Mięczaki-zwierzęta wodne, morskie (oprócz ślimaków-lądowe) *ciało ślimaków miękkie, głowa, nogi, worek trzewiowy, tworzący po stronie grzbietowej fałd-płaszcz. Płaszcz może wytwarzać muszlę, zbudowaną z węglanu wapnia i konchioliny. Między płaszczem a workiem trzewiowym- jama płaszczowa, do której uchodzą przewody narządów wydzielniczych, tam też zachodzi wymiana gazowa (skrzela u m.wodnych, jama płucna u ślimaków ląd). Wtórna jama ciała- celoma. Sztywność ciała dzięki szkieletowi hydraulicznemu. Muszla pełni f, szkieletu wewn. Układ pokarmowy- jelito przednie, środkowe i tylne, w gardzieli szczęki i tarka służaca do rozdrabniania pokarmu. Do jelita środkowego uchodzi produkujący enzymy gruczoł trust-wątrobowy, Ukł krwionośny- otwarty, występuje serce( u ślimaków i małży,) głowonogi- półzamknięty, drugie serce tzw serce skrzelowe, dwa obiegi krwi. Uk nerwowy-zbudowany z obrączki okołoprzełykowej z jedną parą zwojów mózgowych. Większość ślimaków i małż- obojnaki, rozdzielnopłciowe to chityny, głowonogi, jednotarczowce i niektóre ślimaki. U małż i ślimaków rozwój złożony, larwa- trochofora, występuje 2postać larwalna-weliger.. Winniczek- ślimak lądowy, płucodyszny, rozwój ontogenetyczny, niesymetryczny, odżywia się pok. Roślinnym, największy w pl, hermafrodytyczny, oddycha jamą płaszczową(pełni rolę płuca) Głowonogi- dwubocznie symetryczne, morskie, o prostym rozwoju, noga przekształcona w lejek, ramiona otaczają otwór gębowy, zrośnięty płaszcz otaczający organy wewn., , wyróżniamy głowę i tułów, z głowy wyrasta 8-10 pokrytych przyssawkami ramion. W skórze wielu gat. Występują narządy świetlne. Na szkielet wewn składa się: chrząstka głowowa, szyjna, lejkowa. Ukł wydzielniczy-1-2 pary nerek, ściany nerek pokrywa nabłonek wydzielniczy. Ukł krwionośny półotwarty, posiadają naczynia włosowate, jednokomorowe serce w tylnej części worka trzewiowego. Ukł nerwowy- największe scentralizowanie, mózg zbudowany ze zlanej pary zwojów mózgowych, trzewiowych, nożnych. Ukł oddech- dwie pary skrzeli. Posiadają oczy i fotoreceptory, rozdzielnopłciowe z zapłodnieniem wewn. Ośmiornice- 8 umięśnionych ramionz podwójnymi przyssawkami, żywią się rybami i skorupiakami, serce znajduje się w worku osierdziowym, oraz dodatkowo posiadają 2 serca skrzelowe, gruczoły ślinowe wydzielają jad, Rozdzielnopłciowe, rozwój bezlarwalny, prosty. . |
Pierścienice- bezkręgowce o ciele złożonym z szeregu pierścieni, pierwouste, żyją zarówno zarówno wodzie, jak i glebie i ściółce, niektóre pasożytnicze Podział ciała na głowę i tułów, segmenty zwane metamerami, Człony: gębowy, przedgębowy, spłaszczona część tułowiowa, ciało z reguły wydłużone, obłe, zamknięty. Wtórna jama ciała,- celoma mieści większość narządów. Ukł krwionośny, mają zdolność do regeneracji. Dobrze rozwinięty ukł pokarmowy, entodermalne jelito przednie, środkowe i tylne. Na całej długości jelita zagłębienie-rynienka, uławiająca wchłanianie i trawienie. Część pierścienic glebożercy-odżywiają ciś martwymi szczątkami Ukł oddech- całą powierzchnią ciała. Ukł krążenia zamknięty, składa się z dwóch podłużnych naczyń; grzbietowego grzbietowego, brzusznego, Brak serca u większości gat. Ukł wydzielniczy metanefrydialny, zdolność osmoregulacji. Ukł nerwowy- parzyste zwoje miedzygardzielowe tworzące mózg, brzuszny łańcuszek nerwowy. Wieloszczety- rozwój złożony, Larwa(trochofora) orzęsiona, stadium wolnożyjące. Skąposzczety i pijawki są obojnakami-zapłodnienie krzyżowe, rozwój prosty. Dzdzownica- skąposzczety, żyją w glebie, są obojnakami(hermafrodyty), ale występuje u nich zapłodnienie krzyżowe. Wydłużony, obły kształt i zmienne ubarwienie, złożone z segmentów, segmentów których wystaje 8 szczecinek ułożonych parami, w części głowowej zwój okołoprzełykowy pełniący f mózgu oraz otwór gębowy, wyposażony w małe rogowe szczęki. Dzdzownice to saprofagi, odzywiają się związkami organicznymi. Koprofity-odchody gruzełkowate Pijawki- zaopatrzone w 1-2 przyssawki, prowadzą pasożytniczy lub drapieżny tryb życia, większość to zwierzęta wodne lub amfibiotyczne.Ukł krwionośny otwarty, Pokarm wyłącznie zwierzęcy. Charakterystyczne w ich rozmnażaniu to wytwarzanie siodełka i spermatoforów oraz składanie jaj w kokonach. Hirudyna- składnik wytwarzany w ciele, który powoduje niekrzepnięcie krwi, dzięki temu np. pijawka lekarska magazynuje ją na zapas. Wyróżniamy: pijawczaki, pijawki szczeciowe, właściwe, gardzielowe i szczękowe. Skorupiaki- podtyp stawonogów, stawonogów, w większości wodne, wiele gat wchodzi w skład planktonu, Podział ciała na tagmy (głowotułów i odwlok). Wyraźna segmentacja tułowia i odwłoka Duży stopien zróżnicowania budowy. U większości ciało pokryte pancerzem (karapaks), 5 par silnie zmodyfikowanych odnóży: czułki, żuwaczki, szczęki. Tułów i odwłok liczne odnóża do lokomocji. Ukł mięśniowy- zginacze i prostowniki, działanie antagonistyczne. Ukł krążenia otwarty, krąży w nim hemolimfa. |
Barwniki oddechowe: hemocyjanina i hemoglobina. Narządami wydalniczymi dą metanofrydia znajdujące się w grucz czułkowych i szczękowych. Oddychanie: mniejsze całą pow ciała, większe skrzela lub płuca odwłokowe. Rozmnażanie: większość rozdzielnopłciowa, rozwój prosty lub złożony. Rak- ciało pokryte twardym pancerzem, podzielone na głowę, tułów i odwłok, od strony głowy dziobopodobne rostum, a po jego bokach oczy na swoistych słupkach. Oddychają za pomocą pierzastych skrzeli. Żywi się głównie roślinnością podwodną zawierające wapń. Pełnią rolę czyścicieli dna z rozkładających się resztek. Prowadzi nocny tryb życia. Nicienie- pasożyty zwierząt np. węgorek świński - pasożyt jelita cienkiego świni, dorosłe i larwy szkodzą żywicielowi mechanicznie, zarażenie- larwy 3stadium inwazyjnie wnikają z gleb w skórę. Cykl rozwojowy: jaja z kałem wydostają się na zewnątrz, w czasie rozwoju w śr zewn aktywnie przenikają poprzez skóre, wędrują do tk podskórnej do serca, naczyń włosowatych, płuc, krtani. Mogą też być przenoszone do żywicieli z zarażoną paszą czy wodą.. Pasożyt owadów i czy kregowców np. owsik ludzki: Owsika-swędzenie w okolicy odbytu, pasożytuje w jelicie gr człowieka, rozpowszechniony głównie u dzieci, zarażenie przez brudne ręce (połknięcie jaj inwazyjnych) lub wtórnie przez odbyt. Samiec krótszy od samicy. Budowa: pęcherzykowate uwypuklenie w przodzie, tył prosty silnie wydłużony i ostro zakończony(u samicy) u samca zawinięty na stronę brzuszną. Dojrzała samica opuszcza jelito, składa jaja w fałdach błony śluzowe w okol odbytu (do 12000jaj). W ciągu kilku godz rozwijają się larwy/ z połkniętych jaj inwazyjnych larwy wędrują do jelita gr, jako dojrzałe osobniki przesiadują w prostnicy, osiągają dojrzałość płciową- retroinwacja, reinwazja Glista ludzka- dorosła pasożytuje w jelicie cienkim człowieka, larwa w układzie krążenia i innych narządach, larwy uszkadzają narzady wewn, wszystkie zatruwają organizm toksynami. Zarażenie przez spozycie zarażonego pokarmu lub wody. U samca występują szczecinki kopulacyjne(ułatwiają cykl rozwojowy). Zapłodnione kom jajowe przechodzą do macic, gdzie dojrzewają, okrywają się otoczką , są składane do jelita, gdzie wydostają się z kałem na zewn Uwalniane w jelicie larwy przez ścianę jelita przedostają się do naczyn krwionośnych dużego obiegu,z kwią do wątroby i serca, potem do małego krwioobiegu i płuc. W pęcherzykach płucnych wyjęgaja się larwy |
|