Podstawy bankowosciPodstawy bankowosci - wykładowca dr Wiesław K * * * * * * *

1. Wymień usługi świadczone przez banki.

- otwieranie i prowadzenie rachunków oszczędniościowo-rozliczeniowych (ROR),

wszystkim posiadaczom ROR zapewnia się ubezpieczenie następstw nieszczęśliwych

wypadków (NW)

- otwieranie i prowadzenie rachunków oszczędnościowych z wkładem płatnym na

każde żądanie w złotych i w walutach wymienialnych

- preferencyjne stawki na lokaty terminowe lokowane w PBK

- otwieranie i prowadzenie rachunków lokat progresywnych

- międzynarodową kartę bankomatowo - płatniczą , krajową kartę płatniczą

- wygoda i bezpieczeństwo dokonywania transakcji

- brak konieczności posiadania gotówki przy sobie

- stały dostęp do swojego konta

2. Co to jest zdolność kredytowa.

Zdolność do spłaty zaciągniętego kredytu wraz z odsetkami w terminach

określonych w umowie. Kredytobiorca jest obowiązany przedłożyć na żądanie banku

dokumenty i informacje niezbędne do dokonywania oceny tej zdolności.

Kredytobiorca jest obowiązany umożliwić podejmowanie przez bank czynności

związanych z oceną sytuacji finansowej i gospodarczej oraz kontrolę

wykorzystania i spłaty kredytu. W razie stwierdzenia przez bank kredytujący, że

warunki udzielenia kredytu nie zostały dotrzymane lub w razie zagrożenia

terminowej spłaty kredytu z powodu złego stanu majątkowego kredytobiorcy bank

może: wypowiedzieć umowę kredytu w całości lub jego części, zażądać dodatkowego

zabezpieczenia spłaty kredytu bądź przedstawienia w określonym terminie programu

naprawczego i jego realizacji po zatwierdzeniu przez bank.

3. Zadania Banku Centralnego.

utrzymywanie wartości waluty krajowej w wymiarze wewnętrznym (przeciwdziałanie

zjawisku inflacji) i zewnętrzne (zjawiska walutowego); ochrona systemu

finansowego (też sektora bankowego), bank musi podejmować działania dążące do

ochrony sektora bankowego; dążenie do poprawy efektywności polityki pieniężnej

państwa; sporządzanie bilansu płatniczego; prowadzenie działalności dewizowej;

organizowanie rozliczeń pieniężnych; prowadzenie gospodarki rezerwami dewizowymi

państwa; prowadzenie bankowej obsługi budżetu państwa; regulowanie płynności

banków i ich refinansowaniu, kształtowaniu warunków niezbędnych dla rozwoju

systemu bankowego

4. Funkcje i instrumenty oddziaływania Banku Centralnego

a) formułowanie i realizowanie polityki pieniężnej: organizowanie i czuwanie nad

sprawnym przebiegiem rozliczeń w skali państwa; obsługa i rozliczanie jednostek

budżetu państwa; kształtowanie polityki dewizowej i kursu walut; obsługa

kasowo-skarbcowa rządu państwa; rejestracja i obsługa długu publicznego;

zarządzanie rezerwami dewizowymi; ocena sprawozdań dotyczących polityki

pieniężnej państwa; b) funkcja emisyjna - ważne jest kształtowanie poziomu

popytu i podaży pieniądza oraz wszystkich rzeczy okołoemisyjnych c) kontrola

podaży pieniądza: ilość dostępnych kredytów, poziom kredytów. Sposoby określania

podaży pieniądza: poziom kredytów udzielanych podmiotom gospodarczym i osobom

fizycznym; problem zadłużenia jednostek budżetowych; rezerwy netto dewizowe

(zagraniczne) - można podzielić na: krajowe środki płatnicze i zagraniczne.

4A. Instrumenty baku centralnego.

a) pośrednie - bank poprzez parametryczny sposób działania wpływa na zachowanie

banku komercyjnego (operacja otwartego rynku - próba wyłuskania zasobów

pieniężnych ludności, aby zmniejszyć podaż pieniądza; operacje na rynku papierów

wartościowych - kupno i sprzedaż papierów wartościowych bank centralny

gwarantował bankom komercyjnym odkupienie papierów wartościowych kiedy on miał

trudności finansowe; operacje na rynku walutowym - związane z utrzymaniem

waluty), b) bezpośrednie - tworzenie zakazów, nakazów, ograniczeń: (- pułapy

kredytowe - bank centralny daje bankowi komercyjnemu pułapy kredytowe, gdyż

uznaje, że ilość pieniędzy na rynku jest za duża; - wskaźnik dotyczący płynności

- zdolność banku do realizowania krótkoterminowych zobowiązań; - ograniczenie w

strukturze aktywów i pasywów - bank centralny poprzez prawo bankowe, może

policzyć danemu klientowi tylko 25% funduszy własnych; - kredyt refinansowy-

kiedy bank komercyjny jest zagrożony utratą płynności to bank centralny pomaga i

udziela kredytu, c) perswazja moralna - wypowiedzi czołowych polityków, które

ukierunkowują świat finansowy do określonych zachowań - public relation - o

zadaniach, funkcjach i instrumentach należy mówić w kategoriach elastyczności i

efektywności.

5. Rodzaje ryzyka bankowego.

Ryzyko towarzyszy nieodłącznie działalności prowadzonej przez banki, co wiąże

się ściśle z pełnioną przez nie w gospodarce narodowej funkcją pośredników

finansowych. Przez ryzyko najczęściej rozumie się zagrożenie osiągnięcia

zamierzonych celów. Ryzyko bankowe dzieli się na: a) ryzyko kredytowe (występuje

wtedy, gdy kredytobiorca nie spłaca przypadających spłat rat kapitałowych wraz z

uzgodnionymi odsetkami i ewentualnie z innymi opłatami), b) ryzyko płynności

(oznacza zagrożenie przejściowej lub całkowitej utraty płynności przez bank.

Występuje ono wówczas, gdy zagrożona jest zdolność banku do spłacenia

zobowiązań. Przyczyną wystąpienia braku płynności jest najczęściej niespłacenie

w ustalonym terminie rat kredytu lub gwałtowne wycofanie lokat. c) ryzyko stopy

procentowej (oznacza niebezpieczeństwo, że zmiany rynkowej stopy procentowej

wpłyną negatywnie na sytuację finansową banku. Powstaje wówczas, gdy w

operacjach aktywnych i pasywnych zmiany w oprocentowaniu nie są zsynchronizowane

tak pod względem wysokości procentu jak i terminu. Zależy to także od tego, czy

operacje bankowe są związane ze stałą, czy zmienna stopą procentową. Bank

zabezpiecza się przed tym ryzykiem zatrzymując odpowiednie papiery wartościowe o

stałym oprocentowaniu, d) ryzyko kursu walut (występuje w obrocie zagranicznym i

wiąże się ze zmianami kursów poszczególnych walut na rynku międzynarodowym. bank

często rozlicza się po innym kursie waluty niż to było umówione z klientem.

Różnica tych kursów przeniesiona w czasie może przynieść straty lub zyski dla

banków.

6. Banki centralne - jako banki emisyjne, będące w każdym kraju podstawą systemu

bankowego, są jednostkami bankowymi albo podporządkowanymi państwu,

posiadającemu przeważającą część ich kapitałów. Są one bankami banków,

refinansując inne banki oraz prowadząc ich rachunki gromadzące pieniądz

rezerwowy. Banki centralne, prowadząc rachunki rządowe (budżetowe), wykonują

operacje finansowe zlecone przez organy rządowe a także udzielają państwu

kredytów.

7. Banki komercyjne - (kredytowe, depozytowe) zajmują się przede wszystkim

przyjmowaniem depozytów i kredytowaniem wkładów w postaci udzielania kredytów

oraz dokonywaniem na ich podstawie rozliczeń bezgotówkowych. Tradycyjnie

udzielają one przede wszystkim kredytów krótkoterminowych, ale obecnie także

średnio i długoterminowych. Ponadto banki komercyjne na zlecenie klientów

wykonują różne operacje pośredniczące i świadczą inne usługi bankowe.

8. Banki spółdzielcze - są to w porównaniu z wielkimi bankami komercyjnymi, małe

(lokalne lub regionalne) samodzielne banki. Łączą się one często w związki

będące ich centralami rozliczeniowymi i finansowymi.

9. Banki rozwojowe - (inwestycyjne) gromadzą środki o charakterze

długoterminowym, emitują długoterminowe papiery wartościowe, a także przyjmują

lokaty długoterminowe. Wykorzystując te środki udzielają kredytów długo i

średnioterminowych, pośredniczą w przetwarzaniu zasobów pieniężnych na kapitał

rzeczowy. Banki rozwojowe współdziałają w tworzeniu nowych przedsiębiorstw lub

rozbudowywaniu istniejących.

10. Banki specjalne - finansują wykonywanie specjalnych zadań, wymagających

szczególnego rodzaju fachowej obsługi bankowej. Można do nich zaliczyć np.:

banki obsługujące handel zagraniczny, a nawet jego obszary wydzielone

przedmiotowo lub geograficznie. Przyjmując jako kryterium podziału formę

własności można rozróżnić banki publiczne (państwowe, samorządowe,

prowincjonalne), banki z różnym udziałem własności państwowej, banki

spółdzielcze oraz prywatne. Ze względu na rodzaj obsługiwanej klienteli oraz

operacji wykonywanych przez banki wytworzył się podział na: banki detaliczne i

banki hurtowe. Banki detaliczne obsługują przede wszystkim indywidualnych

klientów i drobne przedsiębiorstwa. Natomiast banki hurtowe obsługują większe

jednostki gospodarcze. Podstawowym celem banków detalicznych jest gromadzenie

drobnych, rozproszonych oszczędności gospodarstw domowych. Wkłady

oszczędnościowe stanowią źródło udzielanych przez te banki kredytów

konsumpcyjnych i na budownictwo mieszkaniowe oraz różnego rodzaju kredytów dla

mniejszych jednostek gospodarczych.

11. Banki uniwersalne - oferują wiele różnorodnych usług świadczonych przez

współczesną bankowość. Udzielają kredytów krótko, średnio i długoterminowych,

przyjmują różne lokaty a także wkłady oszczędnościowe ludności, dokonują

operacji papierami wartościowymi itp. Działając na rynku krajowym i

międzynarodowym przeprowadzają one operacje w walucie krajowej i w walutach

obcych.

12. Leasing - transakcje leasingowe mogą przebiegać między podmiotami

gospodarczymi bez udziału banku lub z jego udziałem. Leasing jest alternatywą

wobec kredytu, formą finansowania inwestycji. Nazwa "leasing" oznacza

wydzierżawić lub wypożyczyć. W rozumieniu ekonomicznym leasing oznacza rozmaite

rodzaje umów leasingowych zawieranych w krajach rozwiniętych. Rozróżnia się dwie

formy leasingu: a) leasing bezpośredni, gdy producent bezpośrednio oddaje swoje

wyroby w użytkowanie innym przedsiębiorstwom, b) leasing pośredni, gdy między

producentem a użytkownikiem występuje pośrednik. W leasingu bezpośrednim

producent zawiera umowę leasingową bezpośrednio z użytkownikiem i oddaje mu w

użytkowanie swój wyrób. Nie ma więc potrzeby angażowania banku, a jedynie

leasingodawca może korzystać w normalnym trybie z kredytu finansującego jego

działalność. Natomiast w leasingu pośrednim pojawia się wyspecjalizowana firma

leasingowa, a także bank. Zależnie od rozwiązań prawnych w poszczególnych

krajach banki mogą być leasingodawcą, bądź mogą działać za pośrednictwem

specjalnie powołanych przedsiębiorstw, które finansują lub są ich właścicielami.

13. Faktoring - jest złożona operacją bankową i może występować w różnych

odmianach, w zależności od treści umowy zawieranej między bankiem (faktorem) a

faktorantem korzystającym z jego usług. W klasycznej postaci faktoring jest

forma krótkoterminowego finansowania działalności faktoranta przez nabycie jego

wierzytelności, przy czym faktor zarzeka się prawa regresu do faktoranta, gdyby

dłużnik nie uregulował zobowiązania. W innej odmianie faktoringu bank podejmuje

się ściągania handlowych należności przedsiębiorstwa, udzielając mu równocześnie

zaliczki na przejęte wierzytelności. Ryzyko niewypłacalności dłużnika ponosi w

pierwszym przypadku faktor, a w drugim przypadku zleceniodawca. Szczegółowe

zasady rozliczeń i podziału ryzyka reguluje umowa faktoringu. Na treść umowy

maja wpływ normy prawa obowiązujące w poszczególnych państwach.

14. Model 7-S składa się z 7 podstawowych elementów: cele strategiczne firmy,

struktura, systemy, style, załoga, umiejętności pracowników, strategia banku.

14A. Uproszczony model finansowo-analityczny - 4 elementy: struktura

organizacyjna, system informacyjny, zarządzanie zasobami ludzkimi, system

planowania.

14B. System planowania - najważniejszym elementem jest plan strategiczny banku,

w którym bank określa główne kierunki rozwoju: celu, badań, środków, alokację

zasobów banku, harmonogramu działań, ocenę otoczenia rynkowego, oczekiwania

wdrażania strategii.

14C. Zalety planu strategicznego - łączy wszystkie obszary działania banku i

kierunki jego rozwoju, mobilizuje kadrę do osiągania wspólnych celów, wymusza

myślenie i działanie w kategoriach długoterminowych, pełni ważną funkcję

edukacyjną.

14D. Misja banku - określa szerokie ramy, która określa plan strategiczny banku.

Misja określa: jakie grupy produktów chce oferować bank, na jakich rynkach

działać, problem finansowania swoich operacji, jakie są główne zasady którymi

bank chce się kierować. Plan strategiczny pełni rolę pomostu między misja banku

a planami rocznymi.

15. Zagraniczne operacje rozliczeniowe - mogą być przeprowadzane przez banki

jako: rozliczenia dewizowe i bezdewizowe. Rozliczenia bezdewizowe były

przeprowadzane między bankami dwu lub wielu krajów w formie kompensaty

wzajemnych należności i zobowiązań ich krajowych klientów. Obecnie tę formę

rozliczeń stosuje się bardzo rzadko. Powszechne zastosowanie w rozliczeniach

zagranicznych mają rozliczenia dewizowe. Sposób wykonywania przez banki zleceń

płatniczych klientów zależy od tego, czy klient uzależnia zapłatę od spełnienia

określonych warunków. Nad spełnieniem tych warunków czuwają banki uczestniczące

w rozliczeniach. Uwarunkowanie formy rozliczeń znajdują zastosowanie głównie

przy rozliczeniach z tytułu importu i eksportu. Do podstawowych form rozliczeń o

charakterze zleceń uwarunkowanych zalicza się inkaso i akredytywę dokumentową.

Natomiast bezwarunkowe zlecenia płatnicze stosuje się głównie w transakcjach

nietowarowych, np.: przy opłacaniu usług, spłacie długu, zapłacie odsetek a

także w przekazach na rzecz osób prywatnych. Zalicza się do nich czek

rozrachunkowy, akredytywę pieniężną, przekaz pieniężny i polecenie wpłaty.

16. Rodzaje struktur organizacyjnych w bankach. Problemy struktury

organizacyjnej: centralizacja, duża wydajność w działalności jednostki, dobrze

zdefiniowane zadania poszczególnych jednostek osób organizacyjnych, duża

organizacja kadry pracowników, duża wiedza kadry kierowniczej, komunikowanie się

wzdłuż linii podległości służbowych.

17. Podstawowe wady struktury organizacyjnej: nadmierne obciążanie obowiązkami

kierownictwa banku, rosnąca biurokratyzacja, brak możliwości wyznaczania

wymiernych celów, kryteria oceny czy dobrze wykonali zadania, przepychanie spraw

pomiędzy organizacjami kierowniczymi, brak mechanizmów rozwiązywania konfliktów,

nadmierna specjalizacja pracowników, funkcjonalny mechanizm organizacji.

Spis treści

1. Wymień usługi świadczone przez banki.

2. Co to jest zdolność kredytowa.

3. Zadania Banku Centralnego.

4. Funkcje i instrumenty oddziaływania Banku Centralnego

4A. Instrumenty baku centralnego

5. Rodzaje ryzyka bankowego.

6. Banki centralne

7. Banki

8. Banki spółdzielcze

9. Banki

10. Banki specjalne

11. Banki uniwersalne

12. Leasing

13. Faktoring

14. Model 7-S

14A. Uproszczony model finansowo-analityczny

14B. System planowania

14C. Zalety planu strategicznego

14D. Misja banku

15. Zagraniczne operacje rozliczeniowe

16. Rodzaje struktur organizacyjnych w bankach.

17. Podstawowe wady struktury organizacyjnej

Szukasz gotowej pracy ?

To pewna droga do poważnych kłopotów.

Plagiat jest przestępstwem !

Nie ryzykuj ! Nie warto !

Powierz swoje sprawy profesjonalistom.

---