónic kursowych nad dodatnimi, z wyjtkiem odsetek, prowizji, dodatnich i ujemnych rónic kursowych, o których mowa w art. 28 ust. 4 i ust. 8 pkt 2.

4. Wynik zdarze nadzwyczajnych stanowi rónic midzy zyskami nadzwyczajnymi a stratami nadzwyczajnymi.

Art. 43. 1. W bankach na wynik finansowy netto skadaj si:

1) wynik dziaalnoci operacyjnej (w tym na dziaalnoci bankowej),

2) wynik operacji nadzwyczajnych,

3) obowizkowe obcienia wyniku finansowego z tytuu podatku dochodowego, którego podatnikiem jest jednostka, i patnoci z nim zrównanych, na podstawie odrbnych przepisów.

2. Wynik dziaalnoci bankowej obejmuje: wynik z tytuu odsetek, prowizji, przychody z akcji, udziaów i innych papierów wartociowych, wynik operacji finansowych, wynik z pozycji wymiany.

3. Wynik dziaalnoci operacyjnej obejmuje wynik dziaalnoci bankowej, skorygowany o rónic midzy pozostaymi przychodami operacyjnymi a pozostaymi kosztami operacyjnymi, koszty dziaania banku, amortyzacj rodków trwaych oraz wartoci niematerialnych i prawnych, wynik na wartoci rezerw z aktualizacji.

4. Do wyniku operacji nadzwyczajnych stosuje si przepis art. 42 ust. 4.

Art. 44. 1. W zakadach ubezpiecze na wynik finansowy netto skadaj si:

1) wynik techniczny ubezpiecze,

2) rónica midzy przychodami a kosztami z dziaalnoci lokacyjnej niezaliczana do wyniku technicznego ubezpiecze,

3) rónica midzy pozostaymi przychodami a pozostaymi kosztami,

4) wynik operacji nadzwyczajnych,

5) obowizkowe obcienia wyniku finansowego z tytuu podatku dochodowego, którego podatnikiem jest jednostka, i patnoci z nim zrównanych na podstawie odrbnych przepisów.

2. Wynik techniczny ubezpiecze stanowi rónic midzy przychodami ze skadek, pozostaymi przychodami technicznymi a wypaconymi odszkodowaniami, wiadczeniami i zmianami rezerw techniczno-ubezpieczeniowych, z uwzgldnieniem udziau reasekuratorów w skadce, odszkodowaniach i zmianach stanu rezerw techniczno-ubezpieczeniowych, oraz kosztami dziaalnoci ubezpieczeniowej i pozostaymi kosztami technicznymi. W przypadku gdy:

1) przychody z lokat przeznaczone s zgodnie z odrbnymi przepisami na zwikszenie rezerw,

2) zakad ubezpiecze prowadzcy dziaalno w dziale ubezpiecze na ycie inwestuje cznie rodki wasne i rodki stanowice pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych

- to przychody i koszty dziaalnoci lokacyjnej wykazuje si w technicznym rachunku ubezpiecze.

3. Na rónic midzy pozostaymi przychodami a pozostaymi kosztami skada si w szczególnoci rónica midzy:

1) pozostaymi przychodami finansowymi a pozostaymi kosztami finansowymi,

2) pozostaymi przychodami operacyjnymi a pozostaymi kosztami operacyjnymi,

3) przychodami a kosztami z tytuu penienia czynnoci komisarza awaryjnego.

4. Do wyniku operacji nadzwyczajnych stosuje si przepis art. 42 ust. 4.

Rozdzia 4a 

czenie si spóek

Art. 44a. 1. czenie si spóek handlowych, zwanych dalej "spókami", rozlicza si i ujmuje na dzie poczenia, z zastrzeeniem art. 44b ust. 7, w ksigach rachunkowych spóki, na któr przechodzi majtek czcych si spóek (spóki przejmujcej) albo nowej spóki powstaej w wyniku poczenia (spóki nowo zawizanej) - metod nabycia, a w przypadkach okrelonych w art. 44c - metod czenia udziaów.

2. Za dzie poczenia spóek przyjmuje si dzie wpisania poczenia do rejestru waciwego dla siedziby odpowiednio spóki przejmujcej albo spóki nowo zawizanej.

Art. 44b. 1. Rozliczenie poczenia metod nabycia polega na sumowaniu poszczególnych pozycji aktywów i pasywów spóki przejmujcej, wedug ich wartoci ksigowej, z odpowiednimi pozycjami aktywów i pasywów spóki przejtej, wedug ich wartoci godziwej ustalonej na dzie ich poczenia.

2. Aktywa i zobowizania spóki przejtej na dzie poczenia obejmuj take aktywa lub zobowizania niewykazywane dotychczas w ksigach rachunkowych i sprawozdaniu finansowym spóki przejtej, jeeli w wyniku poczenia nastpuje ich ujawnienie i odpowiadaj one definicji aktywów i zobowiza.

3. Kapita (fundusz) wasny spóki przejtej ustalony na dzie poczenia jako aktywa netto wedug wartoci godziwej podlega wyczeniu.

4. Za warto godziw okrelonych aktywów lub zobowiza przyjmuje si w szczególnoci w przypadku:

1) notowanych papierów wartociowych - aktualny kurs notowa pomniejszony o koszty sprzeday,

2) nienotowanych papierów wartociowych - warto oszacowan, uwzgldniajc takie czynniki, jak wspóczynnik cena do zysku i stopa dywidendy porównywalnych papierów wartociowych wyemitowanych przez spóki o podobnych charakterystykach,

3) nalenoci - warto biec (zdyskontowan) kwot wymagajcych zapaty, wyznaczon przy odpowiednich biecych stopach procentowych, pomniejszon o odpisy na nalenoci zagroone i niecigalne oraz ewentualne koszty windykacji. Wyznaczanie wartoci biecych (zdyskontowanych) w odniesieniu do nalenoci krótkoterminowych nie jest konieczne, jeeli rónica pomidzy wartoci nalenoci wedug kwot wymagajcych zapaty a wedug ich wartoci zdyskontowan nie jest istotna,

4) zapasów produktów gotowych i towarów - cen sprzeday netto pomniejszon o opust mary zysku wynikajcy z kosztów doprowadzenia przez spók przejmujc do sprzeday zapasu lub znalezienia nabywcy,

5) zapasów produktów w toku - cen sprzeday netto produktów gotowych pomniejszon o koszty zakoczenia produkcji i opust mary zysku wynikajcy z kosztów doprowadzenia przez spók przejmujc zapasów do sprzeday lub znalezienia nabywcy,

6) zapasów materiaów - aktualn cen nabycia,

7) rodków trwaych - warto rynkow lub ich warto wedug niezalenej wyceny. W przypadku gdy nie jest moliwe uzyskanie niezalenej wyceny rodków trwaych - aktualn cen nabycia albo koszt wytworzenia, z uwzgldnieniem aktualnego stopnia ich zuycia,

8) wartoci niematerialnych i prawnych - warto oszacowan, wyznaczon w oparciu o ceny rynkowe takich samych lub podobnych wartoci niematerialnych i prawnych, a w odniesieniu do wartoci firmy lub ujemnej wartoci firmy zawartej w bilansie spóki przejtej - warto zerow. W przypadku gdy warto oszacowana nie moe zosta wyznaczona w oparciu o ceny rynkowe, to przyjmuje si tak warto, która nie spowoduje powstania lub zwikszenia ujemnej wartoci firmy w wyniku poczenia,

9) zobowiza - warto biec (zdyskontowan) kwot wymagajcych zapaty, wyznaczon przy odpowiednich biecych stopach procentowych. Wyznaczanie wartoci biecych (zdyskontowanych) w odniesieniu do zobowiza krótkoterminowych nie jest konieczne, jeeli rónica pomidzy wartoci zobowiza wedug kwot wymagajcych zapaty a wedug ich wartoci zdyskontowan nie jest istotna,

10) rezerwy lub aktywów z tytuu odroczonego podatku dochodowego - warto moliw do realizacji przez poczone spóki, po uwzgldnieniu zmiany wartoci podatkowej i ksigowej aktywów netto spóki przejmowanej.

5. Przez cen przejcia rozumie si w przypadku:

1) gdy w celu poczenia spóka wydaje (emituje) udziay - cen rynkow tych udziaów lub inaczej ustalon ich warto godziw, jeeli nie jest znana ich cena rynkowa. W takim przypadku nadwyk wartoci rynkowej udziaów lub inaczej ustalonej ich wartoci godziwej zalicza si do kapitau zapasowego. Cen rynkow wydanych (wyemitowanych) udziaów przyjmuje si z dnia, w którym wszystkie istotne warunki poczenia, w tym relacja wymienna udziaów, zostay ogoszone. Jeeli cena rynkowa w tym okresie podlegaa istotnym zmianom, wówczas za cen rynkow mona przyj redni cen rynkowych z miesica poprzedzajcego i miesica nastpujcego po dniu ogoszenia wszystkich istotnych warunków poczenia,

2) nabycia wasnych udziaów w celu poczenia - cen nabycia wasnych udziaów,

3) nabycia udziaów spóki przejmowanej - cen nabycia tych udziaów,

4) gdy w celu poczenia spóka dokonuje zapaty w innej formie ni okrelona w pkt 1-3 - warto godziw przedmiotu zapaty,

5) gdy w celu poczenia spóka dokonuje zapaty w rónych formach - sum odpowiednich wartoci, o których mowa w pkt 1-4.

6. Nadwyka ceny przejcia, o której mowa w ust. 5, nad wartoci godziw aktywów netto spóki przejtej wykazywana jest w aktywach spóki, na któr przeszed majtek poczonych spóek lub spóki powstaej w wyniku poczenia, jako warto firmy.

7. W przypadku gdy poczenie jest wynikiem kilku nastpujcych po sobie transakcji, cena przejcia, warto godziwa aktywów netto spóki przejtej w procencie odzwierciedlajcym procent nabytych praw do aktywów netto oraz rónica ceny przejcia wartoci godziwej aktywów netto spóki przejtej ustalane s osobno na dzie kadej istotnej transakcji, przyjmujc, i pierwsza istotna transakcja zostaa przeprowadzona nie póniej ni na dzie powstania stosunku podporzdkowania pomidzy spók przejmujc a spók przejmowan. Ostateczna cena przejcia, warto godziwa aktywów netto spóki przejtej oraz rónica ceny przejcia nad wartoci godziw aktywów netto spóki przejtej na dzie poczenia stanowi sum odpowiednich wielkoci z dnia poszczególnych istotnych transakcji.

8. Warto bilansow aktywów i zobowiza ustalonych na dzie poczenia koryguje si w kolejnych okresach sprawozdawczych, jeeli w wyniku zaistniaych zdarze lub uzyskanych informacji ustalenie wartoci godziwej na dzie poczenia byo niewaciwe. W takich przypadkach naley dokona odpowiedniej korekty wartoci firmy lub ujemnej wartoci firmy, pod warunkiem e jednostka przewiduje odzyskanie wartoci wynikajcej z korekty z przyszych korzyci ekonomicznych i korekta taka dokonywana jest w cigu tego roku obrotowego, w którym nastpio poczenie. W przeciwnym przypadku korekt tak zalicza si odpowiednio do pozostaych przychodów lub kosztów operacyjnych.

9. W przypadku gdy warunki poczenia zakadaj moliwo korekty ceny przejcia w wyniku zaistnienia w przyszoci okrelonych zdarze, wówczas korekt tak uwzgldnia si przy okrelaniu ceny przejcia na dzie poczenia, jeeli wystpienie w przyszoci zdarze powodujcych korekt ceny jest prawdopodobne, a kwota korekty ceny moe by okrelona w sposób wiarygodny. W przypadku gdy w kolejnych okresach sprawozdawczych nie wystpi zdarzenia warunkujce zmian ceny przejcia lub faktyczna zmiana ceny bdzie rónia si od wartoci oszacowanej, wówczas naley dokona odpowiedniej korekty ceny przejcia i wartoci firmy lub ujemnej wartoci firmy.

10. Od wartoci firmy jednostka dokonuje odpisów amortyzacyjnych w okresie nie duszym ni 5 lat. W uzasadnionych przypadkach kierownik jednostki moe wyduy ten okres do lat 20. Wyduenie okresu amortyzacji naley poda w informacji dodatkowej wraz z jego uzasadnieniem. Odpisów amortyzacyjnych dokonuje si metod liniow i zalicza si je do pozostaych kosztów operacyjnych.

11. Z zastrzeeniem ust. 12, nadwyk wartoci godziwej aktywów netto spóki przejtej nad cen przejcia, czyli ujemn warto firmy, do wysokoci nieprzekraczajcej wartoci godziwej nabytych aktywów trwaych, z wyczeniem dugoterminowych aktywów finansowych notowanych na regulowanych rynkach, jednostka zalicza do rozlicze midzyokresowych przychodów przez okres bdcy redni waon okresu ekonomicznej uytecznoci nabytych i podlegajcych amortyzacji aktywów. Ujemna warto firmy w wysokoci przekraczajcej warto godziw aktywów trwaych, z wyczeniem dugoterminowych aktywów finansowych notowanych na regulowanych rynkach, zaliczana jest do przychodów na dzie poczenia.

12. Ujemn warto firmy odpisuje si w pozostae przychody operacyjne do wysokoci, w jakiej dotyczy oszacowanych w sposób wiarygodny przyszych strat i kosztów, ustalonych przez spók przejmujc na dzie poczenia, niestanowicych jednak zobowizania, o którym mowa w ust. 2. Odpis ten nastpuje w tym okresie sprawozdawczym, w którym straty i koszty wpywaj na wynik finansowy. Jeeli straty i koszty te nie zostay poniesione w uprzednio przewidywanych okresach sprawozdawczych, to dotyczc ich ujemn warto firmy odpisuje si w sposób okrelony w ust. 11.

13. W bilansie poczonych spóek wyczeniu podlegaj wzajemne nalenoci i zobowizania oraz inne rozrachunki o podobnym charakterze.

14. W przypadku gdy w wyniku poczenia powstaa nowa spóka, wczeniu do rachunku zysków i strat za rok obrotowy, w którym nastpio poczenie, podlegaj przychody i koszty oraz zyski i straty spóki przejtej i spóki przejmujcej od dnia poczenia. W przypadku gdy w wyniku poczenia na spók przejmujc przeszed majtek spóki przejmowanej, wczeniu do rachunku zysków i strat za rok obrotowy, w którym nastpio poczenie, podlegaj przychody i koszty oraz zyski i straty spóki przejtej od dnia poczenia oraz spóki przejmujcej od pocztku roku obrotowego. W przypadku gdy przed dniem poczenia czce si spóki pozostaway w stosunku podporzdkowania, wówczas zyski lub straty netto spóki przejmowanej, osignite przed dniem poczenia, wpywaj w odpowiednim procencie, ustalonym jako procent kontrolowanych przez spók przejmujc w danym okresie przed dniem poczenia aktywów netto spóki przejmowanej, na odpowiednie pozycje kapitaów wasnych spóki przejmujcej, spóki powstaej w wyniku poczenia, z uwzgldnieniem odpisów wartoci firmy albo ujemnej wartoci firmy, za okres od dnia powstania stosunku podporzdkowania do dnia poczenia.

15. Koszty poniesione bezporednio w zwizku z poczeniem powikszaj cen przejcia. Koszty organizacji poniesione przy zaoeniu nowej spóki akcyjnej lub koszty podwyszenia kapitau zakadowego w celu poczenia zmniejszaj kapita zapasowy spóki przejmujcej lub spóki powstaej w wyniku poczenia, do wysokoci nadwyki wartoci emisyjnej nad wartoci nominaln akcji, a pozosta cz zalicza si do kosztów finansowych.

16. Sprawozdanie finansowe sporzdzone na koniec okresu sprawozdawczego, w cigu którego nastpio poczenie, powinno zawiera dane porównawcze za poprzedni rok obrotowy. Dane porównawcze za poprzedni rok obrotowy stanowi dane ze sprawozdania finansowego spóki przejmujcej.

Art. 44c. 1. czenie si spóek rozlicza si i ujmuje w ksigach rachunkowych spóki, na któr przechodzi majtek czcych si spóek, w tym równie nowej spóki powstaej w wyniku poczenia metod czenia udziaów, jeeli adna z czcych si spóek nie moe by uznana za spók przejmujc. W szczególnoci adna z czcych si spóek nie jest uznawana za spók przejmujc, jeeli spenione s cznie nastpujce warunki:

1) udziaowcy którejkolwiek z czcych si spóek nie uzyskuj wicej ni 60% ogólnej liczby gosów na walnym zgromadzeniu udziaowców spóki powstaej w wyniku poczenia,

2) warto godziwa aktywów netto jednej z czcych si spóek nie róni si o wicej ni 10% od wartoci godziwej aktywów netto drugiej czcej si spóki,

3) dotychczasowi czonkowie zarzdu lub organów nadzoru albo wspólnicy prowadzcy sprawy spóki którejkolwiek czcej si spóki nie stanowi wikszoci czonków zarzdu lub organów nadzoru spóki, na któr przechodzi majtek czcych si spóek lub nowej spóki powstaej w wyniku poczenia,

4) w cigu ostatnich 2 lat przed poczeniem adna z czcych si spóek nie bya spók zalen lub wspózalen od innej czcej si spóki lub od spóki dominujcej wobec innej czcej si spóki,

5) na dzie poczenia wszystkie czce si spóki oraz spóki wobec nich dominujce, spóki od nich zalene, wspózalene oraz z nimi stowarzyszone nie posiadaj cznie udziaów uprawniajcych do wicej ni 10% ogólnej liczby gosów na walnym zgromadzeniu udziaowców którejkolwiek z czcych si spóek,

6) czenie nastpuje w drodze pojedynczej transakcji lub kilku transakcji, zgodnie z przyjtym planem, w cigu 12 miesicy od daty ogoszenia wszystkich istotnych warunków poczenia,

7) w procesie czenia spóek nastpuje podwyszenie kapitau jednej z czcych si spóek w ten sposób, e spóka podwyszajca swój kapita wydaje (emituje) tylko udziay, do których przypisane s takie same prawa, jak do wikszoci udziaów tworzcych jej dotychczasowy kapita,

8) poczenie spóek zostao dokonane bez moliwoci nabycia w celu realizacji poczenia swoich wasnych udziaów przez którkolwiek z czcych si spóek,

9) poczenie spóek zostao dokonane bez moliwoci dopat do udziaów wydawanych przez jedn z czcych si spóek,

10) prawa gosu, które uzyska udziaowiec z udziaów otrzymanych w wyniku czenia, nie s umownie ani faktycznie ograniczone,

11) w okresie 2 lat od dnia poczenia spóka, na któr przechodzi majtek czcych si spóek, lub nowa spóka powstaa w wyniku poczenia nie zamierza sprzeda lub zlikwidowa znaczcej czci aktywów, z wyjtkiem przypadku, gdy taka sprzeda lub likwidacja wynikaaby z faktu, i w wyniku poczenia wystpiy nadmierne zasoby.

2. czenie si spóek rozlicza si i ujmuje w ksigach rachunkowych spóki, na któr przechodzi majtek czcych si spóek, w tym take nowej spóki powstaej w wyniku poczenia, metod czenia udziaów, równie w przypadku:

1) poczenia spóek bdcych jednostkami zalenymi od tej samej jednostki dominujcej, jeeli na dzie poczenia jednostka dominujca lub jednostki od niej zalene posiadaj 100% udziaów czcych si spóek,

2) poczenia spóek bdcych wobec siebie jednostk dominujc i jednostk zalen, jeeli na dzie poczenia czca si jednostka dominujca lub jednostki od niej zalene posiadaj 100% udziaów w czcej si jednostce zalenej i jest jednoczenie jednostk zalen od jednostki dominujcej wyszego szczebla, która to jednostka dominujca wyszego szczebla posiada samodzielnie lub wraz z jednostkami od siebie zalenymi 100% udziaów w czcej si jednostce dominujcej niszego szczebla.

3. czenie metod czenia udziaów polega na sumowaniu poszczególnych pozycji odpowiednich aktywów i pasywów oraz przychodów i kosztów poczonych spóek, wedug stanu na dzie poczenia, po uprzednim doprowadzeniu ich wartoci do jednolitych metod wyceny i dokonaniu wycze, o których mowa w ust. 4 i 5.

4. Wyczeniu podlega warto kapitau zakadowego spóki, której majtek zosta przeniesiony na inn spók, lub spóek, które w wyniku poczenia zostay wykrelone z rejestru. Po dokonaniu tego wyczenia odpowiednie pozycje kapitau wasnego spóki, na któr przechodzi majtek poczonych spóek lub nowo powstaej spóki koryguje si o rónic pomidzy sum aktywów i pasywów.

5. Wyczeniu podlegaj równie:

1) wzajemne nalenoci i zobowizania oraz inne rozrachunki o podobnym charakterze czcych si spóek,

2) przychody i koszty operacji gospodarczych dokonywanych w danym roku obrotowym przed poczeniem midzy czcymi si spókami,

3) zyski lub straty operacji gospodarczych dokonanych przed poczeniem midzy czcymi si spókami, zawarte w wartociach podlegajcych czeniu aktywów i pasywów.

6. Mona nie dokonywa wycze, o których mowa w ust. 5 pkt 2 i 3, jeeli nie wpynie to na rzetelno i jasno sprawozdania finansowego spóki, na któr przechodzi majtek poczonych spóek lub nowo powstaej spóki.

7. Koszty poniesione w zwizku z poczeniem, w tym równie koszty organizacji poniesione przy zaoeniu nowej spóki lub koszty podwyszenia kapitau spóki, na któr przechodzi majtek czcych si spóek, zalicza si do kosztów finansowych.

8. Sprawozdanie finansowe spóki, na któr przechodzi majtek poczonych spóek lub nowo powstaej spóki, sporzdzone na koniec okresu sprawozdawczego, w cigu którego nastpio poczenie, zawiera dane porównawcze za poprzedni rok obrotowy, okrelone w taki sposób, jakby poczenie miao miejsce na koniec poprzedniego roku obrotowego.

Art. 44d. Metod nabycia stosuje si odpowiednio w przypadku nabycia przez jednostk zorganizowanej czci innej jednostki, z wyjtkiem transakcji pomidzy jednostkami, co do których istnieje obowizek rozliczenia metod czenia udziaów.

Rozdzia 5 

Sprawozdania finansowe jednostki

Art. 45. 1. Sprawozdanie finansowe sporzdza si na dzie zamknicia ksig rachunkowych, o którym mowa w art. 12 ust. 2, oraz na inny dzie bilansowy, stosujc odpowiednio zasady wyceny aktywów i pasywów oraz ustalania wyniku finansowego, okrelone w rozdziale 4.

2. Sprawozdanie finansowe skada si z:

1) bilansu,

2) rachunku zysków i strat,

3) informacji dodatkowej, obejmujcej wprowadzenie do sprawozdania finansowego oraz dodatkowe informacje i objanienia.

3. Sprawozdanie finansowe jednostek okrelonych w art. 64 ust. 1, podlegajce corocznemu badaniu, obejmuje ponadto zestawienie zmian w kapitale (funduszu) wasnym oraz rachunek przepywów pieninych.

4. Do rocznego sprawozdania finansowego docza si sprawozdanie z dziaalnoci jednostki, jeeli obowizek jego sporzdzania wynika z ustawy lub odrbnych przepisów.

5. Sprawozdanie finansowe oraz sprawozdanie z dziaalnoci jednostki sporzdza si w jzyku polskim i w walucie polskiej. Dane liczbowe mona wykazywa w zaokrgleniu do tysicy zotych, jeeli nie znieksztaca to obrazu jednostki zawartego w sprawozdaniu finansowym oraz w sprawozdaniu z dziaalnoci.

6. Sprawozdania finansowe oraz sprawozdania z dziaalnoci emitentów papierów wartociowych, dopuszczonych do publicznego obrotu lub ubiegajcych si o ich dopuszczenie, sporzdza si na podstawie przepisów ustawy, z uwzgldnieniem przepisów o publicznym obrocie papierami wartociowymi.

Art. 46. 1. W bilansie wykazuje si stany aktywów i pasywów na dzie koczcy biecy i poprzedni rok obrotowy.

1a. W przypadku sporzdzania bilansu na inny dzie bilansowy ni okrelony w ust. 1, w bilansie wykazuje si stany aktywów i pasywów na ten dzie oraz na dzie koczcy rok obrotowy bezporednio poprzedzajcy ten dzie bilansowy.

2. Wykazana w aktywach bilansu, z zastrzeeniem ust. 2a, warto poszczególnych grup skadników aktywów wynika z ich wartoci ksigowej, skorygowanej o:

1) dotychczas dokonane odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe oraz odpisy aktualizujce, w tym równie z tytuu trwaej utraty wartoci skadników aktywów trwaych,

2) odpisy aktualizujce warto rzeczowych skadników aktywów obrotowych,

3) odpisy aktualizujce warto nalenoci.

2a. Aktywa finansowe i zobowizania finansowe wykazuje si w bilansie w kwocie netto po kompensacie, jeeli jednostka ma bezwarunkowe prawo do kompensaty aktywów i zobowiza danego rodzaju i zamierza je rozliczy w kwocie netto albo jednoczenie wyda skadnik aktywów finansowych i rozliczy zobowizanie finansowe.

3. Jeeli w myl odrbnych przepisów w cigu roku dokonywane s odpisy z wyniku finansowego biecego roku obrotowego, to naley je wykaza ze znakiem ujemnym w odrbnej pozycji pasywów "Kapita (fundusz) wasny", w pozycji "Odpisy z zysku netto w cigu roku obrotowego (wielko ujemna)".

4. Zakadowy fundusz wiadcze socjalnych oraz inne fundusze tworzone na podstawie odrbnych przepisów, niezaliczone do kapitaów (funduszów) wasnych, wykazuje si w pasywach bilansu w grupie zobowiza jako fundusze specjalne.

5. Bilans powinien zawiera informacje w zakresie ustalonym:

1) dla jednostek innych ni banki i zakady ubezpiecze - w zaczniku nr 1 do ustawy,

2) dla banków - w zaczniku nr 2 do ustawy,

3) dla zakadów ubezpiecze - w zaczniku nr 3 do ustawy.

Art. 47. 1. W rachunku zysków i strat wykazuje si oddzielnie przychody, koszty, zyski i straty oraz obowizkowe obcienia wyniku finansowego za biecy i poprzedni rok obrotowy.

2. W przypadku sporzdzania rachunku zysków i strat za inny okres sprawozdawczy ni okrelony w ust. 1, w rachunku zysków i strat wykazuje si oddzielnie przychody, koszty, zyski i straty oraz obowizkowe obcienia wyniku finansowego za biecy okres sprawozdawczy oraz analogiczny okres sprawozdawczy poprzedniego roku obrotowego.

3. W przypadku gdy jednostka przewiduje zaprzestanie okrelonego zakresu dziaalnoci majcego wpyw na przychody i koszty przyszych okresów sprawozdawczych, przy zachowaniu zasady kontynuacji - odpowiednie przychody i koszty z tym zwizane naley wykaza odrbnie od przychodów i kosztów dziaalnoci kontynuowanej.

4. Rachunek zysków i strat powinien zawiera informacje w zakresie ustalonym:

1) dla jednostek innych ni banki i zakady ubezpiecze - w zaczniku nr 1 do ustawy, w wariancie kalkulacyjnym albo porównawczym, zalenie od wyboru dokonanego przez kierownika jednostki,

2) dla banków - w zaczniku nr 2 do ustawy,

3) dla zakadów ubezpiecze - w zaczniku nr 3 do ustawy.

Art. 48. 1. Informacja dodatkowa powinna zawiera istotne dane i objanienia niezbdne do tego, aby sprawozdanie finansowe odpowiadao warunkom okrelonym w art. 4 ust. 1, a w szczególnoci obejmowa:

1) wprowadzenie do sprawozdania finansowego, zawierajce opis przyjtych zasad (polityki) rachunkowoci, w tym metod wyceny i sporzdzenia sprawozdania finansowego w zakresie, w jakim ustawa pozostawia jednostce prawo wyboru, oraz przedstawienie przyczyn i skutków ich ewentualnych zmian w stosunku do roku poprzedzajcego,

2) dodatkowe informacje i objanienia:

a) do pozycji bilansu, rachunku zysków i strat, zestawienia zmian w kapitale (funduszu) wasnym oraz rachunku przepywów pieninych za okresy sprawozdawcze objte sprawozdaniem finansowym,

b) proponowany podzia zysku lub pokrycia straty,

c) podstawowe informacje dotyczce pracowników i organów jednostki,

d) inne istotne informacje dla zrozumienia sprawozdania finansowego.

2. Zakres informacji dodatkowej, sporzdzanej przez jednostki inne ni banki i zakady ubezpiecze, okrela zacznik nr 1 do ustawy.

Art. 48a. 1. Zestawienie zmian w kapitale (funduszu) wasnym obejmuje informacje o zmianach poszczególnych skadników kapitau (funduszu) wasnego za biecy i poprzedni rok obrotowy okrelone:

1) dla jednostek innych ni banki i zakady ubezpiecze - w zaczniku nr 1 do ustawy,

2) dla banków - w zaczniku nr 2 do ustawy,

3) dla zakadów ubezpiecze - w zaczniku nr 3 do ustawy.

2. W przypadku sporzdzania zestawienia zmian w kapitale (funduszu) wasnym za inny okres sprawozdawczy ni okrelony w ust. 1, w zestawieniu zmian w kapitale (funduszu) wasnym wykazuje si zmiany poszczególnych pozycji kapitau (funduszu) wasnego za biecy okres sprawozdawczy i poprzedni rok obrotowy.

Art. 48b. 1. Rachunek przepywów pieninych sporzdzony metod bezporedni albo poredni, zalenie od wyboru dokonanego przez kierownika jednostki, wykazuje dane za biecy i poprzedni rok obrotowy, obejmujc informacje w zakresie ustalonym:

1) dla jednostek innych ni banki i zakady ubezpiecze - w zaczniku nr 1 do ustawy,

2) dla banków - w zaczniku nr 2 do ustawy,

3) dla zakadów ubezpiecze - w zaczniku nr 3 do ustawy.

2. W przypadku sporzdzania rachunku przepywów pieninych za inny okres sprawozdawczy ni okrelony w ust. 1, rachunek przepywów pieninych sporzdza si za biecy okres sprawozdawczy i analogiczny okres sprawozdawczy poprzedniego roku obrotowego.

3. W rachunku przepywów pieninych naley uwzgldni wszystkie wpywy i wydatki z dziaalnoci operacyjnej, inwestycyjnej i finansowej jednostki, z wyjtkiem wpywów i wydatków bdcych rezultatem zakupu lub sprzeday rodków pieninych, przy czym dla waciwego okrelenia wartoci przepywów pieninych:

1) przez dziaalno operacyjn rozumie si podstawowy rodzaj dziaalnoci jednostki oraz inne rodzaje dziaalnoci, niezaliczone do dziaalnoci inwestycyjnej (lokacyjnej) lub finansowej,

2) przez dziaalno inwestycyjn (lokacyjn) rozumie si nabywanie lub zbywanie skadników aktywów trwaych i krótkoterminowych aktywów finansowych oraz wszystkie z nimi zwizane pienine koszty i korzyci,

3) przez dziaalno finansow rozumie si pozyskiwanie lub utrat róde finansowania [zmiany w rozmiarach i relacjach kapitau (funduszu) wasnego i obcego w jednostce] oraz wszystkie z nimi zwizane pienine koszty i korzyci.

Art. 49. 1. W przypadku spóek kapitaowych, towarzystw ubezpiecze wzajemnych, spódzielni, przedsibiorstw pastwowych, kierownik jednostki sporzdza, wraz z rocznym sprawozdaniem finansowym, sprawozdanie z dziaalnoci jednostki.

2. Sprawozdanie z dziaalnoci jednostki powinno obejmowa istotne informacje o stanie majtkowym i sytuacji finansowej, w tym ocen uzyskiwanych efektów oraz wskazanie czynników ryzyka i opis zagroe, a w szczególnoci informacje o:

1) zdarzeniach istotnie wpywajcych na dziaalno jednostki, jakie nastpiy w roku obrotowym, a take po jego zakoczeniu, do dnia zatwierdzenia sprawozdania finansowego,

2) przewidywanym rozwoju jednostki,

3) waniejszych osigniciach w dziedzinie bada i rozwoju,

4) aktualnej i przewidywanej sytuacji finansowej.

Art. 50. 1. Informacje zawarte w sprawozdaniu finansowym mog by wykazywane ze szczegóowoci wiksz ni okrelona w zacznikach do ustawy, jeeli wynika to z potrzeb lub specyfiki jednostki.

2. (3) Jednostka, która w roku obrotowym, za który sporzdza sprawozdanie finansowe, nie osigna dwóch z nastpujcych trzech wielkoci:

1) rednioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pene etaty wynioso nie wicej ni 50 osób,

2) suma aktywów bilansu na koniec roku obrotowego w walucie polskiej nie przekroczya równowartoci 2.000.000 euro,

3) przychody netto ze sprzeday produktów i towarów oraz operacji finansowych w walucie polskiej nie przekroczyy równowartoci 4.000.000 euro

- moe sporzdzi sprawozdanie finansowe w formie uproszczonej, wykazujc informacje w zakresie ustalonym w zaczniku nr 1 literami i cyframi rzymskimi. Informacj dodatkow sporzdza si w odpowiednio uproszczonej formie.

3. W przypadku gdy informacje dotyczce poszczególnych pozycji sprawozdania finansowego nie wystpiy w jednostce zarówno w roku obrotowym, jak i za rok poprzedzajcy rok obrotowy, to przy sporzdzaniu sprawozdania finansowego pozycje te pomija si.

4. Przepisów ust. 2 nie stosuje si do banków i zakadów ubezpiecze.

Art. 51. 1. Jednostka, w skad której wchodz jednostki organizacyjne sporzdzajce samodzielne sprawozdania finansowe, sporzdza czne sprawozdanie finansowe, bdce sum sprawozdania finansowego jednostki i wszystkich jej oddziaów (zakadów), wyczajc odpowiednio:

1) aktywa i fundusze wydzielone,

2) wzajemne nalenoci i zobowizania oraz inne rozrachunki o podobnym charakterze,

3) przychody i koszty z tytuu operacji dokonywanych midzy jednostk a jej oddziaami (zakadami) lub midzy jej oddziaami (zakadami),

4) wynik finansowy operacji gospodarczych dokonywanych wewntrz jednostki, zawarty w aktywach jednostki lub jej oddziaów (zakadów).

Mona nie dokonywa wycze, o których mowa w pkt 2-4, jeeli nie wpywa to ujemnie na spenienie obowizków okrelonych w art. 4 ust. 1.

2. Do sprawozdania finansowego jednostki, w której skad wchodz oddziay (zakady) znajdujce si poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i tam sporzdzajce sprawozdania finansowe, wcza si odpowiednie dane wynikajce z bilansów tych oddziaów (zakadów), wyraone w walutach obcych, przeliczone na walut polsk po obowizujcym na dzie bilansowy rednim kursie ustalonym dla danej waluty przez Narodowy Bank Polski, natomiast z rachunku zysków i strat - po kursie stanowicym redni arytmetyczn rednich kursów na dzie koczcy kady miesic roku obrotowego, a w uzasadnionych przypadkach - po kursie bdcym redni arytmetyczn rednich kursów na dzie koczcy poprzedni rok obrotowy i dzie koczcy biecy rok obrotowy, ustalonych dla danej waluty przez Narodowy Bank Polski. Powstae na skutek tych przelicze rónice wykazuje si w cznym sprawozdaniu finansowym jednostki, w pozycji "Rónice kursowe z przeliczenia", jako skadnik kapitau (funduszu) z aktualizacji wyceny.

Art. 52. 1. Kierownik jednostki zapewnia sporzdzenie rocznego sprawozdania finansowego nie póniej ni w cigu 3 miesicy od dnia bilansowego i przedstawia je waciwym organom, zgodnie z obowizujcymi jednostk przepisami prawa, postanowieniami statutu lub umowy.

2. Sprawozdanie finansowe podpisuje - podajc zarazem dat podpisu - osoba, której powierzono prowadzenie ksig rachunkowych, i kierownik jednostki, a jeeli jednostk kieruje organ wieloosobowy - wszyscy czonkowie tego organu. Odmowa podpisu wymaga pisemnego uzasadnienia doczonego do sprawozdania finansowego.

3. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje si odpowiednio równie do:

1) sprawozdania finansowego sporzdzonego na dzie okrelony w art. 12 ust. 2 lub na inny dzie bilansowy,

2) sprawozdania z dziaalnoci jednostki okrelonego w art. 49, z tym e nie podpisuje go osoba, której powierzono prowadzenie ksig rachunkowych.

Art. 53. 1. Roczne sprawozdanie finansowe jednostki podlega zatwierdzeniu przez organ zatwierdzajcy, nie póniej ni 6 miesicy od dnia bilansowego. Przed zatwierdzeniem roczne sprawozdanie finansowe jednostek, o których mowa w art. 64, podlega badaniu zgodnie z zasadami okrelonymi w rozdziale 7.

2. (skrelony).

2a.  Przepis ust. 1 nie dotyczy jednostek, w stosunku do których ogoszona zostaa upado.

3. Podzia lub pokrycie wyniku finansowego netto jednostek zobowizanych, zgodnie z art. 64 ust. 1, do poddania badaniu rocznego sprawozdania finansowego moe nastpi po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego przez organ zatwierdzajcy, poprzedzonego wyraeniem przez biegego rewidenta opinii o tym sprawozdaniu bez zastrzee lub z zastrzeeniami. Podzia lub pokrycie wyniku finansowego netto, dokonany bez spenienia tego warunku, jest niewany z mocy prawa.

4. Podzia lub pokrycie wyniku finansowego netto jednostek niezobowizanych do poddania badaniu rocznego sprawozdania finansowego moe nastpi po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego przez organ zatwierdzajcy.

Art. 54. 1. Jeeli po sporzdzeniu rocznego sprawozdania finansowego, a przed jego zatwierdzeniem, jednostka otrzymaa informacje o zdarzeniach, które maj istotny wpyw na to sprawozdanie finansowe, lub powodujcych, e zaoenie kontynuowania dziaalnoci przez jednostk nie jest uzasadnione, powinna ona odpowiednio zmieni to sprawozdanie, dokonujc jednoczenie odpowiednich zapisów w ksigach rachunkowych roku obrotowego, którego sprawozdanie finansowe dotyczy, oraz powiadomi biegego rewidenta, który sprawozdanie to bada lub zbada. Jeeli zdarzenia, które nastpiy po dniu bilansowym, nie powoduj zmiany stanu istniejcego na dzie bilansowy, to odpowiednie wyjanienia zamieszcza si w informacji dodatkowej.

2. Jeeli jednostka otrzymaa informacje o zdarzeniach, o których mowa w ust. 1, po zatwierdzeniu rocznego sprawozdania finansowego, to ich skutki ujmuje w ksigach rachunkowych roku obrotowego, w którym informacje te otrzymaa.

3. Jeeli w danym roku obrotowym lub przed zatwierdzeniem sprawozdania finansowego za ten rok obrotowy jednostka stwierdzia popenienie w poprzednich latach obrotowych bdu podstawowego, w nastpstwie którego nie mona uzna sprawozdania finansowego za rok lub lata poprzednie za speniajce wymagania okrelone w art. 4 ust. 1, to kwot korekty spowodowanej usuniciem tego bdu odnosi si na kapita (fundusz) wasny i wykazuje jako "zysk (strata) z lat ubiegych".

Rozdzia 6 

Sprawozdania finansowe jednostek powizanych

Art. 55. 1. Jednostka dominujca, majca siedzib lub miejsce sprawowania zarzdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, sporzdza roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe grupy kapitaowej, obejmujce dane jednostki dominujcej i jednostek od niej zalenych wszystkich szczebli, bez wzgldu na to, w jakim pastwie znajduje si ich siedziba, zestawione w taki sposób, jakby grupa kapitaowa stanowia jedn jednostk.

2. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe skada si z:

1) skonsolidowanego bilansu,

2) skonsolidowanego rachunku zysków i strat,

3) skonsolidowanego rachunku przepywów pieninych,

4) zestawienia zmian w skonsolidowanym kapitale wasnym,

5) informacji dodatkowej, obejmujcej wprowadzenie do skonsolidowanego sprawozdania finansowego oraz dodatkowe informacje i objanienia.

Do rocznego skonsolidowanego sprawozdania finansowego grupy kapitaowej docza si sprawozdanie z jej dziaalnoci sporzdzone odpowiednio wedug zasad, o których mowa w art. 49 ust. 2.

3. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe sporzdza si równie na inny dzie bilansowy, jeeli obowizek taki wynika z odrbnych przepisów.

4. Jeeli jednostki grupy kapitaowej s take znaczcymi inwestorami, to w odrbnych pozycjach skonsolidowanego sprawozdania finansowego wykazuje si udziay w jednostkach stowarzyszonych, zgodnie z zasadami okrelonymi w niniejszym rozdziale.

5. Jeeli jednostki grupy kapitaowej, objte konsolidacj, posiadaj udziay w jednostkach wspózalenych, to dane tych jednostek bdcych spókami handlowymi wykazuje si w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym wedug zasad okrelonych w art. 62, o ile dane te nie s ju zawarte w sprawozdaniach finansowych jednostek grupy kapitaowej, za dane pozostaych jednostek wspózalenych - wedug zasad okrelonych w art. 61.

6. Jeeli przepisy niniejszego rozdziau nie stanowi inaczej, to do sporzdzania skonsolidowanego sprawozdania finansowego stosuje si odpowiednio przepisy rozdziaów 4 i 5.

7. Jeeli znaczcy inwestor, niebdcy jednostk dominujc, wycenia i wykazuje w sprawozdaniu finansowym udziay w jednostkach stowarzyszonych metod praw wasnoci, to stosuje zasady okrelone w art. 62 ust. 1. W przypadku niestosowania wyceny metod praw wasnoci, skutki, jakie spowodowaoby jej stosowanie, oraz wpyw na wynik finansowy podaje si w informacji dodatkowej sprawozdania finansowego.

Art. 56. 1.  Jednostka dominujca moe nie sporzdza skonsolidowanego sprawozdania finansowego, jeeli na dzie bilansowy czne dane jednostki dominujcej oraz wszystkich jednostek zalenych kadego szczebla, bez dokonywania wycze konsolidacyjnych, o których mowa w art. 60 ust. 2 i 3, z uwzgldnieniem danych jednostek wspózalenych niebdcych spókami handlowymi, speniaj co najmniej dwa z nastpujcych warunków:

1) czne rednioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pene etaty wynioso nie wicej ni 250 osób,

2) czna suma bilansowa w walucie polskiej nie przekroczya równowartoci 7.500.000 euro,

3) czne przychody netto ze sprzeday produktów i towarów oraz operacji finansowych w walucie polskiej nie przekroczyy równowartoci 15.000.000 euro.

2. Jednostka dominujca, zalena od innej jednostki, moe nie sporzdza skonsolidowanego sprawozdania finansowego, jeeli jednostka dominujca wyszego szczebla posiada co najmniej 90% udziaów tej jednostki, a wszyscy pozostali udziaowcy nie zgosili zasadnego sprzeciwu w terminie 6 miesicy przed dniem bilansowym. W takim przypadku jednostka dominujca wyszego szczebla jest zobowizana do objcia konsolidacj zarówno zalenej od niej jednostki dominujcej, jak i wszystkich jednostek zalenych od jednostki dominujcej zwolnionej ze sporzdzenia skonsolidowanego sprawozdania finansowego.

3. Jednostka dominujca moe nie sporzdza skonsolidowanego sprawozdania finansowego take wtedy, gdy wszystkie jednostki od niej zalene wycza si z obowizku objcia ich konsolidacj na podstawie art. 57 lub art. 58.

4.  Jeeli jednostka dominujca lub jednostka jej podporzdkowana jest emitentem papierów wartociowych dopuszczonych do publicznego obrotu lub ubiega si o ich dopuszczenie, lub emitowane przez ni papiery wartociowe s notowane na jednym z rynków regulowanych w krajach Europejskiego Obszaru Gospodarczego, nie stosuje si zwolnie, o których mowa w ust. 1 i 2.

Art. 57. 1. Konsolidacj nie obejmuje si jednostki zalenej oraz niebdcej spók handlow jednostki wspózalenej, jeeli:

1) udziay tej jednostki zostay nabyte, zakupione lub pozyskane w innej formie, z wycznym ich przeznaczeniem do póniejszej odprzeday, w terminie jednego roku od dnia ich nabycia, zakupu lub pozyskania w innej formie,

2) sprawowanie kontroli lub wspókontroli nad jednostk wedug przewidywa kierownika jednostki dominujcej bdzie trwa krócej ni rok, liczc od dnia bilansowego, na który sporzdzane jest sprawozdanie jednostki dominujcej, a jednostka ta nie bya wczeniej objta konsolidacj,

3) wystpuj ograniczenia w sprawowaniu kontroli lub wspókontroli nad jednostk, które wyczaj swobodne dysponowanie jej aktywami, w tym wypracowanym przez t jednostk zyskiem netto, lub które wyczaj sprawowanie kontroli nad organami kierujcymi t jednostk.

2. Konsolidacj nie obejmuje si jednostki zalenej oraz niebdcej spók handlow jednostki wspózalenej, jeeli prowadzi ona cakowicie odmienny rodzaj dziaalnoci, na skutek czego wczenie danych tej jednostki do skonsolidowanego sprawozdania finansowego byoby sprzeczne z realizacj obowizku okrelonego w art. 4 ust. 1, z zastrzeeniem art. 59 ust. 2.

Art. 58. 1. Konsolidacj mona nie obejmowa jednostki zalenej lub wspózalenej niebdcej spók handlow, jeeli:

1) dane finansowe tej jednostki s nieistotne dla realizacji obowizku okrelonego w art. 4 ust. 1,

2) jednostka rozpocza dziaalno w drugiej poowie roku obrotowego, bdcego równie rokiem obrotowym jednostki dominujcej, i czy swoje ksigi rachunkowe i sprawozdanie finansowe za ten okres z ksigami rachunkowymi i sprawozdaniem finansowym za rok nastpny,

3) pozyskanie informacji niezbdnych do prawidowego i rzetelnego objcia jednostki konsolidacj moe si wiza z poniesieniem niewspómiernie wysokich kosztów uniemoliwiajcych spenienie wymaganych ustaw obowizków, zwizanych ze sporzdzeniem, zbadaniem, zatwierdzeniem i opublikowaniem skonsolidowanego sprawozdania finansowego. Przepis ten ma zastosowanie wycznie do jednostek, których siedziba lub miejsce sprawowania zarzdu znajduje si poza obszarem Rzeczypospolitej Polskiej lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego.

2. Jeeli dwie lub wicej jednostek zalenych lub wspózalenych spenia kryterium, o którym mowa w ust. 1, ale ich czne dane s istotne z punktu widzenia realizacji obowizku, o którym mowa w art. 4 ust. 1, to jednostki te naley obj konsolidacj.

Art. 59. 1. Dane jednostki zalenej konsoliduje si metod konsolidacji penej, o której mowa w art. 60 ust. 1, za dane jednostek wspózalenych niebdcych spókami handlowymi konsoliduje si metod konsolidacji proporcjonalnej, o której mowa w art. 61 ust. 1, z zastrzeeniem art. 55 ust. 5.

2. Dane jednostki zalenej lub wspózalenej, o których mowa w art. 57 ust. 2, wykazuje si w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym metod praw wasnoci. Jeeli zostay spenione warunki, o których mowa w art. 57 ust. 1 pkt 2 lub 3, a jednostka zalena lub wspózalena bya wczeniej objta konsolidacj lub jednostka dominujca wstpia w prawa znaczcego inwestora, to dane tych jednostek wykazuje si metod praw wasnoci, o której mowa w art. 62 ust. 1.

3. Udziay w jednostce stowarzyszonej oraz udziay w jednostkach wspózalenych bdcych spókami handlowymi wykazuje si w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym grupy kapitaowej metod praw wasnoci, o której mowa w art. 62 ust. 1.

Art. 60. 1. Metoda konsolidacji penej polega na sumowaniu, w penej wartoci, poszczególnych pozycji odpowiednich sprawozda finansowych jednostki dominujcej i jednostek zalenych, dokonaniu wycze, o których mowa w ust. 2 i 6, oraz innych korekt, o których mowa w ust. 8-9.

2. Wyczeniu podlega wyraona w cenie nabycia warto udziaów posiadanych przez jednostk dominujc i inne jednostki objte konsolidacj w jednostkach zalenych z t czci, wycenionych wedug wartoci godziwej aktywów netto jednostek zalenych, która odpowiada udziaowi jednostki dominujcej i innych jednostek grupy kapitaowej objtych konsolidacj w jednostkach zalenych, na dzie rozpoczcia sprawowania nad nimi kontroli. Jeeli warto posiadanych udziaów i odpowiadajca im cz aktywów netto jednostek zalenych, wycenionych wedug ich wartoci godziwych, róni si, to, z zastrzeeniem ust. 3 i 4:

1) nadwyk wartoci udziaów nad odpowiadajc im czci aktywów netto wycenionych wedug ich wartoci godziwych - warto firmy, wykazuje si w aktywach skonsolidowanego bilansu w odrbnej pozycji aktywów trwaych jako "Warto firmy jednostek podporzdkowanych",

2) nadwyk odpowiedniej czci aktywów netto wycenionych wedug ich wartoci godziwych nad wartoci udziaów - ujemn warto firmy, wykazuje si w pasywach skonsolidowanego bilansu w odrbnej pozycji jako "Ujemna warto firmy jednostek podporzdkowanych".

3. Jeeli sprawowanie kontroli nad jednostk zalen powstaje lub zostaje wzmocnione w wyniku kilku znaczcych transakcji lub transakcje te nastpuj w znacznych odstpach czasu, to rónice, o których mowa w ust. 2, ustala si na kady dzie nabycia poszczególnych czci udziaów, przy czym po raz pierwszy ustala si je na dzie powstania stosunku podporzdkowania.

4. W przypadku zmian procentowego udziau jednostki dominujcej lub grupy kapitaowej w aktywach netto jednostki zalenej w wyniku wydania (emisji) udziaów, powsta z tego tytuu rónic, o której mowa w ust. 2, zalicza si w caoci do przychodów lub kosztów finansowych.

5. Dla ustalania podstaw wyceny aktywów netto w wartociach godziwych oraz rozliczania wartoci firmy lub ujemnej wartoci firmy stosuje si odpowiednio zasady okrelone w art. 28 ust. 5 i w art. 44b ust. 4, 11 i 12.

6. Wyczeniu podlegaj równie w caoci:

1) wzajemne nalenoci i zobowizania oraz inne rozrachunki o podobnym charakterze jednostek objtych konsolidacj,

2) przychody i koszty operacji gospodarczych dokonanych midzy jednostkami objtymi konsolidacj,

3) zyski lub straty powstae w wyniku operacji gospodarczych dokonanych midzy jednostkami objtymi konsolidacj, zawarte w wartoci aktywów podlegajcych konsolidacji,

4) dywidendy naliczone lub wypacone przez jednostki zalene jednostce dominujcej i innym jednostkom, objtym konsolidacj.

7. Mona nie dokonywa wycze, o których mowa w ust. 6, jeeli nie s one istotne dla realizacji obowizku okrelonego w art. 4 ust. 1.

8. Jeeli w cigu roku obrotowego zbyto udziay w jednostce zalenej, to w skonsolidowanym rachunku zysków i strat wykazuje si:

1) wyniki dziaalnoci osignite przez t jednostk zalen do dnia zbycia udziaów przez jednostk dominujc lub inn jednostk objt konsolidacj,

2) wynik ze zbycia udziaów jednostki zalenej, ustalony jako rónica midzy przychodem ze zbycia udziaów a odpowiadajc im czci aktywów netto jednostki zalenej, skorygowana o nieodpisan cz wartoci firmy lub ujemnej wartoci firmy, dotyczc zbytych udziaów.

9. Udziay w kapitale wasnym jednostek zalenych, nalece do osób lub jednostek innych ni objte konsolidacj, wykazuje si w odrbnej pozycji pasywów skonsolidowanego bilansu, po kapitaach wasnych jako "Kapitay mniejszoci". Warto pocztkow tych kapitaów ustala si w wysokoci odpowiadajcej im wartoci godziwej aktywów netto, ustalonej na dzie rozpoczcia sprawowania kontroli. Warto t zwiksza si lub zmniejsza odpowiednio o zmiany w aktywach netto jednostek zalenych. Przypadajce na inne osoby lub jednostki nieobjte konsolidacj zyski lub straty wykazuje si w skonsolidowanym rachunku zysków i strat po pozycji "Wynik finansowy netto" jako "Zyski (straty) mniejszoci", z uwzgldnieniem korekty wyniku z tytuu okrelonego w ust. 6 pkt 4. Jeeli straty jednostek zalenych przypadajce na kapitay mniejszoci przekraczaj kwoty gwarantujce ich pokrycie, to ich nadwyka podlega rozliczeniu z kapitaem wasnym grupy kapitaowej.

Art. 61. 1. Metoda konsolidacji proporcjonalnej polega na sumowaniu poszczególnych pozycji sprawozda finansowych jednostki dominujcej, w penej wartoci, z czci wartoci poszczególnych pozycji sprawozda finansowych, jednostek wspózalenych niebdcych spókami handlowymi, proporcjonaln do posiadanych przez jednostki grupy kapitaowej objte konsolidacj udziaów oraz dokonaniu wycze.

2. Wyczeniu podlega wyraona w cenie nabycia warto udziaów posiadanych przez jednostk dominujc i inne jednostki objte konsolidacj w jednostkach wspózalenych z t czci, wycenionych wedug wartoci godziwej aktywów netto jednostek wspózalenych, która odpowiada udziaowi jednostki dominujcej i innych jednostek grupy kapitaowej, objtych konsolidacj w jednostkach wspózalenych na dzie rozpoczcia wspókontroli. Jeeli warto posiadanych udziaów i odpowiadajca im cz wycenionych, wedug ich wartoci godziwych, aktywów netto jednostek wspózalenych róni si, to, z zastrzeeniem ust. 3 i 4:

1) warto firmy wykazuje si w aktywach skonsolidowanego bilansu, w odrbnej pozycji aktywów trwaych, jako "Warto firmy jednostek podporzdkowanych",

2) ujemn warto firmy wykazuje si w pasywach skonsolidowanego bilansu, w odrbnej pozycji, jako "Rezerwa kapitaowa jednostek podporzdkowanych".

3. Jeeli sprawowanie wspókontroli nad jednostk wspózalen powstaje lub zostaje wzmocnione w wyniku kilku znaczcych transakcji lub transakcje te nastpuj w znacznych odstpach czasu, to rónice, o których mowa w ust. 2, ustala si na kady dzie nabycia poszczególnych czci udziaów, przy czym po raz pierwszy ustala si je na dzie powstania stosunku podporzdkowania.

4. W przypadku zmian procentowego udziau jednostki dominujcej lub grupy kapitaowej w aktywach netto jednostki wspózalenej, w wyniku wydania (emisji) udziaów, powsta z tego tytuu rónic, o której mowa w ust. 2, zalicza si w caoci do przychodów lub kosztów finansowych.

5. Dla ustalania podstaw wyceny aktywów netto w wartociach godziwych oraz rozliczania wartoci firmy lub ujemnej wartoci firmy stosuje si odpowiednio zasady okrelone w art. 28 ust. 5 i w art. 44b ust. 4, 11 i 12.

6. Wyczeniu, przed zsumowaniem odpowiednich pozycji sprawozda finansowych, podlegaj równie:

1) wzajemne nalenoci i zobowizania oraz inne rozrachunki o podobnym charakterze jednostek objtych konsolidacj - w penych kwotach,

2) przychody i koszty operacji gospodarczych dokonanych midzy jednostkami objtymi konsolidacj - w penych kwotach,

3) zyski lub straty powstae w wyniku operacji dokonanych midzy jednostkami objtymi konsolidacj, zawarte w wartoci aktywów podlegajcych konsolidacji - w proporcji do posiadanych udziaów,

4) dywidendy naliczone lub wypacone przez jednostki wspózalene jednostce dominujcej i innym jednostkom objtym konsolidacj - w penych kwotach.

7. Mona nie dokonywa wycze, o których mowa w ust. 6, jeeli nie s one istotne dla realizacji obowizku okrelonego w art. 4 ust. 1.

8. Jeeli w cigu roku obrotowego zbyto udziay w jednostce wspózalenej, to w skonsolidowanym rachunku zysków i strat wykazuje si:

1) wynik dziaalnoci osignity przez t jednostk wspózalen do dnia zbycia udziaów przez jednostk dominujc lub inn jednostk objt skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym, o ile jednostka ta dalej objta jest konsolidacj,

2) wynik ze zbycia udziaów jednostki wspózalenej, ustalony jako rónica midzy przychodem ze zbycia udziaów a odpowiadajc im czci aktywów netto jednostki wspózalenej, skorygowana o nieodpisan cz wartoci firmy lub ujemnej wartoci firmy, dotyczc zbytych udziaów.

9. Nie wykazuje si udziaów w kapitale wasnym jednostek wspózalenych, w tym zysków (strat) netto, nalecych do osób lub jednostek innych ni wchodzce w skad grupy kapitaowej i objte konsolidacj.

Art. 62. 1. Przy stosowaniu metody praw wasnoci w aktywach trwaych skonsolidowanego bilansu wyodrbnia si pozycj "Udziay w jednostkach podporzdkowanych wyceniane metod praw wasnoci", wykazujc udziay w cenach ich nabycia skorygowanych o rónic midzy cenami nabycia udziaów a wartoci udziaów w kapitale wasnym tych jednostek. Rónic t ustala si i wykazuje w odrbnej pozycji skonsolidowanego bilansu oraz odnosi si na skonsolidowany rachunek zysków i strat, stosujc zasady, o których mowa w art. 60 ust. 2 i 5.

2. Skorygowan cen nabycia, o której mowa w ust. 1, ustalon na dzie uzyskania znaczcego wpywu albo na dzie rozpoczcia kontroli lub wspókontroli, powiksza si lub pomniejsza o przypadajce na rzecz jednostki dominujcej lub innej jednostki grupy kapitaowej objtej konsolidacj zwikszenia lub zmniejszenia kapitau wasnego tej jednostki podporzdkowanej, jakie nastpiy od dnia uzyskania znaczcego wpywu albo od dnia rozpoczcia kontroli lub wspókontroli do dnia bilansowego, w tym zmniejszenia z tytuu rozlicze z jej wacicielami.

3. Przy stosowaniu metody praw wasnoci w skonsolidowanym rachunku zysków i strat wykazuje si, w oddzielnej pozycji, udzia znaczcego inwestora lub jednostki dominujcej, lub innej jednostki grupy kapitaowej objtej konsolidacj w wyniku finansowym jednostki podporzdkowanej. Z wyniku jednostki podporzdkowanej wycza si zawarte w aktywach zyski lub straty z tytuu transakcji dokonanych midzy jednostkami objtymi skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym a dan jednostk podporzdkowan.

4. Jeeli jednostka podporzdkowana zobowizana jest sporzdzi skonsolidowane sprawozdanie finansowe, to dane tej jednostki wcza si do skonsolidowanego sprawozdania finansowego grupy kapitaowej na podstawie danych finansowych, uwzgldniajcych dane finansowe jej grupy kapitaowej. Dotyczy to take sposobu ustalania rónicy, o której mowa w ust. 1.

5. W przypadku trwaego ograniczenia wywierania znaczcego wpywu na jednostk stowarzyszon, warto udziaów w tej jednostce wykazuje si metod praw wasnoci, w wysokoci okrelonej na dzie tego ograniczenia. Zasada ta dotyczy take innych jednostek podporzdkowanych, o których mowa w art. 58 ust. 1 pkt 3.

6. W przypadku trwaej utraty wartoci udziaów w jednostkach podporzdkowanych, ustalona na dzie nabycia udziaów warto firmy lub ujemna warto firmy podlega odpisaniu na wynik finansowy w kwocie równej rónicy pomidzy dotychczasow wartoci udziaów a ich wartoci skorygowan.

Art. 63. 1. Jeeli jednostka dominujca lub znaczcy inwestor wycenia zaliczane do aktywów trwaych posiadane przez ni udziay w jednostce podporzdkowanej metod praw wasnoci - zgodnie z art. 28 ust. 1 pkt 4, to warto aktywów netto oraz warto firmy lub ujemn warto firmy ustala si, stosujc zasady okrelone w art. 60 ust. 2 i 5.

2. Cen nabycia udziaów powiksza si lub pomniejsza o, przypadajce na rzecz jednostki dominujcej lub znaczcego inwestora, zwikszenia lub zmniejszenia kapitau wasnego jednostki podporzdkowanej, jakie nastpiy od dnia uzyskania znaczcego wpywu lub od dnia objcia kontroli lub wspókontroli do dnia bilansowego, w tym zmniejszenia z tytuu rozlicze z jej wacicielami, z tym e udzia w zysku (stracie) netto jednostki podporzdkowanej koryguje si o odpis wartoci firmy lub ujemnej wartoci firmy, z zachowaniem zasad, o których mowa w art. 44b ust. 11 i 12, oraz odpis rónicy w wycenie aktywów netto wedug ich wartoci godziwych i wartoci ksigowych, przypadajcy na dany okres sprawozdawczy.

3. Zasady okrelone w art. 62 ust. 3-6 stosuje si odpowiednio.

Art. 63a. Metody praw wasnoci, o której mowa w art. 62 i 63, nie stosuje si odpowiednio w przypadkach okrelonych w art. 57 ust. 1 oraz mona nie stosowa odpowiednio w przypadkach okrelonych w art. 58.

Art. 63b. 1. Jednostki, których dane objte s skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym, a w szczególnoci jednostki zalene i wspózalene, powinny stosowa jednakowe metody wyceny aktywów i pasywów oraz sporzdzania sprawozda finansowych, zgodne z przyjtymi zasadami (polityk) rachunkowoci jednostki dominujcej. Jeeli z wanych przyczyn stosowanie jednakowych metod wyceny i sporzdzania sprawozda finansowych nie jest moliwe, naley dokona odpowiednich przeksztace sprawozda finansowych tych jednostek, których dane finansowe s istotne dla realizacji obowizku okrelonego w art. 4 ust. 1.

2. Zasady okrelone w art. 51 ust. 2 stosuje si odpowiednio.

Art. 63c. 1. Sprawozdanie finansowe, o którym mowa w art. 55 ust. 1 i 7, sporzdza si na ten sam dzie bilansowy i za ten sam rok obrotowy, co sprawozdanie finansowe jednostki dominujcej. Jeeli ten sam dzie bilansowy nie moe by przyjty przez poszczególne jednostki grupy kapitaowej, to konsolidacj mona obj sprawozdanie finansowe sporzdzone za inny okres roczny ni rok obrotowy, pod warunkiem e dzie bilansowy tych sprawozda finansowych przypada nie wczeniej ni na 3 miesice przed dniem bilansowym przyjtym dla grupy kapitaowej. Dotyczy to równie sprawozda finansowych jednostek, dla których stosuje si metod praw wasnoci.

2. Jednostka dominujca sporzdza skonsolidowane sprawozdanie finansowe, nie póniej ni w cigu 2 miesicy od daty obowizujcej dla sporzdzenia sprawozdania finansowego jednostki dominujcej. Jeeli konsolidacja nastpuje take na szczeblu jednostek podporzdkowanych, termin ten przedua si o kolejny miesic.

3. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe podpisuje kierownik jednostki dominujcej oraz inne osoby odpowiedzialne za sporzdzenie tego sprawozdania. Przepis art. 52 ust. 2 stosuje si odpowiednio.

4. Roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe podlega zatwierdzeniu przez organ zatwierdzajcy jednostki dominujcej, nie póniej ni 8 miesicy od dnia bilansowego, na który naley sporzdzi roczne sprawozdanie finansowe jednostki dominujcej.

Art. 63d. Sprawozdania finansowe jednostek powizanych oraz sprawozdania z ich dziaalnoci, w przypadku gdy jednostkami dominujcymi lub znaczcymi inwestorami s emitenci papierów wartociowych dopuszczonych do publicznego obrotu lub ubiegajcy si o ich dopuszczenie, sporzdza si na podstawie przepisów ustawy, z uwzgldnieniem przepisów o publicznym obrocie papierami wartociowymi.

Rozdzia 7 

Badanie i ogaszanie sprawozda finansowych

Art. 64. 1. Badaniu i ogaszaniu, z zastrzeeniem art. 64b, podlegaj roczne skonsolidowane sprawozdania finansowe grup kapitaowych oraz roczne sprawozdania finansowe kontynuujcych dziaalno:

1) banków oraz zakadów ubezpiecze,

2) jednostek dziaajcych na podstawie przepisów o publicznym obrocie papierami wartociowymi i funduszach powierniczych oraz przepisów o funduszach inwestycyjnych,

2a) jednostek dziaajcych na podstawie przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych,

3) spóek akcyjnych,

4) pozostaych jednostek, które w poprzedzajcym roku obrotowym, za który sporzdzono sprawozdania finansowe, speniy co najmniej dwa z nastpujcych warunków:

a) rednioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pene etaty wynioso co najmniej 50 osób,

b) suma aktywów bilansu na koniec roku obrotowego stanowia równowarto w walucie polskiej co najmniej 2.500.000 euro,

c) przychody netto ze sprzeday towarów i produktów oraz operacji finansowych za rok obrotowy stanowiy równowarto w walucie polskiej co najmniej 5.000.000 euro.

2.  W jednostkach sporzdzajcych czne sprawozdania finansowe, o których mowa w art. 51 ust. 1, warunki okrelone w ust. 1 stosuje si do cznego rocznego sprawozdania finansowego.

3.  Badaniu podlegaj sprawozdania finansowe spóek przejmujcych i spóek nowo zawizanych, sporzdzone za rok obrotowy, w którym nastpio poczenie wedug zasad, o których mowa w rozdziale 4a.

4. Badaniu i ogaszaniu podlegaj równie póroczne sprawozdania finansowe funduszy inwestycyjnych.

5.  (skrelony).

Art. 64a. 1. Oddzia, majcych siedzib poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej:

1) zakadu ubezpiecze oraz

2) banku zagranicznego, instytucji kredytowej lub instytucji finansowej, w rozumieniu przepisów Prawa bankowego

- zwanych dalej "instytucj kredytow lub finansow", ogasza, sporzdzone i zbadane zgodnie z przepisami prawa obowizujcymi w pastwie siedziby instytucji kredytowej lub finansowej, roczne sprawozdanie finansowe tej instytucji wraz ze sprawozdaniem z dziaalnoci oraz opini biegego rewidenta.

2. Przepis ust. 1 stosuje si odpowiednio do skonsolidowanego sprawozdania finansowego wraz ze skonsolidowanym sprawozdaniem z dziaalnoci oraz opini biegego rewidenta.

Art. 64b.  1. Ogaszaniu nie podlega roczne sprawozdanie finansowe oddziau instytucji kredytowej lub finansowej, chyba e wystpuj przesanki okrelone w ust. 2.

2. Oddzia instytucji kredytowej lub finansowej majcej siedzib w pastwie spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego, oprócz dokumentów wymienionych w art. 64a, ogasza równie, podlegajce obowizkowi badania, roczne sprawozdanie finansowe oddziau wraz z opini biegego rewidenta, jeeli:

1) roczne sprawozdanie finansowe tej instytucji kredytowej lub finansowej nie jest sporzdzane wedug zasad przyjtych bd równowanych z przyjtymi w Europejskim Obszarze Gospodarczym lub

2) w pastwie siedziby tej instytucji kredytowej lub finansowej nie jest speniony warunek wzajemnoci w odniesieniu do instytucji kredytowych lub finansowych majcych siedzib w pastwie z Europejskiego Obszaru Gospodarczego.

Art. 65. 1. Celem badania sprawozdania finansowego jest wyraenie przez biegego rewidenta pisemnej opinii wraz z raportem o tym, czy sprawozdanie finansowe jest prawidowe oraz rzetelnie i jasno przedstawia sytuacj majtkow i finansow, jak te wynik finansowy badanej jednostki.

2. Opinia, o której mowa w ust. 1, powinna w szczególnoci stwierdza, czy badane sprawozdanie finansowe:

1) zostao sporzdzone na podstawie prawidowo prowadzonych ksig rachunkowych,

2) zostao sporzdzone zgodnie z okrelonymi ustaw zasadami rachunkowoci,

3) jest zgodne co do formy i treci z obowizujcymi jednostk przepisami prawa, statutem lub umow,

4) przedstawia rzetelnie i jasno wszystkie istotne dla oceny jednostki informacje, a w odniesieniu do sprawozdania z dziaalnoci jednostki, czy informacje zawarte w tym sprawozdaniu uwzgldniaj postanowienia art. 49 ust. 2 i zgodne s z informacjami zawartymi w rocznym sprawozdaniu finansowym.

3. W opinii naley równie:

1) poinformowa o niedopenieniu, do dnia wyraenia opinii, okrelonych w art. 69 i 70 obowizków zoenia we waciwym rejestrze sdowym oraz do ogoszenia sprawozdania finansowego za rok lub lata poprzedzajce rok obrotowy,

2) wskaza na stwierdzone podczas badania powane zagroenia dla kontynuacji dziaalnoci przez jednostk.

4. Opinia powinna w sposób jednoznaczny wskazywa powody wyraenia zastrzee do sprawozdania finansowego, wyraenia opinii negatywnej lub odmowy wyraenia opinii, z uwagi na zaistnienie okolicznoci uniemoliwiajcych jej sformuowanie. Zastrzeenia naley wyrazi w sposób wskazujcy na ich zasig.

5. Raport, o którym mowa w ust. 1, powinien przedstawia w szczególnoci:

1) ogóln charakterystyk jednostki (dane identyfikujce jednostk),

2) stwierdzenie uzyskania od jednostki danych informacji, wyjanie i owiadcze,

3) ocen prawidowoci stosowanego systemu rachunkowoci i dziaania powizanej z nim kontroli wewntrznej,

4) charakterystyk pozycji lub grupy pozycji sprawozdania finansowego, jeeli zdaniem biegego rewidenta wymagaj one omówienia,

5) stwierdzenie stosowania si przez bank do obowizujcych zasad w zakresie ostronoci, okrelonych w odrbnych przepisach, oraz stwierdzenie prawidowoci ustalenia wspóczynnika wypacalnoci,

6) stwierdzenie utworzenia przez zakad ubezpiecze rezerw techniczno-ubezpieczeniowych w wysokoci zapewniajcej pene wywizanie si z biecych i przyszych zobowiza, wynikajcych z zawartych umów ubezpieczenia, oraz zabezpieczenie tych rezerw lokatami, zgodnie z przepisami o dziaalnoci ubezpieczeniowej, a take prawidowoci wyliczenia marginesu wypacalnoci i posiadania finansowego pokrycia tego marginesu,

7) przedstawienie sytuacji majtkowej i finansowej oraz wyniku finansowego jednostki, ze wskazaniem na zjawiska, które w porównaniu z poprzednimi okresami sprawozdawczymi w istotny sposób wpywaj negatywnie na t sytuacj, a zwaszcza zagraaj kontynuowaniu dziaalnoci przez jednostk. Jeeli w toku badania jednostki biegy rewident stwierdzi istotne, majce wpyw na sprawozdanie finansowe, naruszenie prawa, statutu lub umowy spóki, to powinien o tym poinformowa w raporcie, a w razie potrzeby równie w opinii.

6. Opinia i raport powinny wynika z zebranej i opracowanej w toku badania dokumentacji rewizyjnej. Powinny one umoliwi biegemu rewidentowi, niebiorcemu udziau w badaniu, przeledzenie jego przebiegu i znalezienie uzasadnienia dla opinii wyraonej o badanym sprawozdaniu finansowym.

Art. 66. 1. Badanie sprawozdania finansowego przeprowadza biegy rewident speniajcy warunki do wyraenia bezstronnej i niezalenej opinii o tym sprawozdaniu.

2. Bezstronno i niezaleno nie jest zachowana, jeeli biegy rewident:

1) posiada udziay, akcje lub inne tytuy wasnoci w jednostce lub w jednostce z ni stowarzyszonej, dominujcej, zalenej lub wspózalenej, z wyczeniem udziau w spódzielni mieszkaniowej,

2) jest lub by w ostatnich 3 latach przedstawicielem prawnym (penomocnikiem), czonkiem organów nadzorczych bd zarzdzajcych lub pracownikiem jednostki albo jednostki z ni stowarzyszonej, dominujcej, zalenej lub wspózalenej,

3) w ostatnich 3 latach uczestniczy w prowadzeniu ksig rachunkowych, sporzdzaniu sprawozdania finansowego, stanowicego przedmiot badania,

4) osign chociaby w jednym roku w cigu ostatnich 5 lat co najmniej 50% przychodu rocznego z tytuu wiadczenia usug na rzecz danej jednostki, jednostki wobec niej dominujcej lub jednostek z ni stowarzyszonych, jednostek od niej zalenych lub wspózalenych. Nie dotyczy to pierwszego roku dziaalnoci biegego rewidenta,

5) jest maonkiem, krewnym lub powinowatym w linii prostej do drugiego stopnia lub jest zwizany z tytuu opieki, przysposobienia lub kurateli z osob zarzdzajc lub bdc w organach nadzorczych jednostki albo zatrudnia przy prowadzeniu badania takie osoby,

6) z innych powodów nie moe sporzdzi bezstronnej i niezalenej opinii.

3. Zasady bezstronnoci i niezalenoci okrelone w ust. 2 stosuje si odpowiednio do podmiotów, o których mowa w art. 10 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 13 padziernika 1994 r. o biegych rewidentach i ich samorzdzie (Dz. U. z 2001 r. Nr 31, poz. 359) oraz do czonków zarzdu i organów nadzorczych tych podmiotów lub innych osób uczestniczcych w badaniu tych sprawozda.

4. Wyboru podmiotu, o którym mowa w ust. 3, dokonuje organ zatwierdzajcy sprawozdanie finansowe jednostki, chyba e statut, umowa lub inne wice jednostk przepisy prawa stanowi inaczej.

5. Kierownik jednostki zawiera z podmiotem, o którym mowa w ust. 3, umow o badanie w terminie umoliwiajcym mu udzia w inwentaryzacji znaczcych skadników majtkowych. Koszty badania sprawozdania finansowego ponosi badana jednostka.

6. Badanie przeprowadzone z naruszeniem przepisów ust. 1-4 jest niewane z mocy prawa.

Art. 67. 1. Kierownik badanej jednostki zapewnia udostpnienie biegemu rewidentowi, przeprowadzajcemu badanie sprawozdania finansowego, ksig rachunkowych oraz dokumentów stanowicych podstaw dokonanych w nich zapisów oraz wszelkich innych dokumentów, jak równie udziela wyczerpujcych informacji, wyjanie i owiadcze - niezbdnych do wydania opinii biegego rewidenta o badanym sprawozdaniu finansowym jednostki.

2. Biegy rewident jest uprawniony do uzyskania informacji zwizanych z przebiegiem badania od kontrahentów badanej jednostki, w tym take od banków i jej doradców prawnych - z upowanienia kierownika badanej jednostki.

3. Jeeli przedmiotem badania jest sprawozdanie finansowe jednostki dominujcej, to uprawnienia biegego rewidenta, o których mowa w ust. 1 i 2, przysuguj take wobec jednostek zalenych, wspózalenych i stowarzyszonych.

4. Biegli rewidenci, którzy przeprowadzili badanie sprawozdania finansowego:

1) jednostki, jednostek zalenych, wspózalenych lub stowarzyszonych - za okresy sprawozdawcze poprzedzajce rok obrotowy,

2) jednostek zalenych, wspózalenych lub stowarzyszonych - za rok obrotowy

- s obowizani do udzielenia odpowiednich informacji i wyjanie biegemu rewidentowi, badajcemu za rok obrotowy sprawozdanie finansowe jednostki, w tym jednostki dominujcej.

Art. 67a. Przepisy art. 65, art. 66 ust. 1, 2, 4 i 5 oraz art. 67 stosuje si odpowiednio do badania sprawozda finansowych innych ni okrelone w art. 64.

Art. 68. Spóki z ograniczon odpowiedzialnoci, towarzystwa ubezpiecze wzajemnych, spóki akcyjne oraz spódzielnie s obowizane do udostpnienia wspólnikom, akcjonariuszom lub czonkom rocznego sprawozdania finansowego i sprawozdania z dziaalnoci jednostki, a jeeli sprawozdanie finansowe podlega obowizkowi badania - take opinii wraz z raportem biegego rewidenta - najpóniej na 15 dni przed zgromadzeniem wspólników, walnym zgromadzeniem akcjonariuszy lub walnym zgromadzeniem czonków albo przedstawicieli czonków spódzielni. Spóka akcyjna udostpnia ponadto akcjonariuszom sprawozdanie rady nadzorczej i komisji rewizyjnej.

Art. 69. 1. Kierownik jednostki skada we waciwym rejestrze sdowym roczne sprawozdanie finansowe, opini biegego rewidenta, jeeli podlegao ono badaniu zgodnie z przepisami art. 64 ust. 1, odpis uchway bd postanowienia organu zatwierdzajcego o zatwierdzeniu rocznego sprawozdania finansowego i podziale zysku lub pokryciu straty, a w przypadku spóek kapitaowych, towarzystw ubezpiecze wzajemnych, spódzielni oraz przedsibiorstw pastwowych - take sprawozdanie z dziaalnoci jednostki - w cigu 15 dni od dnia zatwierdzenia rocznego sprawozdania finansowego.

2. Jeeli sprawozdanie finansowe nie zostao zatwierdzone w terminie okrelonym w art. 53 ust. 1, to naley je zoy w sdzie lub innym organie, o których mowa w ust. 1, w cigu 15 dni po tym terminie.

3. Przepis ust. 1 i 2 stosuje si odpowiednio do jednostki dominujcej sporzdzajcej roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe grupy kapitaowej.

Art. 70. 1. Kierownik jednostki, o której mowa w art. 64 ust. 1, obowizany jest zoy wprowadzenie do sprawozdania finansowego stanowice cz informacji dodatkowej, bilans, rachunek zysków i strat, zestawienie zmian w kapitale wasnym oraz rachunek przepywów pieninych za rok obrotowy, do ogoszenia w cigu 15 dni od dnia ich zatwierdzenia, wraz z opini biegego rewidenta oraz odpisem uchway bd postanowienia organu zatwierdzajcego o zatwierdzeniu sprawozdania finansowego i podziale zysku lub pokryciu straty. Zakres rocznego i pórocznego sprawozdania finansowego funduszy inwestycyjnych oraz termin ich zoenia do ogoszenia okrelaj odrbne przepisy.

1a.  Kierownik oddziau instytucji kredytowej lub finansowej jest obowizany zoy w celu ogoszenia przetumaczone na jzyk polski przez tumacza przysigego dokumenty, o których mowa w art. 64a, w cigu 30 dni od dnia zatwierdzenia rocznego sprawozdania finansowego tej instytucji.

2.  Ogoszenie, o którym mowa w ust. 1 i 1a oraz art. 64 ust. 4, nastpuje w Dzienniku Urzdowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski B", a w odniesieniu do spódzielni - w "Monitorze Spódzielczym".

3. Przepis ust. 1 i 2 stosuje si odpowiednio do jednostki dominujcej sporzdzajcej roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe grupy kapitaowej.

Rozdzia 8 

Ochrona danych

Art. 71. 1. Dokumentacj, o której mowa w art. 10 ust. 1, ksigi rachunkowe, dowody ksigowe, dokumenty inwentaryzacyjne i sprawozdania finansowe, zwane dalej take "zbiorami", naley przechowywa w naleyty sposób i chroni przed niedozwolonymi zmianami, nieupowanionym rozpowszechnianiem, uszkodzeniem lub zniszczeniem.

2. Przy prowadzeniu ksig rachunkowych przy uyciu komputera ochrona danych powinna polega na stosowaniu odpornych na zagroenia noników danych, na doborze stosownych rodków ochrony zewntrznej, na systematycznym tworzeniu rezerwowych kopii zbiorów danych zapisanych na nonikach komputerowych, pod warunkiem zapewnienia trwaoci zapisu informacji systemu rachunkowoci, przez czas nie krótszy od wymaganego do przechowywania ksig rachunkowych, oraz na zapewnieniu ochrony programów komputerowych i danych systemu informatycznego rachunkowoci, poprzez stosowanie odpowiednich rozwiza programowych i organizacyjnych, chronicych przed nieupowanionym dostpem lub zniszczeniem.

Art. 72. 1. Ksigi rachunkowe mog mie form, z zastrzeeniem art. 13 ust. 2 i 3, zbiorów utrwalonych na nonikach komputerowych, pod warunkiem stosowania rozwiza wymienionych w art. 71 ust. 2.

2. Jeeli system ochrony zbiorów danych rachunkowoci, utrwalonych na nonikach komputerowych, nie spenia wymaga okrelonych w art. 71 ust. 2, zapisy te powinny by wydrukowane w terminach przewidzianych w art. 13 ust. 6.

3. Przechowywanie ksig rachunkowych na innym noniku ni wymieniony w ust. 2 jest dopuszczalne pod warunkiem zapewnienia odtworzenia ksig w formie wydruków.

Art. 73. 1. Dowody ksigowe i dokumenty inwentaryzacyjne przechowuje si w siedzibie zarzdu lub oddziau (zakadu) jednostki w oryginalnej postaci, w ustalonym porzdku dostosowanym do sposobu prowadzenia ksig rachunkowych, w podziale na okresy sprawozdawcze, w sposób pozwalajcy na ich atwe odszukanie. Roczne zbiory dowodów ksigowych i dokumentów inwentaryzacyjnych oznacza si okreleniem nazwy ich rodzaju oraz symbolem kocowych lat i kocowych numerów w zbiorze.

2. Z wyczeniem dokumentów dotyczcych przeniesienia praw majtkowych do nieruchomoci, list pac, powierzenia odpowiedzialnoci za skadniki aktywów, znaczcych umów i innych wanych dokumentów okrelonych przez kierownika jednostki, po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego tre dowodów ksigowych moe by przeniesiona na noniki danych, pozwalajce zachowa w trwaej postaci zawarto dowodów. Warunkiem stosowania tej metody przechowywania danych jest posiadanie urzdze pozwalajcych na odtworzenie dowodów w postaci wydruku, o ile inne przepisy nie stanowi inaczej.

3. Po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego za dany rok obrotowy, dokumentacj przyjtych zasad rachunkowoci, ksigi rachunkowe oraz sprawozdania finansowe, w tym równie sprawozdanie z dziaalnoci jednostki, przechowuje si odpowiednio w sposób okrelony w ust. 1.

Art. 74. 1. Zatwierdzone roczne sprawozdania finansowe podlegaj trwaemu przechowywaniu.

2. Pozostae zbiory przechowuje si co najmniej przez okres:

1) ksigi rachunkowe - 5 lat,

2) karty wynagrodze pracowników bd ich odpowiedniki - przez okres wymaganego dostpu do tych informacji, wynikajcy z przepisów emerytalnych, rentowych oraz podatkowych, nie krócej jednak ni 5 lat,

3) dowody ksigowe dotyczce wpywów ze sprzeday detalicznej - do dnia zatwierdzenia sprawozdania finansowego za dany rok obrotowy, nie krócej jednak ni do dnia rozliczenia osób, którym powierzono skadniki aktywów objte sprzeda detaliczn,

4) dowody ksigowe dotyczce wieloletnich inwestycji rozpocztych, poyczek, kredytów oraz umów handlowych, roszcze dochodzonych w postpowaniu cywilnym lub objtych postpowaniem karnym albo podatkowym - przez 5 lat od pocztku roku nastpujcego po roku obrotowym, w którym operacje, transakcje i postpowanie zostay ostatecznie zakoczone, spacone, rozliczone lub przedawnione,

5) dokumentacj przyjtego sposobu prowadzenia rachunkowoci - przez okres nie krótszy od 5 lat od upywu jej wanoci,

6) dokumenty dotyczce rkojmi i reklamacji - 1 rok po terminie upywu rkojmi lub rozliczeniu reklamacji,

7) dokumenty inwentaryzacyjne - 5 lat,

8) pozostae dowody ksigowe i dokumenty - 5 lat.

3. Okresy przechowywania ustalone w ust. 2 oblicza si od pocztku roku nastpujcego po roku obrotowym, którego dane zbiory dotycz.

Art. 75. Udostpnienie osobie trzeciej zbiorów lub ich czci:

1) do wgldu na terenie jednostki - wymaga zgody kierownika jednostki lub osoby przez niego upowanionej,

2) poza siedzib zarzdu (oddziau) jednostki - wymaga pisemnej zgody kierownika jednostki oraz pozostawienia w jednostce potwierdzonego spisu przejtych dokumentów,

chyba e odrbne przepisy stanowi inaczej.

Art. 76. 1. Zbiory jednostek, które:

1) zakoczyy swoj dziaalno w wyniku poczenia z inn jednostk lub przeksztacenia formy prawnej - przechowuje jednostka kontynuujca dziaalno,

2) zostay zlikwidowane - przechowuje wyznaczona osoba lub jednostka; o miejscu przechowywania kierownik, likwidator jednostki lub syndyk masy upadociowej informuje waciwy sd lub inny organ prowadzcy rejestr lub ewidencj dziaalnoci gospodarczej(19) oraz urzd skarbowy.

2. W sprawach, o których mowa w ust. 1, przepisy art. 72-74 stosuje si odpowiednio.

Rozdzia 9 

Odpowiedzialno karna

Art. 77. Kto wbrew przepisom ustawy dopuszcza do:

1) nieprowadzenia ksig rachunkowych, prowadzenia ich wbrew przepisom ustawy lub podawania w tych ksigach nierzetelnych danych,

2) niesporzdzenia sprawozdania finansowego, sporzdzenia go niezgodnie z przepisami ustawy lub zawarcia w tym sprawozdaniu nierzetelnych danych

- podlega grzywnie lub karze pozbawienia wolnoci do lat 2, albo obu tym karom cznie.

Art. 78. 1. Biegy rewident, który sporzdza niezgodn ze stanem faktycznym opini o sprawozdaniu finansowym i stanowicych podstaw jego sporzdzenia ksigach rachunkowych jednostki lub sytuacji finansowo-majtkowej tej jednostki,

podlega grzywnie lub karze pozbawienia wolnoci do lat 2 albo obu tym karom cznie.

2. Jeeli sprawca czynu okrelonego w ust. 1 dziaa nieumylnie,

podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolnoci.

Art. 79. Kto wbrew przepisom ustawy:

1) nie poddaje rocznego sprawozdania finansowego badaniu przez biegego rewidenta,

2) nie udziela lub udziela niezgodnych ze stanem faktycznym informacji, wyjanie, owiadcze biegemu rewidentowi albo nie dopuszcza go do penienia obowizków,

3) nie skada rocznego sprawozdania finansowego do ogoszenia,

4) nie skada rocznego sprawozdania finansowego lub sprawozdania z dziaalnoci jednostki we waciwym rejestrze sdowym,

5) nie udostpnia sprawozdania finansowego i innych dokumentów, o których mowa w art. 68

- podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolnoci.

Rozdzia 10 

Przepisy szczególne i przejciowe

Art. 80. 1. Do jednostek, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 4, nie stosuje si rozdziau 5 i 6.

2. Minister waciwy do spraw finansów publicznych moe, w drodze rozporzdzenia, wprowadzi obowizek badania sprawozda finansowych jednostek, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 4.

3. Jednostki niebdce spókami handlowymi, jeeli nie prowadz dziaalnoci gospodarczej, nie stosuj rozdziau 6 i 7 ustawy.

Art. 81. 1. Rada Ministrów moe okreli, w drodze rozporzdzenia, szczegóowe kryteria wycze z obowizku objcia jednostki sprawozdaniem finansowym jednostek powizanych przez emitentów papierów wartociowych dopuszczonych do publicznego obrotu lub ubiegajcych si o ich dopuszczenie.

2. Minister waciwy do spraw finansów publicznych okreli w drodze rozporzdzenia:

1) po zasigniciu opinii Przewodniczcego Komisji Papierów Wartociowych i Gied, szczególne zasady rachunkowoci funduszy inwestycyjnych, w tym zakres informacji wykazywanych w sprawozdaniu finansowym, terminy sporzdzenia i zoenia do ogoszenia rocznego i pórocznego sprawozdania finansowego oraz termin zatwierdzenia rocznego sprawozdania finansowego,

2) po zasigniciu opinii Przewodniczcego Komisji Papierów Wartociowych i Gied, a w przypadku jednostek organizacyjnych banków, w ramach których prowadzona jest dziaalno maklerska, dodatkowo po zasigniciu opinii Komisji Nadzoru Bankowego, szczególne zasady rachunkowoci domów maklerskich i jednostek organizacyjnych banków, w ramach których prowadzona jest dziaalno maklerska, w tym zakres informacji wykazywanych w sprawozdaniu finansowym oraz odpowiednio w sprawozdaniu finansowym jednostek powizanych oraz w sprawozdaniach z dziaalnoci,

3) szczegóowe zasady sporzdzania przez jednostki inne ni banki i zakady ubezpiecze sprawozdania finansowego jednostek powizanych, w tym zakres informacji wykazywanych w sprawozdaniu finansowym jednostek powizanych oraz w sprawozdaniu z dziaalnoci,

4) szczegóowe zasady uznawania, metody wyceny, zakres ujawniania i sposób prezentacji instrumentów finansowych,

5) warunki uprawniajce do usugowego prowadzenia ksig rachunkowych, w tym:

a) kwalifikacje i wymagania, których spenienie uprawnia do usugowego prowadzenia ksig rachunkowych - biorc pod uwag konieczno zrónicowania wymaga w odniesieniu do osób fizycznych, w tym w zakresie obowizku sprawdzenia kwalifikacji w drodze egzaminu, ze wzgldu na poziom i kierunek wyksztacenia oraz zakres praktyki w ksigowoci,

b) wykaz dokumentów skadanych przez osoby fizyczne ubiegajce si o wydanie certyfikatu ksigowego, potwierdzajcego kwalifikacje uprawniajce do usugowego prowadzenia ksig rachunkowych, oraz wzór certyfikatu ksigowego,

c) tryb dziaania i organizacj Komisji Egzaminacyjnej powoywanej przez ministra waciwego do spraw finansów publicznych dla sprawdzenia w drodze egzaminu kwalifikacji osób ubiegajcych si o wydanie certyfikatu ksigowego, w tym sposób wynagradzania czonków Komisji Egzaminacyjnej oraz tryb przeprowadzania egzaminu, wysoko i sposób wnoszenia opaty egzaminacyjnej,

d) sposób prowadzenia wykazu osób posiadajcych certyfikat ksigowy - biorc pod uwag konieczno zapewnienia dostpnoci danych osobowych tych osób, w zakresie niezbdnym do ich identyfikacji,

6) po zasigniciu opinii Komisji Nadzoru Ubezpiecze i Funduszy Emerytalnych:

a) szczególne zasady rachunkowoci zakadów ubezpiecze, w tym równie tworzenia rezerw techniczno-ubezpieczeniowych oraz zakres informacji wykazywanych w informacji dodatkowej, zasady sporzdzania sprawozdania finansowego jednostek powizanych, w tym zakres informacji wykazywanych w sprawozdaniu finansowym jednostek powizanych oraz w sprawozdaniach z dziaalnoci,

b) szczególne zasady rachunkowoci funduszy emerytalnych, w tym zakres informacji wykazywanych w sprawozdaniu finansowym, terminy sporzdzenia i zoenia do ogoszenia rocznego sprawozdania finansowego, zakres ogaszania rocznego sprawozdania finansowego oraz termin zatwierdzenia rocznego sprawozdania finansowego,

7) (skrelony),

8) po zasigniciu opinii Komisji Nadzoru Bankowego:

a) szczególne zasady rachunkowoci banków, w tym zakres informacji wykazywanych w informacji dodatkowej sprawozdania finansowego,

b) zasady sporzdzania skonsolidowanych sprawozda finansowych dla potrzeb wykonywania nadzoru skonsolidowanego, w tym skonsolidowanych sprawozda finansowych banków oraz skonsolidowanych sprawozda finansowych holdingu finansowego w rozumieniu ustawy - Prawo bankowe oraz zakres informacji wykazanych w tych sprawozdaniach finansowych,

c) zasady tworzenia rezerw na ryzyko zwizane z dziaalnoci banków,

9) zakres dziaania, liczb czonków i podmioty uprawnione do ich zgoszenia oraz sposób organizacji Komitetu Standardów Rachunkowoci, o którym mowa w art. 10 ust. 3,

10) po zasigniciu opinii Krajowej Spódzielczej Kasy Oszczdnociowo-Kredytowej, szczególne zasady rachunkowoci spódzielczych kas oszczdnociowo-kredytowych, w tym zakres informacji wykazywanych w informacji dodatkowej sprawozdania finansowego.

Art. 82. Minister waciwy do spraw finansów publicznych moe w drodze rozporzdzenia:

1) okreli dla niektórych jednostek, o których mowa w art. 80 ust. 3, szczególne zasady rachunkowoci,

2) po zasigniciu opinii Przewodniczcego Komisji Papierów Wartociowych i Gied, okreli szczególne zasady rachunkowoci Krajowego Depozytu Papierów Wartociowych oraz funduszu rozliczeniowego, o którym mowa w przepisach o publicznym obrocie papierami wartociowymi, w tym zakres informacji wykazywanych w sprawozdaniu finansowym oraz odpowiednio w sprawozdaniu finansowym jednostek powizanych, a take w sprawozdaniach z dziaalnoci,

3) po zasigniciu opinii Przewodniczcego Komisji Papierów Wartociowych i Gied, okreli szczególne zasady rachunkowoci funduszu gwarancyjnego, o którym mowa w przepisach o publicznym obrocie papierami wartociowymi, w tym zakres informacji wykazywanych w sprawozdaniu finansowym,

4) po zasigniciu opinii Przewodniczcego Komisji Papierów Wartociowych i Gied, okreli szczególne zasady rachunkowoci spóek prowadzcych giedy oraz rynek pozagiedowy, w tym zakres informacji wykazywanych w sprawozdaniu finansowym, odpowiednio w sprawozdaniu finansowym jednostek powizanych oraz sprawozdaniach z dziaalnoci.

Art. 83. 1. W celu ujednolicenia zasad grupowania operacji gospodarczych i ograniczenia nakadu pracy zwizanego z ustaleniem zakadowych planów kont mog by stosowane wzorcowe plany kont.

2. Minister waciwy do spraw finansów publicznych moe okreli, w drodze rozporzdzenia, wzorcowe plany kont:

1) po zasigniciu opinii Komisji Nadzoru Bankowego - dla banków,

2) po zasigniciu opinii Przewodniczcego Komisji Papierów Wartociowych i Gied - dla jednostek dziaajcych na podstawie przepisów o publicznym obrocie papierami wartociowymi,

3) po zasigniciu opinii Przewodniczcego Komisji Papierów Wartociowych i Gied - dla funduszy inwestycyjnych,

4) po zasigniciu opinii Komisji Nadzoru Ubezpiecze i Funduszy Emerytalnych - dla zakadów ubezpiecze lub funduszy emerytalnych,

5) (skrelony),

6) dla pozostaych jednostek,

7) po zasigniciu opinii Krajowej Spódzielczej Kasy Oszczdnociowo-Kredytowej - dla spódzielczych kas oszczdnociowo-kredytowych.

Rozdzia 11 

Zmiany w przepisach obowizujcych, przepisy kocowe

Art. 84. 1. W ustawie z dnia 31 stycznia 1989 r. o Narodowym Banku Polskim (Dz. U. z 1992 r. Nr 72, poz. 360, z 1993 r. Nr 6, poz. 29 oraz z 1994 r. Nr 1, poz. 2 i Nr 80, poz. 369) w art. 52 w pkt 1 wyrazy "jednolite zasady rachunkowoci, typowy plan kont dla banków oraz" skrela si.

2. W rozporzdzeniu Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 27 czerwca 1934 r. - Kodeks handlowy (Dz. U. Nr 57, poz. 502, z 1946 r. Nr 57, poz. 321, z 1950 r. Nr 34, poz. 312, z 1964 r. Nr 16, poz. 94, z 1969 r. Nr 13, poz. 95, z 1988 r. Nr 41, poz. 326, z 1990 r. Nr 17, poz. 98 i Nr 51, poz. 298 oraz z 1991 r. Nr 35, poz. 155, Nr 94, poz. 418 i Nr 111, poz. 480) wprowadza si nastpujce zmiany: (zmiany pominite).

3. W ustawie z dnia 28 lipca 1990 r. o dziaalnoci ubezpieczeniowej (Dz. U. Nr 59, poz. 344, z 1993 r. Nr 5, poz. 21 i Nr 44, poz. 201 oraz z 1994 r. Nr 4, poz. 17) w art. 42 w ust. 7 i w art. 50 w ust. 1 wyrazy "wynikajcych z dziaalnoci ubezpieczeniowej" zastpuje si wyrazami "jakie mog wynikn z zawartych umów ubezpieczenia".

4. W ustawie z dnia 5 stycznia 1991 r. - Prawo budetowe (Dz. U. z 1993 r. Nr 72, poz. 344 i z 1994 r. Nr 76, poz. 344) wprowadza si nastpujce zmiany: (zmiany pominite).

Art. 85. 1. Trac moc, z zastrzeeniem ust. 2:

1) art. 244-252, 418-420, 422-426 oraz art. 428 rozporzdzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 27 czerwca 1934 r. - Kodeks handlowy,

2) art. 26a ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o zasadach prowadzenia na terytorium Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej dziaalnoci gospodarczej w zakresie drobnej wytwórczoci przez zagraniczne osoby prawne (Dz. U. z 1989 r. Nr 27, poz. 148 i Nr 74, poz. 442 oraz z 1991 r. Nr 60, poz. 253 i Nr 111, poz. 480),

3) art. 39 i 40 ustawy z dnia 10 lipca 1985 r. o przedsibiorstwach mieszanych (Dz. U. Nr 32, poz. 142, z 1986 r. Nr 12, poz. 72 i z 1987 r. Nr 33, poz. 181),

4) art. 20 ust. 2 ustawy z dnia 31 stycznia 1989 r. o gospodarce finansowej przedsibiorstw pastwowych (Dz. U. z 1992 r. Nr 6, poz. 27 i z 1993 r. Nr 18, poz. 82),

5) art. 481 ustawy z dnia 31 stycznia 1989 r. - Prawo bankowe (Dz. U. z 1992 r. Nr 72, poz. 359, z 1993 r. Nr 6, poz. 29, Nr 28, poz. 127 i Nr 134, poz. 646 oraz z 1994 r. Nr 80, poz. 369),

6) art. 14 ustawy z dnia 13 lipca 1990 r. o prywatyzacji przedsibiorstw pastwowych (Dz. U. Nr 51, poz. 298 oraz z 1991 r. Nr 60, poz. 253 i Nr 111, poz. 480),

7) art. 41 ust. 3, art. 47, art. 58 pkt 1 i art. 59 ustawy z dnia 28 lipca 1990 r. o dziaalnoci ubezpieczeniowej,

8) art. 29 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 12 wrzenia 1990 r. o szkolnictwie wyszym (Dz. U. Nr 65, poz. 385, z 1992 r. Nr 54, poz. 254 i Nr 63, poz. 314 oraz z 1994 r. Nr 1, poz. 3, Nr 43, poz. 163 i Nr 105, poz. 509),

9) art. 30 ust. 2 ustawy z dnia 25 padziernika 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu dziaalnoci kulturalnej (Dz. U. Nr 114, poz. 493),

10) art. 32 § 3 i art. 95 ustawy z dnia 22 marca 1991 r. - Prawo o publicznym obrocie papierami wartociowymi i funduszach powierniczych (Dz. U. z 1994 r. Nr 58, poz. 239 i Nr 71, poz. 313),

11) art. 61 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakadach opieki zdrowotnej (Dz. U. Nr 91, poz. 408 i z 1992 r. Nr 63, poz. 315).

2. Przepisy, o których mowa w ust. 1, zachowuj moc w stosunku do jednostek, których rok obrotowy nie pokrywa si z rokiem kalendarzowym, do czasu zakoczenia przez te jednostki roku obrotowego, nie duej jednak ni do dnia 31 grudnia 1995 r.

Art. 86. Ustawa wchodzi w ycie z dniem 1 stycznia 1995 r. i ma zastosowanie po raz pierwszy do sprawozda finansowych za rok obrotowy rozpoczynajcy si w 1995 r.

ZACZNIKI

ZACZNIK Nr 1

ZAKRES INFORMACJI WYKAZYWANYCH W SPRAWOZDANIU FINANSOWYM, O KTÓRYM MOWA W ART. 45 USTAWY, DLA INNYCH JEDNOSTEK NI BANKI I ZAKADY UBEZPIECZE

Wprowadzenie do sprawozdania finansowego

obejmuje w szczególnoci:

1) nazw (firm) i siedzib, podstawowy przedmiot dziaalnoci jednostki oraz wskazanie waciwego sdu lub innego organu prowadzcego rejestr,

2) wskazanie czasu trwania dziaalnoci jednostki, jeeli jest ograniczony,

3) wskazanie okresu objtego sprawozdaniem finansowym,

4) wskazanie, e sprawozdanie finansowe zawiera dane czne, jeeli w skad jednostki wchodz wewntrzne jednostki organizacyjne sporzdzajce samodzielne sprawozdania finansowe,

5) wskazanie, czy sprawozdanie finansowe zostao sporzdzone przy zaoeniu kontynuowania dziaalnoci gospodarczej przez jednostk w dajcej si przewidzie przyszoci oraz czy nie istniej okolicznoci wskazujce na zagroenie kontynuowania przez ni dziaalnoci,

6) w przypadku sprawozdania finansowego sporzdzonego za okres, w cigu którego nastpio poczenie, wskazanie, e jest to sprawozdanie finansowe sporzdzone po poczeniu spóek, oraz wskazanie zastosowanej metody rozliczenia poczenia (nabycia, czenia udziaów),

7) omówienie przyjtych zasad (polityki) rachunkowoci, w tym metod wyceny aktywów i pasywów (take amortyzacji), pomiaru wyniku finansowego oraz sposobu sporzdzenia sprawozdania finansowego w zakresie, w jakim ustawa pozostawia jednostce prawo wyboru.

Bilans 

Aktywa 

A. Aktywa trwae

I. Wartoci niematerialne i prawne

1. Koszty zakoczonych prac rozwojowych

2. Warto firmy

3. Inne wartoci niematerialne i prawne

4. Zaliczki na wartoci niematerialne i prawne

II. Rzeczowe aktywa trwae

1. rodki trwae

a) grunty (w tym prawo uytkowania wieczystego gruntu)

b) budynki, lokale i obiekty inynierii ldowej i wodnej

c) urzdzenia techniczne i maszyny

d) rodki transportu

e) inne rodki trwae

2. rodki trwae w budowie

3. Zaliczki na rodki trwae w budowie

III. Nalenoci dugoterminowe

1. Od jednostek powizanych

2. Od pozostaych jednostek

IV. Inwestycje dugoterminowe

1. Nieruchomoci

2. Wartoci niematerialne i prawne

3. Dugoterminowe aktywa finansowe

a) w jednostkach powizanych

- udziay lub akcje

- inne papiery wartociowe

- udzielone poyczki

- inne dugoterminowe aktywa finansowe

b) w pozostaych jednostkach

- udziay lub akcje

- inne papiery wartociowe

- udzielone poyczki

- inne dugoterminowe aktywa finansowe

4. Inne inwestycje dugoterminowe

V. Dugoterminowe rozliczenia midzyokresowe

1. Aktywa z tytuu odroczonego podatku dochodowego

2. Inne rozliczenia midzyokresowe

B. Aktywa obrotowe

I. Zapasy

1. Materiay

2. Póprodukty i produkty w toku

3. Produkty gotowe

4. Towary

5. Zaliczki na dostawy

II. Nalenoci krótkoterminowe

1. Nalenoci od jednostek powizanych

a) z tytuu dostaw i usug, o okresie spaty:

- do 12 miesicy

- powyej 12 miesicy

b) inne

2. Nalenoci od pozostaych jednostek

a) z tytuu dostaw i usug, o okresie spaty:

- do 12 miesicy

- powyej 12 miesicy

b) z tytuu podatków, dotacji, ce, ubezpiecze spoecznych i zdrowotnych oraz innych wiadcze

c) inne

d) dochodzone na drodze sdowej

III. Inwestycje krótkoterminowe

1. Krótkoterminowe aktywa finansowe

a) w jednostkach powizanych

- udziay lub akcje

- inne papiery wartociowe

- udzielone poyczki

- inne krótkoterminowe aktywa finansowe

b) w pozostaych jednostkach

- udziay lub akcje

- inne papiery wartociowe

- udzielone poyczki

- inne krótkoterminowe aktywa finansowe

c) rodki pienine i inne aktywa pienine

- rodki pienine w kasie i na rachunkach

- inne rodki pienine

- inne aktywa pienine

2. Inne inwestycje krótkoterminowe

IV. Krótkoterminowe rozliczenia midzyokresowe

Aktywa razem

Pasywa 

A. Kapita (fundusz) wasny

I. Kapita (fundusz) podstawowy

II. Nalene wpaty na kapita podstawowy (wielko ujemna)

III. Udziay (akcje) wasne (wielko ujemna)

IV. Kapita (fundusz) zapasowy

V. Kapita (fundusz) z aktualizacji wyceny

VI. Pozostae kapitay (fundusze) rezerwowe

VII. Zysk (strata) z lat ubiegych

VIII. Zysk (strata) netto

IX. Odpisy z zysku netto w cigu roku obrotowego (wielko ujemna)

B. Zobowizania i rezerwy na zobowizania

I. Rezerwy na zobowizania

1. Rezerwa z tytuu odroczonego podatku dochodowego

2. Rezerwa na wiadczenia emerytalne i podobne

- dugoterminowa

- krótkoterminowa

3. Pozostae rezerwy

- dugoterminowe

- krótkoterminowe

II. Zobowizania dugoterminowe

1. Wobec jednostek powizanych

2. Wobec pozostaych jednostek

a) kredyty i poyczki

b) z tytuu emisji dunych papierów wartociowych

c) inne zobowizania finansowe

d) inne

III. Zobowizania krótkoterminowe

1. Wobec jednostek powizanych

a) z tytuu dostaw i usug, o okresie wymagalnoci:

- do 12 miesicy

- powyej 12 miesicy

b) inne

2. Wobec pozostaych jednostek

a) kredyty i poyczki

b) z tytuu emisji dunych papierów wartociowych

c) inne zobowizania finansowe

d) z tytuu dostaw i usug, o okresie wymagalnoci:

- do 12 miesicy

- powyej 12 miesicy

e) zaliczki otrzymane na dostawy

f) zobowizania wekslowe

g) z tytuu podatków, ce, ubezpiecze i innych wiadcze

h) z tytuu wynagrodze

i) inne

3. Fundusze specjalne

IV. Rozliczenia midzyokresowe

1. Ujemna warto firmy

2. Inne rozliczenia midzyokresowe

- dugoterminowe

- krótkoterminowe

Pasywa razem

Rachunek zysków i strat 

(wariant kalkulacyjny)

A. Przychody netto ze sprzeday produktów, towarów i materiaów, w tym:

- od jednostek powizanych

I. Przychody netto ze sprzeday produktów

II. Przychody netto ze sprzeday towarów i materiaów

B. Koszty sprzedanych produktów, towarów i materiaów, w tym:

- jednostkom powizanym

I. Koszt wytworzenia sprzedanych produktów

II. Warto sprzedanych towarów i materiaów

C. Zysk (strata) brutto ze sprzeday (A-B)

D. Koszty sprzeday

E. Koszty ogólnego zarzdu

F. Zysk (strata) ze sprzeday (C-D-E)

G. Pozostae przychody operacyjne

I. Zysk ze zbycia niefinansowych aktywów trwaych

II. Dotacje

III. Inne przychody operacyjne

H. Pozostae koszty operacyjne

I. Strata ze zbycia niefinansowych aktywów trwaych

II. Aktualizacja wartoci aktywów niefinansowych

III. Inne koszty operacyjne

I. Zysk (strata) z dziaalnoci operacyjnej (F+G-H)

J. Przychody finansowe

I. Dywidendy i udziay w zyskach, w tym:

- od jednostek powizanych

II. Odsetki, w tym:

- od jednostek powizanych

III. Zysk ze zbycia inwestycji

IV. Aktualizacja wartoci inwestycji

V. Inne

K. Koszty finansowe

I. Odsetki, w tym:

- dla jednostek powizanych

II. Strata ze zbycia inwestycji

III. Aktualizacja wartoci inwestycji

IV. Inne

L. Zysk (strata) z dziaalnoci gospodarczej (I+J-K)

M. Wynik zdarze nadzwyczajnych (M.I.-M.II.)

I. Zyski nadzwyczajne

II. Straty nadzwyczajne

N. Zysk (strata) brutto (L±M)

O. Podatek dochodowy

P. Pozostae obowizkowe zmniejszenia zysku (zwikszenia straty)

R. Zysk (strata) netto (N-O-P)

(wariant porównawczy) 

A. Przychody netto ze sprzeday i zrównane z nimi, w tym:

- od jednostek powizanych

I. Przychody netto ze sprzeday produktów

II. Zmiana stanu produktów (zwikszenie - warto dodatnia, zmniejszenie - warto ujemna)

III. Koszt wytworzenia produktów na wasne potrzeby jednostki

IV. Przychody netto ze sprzeday towarów i materiaów

B. Koszty dziaalnoci operacyjnej

I. Amortyzacja

II. Zuycie materiaów i energii

III. Usugi obce

IV. Podatki i opaty, w tym:

- podatek akcyzowy

V. Wynagrodzenia

VI. Ubezpieczenia spoeczne i inne wiadczenia

VII. Pozostae koszty rodzajowe

VIII. Warto sprzedanych towarów i materiaów

C. Zysk (strata) ze sprzeday (A-B)

D. Pozostae przychody operacyjne

I. Zysk ze zbycia niefinansowych aktywów trwaych

II. Dotacje

III. Inne przychody operacyjne

E. Pozostae koszty operacyjne

I. Strata ze zbycia niefinansowych aktywów trwaych

II. Aktualizacja wartoci aktywów niefinansowych

III. Inne koszty operacyjne

F. Zysk (strata) z dziaalnoci operacyjnej (C+D-E)

G. Przychody finansowe

I. Dywidendy i udziay w zyskach, w tym:

- od jednostek powizanych

II. Odsetki, w tym:

- od jednostek powizanych

III. Zysk ze zbycia inwestycji

IV. Aktualizacja wartoci inwestycji

V. Inne

H. Koszty finansowe

I. Odsetki, w tym:

dla jednostek powizanych

II. Strata ze zbycia inwestycji

III. Aktualizacja wartoci inwestycji

IV. Inne

I. Zysk (strata) z dziaalnoci gospodarczej (F+G-H)

J. Wynik zdarze nadzwyczajnych (J.I.-J.II.)

I. Zyski nadzwyczajne

II. Straty nadzwyczajne

K. Zysk (strata) brutto (I±J)

L. Podatek dochodowy

M. Pozostae obowizkowe zmniejszenia zysku (zwikszenia straty)

N. Zysk (strata) netto (K-L-M)

Zestawienie zmian w kapitale (funduszu) wasnym

I. Kapita (fundusz) wasny na pocztek okresu (BO)

- korekty bdów podstawowych

I.a. Kapita (fundusz) wasny na pocztek okresu (BO), po korektach

1. Kapita (fundusz) podstawowy na pocztek okresu

1.1. Zmiany kapitau (funduszu) podstawowego

a) zwikszenie (z tytuu)

- wydania udziaów (emisji akcji)

...

b) zmniejszenie (z tytuu)

- umorzenia udziaów (akcji)

...

1.2. Kapita (fundusz) podstawowy na koniec okresu

2. Nalene wpaty na kapita podstawowy na pocztek okresu

2.1. Zmiana nalenych wpat na kapita podstawowy

a) zwikszenie (z tytuu)

...

b) zmniejszenie (z tytuu)

...

2.2. Nalene wpaty na kapita podstawowy na koniec okresu

3. Udziay (akcje) wasne na pocztek okresu

a) zwikszenie

b) zmniejszenie

3.1. Udziay (akcje) wasne na koniec okresu

4. Kapita (fundusz) zapasowy na pocztek okresu

4.1. Zmiany kapitau (funduszu) zapasowego

a) zwikszenie (z tytuu)

- emisji akcji powyej wartoci nominalnej

- z podziau zysku (ustawowo)

- z podziau zysku (ponad wymagan ustawowo minimaln warto)

...

b) zmniejszenie (z tytuu)

- pokrycia straty

...

4.2. Stan kapitau (funduszu) zapasowego na koniec okresu

5. Kapita (fundusz) z aktualizacji wyceny na pocztek okresu

5.1. Zmiany kapitau (funduszu) z aktualizacji wyceny

a) zwikszenie (z tytuu)

...

b) zmniejszenie (z tytuu)

- zbycia rodków trwaych

...

5.2. Kapita (fundusz) z aktualizacji wyceny na koniec okresu

6. Pozostae kapitay (fundusze) rezerwowe na pocztek okresu

6.1. Zmiany pozostaych kapitaów (funduszy) rezerwowych

a) zwikszenie (z tytuu)

...

b) zmniejszenie (z tytuu)

...

6.2. Pozostae kapitay (fundusze) rezerwowe na koniec okresu

7. Zysk (strata) z lat ubiegych na pocztek okresu

7.1. Zysk z lat ubiegych na pocztek okresu

- korekty bdów podstawowych

7.2. Zysk z lat ubiegych na pocztek okresu, po korektach

a) zwikszenie (z tytuu)

- podziau zysku z lat ubiegych

...

b) zmniejszenie (z tytuu)

...

7.3. Zysk z lat ubiegych na koniec okresu

7.4. Strata z lat ubiegych na pocztek okresu,

- korekty bdów podstawowych

7.5. Strata z lat ubiegych na pocztek okresu, po korektach

a) zwikszenie (z tytuu)

- przeniesienia straty z lat ubiegych do pokrycia

...

b) zmniejszenie (z tytuu)

...

7.6. Strata z lat ubiegych na koniec okresu

7.7. Zysk (strata) z lat ubiegych na koniec okresu

8. Wynik netto

a) zysk netto

b) strata netto

c) odpisy z zysku

II. Kapita (fundusz) wasny na koniec okresu (BZ)

III. Kapita (fundusz) wasny, po uwzgldnieniu proponowanego podziau zysku (pokrycia straty)

Rachunek przepywów pieninych 

(metoda bezporednia)

A. Przepywy rodków pieninych z dziaalnoci operacyjnej

I. Wpywy

1. Sprzeda

2. Inne wpywy z dziaalnoci operacyjnej

II. Wydatki

1. Dostawy i usugi

2. Wynagrodzenia netto

3. Ubezpieczenia spoeczne i zdrowotne oraz inne wiadczenia

4. Podatki i opaty o charakterze publicznoprawnym

5. Inne wydatki operacyjne

III. Przepywy pienine netto z dziaalnoci operacyjnej (I-II)

B. Przepywy rodków pieninych z dziaalnoci inwestycyjnej

I. Wpywy

1. Zbycie wartoci niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwaych

2. Zbycie inwestycji w nieruchomoci oraz wartoci niematerialne i prawne

3. Z aktywów finansowych, w tym:

a) w jednostkach powizanych

b) w pozostaych jednostkach

- zbycie aktywów finansowych,

- dywidendy i udziay w zyskach

- spata udzielonych poyczek dugoterminowych

- odsetki

- inne wpywy z aktywów finansowych

4. Inne wpywy inwestycyjne

II. Wydatki

1. Nabycie wartoci niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwaych

2. Inwestycje w nieruchomoci oraz wartoci niematerialne i prawne

3. Na aktywa finansowe, w tym:

a) w jednostkach powizanych

b) w pozostaych jednostkach

- nabycie aktywów finansowych

- udzielone poyczki dugoterminowe

4. Inne wydatki inwestycyjne

III. Przepywy pienine netto z dziaalnoci inwestycyjnej (I-II)

C. Przepywy rodków pieninych z dziaalnoci finansowej

I. Wpywy

1. Wpywy netto z wydania udziaów (emisji akcji) i innych instrumentów kapitaowych oraz dopat do kapitau

2. Kredyty i poyczki

3. Emisja dunych papierów wartociowych

4. Inne wpywy finansowe

II. Wydatki

1. Nabycie udziaów (akcji) wasnych

2. Dywidendy i inne wypaty na rzecz wacicieli

3. Inne, ni wypaty na rzecz wacicieli, wydatki z tytuu podziau zysku

4. Spaty kredytów i poyczek

5. Wykup dunych papierów wartociowych

6. Z tytuu innych zobowiza finansowych

7. Patnoci zobowiza z tytuu umów leasingu finansowego

8. Odsetki

9. Inne wydatki finansowe

III. Przepywy pienine netto z dziaalnoci finansowej (I-II)

D. Przepywy pienine netto, razem (A.III±B.III±C.III)

E. Bilansowa zmiana stanu rodków pieninych, w tym:

- zmiana stanu rodków pieninych z tytuu rónic kursowych

F. rodki pienine na pocztek okresu

G. rodki pienine na koniec okresu (F±D), w tym:

- o ograniczonej moliwoci dysponowania

(metoda porednia) 

A. Przepywy rodków pieninych z dziaalnoci operacyjnej

I. Zysk (strata) netto

II. Korekty razem

1. Amortyzacja

2. Zyski (straty) z tytuu rónic kursowych

3. Odsetki i udziay w zyskach (dywidendy)

4. Zysk (strata) z dziaalnoci inwestycyjnej

5. Zmiana stanu rezerw

6. Zmiana stanu zapasów

7. Zmiana stanu nalenoci

8. Zmiana stanu zobowiza krótkoterminowych, z wyjtkiem poyczek i kredytów

9. Zmiana stanu rozlicze midzyokresowych

10. Inne korekty

III. Przepywy pienine netto z dziaalnoci operacyjnej (I±II)

B. Przepywy rodków pieninych z dziaalnoci inwestycyjnej

I. Wpywy

1. Zbycie wartoci niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwaych

2. Zbycie inwestycji w nieruchomoci oraz wartoci niematerialne i prawne

3. Z aktywów finansowych, w tym:

a) w jednostkach powizanych

b) w pozostaych jednostkach

- zbycie aktywów finansowych,

- dywidendy i udziay w zyskach

- spata udzielonych poyczek dugoterminowych

- odsetki

- inne wpywy z aktywów finansowych

4. Inne wpywy inwestycyjne

II. Wydatki

1. Nabycie wartoci niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwaych

2. Inwestycje w nieruchomoci oraz wartoci niematerialne i prawne

3. Na aktywa finansowe, w tym:

a) w jednostkach powizanych

b) w pozostaych jednostkach

- nabycie aktywów finansowych

- udzielone poyczki dugoterminowe

4. Inne wydatki inwestycyjne

III. Przepywy pienine netto z dziaalnoci inwestycyjnej (I-II)

C. Przepywy rodków pieninych z dziaalnoci finansowej

I. Wpywy

1. Wpywy netto z wydania udziaów (emisji akcji) i innych instrumentów kapitaowych oraz dopat do kapitau

2. Kredyty i poyczki

3. Emisja dunych papierów wartociowych

4. Inne wpywy finansowe

II. Wydatki

1. Nabycie udziaów (akcji) wasnych

2. Dywidendy i inne wypaty na rzecz wacicieli

3. Inne, ni wypaty na rzecz wacicieli, wydatki z tytuu podziau zysku

4. Spaty kredytów i poyczek

5. Wykup dunych papierów wartociowych

6. Z tytuu innych zobowiza finansowych

7. Patnoci zobowiza z tytuu umów leasingu finansowego

8. Odsetki

9. Inne wydatki finansowe

III. Przepywy pienine netto z dziaalnoci finansowej (I-II)

D. Przepywy pienine netto razem (A.III±B.III±C.III)

E. Bilansowa zmiana stanu rodków pieninych, w tym

- zmiana stanu rodków pieninych z tytuu rónic kursowych

F. rodki pienine na pocztek okresu

G. rodki pienine na koniec okresu (F±D), w tym

- o ograniczonej moliwoci dysponowania

Dodatkowe informacje i objanienia 

obejmuj w szczególnoci:

1.

1) szczegóowy zakres zmian wartoci grup rodzajowych rodków trwaych, wartoci niematerialnych i prawnych oraz inwestycji dugoterminowych, zawierajcy stan tych aktywów na pocztek roku obrotowego, zwikszenia i zmniejszenia z tytuu: aktualizacji wartoci, nabycia, przemieszczenia wewntrznego oraz stan kocowy, a dla majtku amortyzowanego - podobne przedstawienie stanów i tytuów zmian dotychczasowej amortyzacji lub umorzenia,

2) warto gruntów uytkowanych wieczycie,

3) warto nieamortyzowanych lub nieumarzanych przez jednostk rodków trwaych, uywanych na podstawie umów najmu, dzierawy i innych umów, w tym z tytuu umów leasingu,

4) zobowizania wobec budetu pastwa lub jednostek samorzdu terytorialnego z tytuu uzyskania prawa wasnoci budynków i budowli,

5) dane o strukturze wasnoci kapitau podstawowego oraz liczbie i wartoci nominalnej subskrybowanych akcji, w tym uprzywilejowanych,

6) stan na pocztek roku obrotowego, zwikszenia i wykorzystanie oraz stan kocowy kapitaów (funduszy) zapasowych i rezerwowych, o ile jednostka nie sporzdza zestawienia zmian w kapitale (funduszu) wasnym,

7) propozycje co do sposobu podziau zysku lub pokrycia straty za rok obrotowy,

8) dane o stanie rezerw wedug celu ich utworzenia na pocztek roku obrotowego, zwikszeniach, wykorzystaniu, rozwizaniu i stanie kocowym,

9) dane o odpisach aktualizujcych warto nalenoci, ze wskazaniem stanu na pocztek roku obrotowego, zwikszeniach, wykorzystaniu, rozwizaniu i stanie na koniec roku obrotowego,

10) podzia zobowiza dugoterminowych wedug pozycji bilansu o pozostaym od dnia bilansowego, przewidywanym umow, okresie spaty:

a) do 1 roku,

b) powyej 1 roku do 3 lat,

c) powyej 3 lat do 5 lat,

d) powyej 5 lat,

11) wykaz istotnych pozycji czynnych i biernych rozlicze midzyokresowych,

12) wykaz grup zobowiza zabezpieczonych na majtku jednostki (ze wskazaniem jego rodzaju),

13) zobowizania warunkowe, w tym równie udzielone przez jednostk gwarancje i porczenia, take wekslowe;

2.

1) struktur rzeczow (rodzaje dziaalnoci) i terytorialn (kraj, eksport) przychodów netto ze sprzeday produktów, towarów i materiaów,

2) wysoko i wyjanienie przyczyn odpisów aktualizujcych rodki trwae,

3) wysoko odpisów aktualizujcych warto zapasów,

4) informacje o przychodach, kosztach i wynikach dziaalnoci zaniechanej w roku obrotowym lub przewidzianej do zaniechania w roku nastpnym,

5) rozliczenie gównych pozycji rónicych podstaw opodatkowania podatkiem dochodowym od wyniku finansowego (zysku, straty) brutto,

6) w przypadku jednostek, które sporzdzaj rachunek zysków i strat w wariancie kalkulacyjnym, dane o kosztach wytworzenia produktów na wasne potrzeby oraz o kosztach rodzajowych:

a) amortyzacji,

b) zuycia materiaów i energii,

c) usug obcych,

d) podatków i opat,

e) wynagrodze,

f) ubezpiecze i innych wiadcze,

g) pozostaych kosztów rodzajowych,

7 koszt wytworzenia rodków trwaych w budowie, rodków trwaych na wasne potrzeby,

8) poniesione w ostatnim roku i planowane na nastpny rok nakady na niefinansowe aktywa trwae; odrbnie naley wykaza poniesione i planowane nakady na ochron rodowiska,

9) informacje o zyskach i stratach nadzwyczajnych, z podziaem na losowe i pozostae,

10) podatek dochodowy od wyniku na operacjach nadzwyczajnych;

3. Objanienie struktury rodków pieninych przyjtych do rachunku przepywów pieninych, a w przypadku gdy rachunek przepywów pieninych sporzdzony jest metod bezporedni, dodatkowo naley przedstawi uzgodnienie przepywów pieninych netto z dziaalnoci operacyjnej, sporzdzone metod poredni; w przypadku rónic pomidzy zmianami stanu niektórych pozycji w bilansie oraz zmianami tych samych pozycji wykazanymi w rachunku przepywów pieninych naley wyjani ich przyczyny;

4. Informacje o:

1) przecitnym w roku obrotowym zatrudnieniu, z podziaem na grupy zawodowe,

2) wynagrodzeniach, cznie z wynagrodzeniem z zysku, wypaconych lub nalenych osobom wchodzcym w skad organów zarzdzajcych i nadzorujcych spóek handlowych (dla kadej grupy osobno),

3) poyczkach i wiadczeniach o podobnym charakterze udzielonych osobom wchodzcym w skad organów zarzdzajcych i nadzorujcych spóek handlowych (dla kadej grupy osobno), ze wskazaniem warunków oprocentowania i terminów spaty;

5.

1) informacje o znaczcych zdarzeniach dotyczcych lat ubiegych ujtych w sprawozdaniu finansowym roku obrotowego,

2) informacje o znaczcych zdarzeniach, jakie nastpiy po dniu bilansowym, a nieuwzgldnionych w sprawozdaniu finansowym,

3) przedstawienie dokonanych w roku obrotowym zmian zasad (polityki) rachunkowoci, w tym metod wyceny oraz zmian sposobu sporzdzania sprawozdania finansowego, jeeli wywieraj one istotny wpyw na sytuacj majtkow, finansow i wynik finansowy jednostki, ich przyczyny i spowodowan zmianami kwot wyniku finansowego oraz zmian w kapitale (funduszu) wasnym,

4) informacje liczbowe zapewniajce porównywalno danych sprawozdania finansowego za rok poprzedzajcy ze sprawozdaniem za rok obrotowy;

6.

1) informacje o wspólnych przedsiwziciach, które nie podlegaj konsolidacji, w tym:

a) nazwie, zakresie dziaalnoci wspólnego przedsiwzicia,

b) procentowym udziale,

c) czci wspólnie kontrolowanych rzeczowych skadników aktywów trwaych oraz wartoci niematerialnych i prawnych,

d) zobowizaniach zacignitych na potrzeby przedsiwzicia lub zakupu uywanych rzeczowych skadników aktywów trwaych,

e) czci zobowiza wspólnie zacignitych,

f) przychodach uzyskanych ze wspólnego przedsiwzicia i kosztach z nimi zwizanych,

g) zobowizaniach warunkowych i inwestycyjnych dotyczcych wspólnego przedsiwzicia,

2) informacje o transakcjach z jednostkami powizanymi,

3) wykaz spóek (nazwa, siedziba), w których jednostka posiada co najmniej 20% udziaów w kapitale lub ogólnej liczbie gosów w organie stanowicym spóki; wykaz ten powinien zawiera take informacje o procencie udziaów i stopniu udziau w zarzdzaniu oraz o zysku lub stracie netto tych spóek za ostatni rok obrotowy,

4) jeeli jednostka nie sporzdza skonsolidowanego sprawozdania finansowego, korzystajc ze zwolnienia lub wycze, informacje o:

a) podstawie prawnej wraz z danymi uzasadniajcymi odstpienie od konsolidacji,

b) nazwie i siedzibie jednostki sporzdzajcej skonsolidowane sprawozdanie finansowe na wyszym szczeblu grupy kapitaowej oraz miejscu jego publikacji,

c) podstawowych wskanikach ekonomiczno-finansowych, charakteryzujcych dziaalno jednostek powizanych w danym i ubiegym roku obrotowym, takich jak:

- warto przychodów netto ze sprzeday produktów, towarów i materiaów oraz przychodów finansowych,

- wynik finansowy netto oraz warto kapitau wasnego, z podziaem na grupy,

- warto aktywów trwaych,

- przecitne roczne zatrudnienie;

7. W przypadku sprawozdania finansowego sporzdzonego za okres, w cigu którego nastpio poczenie:

1) jeeli poczenie zostao rozliczone metod nabycia:

a) nazw (firm) i opis przedmiotu dziaalnoci spóki przejtej,

b) liczb, warto nominaln i rodzaj udziaów (akcji) wyemitowanych w celu poczenia,

c) cen przejcia, warto aktywów netto wedug wartoci godziwej spóki przejtej na dzie poczenia, warto firmy lub ujemnej wartoci firmy i opis zasad jej amortyzacji,

2) jeeli poczenie zostao rozliczone metod czenia udziaów:

a) nazwy (firmy) i opis przedmiotu dziaalnoci spóek, które w wyniku poczenia zostay wykrelone z rejestru,

b) liczb, warto nominaln i rodzaj udziaów (akcji) wyemitowanych w celu poczenia,

c) przychody i koszty, zyski i straty oraz zmiany w kapitaach wasnych poczonych spóek za okres od pocztku roku obrotowego, w cigu którego nastpio poczenie, do dnia poczenia;

8. W przypadku wystpowania niepewnoci co do moliwoci kontynuowania dziaalnoci, opis tych niepewnoci oraz stwierdzenie, e taka niepewno wystpuje, oraz wskazanie, czy sprawozdanie finansowe zawiera korekty z tym zwizane; informacja powinna zawiera równie opis podejmowanych bd planowanych przez jednostk dziaa majcych na celu eliminacj niepewnoci;

9. W przypadku gdy inne informacje ni wymienione powyej mogyby w istotny sposób wpyn na ocen sytuacji majtkowej, finansowej oraz wynik finansowy jednostki, naley ujawni te informacje.

ZACZNIK Nr 2

ZAKRES INFORMACJI WYKAZYWANYCH W SPRAWOZDANIU FINANSOWYM, O KTÓRYM MOWA W ART. 45 USTAWY, DLA BANKÓW

Wprowadzenie do sprawozdania finansowego 

obejmuje zakres informacji okrelony w przepisach wydanych na podstawie art. 81 ust. 2 pkt 8 lit. a) ustawy

Bilans 

Aktywa 

I. Kasa, operacje z Bankiem Centralnym

1. W rachunku biecym

2. Rezerwa obowizkowa

3. Inne rodki

II. Dune papiery wartociowe uprawnione do redyskontowania w Banku Centralnym

III. Nalenoci od sektora finansowego

1. W rachunku biecym

2. Terminowe

IV. Nalenoci od sektora niefinansowego

1. W rachunku biecym

2. Terminowe

V. Nalenoci od sektora budetowego

1. W rachunku biecym

2. Terminowe

VI. Nalenoci z tytuu zakupionych papierów wartociowych z otrzymanym przyrzeczeniem odkupu

VII. Dune papiery wartociowe

1. Banków

2. Budetu Pastwa i budetów terenowych

3. Pozostae

VIII. Udziay lub akcje w jednostkach zalenych

1. W instytucjach finansowych

2. W pozostaych jednostkach

IX. Udziay lub akcje w jednostkach wspózalenych

1. W instytucjach finansowych

2. W pozostaych jednostkach

X. Udziay lub akcje w jednostkach stowarzyszonych

1. W instytucjach finansowych

2. W pozostaych jednostkach

XI. Udziay lub akcje w innych jednostkach

1. W instytucjach finansowych

2. W pozostaych jednostkach

XII. Pozostae papiery wartociowe i inne aktywa finansowe

XIII. Wartoci niematerialne i prawne, w tym:

- warto firmy

XIV. Rzeczowe aktywa trwae

XV. Inne aktywa

1. Przejte aktywa - do zbycia

2. Pozostae

XVI. Rozliczenia midzyokresowe

1. Aktywa z tytuu odroczonego podatku dochodowego

2. Pozostae rozliczenia midzyokresowe

Aktywa razem

Pasywa 

I. Zobowizania wobec Banku Centralnego

II. Zobowizania wobec sektora finansowego

1. W rachunku biecym

2. Terminowe

III. Zobowizania wobec sektora niefinansowego

1. Rachunki oszczdnociowe, w tym:

a) biece

b) terminowe

2. Pozostae, w tym:

a) biece

b) terminowe

IV. Zobowizania wobec sektora budetowego

1. Biece

2. Terminowe

V. Zobowizania z tytuu sprzedanych papierów wartociowych z udzielonym przyrzeczeniem odkupu

VI. Zobowizania z tytuu emisji dunych papierów wartociowych

VII. Inne zobowizania z tytuu instrumentów finansowych

VIII. Fundusze specjalne i inne zobowizania

IX. Koszty i przychody rozliczane w czasie oraz zastrzeone

1. Rozliczenia midzyokresowe kosztów

2. Ujemna warto firmy

3. Pozostae przychody przyszych okresów oraz zastrzeone

X. Rezerwy

1. Rezerwa z tytuu odroczonego podatku dochodowego

2. Pozostae rezerwy

XI. Zobowizania podporzdkowane

XII. Kapita (fundusz) podstawowy

XIII. Nalene wpaty na kapita podstawowy (wielko ujemna)

XIV. Akcje wasne (wielko ujemna)

XV. Kapita (fundusz) zapasowy

XVI. Kapita (fundusz) z aktualizacji wyceny

XVII. Pozostae kapitay (fundusze) rezerwowe

1. Fundusz ogólnego ryzyka bankowego

2. Pozostae

XVIII. Zysk (strata) z lat ubiegych

XIX. Zysk (strata) netto

Pasywa razem

Wspóczynnik wypacalnoci

Pozycje pozabilansowe 

I. Zobowizania warunkowe udzielone i otrzymane

1. Zobowizania udzielone:

a) finansowe

b) gwarancyjne

2. Zobowizania otrzymane:

a) finansowe

b) gwarancyjne

II. Zobowizania zwizane z realizacj operacji kupna/sprzeday

III. Pozostae

Rachunek zysków i strat 

I. Przychody z tytuu odsetek

1. Od sektora finansowego

2. Od sektora niefinansowego

3. Od sektora budetowego

4. Z papierów wartociowych o staej kwocie dochodu

II. Koszty odsetek

1. Od sektora finansowego

2. Od sektora niefinansowego

3. Od sektora budetowego

III. Wynik z tytuu odsetek (I-II)

IV. Przychody z tytuu prowizji

V. Koszty prowizji

VI. Wynik z tytuu prowizji (IV-V)

VII. Przychody z udziaów lub akcji, pozostaych papierów wartociowych i innych instrumentów finansowych, o zmiennej kwocie dochodu

1. Od jednostek zalenych

2. Od jednostek wspózalenych

3. Od jednostek stowarzyszonych

4. Od pozostaych jednostek

VIII. Wynik operacji finansowych

1. Papierami wartociowymi i innymi instrumentami finansowymi

2. Pozostaych

IX. Wynik z pozycji wymiany

X. Wynik dziaalnoci bankowej

XI. Pozostae przychody operacyjne

XII. Pozostae koszty operacyjne

XIII. Koszty dziaania banku

1. Wynagrodzenia

2. Ubezpieczenia i inne wiadczenia

3. Inne

XIV. Amortyzacja rodków trwaych oraz wartoci niematerialnych i prawnych

XV. Odpisy na rezerwy i aktualizacja wartoci

1. Odpisy na rezerwy celowe i na ogólne ryzyko bankowe

2. Aktualizacja wartoci aktywów finansowych

XVI. Rozwizanie rezerw i aktualizacja wartoci

1. Rozwizanie rezerw celowych i rezerw na ogólne ryzyko bankowe

2. Aktualizacja wartoci aktywów finansowych

XVII. Rónica wartoci rezerw i aktualizacji (XV-XVI)

XVIII. Wynik dziaalnoci operacyjnej

XIX. Wynik operacji nadzwyczajnych

1. Zyski nadzwyczajne

2. Straty nadzwyczajne

XX. Zysk (strata) brutto

XXI. Podatek dochodowy

XXII. Pozostae obowizkowe zmniejszenie zysku (zwikszenie straty)

XXIII. Zysk (strata) netto

Zestawienie zmian w kapitale wasnym 

I. Kapita wasny na pocztek okresu (BO)

- korekty bdów podstawowych

I. a. Kapita wasny na pocztek okresu (BO), po korektach

1. Kapita (fundusz) podstawowy na pocztek okresu

1.1. Zmiany kapitau (funduszu) podstawowego

a) zwikszenia (z tytuu)

- emisji akcji

...

b) zmniejszenia (z tytuu)

- umorzenia akcji

1.2. Kapita (fundusz) podstawowy na koniec okresu

2. Nalene wpaty na poczet kapitau podstawowego na pocztek okresu

2.1. Zmiana nalenych wpat na poczet kapitau podstawowego

a) zwikszenie (z tytuu)

...

b) zmniejszenie (z tytuu)

...

2.2. Nalene wpaty na poczet kapitau podstawowego na koniec okresu

3. Akcje wasne na pocztek okresu

a) zwikszenie

b) zmniejszenie

3.1. Akcje wasne na koniec okresu

4. Kapita (fundusz) zapasowy na pocztek okresu

4.1. Zmiany kapitau (funduszu) zapasowego

a) zwikszenia (z tytuu)

- emisji akcji powyej wartoci nominalnej

- podziau zysku (ustawowo)

- podziau zysku (ponad wymagan ustawowo minimaln warto)

...

b) zmniejszenia (z tytuu)

- pokrycia straty

...

4.2. Kapita (fundusz) zapasowy na koniec okresu

5. Kapita (fundusz) z aktualizacji wyceny na pocztek okresu

5.1. Zmiany kapitau (funduszu) z aktualizacji wyceny

a) zwikszenie (z tytuu)

...

b) zmniejszenie (z tytuu)

- zbycia lub likwidacji rodków trwaych

...

5.2. Kapita (fundusz) z aktualizacji wyceny na koniec okresu

6. Fundusz ogólnego ryzyka bankowego na pocztek okresu

6.1. Zmiany funduszu ogólnego ryzyka bankowego

a) zwikszenie (z tytuu)

...

b) zmniejszenie (z tytuu)

...

6.2. Fundusz ogólnego ryzyka bankowego na koniec okresu

7. Pozostae kapitay (fundusze) rezerwowe na pocztek okresu

7.1. Zmiany pozostaych kapitaów (funduszy) rezerwowych

a) zwikszenia (z tytuu)

...

b) zmniejszenia (z tytuu)

...

7.2. Pozostae kapitay (fundusze) rezerwowe na koniec okresu

8. Zysk (strata) z lat ubiegych na pocztek okresu

8.1. Zysk z lat ubiegych na pocztek okresu

- korekty bdów podstawowych

8.2. Zysk z lat ubiegych na pocztek okresu, po korektach

8.3. Zmiana zysku z lat ubiegych

a) zwikszenie (z tytuu)

- podziau zysku z lat ubiegych

...

b) zmniejszenie (z tytuu)

...

8.4. Zysk z lat ubiegych na koniec okresu

8.5. Strata z lat ubiegych na pocztek okresu

- korekty bdów podstawowych

8.6. Strata z lat ubiegych na pocztek okresu, po korektach

8.7. Zmiana straty z lat ubiegych

a) zwikszenie (z tytuu)

- przeniesienia straty z lat ubiegych do pokrycia

...

b) zmniejszenie (z tytuu)

...

8.8. Strata z lat ubiegych na koniec okresu

8.9. Zysk (strata) z lat ubiegych na koniec okresu

9. Wynik netto

a) zysk netto

b) strata netto

II. Kapita wasny na koniec okresu (BZ)

III. Kapita wasny po uwzgldnieniu proponowanego podziau zysku (pokrycia straty)

Rachunek przepywów pieninych 

(metoda bezporednia)

A. Przepywy rodków pieninych z dziaalnoci operacyjnej

I. Wpywy

1. Odsetki

2. Prowizje

3. Inne wpywy operacyjne

II. Wydatki

1. Odsetki

2. Prowizje

3. Wynagrodzenia

4. Ubezpieczenia i inne wiadczenia

5. Inne koszty dziaania banku

6. Podatki i opaty o charakterze publicznoprawnym

7. Inne wydatki operacyjne

III. Przepywy pienine netto z dziaalnoci operacyjnej (I-II)

B. Przepywy rodków pieninych z dziaalnoci inwestycyjnej

I. Wpywy

1. Zbycie udziaów lub akcji w jednostkach zalenych

2. Zbycie udziaów lub akcji w jednostkach wspózalenych

3. Zbycie udziaów lub akcji w jednostkach stowarzyszonych

4. Zbycie udziaów lub akcji w innych jednostkach, pozostaych papierów wartociowych (w tym równie handlowych) i innych aktywów finansowych

5. Zbycie wartoci niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwaych

6. Inne wpywy inwestycyjne

II. Wydatki

1. Nabycie udziaów lub akcji w jednostkach zalenych

2. Nabycie udziaów lub akcji w jednostkach wspózalenych

3. Nabycie udziaów lub akcji w jednostkach stowarzyszonych

4. Nabycie udziaów lub akcji w innych jednostkach, pozostaych papierów wartociowych i innych aktywów finansowych (lokacyjnych)

5. Nabycie wartoci niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwaych

6. Inne wydatki inwestycyjne

III. Przepywy pienine netto z dziaalnoci inwestycyjnej (I-II)

C. Przepywy rodków pieninych z dziaalnoci finansowej

I. Wpywy

1. Zacignicie dugoterminowych kredytów od innych banków

2. Zacignicie dugoterminowych poyczek od innych ni banki instytucji finansowych

3. Emisja dunych papierów wartociowych dla innych instytucji finansowych

4. Zwikszenie stanu zobowiza podporzdkowanych

5. Wpywy netto z emisji akcji i dopat do kapitau

6. Inne wpywy finansowe

II. Wydatki

1. Spaty dugoterminowych kredytów na rzecz innych banków

2. Spaty dugoterminowych poyczek na rzecz innych ni banki instytucji finansowych

3. Wykup dunych papierów wartociowych od innych instytucji finansowych

4. Z tytuu innych zobowiza finansowych

5. Patnoci zobowiza z tytuu umów leasingu finansowego

6. Zmniejszenie stanu zobowiza podporzdkowanych

7. Dywidendy i inne wypaty na rzecz wacicieli

8. Inne, ni wypaty na rzecz wacicieli, wydatki z tytuu podziau zysku

9. Nabycie akcji wasnych

10. Inne wydatki finansowe

III. Przepywy pienine netto z dziaalnoci finansowej (I-II)

D. Przepywy pienine netto, razem (A.III±B.III±C.III)

E. Bilansowa zmiana stanu rodków pieninych, w tym

- zmiana stanu rodków pieninych z tytuu rónic kursowych

F. rodki pienine na pocztek okresu

G. rodki pienine na koniec okresu (F±D), w tym

- o ograniczonej moliwoci dysponowania

(metoda porednia) 

A. Przepywy rodków pieninych z dziaalnoci operacyjnej

I. Zysk (strata) netto

II. Korekty razem:

1. Amortyzacja

2. Zyski (straty) z tytuu rónic kursowych

3. Odsetki i udziay w zyskach (dywidendy)

4. Zysk (strata) z dziaalnoci inwestycyjnej

5. Zmiana stanu rezerw

6. Zmiana stanu dunych papierów wartociowych

7. Zmiana stanu nalenoci od sektora finansowego

8. Zmiana stanu nalenoci od sektora niefinansowego i sektora budetowego

9. Zmiana stanu nalenoci z tytuu zakupionych papierów wartociowych z otrzymanym przyrzeczeniem odkupu

10. Zmiana stanu udziaów lub akcji, pozostaych papierów wartociowych i innych aktywów finansowych (handlowych)

11. Zmiana stanu zobowiza wobec sektora finansowego

12. Zmiana stanu zobowiza wobec sektora niefinansowego i sektora budetowego

13. Zmiana stanu zobowiza z tytuu sprzedanych papierów wartociowych z udzielonym przyrzeczeniem odkupu

14. Zmiana stanu zobowiza z tytuu papierów wartociowych

15. Zmiana stanu innych zobowiza

16. Zmiana stanu rozlicze midzyokresowych

17. Zmiana stanu przychodów przyszych okresów i zastrzeonych

18. Inne korekty

III. Przepywy pienine netto z dziaalnoci operacyjnej (I±II)

B. Przepywy rodków pieninych z dziaalnoci inwestycyjnej

I. Wpywy

1. Zbycie udziaów lub akcji w jednostkach zalenych

2. Zbycie udziaów lub akcji w jednostkach wspózalenych

3. Zbycie udziaów lub akcji w jednostkach stowarzyszonych

4. Zbycie udziaów lub akcji w innych jednostkach, pozostaych papierów wartociowych i innych aktywów finansowych (lokacyjnych)

5. Zbycie wartoci niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwaych

6. Inne wpywy inwestycyjne

II. Wydatki

1. Nabycie udziaów lub akcji w jednostkach zalenych

2. Nabycie udziaów lub akcji w jednostkach wspózalenych

3. Nabycie udziaów lub akcji w jednostkach stowarzyszonych

4. Nabycie udziaów lub akcji w innych jednostkach, pozostaych papierów wartociowych i innych aktywów finansowych (lokacyjnych)

5. Nabycie wartoci niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwaych

6. Inne wydatki inwestycyjne

III. Przepywy pienine netto z dziaalnoci inwestycyjnej (I±II)

C. Przepywy rodków pieninych z dziaalnoci finansowej

I. Wpywy

1. Zacignicie dugoterminowych kredytów od innych banków

2. Zacignicie dugoterminowych poyczek od innych ni banki instytucji finansowych

3. Emisja dunych papierów wartociowych dla innych instytucji finansowych

4. Zwikszenie stanu zobowiza podporzdkowanych

5. Wpywy netto z emisji akcji i dopat do kapitau

6. Inne wpywy finansowe

II. Wydatki

1. Spaty dugoterminowych kredytów na rzecz innych banków

2. Spaty dugoterminowych poyczek na rzecz innych ni banki instytucji finansowych

3. Wykup dunych papierów wartociowych od innych instytucji finansowych

4. Z tytuu innych zobowiza finansowych

5. Patnoci zobowiza z tytuu umów leasingu finansowego

6. Zmniejszenie stanu zobowiza podporzdkowanych

7. Dywidendy i inne wypaty na rzecz wacicieli

8. Inne, ni wypaty na rzecz wacicieli, wydatki z tytuu podziau zysku

9. Nabycie akcji wasnych

10. Inne wydatki finansowe

III. Przepywy pienine netto z dziaalnoci finansowej (I-II)

D. Przepywy pienine netto, razem (A.III±B.III±C.III)

E. Bilansowa zmiana stanu rodków pieninych, w tym

- zmiana stanu rodków pieninych z tytuu rónic kursowych

F. rodki pienine na pocztek okresu

G. rodki pienine na koniec okresu (F±D), w tym

- o ograniczonej moliwoci dysponowania

Dodatkowe informacje i objanienia 

obejmuj zakres informacji okrelony w przepisach wydanych na podstawie art. 81 ust. 2 pkt 8 lit. a) ustawy.

ZACZNIK Nr 3

ZAKRES INFORMACJI WYKAZYWANYCH W SPRAWOZDANIU FINANSOWYM, O KTÓRYM MOWA W ART. 45 USTAWY, DLA ZAKADÓW UBEZPIECZE

Wstp 

obejmuje zakres informacji okrelony w przepisach wydanych na podstawie art. 81 ust. 2 pkt 6 ustawy

Bilans 

Aktywa 

A. Wartoci niematerialne i prawne

1. Warto firmy

2. Inne wartoci niematerialne i prawne i zaliczki na poczet wartoci niematerialnych i prawnych

B. Lokaty

I. Nieruchomoci

1. Grunty wasne oraz prawo wieczystego uytkowania gruntu

2. Budynki, budowle oraz spódzielcze wasnociowe prawo do lokalu

3. Inwestycje budowlane i zaliczki na poczet tych inwestycji

II. Lokaty w jednostkach powizanych

1. Udziay lub akcje w jednostkach powizanych

2. Poyczki udzielone jednostkom powizanym oraz dune papiery wartociowe emitowane przez te jednostki

3. Pozostae lokaty

III. Inne lokaty finansowe

1. Udziay, akcje oraz inne papiery wartociowe o zmiennej kwocie dochodu oraz jednostki uczestnictwa i certyfikaty inwestycyjne w funduszach inwestycyjnych

2. Dune papiery wartociowe i inne papiery wartociowe o staej kwocie dochodu

3. Udziay we wspólnych przedsiwziciach lokacyjnych

4. Poyczki zabezpieczone hipotecznie

5. Pozostae poyczki

6. Lokaty terminowe w instytucjach kredytowych

7. Pozostae lokaty

IV. Depozyty u cedentów

C. Lokaty rodków z tytuu ubezpiecze na ycie, gdzie ryzyko lokaty ponosi ubezpieczajcy

D. Nalenoci

I. Nalenoci z tytuu ubezpiecze bezporednich

1. Nalenoci od ubezpieczajcych, w tym:

1.1. Od jednostek powizanych

1.2. Od pozostaych jednostek

2. Nalenoci od poredników ubezpieczeniowych, w tym:

2.1. Od jednostek powizanych

2.2. Od pozostaych jednostek

3. Inne nalenoci

3.1. Od jednostek powizanych

3.2. Od pozostaych jednostek

II. Nalenoci z tytuu reasekuracji, w tym:

1. Od jednostek powizanych

2. Od pozostaych jednostek

III. Inne nalenoci

1. Nalenoci od budetu

2. Pozostae nalenoci, w tym:

2.1. Od jednostek powizanych

2.2. Od pozostaych jednostek

E. Inne skadniki aktywów

I. Rzeczowe skadniki aktywów

II. rodki pienine

III. Pozostae skadniki aktywów

F. Rozliczenia midzyokresowe

I. Aktywa z tytuu odroczonego podatku dochodowego

II. Aktywowane koszty akwizycji

III. Zarachowane odsetki i czynsze

IV. Inne rozliczenia midzyokresowe

Aktywa razem

Pasywa 

A. Kapita wasny

I. Kapita podstawowy

II. Nalene wpaty na kapita podstawowy (wielko ujemna)

III. Akcje wasne (wielko ujemna)

IV. Kapita (fundusz) zapasowy

V. Kapita (fundusz) z aktualizacji wyceny

VI. Pozostae kapitay rezerwowe

VII. Zysk (strata) z lat ubiegych

VIII. Zysk (strata) netto

B. Zobowizania podporzdkowane

C. Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe

I. Rezerwa skadek i rezerwa na pokrycie ryzyka niewygasego

II. Rezerwa ubezpiecze na ycie

III. Rezerwy na niewypacone odszkodowania i wiadczenia

IV. Rezerwy na premie i rabaty dla ubezpieczonych

V. Rezerwy na wyrównanie szkodowoci (ryzyka)

VI. Pozostae rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe

VII. Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe dla ubezpiecze na ycie, jeeli ryzyko lokaty ponosi ubezpieczajcy

D. Udzia reasekuratorów w rezerwach techniczno-ubezpieczeniowych (warto ujemna)

I. Udzia reasekuratorów w rezerwie skadek i w rezerwie na pokrycie ryzyka niewygasego

II. Udzia reasekuratorów w rezerwie ubezpiecze na ycie

III. Udzia reasekuratorów w rezerwie na niewypacone odszkodowania i wiadczenia

IV. Udzia reasekuratorów w rezerwie na premie i rabaty dla ubezpieczonych

V. Udzia reasekuratorów w pozostaych rezerwach techniczno-ubezpieczeniowych

VI. Udzia reasekuratorów w rezerwach techniczno-ubezpieczeniowych dla ubezpiecze na ycie, jeeli ryzyko lokaty ponosi ubezpieczajcy

F. Pozostae rezerwy

I. Rezerwy na wiadczenia emerytalne oraz inne obowizkowe wiadczenia pracowników

II. Rezerwa z tytuu odroczonego podatku dochodowego

III. Inne rezerwy

G. Zobowizania z tytuu depozytów reasekuratorów

H. Pozostae zobowizania i fundusze specjalne

I. Zobowizania z tytuu ubezpiecze bezporednich

1. Zobowizania wobec ubezpieczajcych, w tym:

1.1. wobec jednostek powizanych

1.2. wobec pozostaych jednostek

2. Zobowizania wobec poredników ubezpieczeniowych, w tym:

2.1. wobec jednostek powizanych

2.2. wobec pozostaych jednostek

3. Inne zobowizania z tytuu ubezpiecze, w tym:

3.1. wobec jednostek powizanych

3.2. wobec pozostaych jednostek

II. Zobowizania z tytuu reasekuracji, w tym:

1. wobec jednostek powizanych

2. wobec pozostaych jednostek

III. Zobowizania z tytuu emisji wasnych dunych papierów wartociowych oraz pobranych poyczek, w tym:

1. Zobowizania zamienne na akcje zakadu ubezpiecze

2. Pozostae

IV. Zobowizania wobec instytucji kredytowych

V. Inne zobowizania

1. Zobowizania wobec budetu

2. Pozostae zobowizania

2.1. wobec jednostek powizanych

2.2. wobec pozostaych jednostek

VI. Fundusze specjalne

I. Rozliczenia midzyokresowe

1. Rozliczenia midzyokresowe kosztów

2. Ujemna warto firmy

3. Przychody przyszych okresów

Pasywa razem

Pozycje pozabilansowe 

1. Nalenoci warunkowe, w tym:

1.1. otrzymane gwarancje i porczenia

1.2. pozostae

2. Zobowizania warunkowe, w tym:

2.1. udzielone porczenia i gwarancje

2.2. weksle akceptowane i indosowane

2.3. aktywa z zobowizaniem odsprzeday

2.4. inne zobowizania zabezpieczone na aktywach lub na przychodach

3. Zabezpieczenia z tytuu reasekuracji ustanowione na rzecz zakadu ubezpiecze

4. Zabezpieczenia z tytuu reasekuracji ustanowione przez zakad ubezpiecze na rzecz cedentów

5. Obce skadniki aktywów nieujte w aktywach

Wysoko rodków wasnych

Wysoko marginesu wypacalnoci

Nadwyka (niedobór) rodków wasnych na pokrycie marginesu wypacalnoci

Wysoko rezerw techniczno-ubezpieczeniowych

Wysoko aktywów stanowicych pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych

Nadwyka (niedobór) aktywów na pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych

Techniczny rachunek ubezpiecze majtkowych i osobowych 

I. Skadki (1-2-3+4)

1. Skadki przypisane brutto

2. Udzia reasekuratorów w skadce przypisanej

3. Zmiana stanu rezerw skadek i rezerwy na ryzyko niewygase brutto

4. Udzia reasekuratorów w zmianie stanu rezerw skadek

II. Przychody z lokat netto po uwzgldnieniu kosztów, przeniesione z ogólnego rachunku zysków i strat

III. Pozostae przychody techniczne na udziale wasnym

IV. Odszkodowania i wiadczenia (1+2)

1. Odszkodowania i wiadczenia wypacone na udziale wasnym

1.1. Odszkodowania i wiadczenia wypacone brutto

1.2. Udzia reasekuratorów w odszkodowaniach i wiadczeniach wypaconych

2. Zmiana stanu rezerwy na niewypacone odszkodowania i wiadczenia na udziale wasnym

2.1. Zmiana stanu rezerw na niewypacone odszkodowania i wiadczenia brutto

2.2. Udzia reasekuratorów w zmianie stanu rezerw na niewypacone odszkodowania i wiadczenia

V. Zmiany stanu pozostaych rezerw techniczno-ubezpieczeniowych na udziale wasnym

1. Zmiany stanu pozostaych rezerw techniczno-ubezpieczeniowych brutto

2. Udzia reasekuratorów w zmianie stanu pozostaych rezerw techniczno-ubezpieczeniowych

VI. Premie i rabaty na udziale wasnym cznie ze zmian stanu rezerw

VII. Koszty dziaalnoci ubezpieczeniowej

1. Koszty akwizycji

1.1. W tym zmiana stanu aktywowanych kosztów akwizycji

2. Koszty administracyjne

3. Prowizje reasekuracyjne i udzia w zyskach reasekuratorów

VIII. Pozostae koszty techniczne na udziale wasnym

IX. Zmiany stanu rezerw na wyrównanie szkodowoci (ryzyka)

X. Wynik techniczny ubezpiecze majtkowych i osobowych

Techniczny rachunek ubezpiecze na ycie 

I. Skadki

1. Skadki przypisane brutto

2. Udzia reasekuratorów w skadce przypisanej brutto

3. Zmiana stanu rezerw skadek i na ryzyko niewygase brutto

4. Udzia reasekuratorów w zmianie stanu rezerw skadek

II. Przychody z lokat

1. Przychody z lokat w nieruchomoci

2. Przychody z lokat w jednostkach powizanych

2.1. z udziaów lub akcji

2.2. z poyczek i dunych papierów wartociowych

2.3. z pozostaych lokat

3. Przychody z innych lokat finansowych

3.1. z udziaów, akcji, innych papierów wartociowych o zmiennej kwocie dochodu oraz jednostek uczestnictwa i certyfikatów inwestycyjnych w funduszach inwestycyjnych

3.2. z dunych papierów wartociowych oraz innych papierów wartociowych o staej kwocie dochodu

3.3. z lokat terminowych w instytucjach kredytowych

3.4. z pozostaych lokat

4. Wynik dodatni z rewaloryzacji lokat

5. Wynik dodatni z realizacji lokat

III. Niezrealizowane zyski z lokat

IV. Pozostae przychody techniczne na udziale wasnym

V. Odszkodowania i wiadczenia

1. Odszkodowania i wiadczenia wypacone na udziale wasnym

1.1. Odszkodowania i wiadczenia wypacone brutto

1.2. Udzia reasekuratorów w odszkodowaniach i wiadczeniach wypaconych

2. Zmiana stanu rezerw na niewypacone odszkodowania i wiadczenia na udziale wasnym

2.1. Rezerwy brutto

2.2. Udzia reasekuratorów

VI. Zmiany stanu innych rezerw techniczno-ubezpieczeniowych na udziale wasnym

1. Zmiana stanu rezerw w ubezpieczeniach na ycie na udziale wasnym

1.1. rezerw brutto

1.2. na udziale reasekuratorów

2. Zmiana stanu rezerw techniczno-ubezpieczeniowych na udziale wasnym dla ubezpiecze na ycie, jeeli ryzyko lokaty ponosi ubezpieczajcy

2.1. rezerw brutto

2.2. na udziale reasekuratorów

3. Zmiana stanu pozostaych rezerw techniczno-ubezpieczeniowych przewidzianych w statucie na udziale wasnym

3.1. rezerw brutto

3.2. na udziale reasekuratorów

VII. Premie i rabaty cznie ze zmian stanu rezerw na udziale wasnym

VIII. Koszty dziaalnoci ubezpieczeniowej

1. Koszty akwizycji

1.1. W tym zmiana stanu aktywowanych kosztów akwizycji

2. Koszty administracyjne

3. Prowizje reasekuracyjne i udziay w zyskach

IX. Koszty dziaalnoci lokacyjnej

1. Koszty utrzymania nieruchomoci

2. Pozostae koszty dziaalnoci lokacyjnej

3. Wynik ujemny z rewaloryzacji lokat

4. Wynik ujemny z realizacji lokat

X. Niezrealizowane straty na lokatach

XI. Pozostae koszty techniczne na udziale wasnym

XII. Przychody z lokat netto po uwzgldnieniu kosztów, przeniesione do ogólnego rachunku zysków i strat

XIII. Wynik techniczny ubezpiecze na ycie

Ogólny rachunek zysków i strat 

I. Wynik techniczny ubezpiecze majtkowych i osobowych lub ubezpiecze na ycie

II. Przychody z lokat

1. Przychody z lokat w nieruchomoci

2. Przychody z lokat w jednostkach powizanych

2.1. z udziaów i akcji

2.2. z poyczek i dunych papierów wartociowych

2.3. z pozostaych lokat

3. Przychody z innych lokat finansowych

3.1. z udziaów, akcji, innych papierów wartociowych o zmiennej kwocie dochodu oraz jednostek uczestnictwa i certyfikatów inwestycyjnych w funduszach inwestycyjnych,

3.2. z dunych papierów wartociowych oraz innych papierów wartociowych o staej kwocie dochodu

3.3. z lokat terminowych w instytucjach kredytowych

3.4. z pozostaych lokat

4. Wynik dodatni z rewaloryzacji lokat

5. Wynik dodatni z realizacji lokat

III. Niezrealizowane zyski z lokat

IV. Przychody z lokat netto po uwzgldnieniu kosztów, przeniesione z technicznego rachunku ubezpiecze na ycie

V. Koszty dziaalnoci lokacyjnej

1. Koszty utrzymania nieruchomoci

2. Pozostae koszty dziaalnoci lokacyjnej

3. Wynik ujemny z rewaloryzacji lokat

4. Wynik ujemny z realizacji lokat

VI. Niezrealizowane straty na lokatach

VII. Przychody z lokat netto po uwzgldnieniu kosztów, przeniesione do technicznego rachunku ubezpiecze majtkowych i osobowych

VIII. Pozostae przychody operacyjne

IX. Pozostae koszty operacyjne

X. Zysk (strata) z dziaalnoci operacyjnej

XI. Zyski nadzwyczajne

XII. Straty nadzwyczajne

XIII. Zysk (strata) brutto

XIV. Podatek dochodowy

XV. Pozostae obowizkowe zmniejszenia zysku (zwikszenia straty)

XVI. Zysk (strata) netto

Zestawienie zmian w kapitale wasnym 

I. Kapita wasny na pocztek okresu (BO)

- Korekty bdów podstawowych

I.a. Kapita wasny na pocztek okresu (BO), po korektach

1. Kapita podstawowy na pocztek okresu

1.1. Zmiany kapitau podstawowego

a) zwikszenie (z tytuu)

- emisji akcji

- ...

b) zmniejszenie (z tytuu)

- umorzenia akcji

- ...

1.2. Kapita podstawowy na koniec okresu

2. Nalene wpaty na kapita podstawowy na pocztek okresu

2.1. Zmiany nalenych wpat na kapita podstawowy

a) zwikszenie

b) zmniejszenie

2.2. Nalene wpaty na kapita podstawowy na koniec okresu

3. Akcje wasne na pocztek okresu

3.1. Zmiany akcji wasnych

a) zwikszenie

b) zmniejszenie

3.2. Akcje wasne na koniec okresu

4. Kapita zapasowy na pocztek okresu

4.1. Zmiany kapitau zapasowego

a) zwikszenie (z tytuu)

- emisji akcji powyej wartoci nominalnej

- podziau zysku (ustawowo)

- podziau zysku (ponad wymagan ustawowo minimaln warto)

- ...

b) zmniejszenie (z tytuu)

- pokrycia straty

- ...

4.2. Kapita zapasowy na koniec okresu

5. Kapita z aktualizacji wyceny na pocztek okresu

5.1. Zmiany kapitau z aktualizacji wyceny

a) zwikszenie (z tytuu)

- ...

b) zmniejszenie (z tytuu)

- zbycia rodków trwaych

- ...

5.2. Kapita z aktualizacji wyceny na koniec okresu

6. Pozostae kapitay rezerwowe na pocztek okresu

6.1. Zmiany pozostaych kapitaów rezerwowych

a) zwikszenie (z tytuu)

- ...

b) zmniejszenie (z tytuu)

- ...

6.2. Pozostae kapitay rezerwowe na koniec okresu

7. Zysk (strata) z lat ubiegych na pocztek okresu

7.1. Zysk z lat ubiegych na pocztek okresu

- Korekty bdów podstawowych

7.2. Zysk z lat ubiegych na pocztek okresu, po korektach

a) zwikszenie (z tytuu)

- podziau zysku z lat ubiegych

- ...

b) zmniejszenie (z tytuu)

- ...

7.3. Zysk z lat ubiegych na koniec okresu

7.4. Strata z lat ubiegych na pocztek okresu

- Korekty bdów podstawowych

7.5. Strata z lat ubiegych na pocztek okresu, po korektach

a) zwikszenie (z tytuu)

- przeniesienia straty z lat ubiegych do pokrycia

- ...

b) zmniejszenie (z tytuu)

7.6. Strata z lat ubiegych na koniec okresu

7.7. Zysk (strata) z lat ubiegych na koniec okresu

8. Wynik netto

a) zysk netto

b) strata netto

II. Kapita wasny na koniec okresu (BZ)

III. Kapita wasny po uwzgldnieniu proponowanego podziau zysku (pokrycia straty)

Rachunek przepywów pieninych 

(metoda bezporednia)

A. Przepywy rodków pieninych z dziaalnoci operacyjnej

I. Wpywy

1. Wpywy z dziaalnoci bezporedniej oraz reasekuracji czynnej

1.1. Wpywy z tytuu skadek brutto

1.2. Wpywy z tytuu regresów i zwrotów odszkodowa brutto

1.3. Pozostae wpywy z dziaalnoci bezporedniej

2. Wpywy z reasekuracji biernej

2.1. Wpaty reasekuratorów z tytuu udziau w odszkodowaniach

2.2. Wpywy z tytuu prowizji reasekuracyjnych i udziaów w zyskach reasekuratorów

2.3. Pozostae wpywy z reasekuracji biernej

3. Wpywy z pozostaej dziaalnoci operacyjnej

3.1. Wpywy z tytuu czynnoci komisarza awaryjnego

3.2. Zbycie wartoci niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych skadników aktywów trwaych innych ni lokaty

3.3. Pozostae wpywy

II. Wydatki

1. Wydatki z tytuu dziaalnoci bezporedniej i reasekuracji czynnej

1.1. Zwroty skadek brutto

1.2. Odszkodowania i wiadczenia wypacone brutto

1.3. Wydatki z tytuu akwizycji

1.4. Wydatki o charakterze administracyjnym

1.5. Wypacone prowizje i udziay w zyskach z tytuu reasekuracji czynnej

1.6. Pozostae wydatki z dziaalnoci bezporedniej oraz reasekuracji czynnej

2. Wydatki z tytuu reasekuracji biernej

2.1. Skadki zapacone z tytuu reasekuracji

2.2. Pozostae wydatki z tytuu reasekuracji biernej

3. Wydatki z pozostaej dziaalnoci operacyjnej

3.1. Wydatki z tytuu czynnoci komisarza awaryjnego

3.2. Nabycie wartoci niematerialnych i prawnych i rzeczowych skadników aktywów trwaych innych ni lokaty

3.3. Pozostae wydatki operacyjne

III. Przepywy pienine netto z dziaalnoci operacyjnej (I-II)

B. Przepywy z dziaalnoci lokacyjnej

I. Wpywy

1. Zbycie nieruchomoci

2. Zbycie udziaów, akcji, w jednostkach powizanych

3. Zbycie udziaów, akcji, w pozostaych jednostkach oraz jednostek uczestnictwa i certyfikatów inwestycyjnych w funduszach inwestycyjnych

4. Realizacja dunych papierów wartociowych emitowanych przez jednostki powizane oraz spata poyczek udzielonych tym jednostkom

5. Realizacja dunych papierów wartociowych emitowanych przez pozostae jednostki

6. Likwidacja lokat terminowych w instytucjach kredytowych

7. Realizacja pozostaych lokat

8. Wpywy z nieruchomoci

9. Odsetki otrzymane

10. Dywidendy otrzymane

11. Pozostae wpywy z lokat

II. Wydatki

1. Nabycie nieruchomoci

2. Nabycie udziaów, akcji w jednostkach powizanych

3. Nabycie udziaów, akcji w pozostaych jednostkach oraz jednostek uczestnictwa, i certyfikatów inwestycyjnych w funduszach inwestycyjnych

4. Nabycie dunych papierów wartociowych emitowanych przez jednostki powizane oraz udzielenie poyczek tym jednostkom

5. Nabycie dunych papierów wartociowych emitowanych przez pozostae jednostki

6. Nabycie lokat terminowych w instytucjach kredytowych

7. Nabycie pozostaych lokat

8. Wydatki na utrzymanie nieruchomoci

9. Pozostae wydatki na lokaty

III. Przepywy pienine netto z dziaalnoci lokacyjnej (I-II)

C. Przepywy rodków pieninych z dziaalnoci finansowej

I. Wpywy

1. Wpywy netto z emisji akcji oraz dopat do kapitau

2. Kredyty, poyczki oraz emisja dunych papierów wartociowych

3. Pozostae wpywy finansowe

II. Wydatki

1. Dywidendy

2. Inne ni, wypata dywidend, wydatki z tytuu podziau zysku

3. Nabycie akcji wasnych

4. Spata kredytów, poyczek oraz wykup wasnych dunych papierów wartociowych

5. Odsetki od kredytów, poyczek oraz wyemitowanych dunych papierów wartociowych

6. Pozostae wydatki finansowe

III, Przepywy pienine netto z dziaalnoci finansowej (I-II)

D. Przepywy pienine netto, razem (A.III±B.III±C.III)

E. Bilansowa zmiana rodków pieninych, w tym:

- zmiana stanu rodków pieninych z tytuu rónic kursowych

F. rodki pienine na pocztek okresu

G. rodki pienine na koniec okresu (F±D), w tym:

- o ograniczonej moliwoci dysponowania

Dodatkowe informacje i objanienia 

obejmuj zakres informacji okrelony w przepisach wydanych na podstawie art. 81 ust. 2 pkt 6 ustawy.


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
ustawa o rachunkowości (80 str), Dz
Ustawa o rachunkowości, Dz
06 0 Ustawa o Państwowej Inspekcji Pracy Dz U 1981 nr6poz23tj
USTAWA o rachunkowości 13 2014
Międzynarodowe i Krajowe Standardy Rachunkowości oraz Ustawa o Rachunkowości, Zarządzanie
rachunkowość zarządcza (6 str), Rachununkowość
MATEMATYKA Rachunek prawdopodobieństwa, str tytułowa, Marcin Nowicki
rachunkowość przedsiębiorstw (1 str) 6 część, Analiza ekonomiczna - analiza odnosz?ca si? do dzia?al
ustawa o rachunkowosci
03 Ustawa o Inspekcji Ochrony Ĺšrodowiska Dz U 1991 nr77poz335tj
Ustawa o rachunkowości - Rozdział 5 Sprawozdania finansowe jednostki, STUDIA, Rachunkowość
USTAWA o rachunkowości
Finanse Ustawa o działalności ubezpieczeniowej (str 71)
rachunkowosc Ustawa o rachunkowosci skrot
promieniowanie praca magisterska (52 str) MUIWJWRUZPVNC66L743DRAVIVFCAVH5ESCGU5LI
ustawy ppg, ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, Dz
ustawy ppg, ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, Dz
ustawa o rachunkowosci-egzamin

więcej podobnych podstron