SCS, gramatyka historyczna


Im. cz. przeszł. I str. cz. - czas. o tem. kończ. się na spółgł. w M. lp. - ъ, w reszcie przyp. - ъš, np. rešti (*rekti) M.lp. rekt- ъ, D. rekt- ъš-a

-cz. o tem. kończ. się na samogł. w M.lp -vъ, np. bьrati M. lp. bьra- vъ, D. bьra- vъš -a

Im. cz. przeszł. II str. cz. - dod. się do tematu bezokol. -l- i końcówek rodz. - ъ, a, o, odm. jak w deklinacji prostej; čuti M. l.p. ču-l-ъ/a/o D. ču-l-a/y/a, stosowany w cz.przesz.zł.

Im. cz. teraź. str. cz. - I i II kon.- temat cz. teraź.+ y(w M. m i n)/ a (w M. ż.)+ąšt+końc. przyp., np. M.lp. nes-y, D. nes-ąšt-a, odm. zł.: . M.lp. nes-y jь, D. nes-ąšt-a jego …

III kon.(z-j-), w M. lp- ę, np. znati, tem. znaji M. lp. znaj-ę, D. znaj- ąšt-a

IV kon. - w M. lp.- ę, w reszcie przyp.- ęšt-, brak palatalizacji!! voziti - M. lp. voz-ę, D. voz- ęšt-a…

Im. cz. teraź. str. bier. - z przyrostkiem -o-m- (+koń. przypadka), dodanym do tematu cz. teraź.,tworzony od cz.przech., np. nesti nes-o-m-ъ; bьrati ber-o-m-ъ

Im. cz. przeszłego str. bier.- przyr. -n (gdy tem. koń. się na a/ ě, np. děla-n- ъ) -en (tem. koń. się na y (y staje się -ъv), np. kryti krъv-en- ъ lub zakoń. na spółgł., np. dvig-nov-en- ъ), -t (gdy tem. koń. się na samogł. nos., np. minątiminą-tъ)

koniugacje

I. czas. o tem. praes. zakoń. na -e-(-o-), twarde, np. nes-ti, rešti (*rekti),

II. czas. z sufiksem -no(-ne), np. dvig-ną-ti, dvigną, dvigneši;

III. czas. z tem. praes. zakoń. sufiksem -je-(jo), w którym `j' palatalizuje, np. plakati, plačą, plačeši;

koń.os. w I, II, III: lp. 1.-ą, 2.-e- ši, 3. -e-tъ l.mn.: 1. e-mъ 2. e-te 3. ątъ

IV. czas. z tem. praes. zakończ. sufiksem -i (ě), np. lubiti

V. czas. : byti, dati, věděti, jasti;

I. , II, III,

IV.

ą

e-mъ

ą

i-mъ

e- ši

e-te

i- ši

i-te

e-tъ

ątъ

i-tъ

i-ętъ

cz. teraź.

tryb rozkaz.- I i II kon.- spójka -ě-, III i IV spójka - i- , wyst. tylko w 2. os. lp. (wtedy kończy się na -i niezależnie od kon.- nes-i, znaj-i) i 1, 2 os. lm (nes-ě-mъ, nes-ě-te; znaj-i-mъ, znaj-i-te); inna forma: da (niech)+3.os.lp./3 os. lmn. da znajetъ, da znajątъ

czas. przeszłe:

imperfectum-tworzony zwykle od cz. ndk, do tem. dod. przyrostek -aaχ (tem.koń. się na samogł. z wyj. ě), ěaχ (tem. koń. się na ě lub spógł.)+ koń.os.; końc.: lp. 1: aaχ/ ěaχ -ъ 2. aa š/ ěaš -e 3. aaχ/ ěaχ -e; l.mn. 1. aaχ/ ěaχ- omъ 2. aa š/ ěaš -ete 3. aaχ/ ěaχ-ą

aoryst asygmatyczny- tworzony od cz.dk, 1 i 2 kon., zakończ. na spółgł.; koń. dod. się do tematu bezokol. (w 2.kon. ucina się koń. bezokol.aż do spółgł., dvig-nąti), koń.: lp.:1. -ъ 2.-e, 3.-e, l.mn.: 1. omъ, 2. ete, 3. ą.

aoryst sygmatyczny-tworzony od wszystkich czas.; -„s” dod. do tem.- procesy fonet.:

1. ost. lit. tem.: oa; eě, ь i; 2. znikają z końcu tem.: p,b,t,d,s,z,k,g,r; 3. „s” po k.g.r, a przed samogł.χ 4. „s” między samogł. χ np. nes-ti nes+s+koń. nes+koń. něs+koń. koń.: lp.: 1. -ъ, 2. i 3.- jeśli czas.wyst. w a. asyg.- formy z tego cz., jeśli nie- tem. bezokol.; lm.: 1. -omъ, 2.-te, 3. -ę.

cz. przeszły złoż.= im. cz. przeszł.II +odm. w cz.teraź. czas.'byti'- znacz. czasu przeszłego ndk (od czas.ndk) lub dk (od czas. dk); np. lp.: 1.čulъ/a/o jesmь 2. čulъ/a/o jesi 3. čulъ/a/o jestъ, l.mn.: 1. čuli/y/a jesmъ 2. čuli/y/a jeste 3. čuli/y/a sątъ

palatalizacje: 1. g, k, χ + E(ь, i, e, ę, ě, r',l') ž, č, š 2. k, g, χ + ě2, i2 c, dz, s' (š) 3. (nie zawsze) i, ę, r' (sonant) c, dz, s' (š)

- pal. `j': 1. sk, st, s+ j = št 2. zg, zd, g +j= žd 3. χ, s+j = š 4. g,z +j= ž 4.p,b,l,m,f,v +j= p(warg)l'

przestawki: 1. w śródgł.: TălT (ol)la; TărT (or)ra; TerT rě, TelT lě 2. w nagł.: ărT raT; ălT laT; intonacja akutowa: ła, ra; int. cyrkufleksowa: ro,ło.

pozyc. jeru: słaba-gdy bezpośrednio nie ma za nim drugiego jeru, mocno-gdy za 1. jerem jest 2. jer.

I dekl.

-rzecz.

m i n.

zakoń.

w M.lp

na

-ъ/-ь (m)

lub o/e (n)

-o-tem.

-jo-tem.

l.p

l.mn.

lp

l.mn.

m

-o

-i

-a

-e

-i

-a

d

-a

-a

-a

-a

c

-u

-u

-omъ

-omъ

-u

-u

-emъ

-emъ

b

-o

-y

-a

-e

-a

n

-omь

-omь

-y

-y

-emь

-emь

-i

-i

msc

-ěχъ

-ěχ ъ

-i

-i

-iχъ

-iχъ

w

-e

-o

-i

-a

-u

-e

-i

-a

II dekl.

-rzecz.:

synъ,

volъ,

domъ,

medъ (miód),

polъ (połowa),

vγχъ (wierzch).

lp

lmn.

m

-ove

d

-u

-ovъ

c

-ovi

- ъmъ

b

- ъ

-y

n

- ъmь

- ъmi

msc

-u

- ъχ ъ

w

-u

-ove

III dekl.-gł.

rzecz.ż, ,

niektóre m.

zakoń. na

-a

-a-tem.

-ja-tem.

lp

lmn

lp

lmn

m

-a

-y

-a

d

-y

c

-amъ

-i

-amъ

b

-y

n

-oją

-ami

-eją

-ami

msc

- aχъ

-i

-aχъ

w

-o

-y

-e

IV dekl.- i-; gł. rzecz. ż, nielicz.m: bolъ (chory), gvozdъ, goląbъ,grtańь, gostь,gospodь, ogńь. V dekl.- tematy spógł.,dek.z rozszerzonymi tem.

zaimek `jь'

m

n

ż

lp

lmn

lp

lmn

lp

lmn

m

j-ь

j-i

j-e

j-a

j-a

j-ę

d

j-ego

j-iχъ

m

m

j-eję

m

c

j-emu

j-imъ

m

m

j-eji

m

b

j-ь

j-ę

j-e

j-a

j-ą

m

n

j-imь

j-imi

m

m

j-eją

m

msc

j-emь

j-iχъ

m

m

j-eji

m



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
KOLOKWIUM ZALICZENIOWE Z SCS, STUDIA, gramatyka historyczna
Odmiana zaimków rodzajowych, Gramatyka historyczna języka polskiego
Deklinacja zaimkĂłw, UCZELNIA, gramatyka historyczna, gramatyka
Język satyry okupacyjnej (referat E[1]. Jędrzejko), gramatyka historyczna
pytania 2013 (1), Filologia polska, Gramatyka historyczna
borrowings ściąga gramatyka historyczna tereszkiewicz pwsz tarnów
zj - otazky, gramatyka, gramatyka historyczna
Podstawa z gramatyki historycznej, Gramatyka Historyczna
Różowa tabletka, Gramatyka historyczna języka polskiego
Wpływ techniki na język polski, gramatyka historyczna
Historyczny.samogłoski, Rusycystyka, Gramatyka historyczna języka rosyjskiego
słownik lindego, filologia polska, językoznawstwo, gramatyka historyczna
Scalanie się i powstanie państwa polskiego, gramatyka historyczna
Periodyzacja języka polskiego wg Antoniego Kaliny, Gramatyka historyczna języka polskiego

więcej podobnych podstron