Ćwiczenia: „Polityka finansowa”
Prowadzący: mgr Piotr Podsiadło, Katedra Finansów Samorządowych UEK
I. TEMATY Z ZAKRESU POLITYKI MONETARNEJ
Cele i strategie polityki pieniężnej Narodowego Banku Polskiego w latach 1989-2003.
W temacie należy uwzględnić:
strategię bezpośredniego celu inflacyjnego (BCI);
instrumenty polityki pieniężnej NBP w latach 1989-2004, w tym polityka refinansowa NBP (polityka redyskontowa, polityka lombardowa), polityka rezerw obowiązkowych, polityka otwartego rynku NBP, polityka kursu walutowego;
ocena skuteczności polityki NBP w okresie 1989-2004.
Polityka pieniężna Narodowego Banku Polskiego w latach 2004-2012.
Niezależność Narodowego Banku Polskiego - argumenty za i przeciw oraz kształtowanie się niezależności NBP po 1989 roku.
Główne obszary koordynacji polityki pieniężnej i polityki fiskalnej.
Zalecana literatura źródłowa:
TEMAT 1.
B. Pietrzak, Z. Polański, B. Woźniak, System finansowy w Polsce, T. 1, PWN, Warszawa 2008, Rozdział 3 „Polityka pieniężna”.
M. Sobol, Polityka pieniężna Narodowego Banku Polskiego - w drodze do Euro, wyd. CeDeWu, Warszawa 2008, Rozdział 2 „Ewolucja polityki pieniężnej Narodowego Banku Polskiego w okresie transformacji”.
A. Kaźmierczak, Polityka pieniężna w gospodarce otwartej, PWN, Warszawa 2008, Rozdział 6 „Bank centralny i cele polityki pieniężnej”, Rozdział 7 „Instrumenty polityki pieniężnej”.
inne.
TEMAT 2.
Dokument Polityka pieniężna NBP w latach 2004-2009. Podsumowanie działań Rady Polityki Pieniężnej II kadencji, NBP, Warszawa 2009.
Założenia polityki pieniężnej na rok 2009, NBP, Warszawa, wrzesień 2008.
Założenia polityki pieniężnej na rok 2010, NBP, Warszawa, wrzesień 2009.
Założenia polityki pieniężnej na rok 2011, NBP, Warszawa, wrzesień 2010.
Założenia polityki pieniężnej na rok 2012, NBP, Warszawa, wrzesień 2011.
inne.
TEMAT 3.
M. Sobol, Polityka pieniężna Narodowego Banku Polskiego - w drodze do Euro, wyd. CeDeWu, Warszawa 2008, Rozdział 2 „Ewolucja polityki pieniężnej Narodowego Banku Polskiego w okresie transformacji”.
inne.
TEMAT 4.
J. Ciak, Polityka fiskalna a polityka monetarna - problematyka koordynacji i niezależności, „Bank i Kredyt” - lipiec 2002.
A. Kaźmierczak, Polityka pieniężna w warunkach ekspansywnej polityki fiskalnej, „Bank i Kredyt” - marzec 2004.
B. Pietrzak, Z. Polański, B. Woźniak, System finansowy w Polsce, T. 1 i T. 2, PWN, Warszawa 2008.
inne.
II. TEMATY Z ZAKRESU POLITYKI FISKALNEJ
Polityka fiskalna - cele, założenia, instrumenty realizacji.
Neokonserwatyzm fiskalny - główne założenia teorii (samoograniczenie się państwa w funkcjach ekonomicznych oraz socjalnych, koncepcja „małego budżetu”, równowaga budżetowa, przeciwdziałanie monetyzacji deficytów budżetowych, ograniczanie długu publicznego, neutralność podatkowa).
Kwestia nadmiernego fiskalizmu - pomiar interwencji fiskalnej państwa, fiskalizm w Polsce na tle innych krajów.
Ewolucja systemu dochodów publicznych w Polsce - zmiany w okresie transformacji po 1992 roku.
Wpływ przemian systemowych na wielkość i strukturę wydatków publicznych - po 1989 roku, uwzględniając reformy z 1999 roku.
Miary nierównowagi finansów publicznych (deficyty budżetowe, błędy polityki fiskalnej - A. Moździerz).
Dług publiczny w Polsce w okresie transformacji - wielkość, struktura, przyczyny, instrumenty zaciągania długu (wielkość długu i przyczyny jej zmian, dług zagraniczny-dług krajowy, struktura długu wg podmiotów, struktura długu wg instrumentów, koszty obsługi długu, perspektywy rozwiązania polskiego długu publicznego).
Należności Skarbu Państwa - zaległości podatkowe, inne należności Skarbu Państwa.
Poręczenia i gwarancje Skarbu Państwa.
Reformy fiskalne w Polsce - założenia a rzeczywistość (Owsiak S.).
Zalecana literatura źródłowa:
M. Dynus, Polityka fiskalna, Tonik, Toruń 2007.
A. Moździerz, Nierównowaga finansów publicznych, PWE, Warszawa 2009.
J. Osiatyński, Finanse publiczne. Ekonomia i polityka, PWN, Warszawa 2006.
S. Owsiak, Finanse publiczne. Teoria i praktyka, PWN, Warszawa 2005.
B. Pietrzak, Z. Polański, B. Woźniak, System finansowy w Polsce, T. 2, PWN, Warszawa 2008.
J. Żyżyński, Budżet i polityka podatkowa. Wybrane zagadnienia, PWN, Warszawa 2009.
Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 roku o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240).
Sprawozdania z wykonania budżetu państwa w latach 2000-2011 - http://www.mf.gov.pl/index.php?const=5&dzial=36&wysw=2&sub=sub1 .
Informacje Ministerstwa Finansów o sytuacji makroekonomicznej i finansach publicznych http://www.mf.gov.pl/index.php?const=5&dzial=3502&wysw=2 .
Dług publiczny - http://www.mf.gov.pl/index.php?const=5#n .
Wpływy budżetowe
Zaległości budżetowe
Inne.
III. TEMATY Z ZAKRESU POLITYKI PODATKOWEJ
Reformy polskiego systemu podatkowego po 1989 roku a jego obecny kształt (rozwinąć zagadnienie obecnego systemu podatkowego z uwzględnieniem podatków bezpośrednich i pośrednich).
Koncepcja podatku liniowego od dochodów osobistych.
Oszustwa podatkowe.
Raje podatkowe.
Harmonizacja systemu podatkowego w Unii Europejskiej, a zagadnienie konkurencji podatkowej.
Zalecana literatura źródłowa:
S. Dolata, Podstawy wiedzy o polskim systemie podatkowym, Oficyna a Wolters Kluwer business, Warszawa 2009.
S. Owsiak, Finanse publiczne. Teoria i praktyka, PWN, Warszawa 2005.
R. Wolański, System podatkowy w Polsce, Oficyna a Wolters Kluwer business, Warszawa 2009.
J. Żyżyński, Budżet i polityka podatkowa. Wybrane zagadnienia, PWN, Warszawa 2009.
Inne.
IV. TEMATY Z ZAKRESU POLITYKI FINANSOWEJ W WARUNKACH INTEGRACJI Z UE
Rozliczenia Polski z Unią Europejską - od 2004 roku.
Kryteria konwergencji - warunki przystąpienia Polski do Unii Gospodarczej i Walutowej.
Dylematy z wejściem Polski do strefy Euro - szanse i zagrożenia (scharakteryzować przy tym instytucję Europejskiego Banku Centralnego jako elementu Europejskiego Systemu Banków Centralnych).
Pomoc publiczna jako instrument polityki państwa względem przedsiębiorstw - zmiana zasad udzielania pomocy publicznej w Polsce po akcesji do UE.
Polityka antykryzysowa na świecie - np. USA, Francja, Wielka Brytania, Niemcy, Polska.
Unia fiskalna - założenia a rzeczywistość.
Zalecana literatura źródłowa:
M. Dynus, Polityka fiskalna, Tonik, Toruń 2007.
B. Pietrzak, Z. Polański, B. Woźniak, System finansowy w Polsce, T. 2, PWN, Warszawa 2008.
C. Wójcik, Integracja ze strefą EURO. Teoretyczne i praktyczne aspekty konwergencji, PWN, Warszawa 2008.
Raport na temat pełnego uczestnictwa Rzeczypospolitej Polskiej w trzecim etapie Unii Gospodarczej i Walutowej, NBP, Warszawa 2009.
EURO - http://www.nbportal.pl/pl/np/euro/ .
Raporty o pomocy publicznej udzielonej przedsiębiorcom w Polsce -
Sprawozdania z wykonania budżetu państwa w latach 2000-2009 - http://www.mf.gov.pl/index.php?const=5&dzial=36&wysw=2&sub=sub1 .
Inne.
3