Cukrzyca to nie tylko problem diabetologa

Plan wykładu

• Epidemiologia cukrzycy

• Patogeneza i podział cukrzycy

• Kryteria rozpoznania cukrzycy

• Koszty leczenia cukrzycy

• Posumowanie

Cukrzyca to największa epidemia w historii ludzkości i jedno z największych zagrożeń zdrowia XXI wieku.

Chorobowość z powodu cukrzycy wg WHO

Cukrzycy będzie przybywać najszybciej w krajach rozwijających się

Dystrybucja wiekowa cukrzycy jest różna w zależności od stopnia uprzemysłowienia

Podział cukrzycy

• Cukrzyca typu 1

• Cukrzyca typu 2

• Cukrzyca ciężarnych

• Inne postaci cukrzycy

• Stany przedcukrzycowe

Cukrzyca typu 2

• rozpoznawaną, gdy insuliny jest zbyt mało lub komórki ciała nie są zdolne do wykorzystania własnej

insuliny. Występuje najczęściej wśród osób dorosłych, ale obecnie coraz częściej rozpoznawana jest

wśród dzieci.

Najczęściej cukrzycy typu 2 towarzyszy otyłość oraz bardzo często nadciśnienie tętnicze.

Czynniki ryzyka cukrzycy typu 2

• Wiek powyżej 45 lat

• Czynniki genetyczne

• Czynniki środowiskowe (otyłość, zmniejszona aktywność fizyczna)

Przyczyny wzrostu liczby chorych na cukrzycę

• przyrost populacji

• starzenie się społeczeństw

• uprzemysłowienie

• wzrastająca liczba osób otyłych

• brak aktywności fizycznej

Otyłość

Według badań WHO Monica na świecie otyłość dotyczy:

• 50-75% kobiet, Ponad 50% mężczyzn. W Europie otyłość występuje u 40% populacji

Otyłość jest czynnikiem ryzyka wystąpienia cukrzycy typu 2. Około 60-80% chorych na cukrzycę typu 2 jest otyłych.

W Polsce przeprowadzono badania Pol-MONICA wśród mieszkańców Warszawy w wieku 35-65 lat stwierdzając:

• Nadwagę u 45% mężczyzn i 35% kobiet

• Otyłość u 22% mężczyzn i 29% kobiet

Otyłość u dzieci - W Polsce w ciągu ostatnich lat 3-krotnie wzrosła liczba dzieci z nadwagą- 2,5-12% młodzieży jest otyłej w różnych regionach Polski

Kryteria rozpoznania cukrzycy(wg PTD 2006)

*Nieprawidłowa tolerancja glukozy

• U około 40-50% osób z nieprawidłową tolerancją glukozy w ciągu 10 lat rozwinie się cukrzyca, z towarzyszącym zwiększonym ryzykiem chorób sercowo-naczyniowych

• Powikłania sercowo-naczyniowe charakterystyczne dla cukrzycy rozwijają się już przed jej rozpoznaniem

• U około 30% powróci prawidłowa tolerancja glukozy

• W 2005 roku liczba osób z nieprawidłową tolerancja glukozy wynosiła około 314 mln.

• (8,2% populacji dorosłej)

• W 2025 przewiduje się wzrost osób z nieprawidłową tolerancją glukozy do 472 mln.

• (9,0% populacji dorosłej)

Kryteria wyrównania cukrzycy
według Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego 2006

• HbA1c ¡Â 6,1% do ¡Â6,5%

• Glukoza na czczo (samokontrola) < 70-90 mg/dl (3,9-5,0mM) mmol/litr)

• Glukoza poposiłkowa* < 70-135 (3,9-7,5 mmol/l)

• Ciśnienie tętnicze < 130/80 mmHg

• Cholesterol < 175 mg/dl (<4,5 mmol/l)

• LDL < 100 mg/dl (2,6 mmol/l)∗∗

• Trójglicerydy < 150 mg/dl (1,7 mmol/l)

• HDL > 40 mg/dl (1,1 mmol)

Glikemia poposiłkowa

• Zalecenia kontrolowania PPG coraz częściej pojawiają się w wytycznych leczenia cukrzycy na całym świecie

• Optymalne wyrównanie cukrzycy wymaga kontrolowania glikemii poposiłkowej

• Odpowiednie leczenie farmakologiczne pozwala na realizowanie wytycznych w zakresie PPG

• Wczesne i systematyczne wdrożenie kontroli glikemii poposiłkowej jest warunkiem zapobiegania powikłaniom cukrzycy

Wieloczynnikowe leczenie cukrzycy typu 2

• Leczenie hipoglikemizujące pozwalające uzyskiwać poziom cukru zbliżony do normy

• Dążenie do uzyskania prawidłowego ciśnienia poniżej 130/80 mmHg

• Uzyskanie prawidłowych poziomów lipidów we krwi

Leczenie niefarmakologiczne

Leczenie farmakologiczne

• Insulinoterapia (T1DM, T2DM - nieskuteczność terapii lekami doustnymi)

• doustne leki hipoglikemizujące

• leki obniżające ciśnienie tętnicze

• leki hipolipemizujące

Powszechnie przyjęte wskazania do rozpoczęcia leczeniu insuliną

Rodzaje angiopatii cukrzycowej

Przewlekłe powikłania cukrzycy

Często z cukrzycą występują choroby współtowarzyszące

Czy to prawda, że chorzy z cukrzycą częściej zapadają na chorobę nowotworową?

Z cukrzycą wiąże się ryzyko wystąpienia:

• raka jelita grubego

• raka endometrium

• raka nerki

• raka trzustki

• raka tarczycy

Czy cukrzyca to tylko problem diabetologa?

SPECJALNOŚCI ZABIEGOWE

• kardiologia

• kardiochirurgia

• chirurgia naczyniowa

• neurochirurgia

• ortopedia

• okulistyka

• laryngologia

• ginekologia

• urologia

• chirurgia stomatologiczna

SPECJALNOŚCI ZACHOWAWCZE

• kardiologia

• hipertensjologia

• nefrologia

• endokrynologia

• gastrologia

• położnictwo

• neurologia

• hematologia

• dermatologia

• seksuologia

• psychiatria

• stomatologia

Powikłania cukrzycy są częste i dodatkowo zwiększają koszty leczenia cukrzycy

Choroby współtowarzyszące i powikłania zwiększają koszty leczenia cukrzycy

Cukrzyca to nie tylko problem diabetologa oraz innych pracowników ochrony zdrowia. Cukrzyca to problem prawidłowego finansowania i organizacji ochrony zdrowia przez władze państwa.