1.TEORIA KLASYCZNA:
Adam Smith:
*konkurencja-jest działaniem jednostek polegającym na rywalizacji z innymi jednostkami lub grupami jednostek, którego celem jest pozbycie się nadwyżek dobra lub zdobycie dóbr dostępnych w ograniczonych ilościach.
*konkurencja-jest podstawą mechanizmu rynkowego, który prowadzi do dobrobytu społecznego.
Karol Marks:
*konkurencja-prowadzi do pogorszenia się sytuacji proletariuszy z powodu możliwości zastąpienia ich pracy maszynami oraz do obniżenia ich wynagrodzeń do poziomu zapewniającego im jedynie wyżywienie i jako takie rozmnażanie się.
2.TEOTIE NEOKLASYCZNE:
*konkurencja-stan końcowy polegający na równowagach oczyszczających rynek.
3.TEORIA AUSTRIACKA:
*konkurencja-jest dążeniem jednostek do zajęcia jak najkorzystniejszego miejsca w systemie współpracy społecznej.
*konkurencja-jest procesem dynamicznym, który z biegiem czasu eliminuje wysokie zyski.
4.T. MENEDZERSKIE:
*konkurencja-ma charakter dynamiczny i należy ją ujmować w kategoriach czynnościowych.
*konkurencja-jest czymś więcej niż rywalizacją między przedsiębiorstwami.
*konkurencja-polega na walce między przedsiębiorstwami o zdobycie relatywnej przewagi w zasobach, które pozwolą osiągnąć konkurencyjną przewagę rynkową i w efekcie tego lepszą pozycję finansową.
39.POGLĄDY HEYAKA NA KONKURENCJE:
Dla Hayeka konkurencja jest procesem kształtowania opinii, ponieważ rozprzestrzenianie informacji prowadzi do spójności i jedności systemu gospodarczego tj. do powstania rynku. Jest to proces związany ze stałymi zmianami danych.
Hayek uważał, że to co ekonomiści uznają za teorię konkurencji doskonałej ma bardzo mało z tego co kryje się pod pojęciem „konkurencji”. Konkurencja doskonała oznacza brak jakichkolwiek działań o charakterze konkurencyjnym. Teoria ta zajmuje się, prawie całkowicie,stanem „równowagi konkurencyjnej”, a nie - jak powinna - istota procesu dochodzenia do niej.
5.KONKURENCJA JAKO STAN CZY JAKO PROCES:
Konkurencja jako cecha wolnego rynku bywa charakteryzowana jako pewien jego stan bądź proces, którego uczestnicy przejawiają aktywność. Konkurencja jako stan, w szczególności konkurencja doskonała doczekała się wyrafinowanych modeli, natomiast konkurencja jako proces opisywana jest przez cząstkowe modele, mające niewielką moc predykcyjną
6.CZYNNOŚĆ-podstawowa jednostka przewagi konkurencyjnej.
9.STRATEGIA-plan działania określający główne cele przedsiębiorstwa oraz sposoby ich realizacji.
10.UJĘCIA STRATEGII:
*strategia jako efekt
*strategia jako proces
11.STRATEGIA NA RÓŻNYCH SZCZEBLACH STRUKTURY ORGANIZACYJNEJ PRZEDSIĘBIORSTWA:
-s. rozwoju
-s. konkurencji
-s. funkcjonalne
12.PROCES STRATEGICZNY:
-analiza strategiczna
-prognozowanie zmian otoczenia
-opracowanie strategicznej wizji przedsiębiorstwa
-opracowanie strategii rozwoju
-opracowanie strategii konkurencji
-przygotowanie planu inwestycyjnego i strategii finansowej
13.ANALIZA OTOCZENIA-proces ciągłego zbierania informacji o otoczeniu w celu zidentyfikowania istniejących i przyszłych szans i zagrożeń, które mogą wpłynąć na realizację celu przez przedsiębiorstwo.
14.STRUKTURA OTOCZENIA:
*o. dalsze-makrootoczenie
*o. bliższe-konkurencyjne
15.KONKURENCJA:
*działanie polegające na dążeniu do pierwszeństwa w realizacji danego celu lub na dążeniu do pierwszeństwa w wykorzystaniu środków, które mają alternatywne wykorzystanie.
*typ relacji międzyludzkich polegających na ubieganiu się o pierwszeństwo w realizacji tych samych celów lub na ubieganiu się o pierwszeństwo w wykorzystaniu tych samych środków do realizacji różnych lub tych samych celów.
17.KONKURENCYJNY-cecha charakteryzująca podmiot będący w relacji jaką jest konkurencja.
16.RODZAJE KONKURENCJI RYNKOWEJ:
-między producentami substytucyjnych produktów
-między producentami różnych produktów,
-między konsumentami,
-między właścicielami zasobów.
19.POZIOMY SYSTEMU GOSPODARCZEGO:
-mikro-mikro
-mikro
-mezo
-makro
-regionalny
-globalny
20.SZKOŁY ZARZĄDZANIA STRATEGICZNEGO:
*planistyczna-opiera się na założeniach:
-organizacja dzięki budowie planów strategicznych może kształtować w sposób racjonalny swą przyszłość
-w tworzeniu strategii najbardziej liczy się perspektywa prezesa firmy (stratega) i naczelnego kierownictwa
-budowa strategii jest procesem formalnym i zdyscyplinowanym
-efektem procesu planowania powinna być gotowa do wdrożenia strategia (strategia - czyli dokument pisemny określający co, kto, kiedy i jak ma działać)
*ewolucyjna-wynikała z krytyki szkoły planistycznej. Przedstawiciele:
-Wrappa - opierał swoją krytykę na obserwacjach praktycznych, na studiach przypadku; życia na szczycie piramidy organizacyjnej jest proste i przewidywalne; zakłada się tylko, że o wszystkim wiedzą menadżerowie, mogą oni dysponować zasobami w dowolny sposób i łatwo im to przychodzi; głównym celem menadżerów jest budowanie strategii (planów długookresowych)
-Quinn - stwierdził, że strategie w firmach powstają stopniowo, w procesie zdeterminowanym nie tylko przez menadżerów, ale też przez już istniejące procedury, nawyki, systemy planowania, decyzje podejmowane w rożnych działach, na różnych poziomach
-Pascal - skuteczne strategie mają czasem charakter nieplanowany i przypadkowy
*pozycyjna-założenia:
-istotą strategii jest pozyskanie przewagi konkurencyjnej nad przedsiębiorstwami
-punktem wyjścia do budowy i analizy strategii jest otoczenie firmy
-istotą strategii jest walka z konkurencją
-istnieją dwie fundamentalne strategie prowadzące do sukcesu firmy: strategia minimalizacji kosztów i strategia różnicowania oferty produktu
*zasobowa-założenia:
-aby zrozumieć źródła sukcesu organizacji trzeba zrozumieć konfigurację jej unikalnych zasobów i umiejętności
-poszczególne zasoby i umiejętności są zróżnicowane pod względem ważności i cenności
-pomiędzy zasobami i zamierzeniami firmy musi istnieć dynamiczne napięcie.
21.MAKROOTOCZENIE-warunki działanie przedsiębiorstwa które określają jego możliwości i rozwój ale na które nie może ono samo oddziaływać.
22.ELEMENTY MAKROOTOCZENIA:
-gospodarcze
-techniczne
-kulturowe
-społeczne
-polityczne
-prawne
-demograficzne
23.METODY ANALIZY MAKROOTOCZENIA:
*bezscenariuszowe
-ekstrapolacja trendu-jest sposobem na przewidywanie zdarzeń w przyszłości oraz wyznaczanie niektórych przyszłych wielkości. Metoda ta polega na obserwowaniu i analizowaniu zdarzeń, statystyk, informacji z przeszłości.
-analiza luki strategicznej- polega na określeniu różnic, jakie występują pomiędzy istniejącą strategią firmy a zmianami w otoczeniu. Możliwe są następujące sytuacje:- zgodność trendów - kierunki obu trendów są zbliżone lub identyczne,
-metoda delficka-jest metodą heurystyczną, która dotyczy przewidywania przyszłości, określania prawdopodobieństwa zaistnienia zdarzeń oraz wyznaczenia szacunkowych wartości niektórych wielkości.
*scenariuszowe
-scenariusz możliwych zdażen
-scenariusze symulacujne
-scenariusze stanów otoczenia
-scenariusze procesów w otoczeniu
24.OTOCZENIE KONKURENCYJNE-warunki działania i rozwoju przedsiębiorstwa w danym sektorze, na które przedsiębiorstwo może mieć wpływ.
24.METODY ANALIZY OTOCZ. KONKURENCYJNEGO:
-analiza pięciu sił Portera
-mapa grup strategicznych
-punktowa ocena atrakcyjności sektora
25.ANALIZA OTOCZENIA KONKURENCYJNEGO-pozwala zdobyć informacje o:
-szansach i zagrożeniach w sektorze
-atrakcyjności sektora i ryzyku wynikającym z przebywania w nim
26.OTOCZENIE PRZEDSIĘBIORSTWA-całokształt zjawisk, procesów i instytucji kształtujących jego stosunki wymienne, możliwości sprzedaży, zakresy działania i perspektywy rozwojowe.
29.STRATEGIA KONKURENCJI-kombinacja celów, do których zmierza firma, i środków za pomocą których firma dąży do osiągnięcia tych celów.
32.POTENCJAŁ STRATEGICZNY-odpowiednio dobrane zasoby, umiejętności i zdolności organizacji, które kreują przewagę konkurencyjną.
32.METODY ANALIZY POTENCJAŁU:
-analiza cyklu życia
-punktowa ocena czynników wewnętrznych
-bilans strategiczny przedsiębiorstwa
-metoda łańcucha wartości Portera
-kompleksowa kwalifikacja działalności firmy
-analiza kluczowych czynników sukcesu
- Analiza kluczowych czynników sukcesu
- Analiza łańcucha wartości
- Benchmarking
- Analiza profili konkurencyjnych
- Cykl życia produktu
- Cykl życia technologii
- Cykl życia technologii
- Metody portfelowe:
Macierz BCG
Portfel technologiczny
33.STRATEGIA KONKURENCJI-wykonywanie innych czynności od tych, które robią rywale albo wykonywanie podobnych czynności w odmienny sposób.
34.EFEKTYWNOŚĆ OPERACYJNA-wykonywanie podobnych czynności lepiej niż robią to konkurenci.
35.RODZAJE STRATEGII KONKURENCJI:
-czołowa pozycja pod względem kosztów całkowitych-polega na zdobyciu najlepszej pozycji pod względem kosztów całkowitych za pomocą zbioru funkcjonalnych zasad postępowania. Wymaga agresywnego inwestowania w urządzenia produkcyjne Ważne jest również dążenia do obniżania kosztów poprzez zdobywanie doświadczenia. Głównym czynnikiem warunkującym powodzenie tej strategii jest niski koszt wytwarzania danego produktu w porównaniu z konkurentami.
-zróżnicowanie-może uniemożliwić zdobycie dużego udziału w rynku. Często wymaga zrezygnowania w pewnym stopniu z masowej sprzedaży, czego nie da się pogodzić z tak dużym udziałem. Częściej jednak osiągnięcie zróżnicowania odbywa się za cenę gorszej pozycji kosztowej, ponieważ czynności potrzebne do jego uzyskania są kosztowne.
-koncentracja-polega na skoncentrowaniu się na określonej grupie nabywców, na określonym wycinku asortymentu wyrobów lub na rynku geograficznym. Tworzona jest z myślą o szczególnie dobrej obsłudze określonego segmentu. Opiera się na założeniu że firma może sprawniej i skuteczniej obsłużyć swój wąski segment niż konkurenci działający w szerszej skali.
36.STRUKTURA BRANŻY:
-bezpośredni rywale firmy
-nabywcy
-odbiorcy
-potencjalni konkurenci
-substytuty
37.MODEL 5 SIŁ:
*bariery wejścia(groźba nowych wejść)
-korzyści skali
-zróżnicowanie produktu
-tożsamość marki
-Koszty zmiany dostawcy
-Wymogi kapitałowe
-Dostęp do sieci dystrybucji
-Efekt krzywej doświadczeń
-Polityka rządowa
-Dostęp do tanich czynników produkcji
*siła przetargowa dostawcy:
-Stopień koncentracji dostawców
-Dostawy substytutów
-Obroty dostawców
-Zróżnicowanie produktu
-Tożsamość marki
-Koszty zmiany dostawcy
-Informacje posiadane przez nabywców
-Niebezpieczeństwo integracji wstępującej
*siła przetargowa nabywców:
-Koncentracja nabywców
-Wielkość zakupów
-Koszty zmiany dostawcy
-Informacje znane nabywcom
-Zdolność samodzielnego wytworzenia produktu
-Produkty substytucyjne
-Cena/wielkość zakupów
-Zróżnicowanie produktu
*zagrożenie ze strony substytutów:
-Liczba alternatyw
-Efektywność kosztowa alternatyw
-Koszty zmiany dostawcy
-Wrażliwość cenowa klientów
*konkurencja w branży:
-Koncentracja
-Równowaga
-Wzrost
-Koszty stałe/wartość dodana
-Zróżnicowanie produktu
-Tożsamość marki
-Koszty zmiany dostawcy
-Okresowa nadwyżka zdolności produkcyjnych
-Zróżnicowanie konkurentów
-Duża waga danego rynku dla przedsiębiorstwa
-Bariery wejścia
38.STRATEGIE:
*strategia niskich kosztów:
-strategia dumpingu cenowego
-strategia dominacji cenowej
-strategia podboju rynku
*źródła przewagi kosztowej
-inwestycje w potencjał produkcyjny
-zastosowanie nowych technologii
-automatyzacja pracy
-korzystanie z różnic w kosztach produkcji w krajach biednych i bogatych
-standaryzacja podatków
-alianse strategiczne
-przerzucanie kosztów na inne podmioty
-kontrola kosztów
-stymulowanie wydajności pracy za pomocą systemów motywacyjnych
*strategia dyferencjacji:
-obniżanie kosztów użytkowania wyrobu
-podwyższanie wartości użytkowej wyrobu
*źródła przewagi jakościowej:
-kreowanie marki
-zróżnicowany marketing
-inwestycje w technologie
-wysoko wykwalifikowane kadry
-pełny asortyment produktów
-ograniczone kanały dystrybucji
-dbałość o klienta
*strategia zintegrowana
*strategia oparta na przewadze czasowej:
+obszary redukcji czasu I
-od przyjęcia zamówienia do dostarczenia towaru do klienta
-od opracowania koncepcji produktu do pojawienia się zysku z jego sprzedaży
-od momentu wprowadzenia projektu na rynek do pojawienia się jego efektów
+obszar redukcji czasu II
-czas wejścia na rynek
-czas obsługi
-czas reakcji
ad.1)Strategia przywództwa kosztowego stwarza najszersze możliwości rywalizacji, umożliwia bowiem zarówno konkurowanie ceną, jak i podwyższanie jakości bez konieczności odpowiedniego podnoszenia ceny. Możliwość uzyskania kosztowej przewagi nad konkurentami jest jednak obwarowana licznymi warunkami, po pierwsze wymaga intensywnego inwestowania, w celu nadążania za postępem technologicznym przy uwzględnieniu optymalnej — z punktu widzenia kosztów
— skali działalności. Wiąże się z tym konieczność zapewnienia odpowiednio dużego rynku zbytu.
ad.2)zróżnicowanie oferty w stosunku do konkurentów w celu zwrócenia uwagi nabywcy na jej unikalność. Dzięki temu istnieje możliwość wzrostu sprzedaży, przy równoczesnym uzyskaniu korzystniejszej ceny (premia za oryginalność). W zależności od stopnia rozwoju rynku różnicowanie może odbywać się przy wykorzystaniu różnych metod zaczerpniętych z arsenału marketingu. W początkowej fazie rozwoju rynku najczęściej jest to tworzenie kolejnych odmian tego samego produktu przeznaczonego dla całego rynku. W fazie wzrostu i dojrzewania rynku — w miarę zaostrzania się konkurencji — pojawiają się przesłanki dla różnicowania produktów w oparciu o segmentację. W końcu, w fazie dojrzałości i nasycenia rynku, sięga się po najbardziej precyzyjny instrument — plasowanie produktu.
ad.3)Strategia koncentracji czyli trzecia z wyróżnionych strategii konkurencji polega na skupieniu wysiłków na wybranym fragmencie rynku (segment, produkt, rejon) w celu specjalizacji i uzyskania pozycji quasi-monopolistycznej. W skrajnym przypadku polega to na zajęciu tzw. niszy rynkowej, która zapewnia firmie stosunkowo bezpieczną pozycję z uwagi na brak miejsca dla ewentualnego konkurenta.
Koncentracja jest więc dość szczególną strategią konkurowania. W istocie bowiem polega na unikaniu konfrontacji na całym rynku. Płaci się za to ograniczeniem możliwości rozwoju (można osiągnąć duży udział, ale tylko w ramach wybranego segmentu rynku) oraz większym zagrożeniem niestabilnością popytu.
40.STRUKTURA KONKURENCYJNOŚCI PRZEDSIĘBIORSTWA
*potencjał konkurencyjności-system zasobów materialnych i niematerialnych umożliwiających mu budowanie przewagi konkurencyjnej oraz pewne możliwości wpływające na wzrost prawdopodobieństwa poprawy konkurencyjności.
*przewagi konkurencyjne-walory przedsiębiorstwa cenione przez rynek, które w długim czasu mogą pomóc utrzymać lub poprawić efektywność lub zapewnić rozwój
*instrumenty konkurowania-bezpośrednie narzędzia osiągania przewagi konkurencyjnej, które determinują pozycję konkurencyjną.
*pozycja konkurencyjna-dotyczy usytuowania firmy jej produktów lub usług na szeroko rozumianym rynku. Określa ona szanse i zagrożenia jakie z niej wynikają.
*konkurencyjność-możliwość i zdolność do bycia konkurencyjnym.