OCHRONA ŚRODOWISKA:

1)Legalna definicja środowiska zawarta jest w Ustawie ,,Prawo Ochrony Środowiska z 27 kwietnia 2001”.

Środowisko to ogół elementów przyrodniczych, w tym także elementów przekształconych w wyniku działalności człowieka, a w szczególności: powierzchnię Ziemii, kopaliny, wody, powietrze, rośliny i zwierzęta oraz klimat.

2)Ochrona Środowiska to dbałość o środowisko, podejmowanie lub zaniechanie działań mających na celu poprawę stanu środowiska.

Priorytety Ochrony Środowiska:

a)Racjonalne kształtowanie środowiska, gospodarowanie zasobami zgodnie z zasadą racjonalnego rozwoju. Korzystanie z zasobów środowiska tylko w interesie społecznym oraz jeżeli jest uzasadnione inne niż gospodarcze znaczenie tych zasobów. Inwestycje które pozwalają wtórnie wykorzystywać zasoby lub je oszczędzać mają pierwszeństwo nad innymi.

b)Przeciwdziałanie zanieczyszczeniom:

Zanieczyszczenie to wszelkiego rodzaju emisja która jest szkodliwa dla środowiska oraz koliduje z innymi uzasadnionymi sposobami wykorzystywania zasobów środowiska.

Emisja to wprowadzanie do zasobów(wody, powietrza, gleby), substancji, energii(ciepło, hałas, wibracje, pole elektromagnetyczne).

c)Przywracanie elementów przyrodniczych do stanu właściwego(pożądanego), zgodnego z prawem, itp.

3)Ochrona Środowiska:

a)Sposób aktywny: podejmowanie działań mających na celu zachowanie lub przywracanie równowagi przyrodniczej koniecznej do zapewnienia obecnym lub przyszłym pokoleniom korzystnych warunków życia oraz realizacji prawa do korzystania z zasobów środowiska i zachowania jego wartości.

b)Sposób pasywny: zaniechanie tych działań.

4)Aspekt restytucyjny-powoływanie instrumentów mających na celu przywracanie środowiska do określonego stanu:

a)Stan poprzedni-stan przed naruszeniem równowagi przyrodniczej, niezależnie od tego czy był właściwy, czy zgodny z prawem.

b)Stan właściwy-stan najbardziej pożądany, powinien byż zgodnz z prawem.

c)Stan zgodny z prawem- działania polegające na doprowadzeniu środowiska do stanu zgodnego z prawem.

5)Aspekt konserwacyjny-zachowanie istniejącego stanu przyrody oraz równowagi przyrodniczej.

6)Rodzaje Ochrony Środowiska:

a)stała i czasowa-kryterium jest czas

b)powszechna-terytorium państwa np. Natura 200

c)miejscowa-określony teren

d)prawna-podstawy w obowiązujących aktach prawnych

e)ścisła-ochrona w sposób całkowity i trwały, obowiązuje zakaz jakiejkolwiek działalności np. rezerwaty, parki narodowe, krajobrazowe.

f)częściowa-ochrona gatunków roślin, zwierząt i grzybów. Możliwość redukcji liczebności populacji.

g)czynna-podejmowanie zabiegów w celu przywracania lub utrzymywania naturalnych procesów przyrodniczych np. dosadzanie drzew w miejscu występowania starodrzewów sosnowych.

h)krajobrazowa- zachowanie właściwości danego krajobrazu.

i)ograniczona-staramy się utrzymać jak najdłużej stan określony

j)in situ-ochrona w miejscu występowania danego gatunku

k)ex situ-ochrona poza miejscem występowania danego gatunku

7)Idea Zrównoważonego Rozwoju:

Zróżnoważony rozwój to proces mający na celu zaspokojenie aspiracji rozwojowych i podstawowych potrzeb ostatniego pokolenia które umożliwi zaspokojenie potrzeb pokoleniom następnym

a)W 1992 w Rio de Jenerio na Konferencjo Narodów Zjednoczonych ,,Szczyt Ziemii” -172 rządy( m.in. Polska) podpisały agendę 21. Dokument zawierał plan działań w XXIw. W obszarach związanych ze środowiskiem.

b) W 06.2012 w Rio de Jenerio odbyła się kolejna Konferencja Narodów Zjednoczonych. Debatowano na temat zielonej gospodarki, sposobach eliminowania ubóstwa na Świecie, zapewnienia: godziwej pracy, żywności, zrównoważenie rolnictwa, miast, dostępu do wody, korzystania z oceanów, gotowości na zjawiska katastrofalne. Zdefiniowano na nowo cele zrównoważonego rozwoju.

Idea Zrównoważonego Rozwoju leży w polu zainteresowań organizacji międzynarodowych: m.in.: Parlamentu i Rady Europejskiej oraz Europejskiej Komisji Ekonomiczno-Społecznej.

W Polsce Idea Zrównoważonego Rozwoju zyskała rangę konstytucyjną i stała się jedną z zasad ustrojowych Polski. Sejm zobowiązał Rząd do opracowania strategii zrównoważonego rozwoju dla Polski. W polskim wydaniu I.Z.R .to zaspokojenie potrzeb i zapewnienie dobrobytu.

Polityka Ekologiczna Państwa:

Założono konieczność zmniejszenia energochłonności polskiej gospodarki o 50% do 2025 roku. Realizowana poprzez uwzględnienie w cenie energii jej kosztów środowiskowych, wdrożenie opłat ekologicznych na paliwa. W budownictwie: m.in.: ocieplanie budynków, segregacje odpadów, odzysk surowców, zmniejszenie start w wodociągach i ochrona krajobrazu przy planowaniu.

Prawo Człowieka do czystego środowiska:

-Konwencja o dostępie do informacji

-Konwencja o sprawiedliwości do udziału w Ochronie Środowiska. Podpisane w latach 90 XXw. w Danii.

-II Konwencja Helsińska

8)Źródła Prawa Ochrony Środowiska:

a)Źródła poznania: urzędowe: Dzienniki Ustaw, Monitor Polski, Dzienniki Urzędowe Resortowe, Dzienniki województwa; prywatne: wydawnictwa prawne, podręczniki, Internet, Drukowane dzienniki ustaw.

b)Źródła powstania: działalność prawodawcza kompetentnych organów: Sejm, Senat, Ministrowie, Rada Gminy, itp. Należą do nich: akty normatywne(konstytucja, ustawy, umowy, rozporządzenia, akty prawa miejscowego.

9)Ustawy odnoszące się do Ochrony Środowiska:

a)Ustawa ,,Prawo Ochrony Środowiska” z 27 kwietnia 2001

b)Ustawa ,,O Ochronie Przyrody” z 16 kwietnia 2004

Przepis szczegółowy ściślej opisuje założenia przepisu ogólnego oraz ustawa szczegółowa jest ogłaszana częściej niż ogólna. Przepisy szczegółowe są ważniejsze niż ogólne. Kiedy jakaś kwestia nie jest zawarta w ustawie ogólnej, powinna występować w ustawie szczegółowej.

10)Zasady zawarte w ustawie ,,Prawo Ochrony Środowiska”:

a)Zasada Zrównoważonego Rozwoju

b)Zasada proporcjonalności: ustawa może ograniczyć prawa i wolności obywatelskie wtedy, gdy tego wymaga Ochrona Środowiska.

c)Zasada przezorności i prewencji: skierowana do organów władzy wykonawczej, zapobieganie negatywnym skutkom degradacji środowiska. Prawo Ochrony Środowiska ma prowizoryczny charakter zapobiegania skutkom negatywnego oddziaływania na środowisko. Dotyczy każdego kto podjął działalność gospodarczą.

d)Zasada o Ochronie Środowiska

e)Zasada prawa i informacji o stanie środowiska

f)Zasada korzystania ze środowiska

g)Zasada kompleksowości

h)Zasada planowości

i)Zasada o stosowaniu metod referencyjnych: związana z różnego rodzaju pomiarami i badaniami danych, itp. Np. Ustawa o odpadach i opakowaniach. Ustawa szczegółowa: Prawo Wodne, Prawo Geologiczne i Górnicze.

11)Organy Ochrony Środowiska:

Organy Ochrony Środowiska mają kompetencje władcze. Do ich zadań należą m.in.: realizacja prawa administracyjnego i Ochrony Środowiska. Organy Administracji mogą być na strzeblu centralnym: rządowe lub terytorialnym: Wojewoda, Starosta, Wójt, Burmistrz, Prezydent Miasta

12)Instytucje Ochrony Środowiska:

Instytucje Ochrony Środowiska nie mają kompetencji władczych. Nie wydają decyzji administracyjnych, wydają opinie niewiążące. Do Instytucji należą:

a)Państwowa Rada Ochrony Środowiska

b)Komisje do spraw oceny oddziaływania na środowisko

c)Fundusze Ochrony Środowiska

d)Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska

e)Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska

f)Powiatowy Fundusz Ochrony Środowiska

g)Gminny Fundusz Ochrony Środowiska

13)Pozwolenie zintegrowane: pozwolenie mające na celu zoptymalizowanie lub zminimalizowanie zanieczyszczeń wpływających do środowiska w odniesieniu do całości(wszystkich elementów przyrodniczych widzianych jako całość)

14)Fundusz Ochrony Środowiska: Główny organ finansowy Ochrony Środowiska, ma prawo podpisywania umów niewiążących. Zarządza finansami przeznaczonymi na Ochronę Środowiska i jego decyzje odnośnie finansów są ostateczne. 14)Fundusz Ochrony Środowiska:

Celem FOŚ jest wsparcie finansowe inwestycji, które pozwalają na lepszą ochronę środowiska. Środki przeznaczane są na badanie nowych technologii. Fundusz ma za zadanie pomoc w nagłych przypadkach, przykładowo zalesiania terenu po pożarze. Fundusze udzielają dotacji na inwestycje w wysokości 30% kosztów całej inwestycji (przeważnie).

15)Inspekcja Ochrony Środowiska:

a)Istotny Organ Ochrony Środowiska

b)Organ został powołany na podstawie ustawy z 1991.

c)Centralny organ Administracji Rządowej, powołane przez premiera Wojewódzkie Inspekcje Ochrony Środowiska działają na strzeblu wojewódzkim.

d)Podstawowe zadania:

-kontrola przestrzegania przepisów Ustawy Prawo Ochrony Środowiska,

-badanie stanu środowiska, państwowy monitoring środowiska,

-kontrola funkcjonowania zakładów produkcyjnych, bez wymaganego pozwolenia,

-przesłuchiwanie pracowników.

16)Państwowy Monitoring Środowiska:

Jednolity, jednostkowy system pomiaru i ocen stanu i prognoz środowiska.

17)Fundusze specjalne:

a)EkoFundusz: Fundacja powołana w 1992 roku przez Ministra Finansów, cele:

-zarządzanie środkami z ekokonwersji,

-ułatwienie transferu do Polski najlepszych technologii z kraju donatorów,

-stymulowanie rozwoju polskiego Przemysłu Ochrony Środowiska,

Priorytety:

-ograniczenie emisji gazów cieplarnianych, transgenicznego transportu tlenku siarki i azotu,

-ograniczenie dopływu zanieczyszczeń do Bałtyku,

-gospodarowanie odpadami,

-oczyszczenie wód zanieczyszczonych.

Dotacja w postaci 50% wartości inwestycji.

b)Program ,,Life+”:

Cele programu:

-wspieranie procesu wdrażania Wspólnotowego Prawa Ochrony Środowiska,

-realizacja polityki Ochrony Środowiska,

-identyfikacja i promocja nowych rozwiązań.

Projekty mogą dotyczyć, m.in.: zagadnień związanych z dyrektywą ptasią i siedliskową czy zapobiegania zmianom klimatycznym.

Wsparcie finansowe w postaci 50% wartości projektu. Dotacja lub Zamówienie publiczne.

18)Prawnofinansowe Ochrony Środowiska:

a)Opłaty za gospodarcze korzystanie ze środowiska

b)Kary: forma regulacji bezpośredniej, ponoszona za naruszenie warunków korzystania ze środowiska, wydanie odpowiedniej decyzji administracyjnej przez Inspektora Ochrony Środowiska.

Zgodnie z Ustawą ,,Prawo Przyrody” kara może zostać nałożona przez Wójta, Burmistrza, Prezydenta Miasta, za:

-wycinanie drzew

-niewłaściwe wykonanie robót ziemnych,

-nieutrzymywanie terenów zielonych.

c)Fundusze: m.in.: Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej; Fundusz Ochrony Gruntów Rolnych.; Fundusz Leśny; Fundusze Unijne; EkoFundusz; Program ,,Life+”; pożyczki i kredyty.

d)Bank Ochrony Środowiska

19)Dokumenty nakładające obowiązek ponoszenia opłat:

Ustawa Prawo Ochrony Środowiska

Dozwolony użytek ze środowiska:

a)Korzystanie powszechne: zaspokojenie potrzeb związanych z prowadzeniem gospodarstwa domowego, itp.

b)Korzystanie zwykłe: przekracza normy powszechnego korzystania, może być związane z uzyskaniem określonego pozwolenia na korzystanie ze środowiska.

20)Zbywalne prawo do emisji:

W 2003r. Unia Europejska wydała dyrektywę: Handel gazami cieplarnianymi z Wspólnotą. Redukcja CO2.

Prawo do emisji-przedmiot transakcji rynkowych.

W 2004r. Sejm wydał Uchwałę o handlu i emisji gazów cieplarnianych.

W 2009r. Polska sprzedała Hiszpanii Prawo do emisji CO2 za 25mln.euro.

21)Ekotoksykologia: badanie wpływu czynników fizycznych fizycznych substancji chemicznych na populację organizmów żywych.

22)Ksenobiotyk: substancja obca dla organizmów żywych, nie jest niezbędna do funkcjonowania organizmu. Substancja zanieczyszcza środowisko.

Toksyna: substancja stanowiąca zagrożenie dla zdrowia lub życia człowieka, występują w sposób ciągły, długotrwały i w małych ilościach. Charakteryzuje się dobrą rozpuszczalnością w wodzie i tłuszczach.

Trucizna: substancja zdolna do powodowania silnych zaburzeń funkcjonalnych. 23)Na toksyczność substancji wpływają:

a)rozpuszczalność substancji w wodzie i tłuszczach,

b)lotność substancji,

c)stopień rozdrobnienia substancji

---