` Produkcja wapna palonego
Wypał kamienia wapiennego w piecach szybowych
Paliwo - koks
w Polsce 3 - 3.5 mln ton
Temperatura procesu 1000 - 1300 °C
dekarbonizacja wapienia CaCO3 ⇔ CaO + CO2 ↑ + Q
SW - stopień wypalania - do określania zaawansowania rozkładu kamienia
ilość rozłożonego CaCO3
SW = ___________
całkowita ilość Ca CO3 w surowcu
Praktycznie osiągalny stopień wypału 94 - 95 %
Piec do wypału kamienia wapiennego:
szyb pieca
urządzenie zasypowe
urządzenie odbierające wapno
urządzenie doprowadzające powietrze do spalania
urządzenie odprowadzające gazy
aparatura kontrolno-pomiarowa
Szyb pieca - kilkunastometrowa kolumna różne materiały
Współczesne piece : całkowite pancerze stalowe grubości 10 mm
150 - 450 mm wymurówka ogniotrwała z cegły szamotowej
pomiędzy nimi warstwa izolacyjna
Oprócz cegły - wysokoglinowe i magnezytowe materiały ogniotrwałe
Piece w zakładach przemysłu wapienniczego objętości użyteczne 200 - 300 m3
W cukrowniach 65 - 150 m3
Piec szybowy - reaktor przeciwprądowy, pracujący w sposób ciągły.
Od góry - kamien wapienny i koks
Od dołu - wdmuchiwane powietrze i odprowadzany produkt finalny.
Powietrze, a następnie gazy procesowe poruszają się w przeciwprądzie do fazy stałej. Wapno przesuwa się w dół pieca.
Strefy pieca:
strefa podgrzewania wstępnego
zimny wsad odbiera ciepło od płynących w górę gazów + odparowanie wilgoci
strefa redukcji (strefa redukcji Bouduarda)
endotermiczna reakcja zgazowania koksu dwutlenkiem węgla w temperaturach 800 °C C(koks) + CO2(gaz) ⇔ 2 CO(gaz)
strefa rozkładu kamienia wapiennego
dysocjacja głównego składnika kamienia wapiennego CaCO3 . Początki dysocjacji w temperaturach ok. 800 °C do 1200 °C ⇐ duża szybkość rozkładu
strefa spalania koksu (utleniająca)
W wyniku spalania koksu uzyskuje się wymaganą temperaturę. (1400 °C).
W tej strefie wytwarzana jest cała ilość ciepła konieczna do przeprowadzenia procesu.
Strefy redukcji, dysocjacji i spalania nakładają się na siebie.
strefa chłodzenia
Wapno chłodzone jest przez powietrze, płynące w przeciwprądzie.
Jakość wytworzonego wapna zależy od:
* temperatury
* czasu przebywania kamienia wapiennego w strefie dysocjacji.
Czynniki na to wpływające:
granulacja kamienia wapiennego
Wpływa na czas wypału - wydajność pieca
Im ziarno mniejsze tym czas wypalania mniejszy
W Polsce granulacja 40 - 200 mm, 300 mm
Granulacja wynika z możliwości przeróbczych zakładów pozyskujących i dostarczających kamień.
Znaczne ilości większych ziaren ⇒ powstawanie niedopału (obniżenie stopnia wypału). Zaleca się zwiększyć czas wypału (obniżenie wydajności) lub zwiększenie udziału koksu (podwyższenie temperatury).
! Zbyt wysoka temperatura powoduje rekrystalizację utworzonego CaO tworząc tzw. wapno nieaktywne (trudno go zlasować)
Jakość i granulacja stosowanego koksu.
Starsze rozwiązania : załadunek warstwowy koks - kamień - koks.
Obecnie załadunek pieca mieszanką kamienno-koksową
Czynnik limitujący egzotermiczną reakcję spalania - dyfuzja substratów i produktów przez warstwę graniczną przy powierzchni koksu. ⇒ o ilości spalonego koksu w jednostce czasu decyduje jego granulacja.
Na wysokość strefy rozkładu i spalania ma wpływ prędkość liniowa gazów procesowych.
Optymalny stosunek średnic koksu do kamienia 1 : 2.
Ilość zadozowanego koksu
Wynika z warunków prowadzenia procesu technologicznego i z jakości pruduktów.
Przy dobrze dobranych parametrach (uziarnienie kamienia i koksu), przepływ powietrza, zużycie koksu powinno być na poziomie ok. 76 kg/1 Mg kamienia.
Jakiekolwiek odstępstwo od tych reguł ⇒ wzrost zużycia koksu ( 120 kg/1 Mg)
Gazy poreakcyjne, opuszczające piec T ≈ 80 - 200 °C
Wykorzystywane w dalszych procesach technologicznych (np. zakłady sodowe)
pod kątem zawartości CO2.
Teoretycznie udział CO2 (spalanie i rozkład koksu) 44 %.
Zakłady sodowe - gaz z około 38 - 42 % i 0.5 - 2 % CO i O2 reszta to N2 .
Wapno palone opuszcza piec w postaci brył.
Temperatura powierzchni < niż temperatura otoczenia + 20 °C
Sprawność cieplna prawidłowo prowadzonego procesu około 80 - 85 %.
Zużycie ciepła na wyprodukowanie 1 kg wapna - około 3.5 MJ.
Odebrane z pieca wapno - gotowy produkt handlowy (wapno w bryłach)
lub po rozdrobnieniu ⇒ do lasowników ⇒wapno hydratyzowane.