BIEGAĆ CZY NIE BIEGAĆ
Retro jest teraz w modzie - ubrania, wyposażenie wnętrz, nawet samochody. Ale nie bieganie. Ono jakoś nie powróciło do łask. W latach sześćdziesiątych bieganie było najpowszechniejszym rodzajem aktywności wydolnościowej, stosowanej przez kulturystów dla pozbycia się tłuszczu. W latach 90-tych wielu zawodników odstawiło w kąt swoje buty do biegania na rzecz ruchomych bieżni, rowerków stacjonarnych i stepu. Taka zmiana nastąpiła z dwóch powodów - wygody oraz obawy, że bieganie może uszczuplić te ciężko wypracowane mięśnie. Nic dziwnego: przyjrzysz się typowemu biegaczowi i łatwo możesz dojść do wniosku, że ten rodzaj aktywności może zamienić cię w chudą tyczkę.
Ale tak się dzieje tylko wtedy, kiedy trenujesz jak biegacz długodystansowy. Bieganie może w rzeczywistości być wykorzystywane zarówno przez rekreacyjnych, jak i zawodowych kulturystów do spalania tłuszczu bez pozbywania się mięśni, pod warunkiem, że będziesz podchodzić do niego tak, jak podchodzisz do ruchomej bieżni, rowerku czy steppera: niewielka ilość pomoże ci utrzymać szczupłą sylwetkę, ale zbyt dużo doprowadzi cię do katabolicznego stanu, w którym twoje mięśnie zaczną się zmniejszać.
Bieganie dla kulturysty
Poważni biegacze biegają po to, aby poprawić swój czas i dystans; kulturyści biegają po to, żeby zredukować tkankę tłuszczową i prezentować szczuplejszą, twardszą sylwetkę. Skupienie się na kulturystycznym celu jest istotne. Jeśli z natury lubisz bardzo współzawodniczyć, może będziesz się musiał ograniczać: chociaż poprawa sprawności i zdrowia jest związana ze zwiększeniem treningu, nie chcesz chyba dojść do punktu, kiedy zaczniesz tracić mięśnie. Zwracaj uwagę na takie zmienne, jak intensywność, częstotliwość i czas trwania.
Jeśli będziesz chciał biegać odpowiednio szybko (intensywność), odpowiednio długo (czas trwania) i odpowiednią liczbę razy (częstotliwość) - musisz wiedzieć, jakie jest niezbędne minimum, aby uruchomić proces spalania tłuszczu oraz jakie jest właściwe maksimum, poza którym musiałbyś zacząć szukać mięśni, które kiedyś miałeś.
Dlaczego zbyt wiele biegania powoduje utratę mięśni? Zajęcia aerobowe na początku wykorzystują głównie zgromadzony w mięśniach i wątrobie glikogen (produkt uboczny metabolizmu węglowodanów), potem, mniej więcej po 20 minutach, tłuszcz staje się podstawowym źródłem energii. Przy zwiększaniu prędkości, odległości lub długości zwiększy się również utrata wagi, ponieważ zaczniesz sięgać również do białek jako źródeł energii. Jednakże inna zmienna jest prawdopodobnie bardziej istotna. Nasze mięśnie są zbudowane głównie z dwóch rodzajów włókien, szybko- i wolnokurczliwych.
Włókna szybkokurczliwe to te, które rosną jak szalone, kiedy wyciskamy żelazo; włókna wolnokurczliwe są wykorzystywane głównie podczas ćwiczeń aerobowych. Co jest rzeczywiście niesamowite, i jednocześnie problematyczne dla kulturysty, to fakt, że kiedy zwiększa się trening aerobowy, włókna szybkokurczliwe zaczynają przejmować cechy włókien wolnokurczliwych. Po prostu stają się bardziej aerobowe - i mniejsze. Jasne więc, że musisz zachować równowagę, ale nie musisz odrzucać biegania.
Ci, którzy wątpią, że bieganie może być doskonałym towarzyszem kulturystyki, powinni przyjrzeć się sylwetce dwukrotnej Ms. International Yolandy Hughes. Obecnie Yolanda wybrała bieganie jako główny rodzaj ćwiczeń aerobowych, żeby utrzymać tkankę tłuszczową na niskim poziomie. Yolanda biega cztery razy w tygodniu pokonując 3-5 km. Stara się biegać z niedużą intensywnością, w wolnym tempie, nie dłużej 30 minut.
Jeśli wcześniej nie biegałeś, powinieneś zaczynać powoli. Nie rzucaj się na bieganie, bo wypalisz się w kilka minut, a to nie pomoże ci spalić tłuszczu. Pamiętaj, weź pod uwagę zarówno czas trwania, intensywność, jak i częstotliwość. Przyjrzyjmy się im po kolei.
Czas. Yolandzie było trudno zacząć znowu biegać po kilku latach przerwy. Musiała zacząć od 10 minut, bo tylko tyle jej nogi mogły znieść. Teraz poza sezonem może biegać 30-40 minut. Jeśli jesteś osobą początkującą, możesz zacząć od 15 minutowego marszu, powoli zwiększając czas i dystans, co pozwoli twoim stawom i mięśniom przystosować się.
Intensywność. Szybki marsz jest dobrym sposobem na rozpoczęcie, ale może będziesz w stanie podjąć tempo, na jakie pozwoli ci stan twojej kondycji. Szybszy krok z pewnością jest aerobowy, spala kalorie i poprawia wydolność serca, ale spala kalorie z glikogenu, a nie tkanki tłuszczowej. Wszystko jednak zależy od tego, co jest dla ciebie najlepsze. Jeśli możesz biegać tylko przez 20 minut, a maszerować przez 40, wybierz to drugie jako lepszą opcję spalania tłuszczu. Jeśli możesz przeznaczyć tylko 20 minut, wybierz coś bardziej intensywnego. Intensywność najlepiej mierzy się sprawdzając puls.
Celem jest utrzymanie docelowego tętna, dzięki czemu spalasz tłuszcz i zwiększasz wydolność serca. Sportowiec o dobrej kondycji może ćwiczyć z większą intensywnością, kulturysta powinien trenować w średnich zakresach, a początkujący powinien trzymać się łatwiejszego końca skali, przynajmniej na starcie.
Częstotliwość. Aby odnieść najwięcej korzyści z biegania, trzeba biegać 2-3 razy na tydzień. Po pewnym czasie można dodać czwarty trening, w zależności od celów i programu treningu z obciążeniem. Bieganie mniej niż dwa razy w tygodniu ani nie spali wystarczającej ilości tłuszczu, ani zbytnio nie poprawi zdrowia. Szybkość, długość i częstotliwość określi, jak szybkie będziesz robić postępy. Jednak również inne indywidualne czynniki wpłyną na końcowe efekty: szybkość adaptacji organizmu do nowego stresu, szybkość spalania tkanki tłuszczowej oraz czas, kiedy zamiast tłuszczu zaczynają być spalane mięśnie. Uważnie obserwuj te zmienne treningowe i dostosowuj je tak, aby uzyskać najlepsze dla ciebie wyniki. Generalnie postępuj tak, jak w przypadku treningu z obciążeniem, kiedy twoje mięśnie musiały się zaadaptować do nowego stresu. Dopóki aktywność zachowuje charakter aerobowy (co oznacza, że trwa dostatecznie długo), jesteś w „strefie spalania tłuszczu".
Wskazówki dla biegających kulturystów
Kup dobre buty do biegania. Nie żałuj pieniędzy na jakość. Dobra para butów zapobiegnie dyskomfortowi stóp i stawów skokowych oraz kontuzjom. Możesz również zakładać dwie pary skarpetek, co zmniejszy prawdopodobieństwo pęcherzy.
Unikaj przetrenowania. Kulturysta musi myśleć o regeneracji. Jeśli w krótkim czasie będziesz intensywnie biegać i podnosić duże ciężary, narażasz się na kontuzję. Ogranicz albo jedno, albo drugie.
Zwracaj uwagę na trening nóg. Rozgrzewka to podstawa. Jeśli trenujesz łydki lub tylne mięśnie ud do nieudanej próby i jeszcze się nie zregenerowałeś, zrezygnuj z biegania. Możesz wtedy łatwo odnieść kontuzję lub naciągnąć mięsień. Daj sobie co najmniej dwa dni na odpoczynek po ostrym treningu nóg. Możesz jednak trochę pobiegać z małą intensywnością.
Pij dużo płynów. Jest to szczególnie istotne, kiedy biegasz na słońcu. Pij zarówno przed, w trakcie, jak i po bieganiu. Pamiętaj, jeśli czujesz pragnienie, już jesteś częściowo odwodniony, co może negatywnie wpłynąć nie tylko na twoje wyniki, ale i na zdrowie.