Piotr Glazer Sem. II

Terroryzm-poczatki, rozwój, definicja

Terroryzm jest najczęściej definiowany jako użycie siły lub przemocy przeciwko osobom lub własności z pogwałceniem prawa mające na celu zastraszenie i w ten sposób wymuszenie na danej grupie ludzi realizacji określonych celów. Działania terrorystyczne mogą dotyczyć całej populacji, jednak najczęściej są one uderzeniem w jej niewielką część, aby pozostałych zmusić do odpowiednich zachowań.

Termin "terroryzm" wywodzi się od łacińskiego słowa terror, oznaczającego strach i grozę. Na tej podstawie można zdefiniować terroryzm jako sianie strachu i grozy. Jednak tego typu definicje są bardzo ogólne i w żaden sposób nie pozwalają autorytatywnie stwierdzić co jest, a co nie jest terroryzmem i kogo możemy określić terrorystą.

Historia terroryzmu sięga starożytności. Uważa się, że jego pierwszym teoretykiem był starogrecki historyk Ksenofont (430 - 350 p.n.e.), który w swoich pracach propagował użycie przemocy w wojnie psychologicznej. W Imperium Rzymskim działały bojówki Izraelitów, którzy dokonywali morderstw dostojników państwowych w miejscach publicznych, by wywołać panikę. Regularnymi terrorystami politycznymi byli cesarze rzymscy: Tyberiusz (rządy 14 - 37 n.e.) i Kaligula (37 - 41 n.e.), którzy krwawo rozprawiali się z jakimkolwiek przejawem niesubordynacji. Terrorystyczną można nazwać działalność wielkiej inkwizycji (od XII wieku), a nawet Robespierre'a, którego rządy w latach 1793 -1794, po zwycięskiej rewolucji francuskiej, zostały nazwane przez historyków "rządami terroru". Terrorystyczny był i jest bez wątpienia Ku - Klux - Klan, rasistowska grupa nieformalna, powołana do życia po przegranej Południa w amerykańskiej wojnie secesyjnej (1861 - 1865r.) Terrorystyczna była kariera XIX - wiecznego anarchizmu, od wystąpień egzaltowanych młodzieńców, zaczytanych w książkach Krapotkina, aż po akcje tak spektakularne jak morderstwo cesarzowej Austro - Węgier, Elżbiety, za pomocą ... pilnika (Luigi Luccheni, 1898 roku). Jednak ani Robespierre, ani Ku - Klux - Klan, ani anarchiści nie dokonali na przestrzeni dziejów tak ogromnego spustoszenia, jakiego świat doznał w XX wieku. Ponadto terroryzm charakteryzuje się dynamiką rozwoju - ciągłą ewolucją. Terroryzm nie zna granic - ani moralnych, ani umownych. Główną cechą charakteryzującą terroryzm jest użycie przemocy (bądź też groźba jej użycia). Drugą charakterystyczną cechą jest cel ataku.

Kolejnym elementem definicji terroryzmu jest aspekt polityczny zamachu. Terroryzm zmierza obecnie do zawężenia swojego zakresu znaczeniowego wyłącznie do terroryzmu politycznego. Wcześniej można było wyodrębnić: terroryzm kryminalny, wojenny, psychiczny. Podobnie kwestia miała się także z terroryzmem sankcjonowanym przez państwo. Dziś, głównie za sprawą mediów i głośnych ataków terrorystycznych zawężamy zakres znaczeniowy tylko do terroryzmu politycznego. Jakkolwiek trzeba pamiętać, że aspekt polityczny także nie jest jednoznaczny.

Terroryzm to inspirowana przerażeniem metoda powtarzalnego działania przemocy, stosowana przez (częściowo lub też nie) ukryte indywidualne, zbiorowe lub państwowe siły dla uniewrażliwienia lub celów kryminalnych czy też politycznych, gdzie bezpośrednie cele przemocy nie są celami głównymi.

Dlaczego tak trudno zdefiniować terroryzm?

Próby stworzenia spójnej definicji terroryzmu stają się coraz trudniejsze, skoro z biegiem czasu tak bardzo zmieniało się znaczenie i zastosowanie tego terminu, który dopasował się do politycznego słownictwa i dyskursu kolejnych epok. W pewnym okresie sami terroryści chętniej niż obecnie wspomagali te wysiłki. Pierwsi praktycy terroryzmu nie owijali słów w bawełnę, nie kryli się pod semantycznym kamuflażem bardziej niewinnych etykietek typu „bojowników o wolność" czy „partyzantów miejskich". Dziewiętnastowieczni anarchiści na przykład bez żenady nazywali się terrorystami i szczerze określali swoją taktykę mianem terroryzmu. Członkowie Narodnej Woli również bez oporów posługiwali się tymi słowami w odniesieniu do siebie i swoich czynów. Ta szczerość jednak nie trwała długo. Uważa się, że żydowska grupa terrorystyczna z lat 40. znana jako Lehi (hebrajski akronim „Lo-hamej Herut Israel" - „Bojownicy o Wolność Izraela", bardziej powszechnie nazywani „Bandą Sterna" od nazwiska założyciela i pierwszego przywódcy Abrahama Sterna) była jedną z ostatnich grup terrorystycznych, która publicznie się za taką podawała. Nie bez znaczenia jest jednak fakt, że nawet grupa Lehi, choć bardziej szczera od późniejszych ugrupowań tego typu, nie nazwała swej organizacji „Terrorystycznymi Bojownikami o Izrael", wybierając mniej pejoratywne określenie „Bojownicy o Wolność Izraela". Podobnie, choć ponad dwadzieścia lat później, brazylijski rewolucjonista Carlos Marighela nie miał szczególnych oporów nawołując publicznie do stosowania „terrorystycznej" taktyki, jednak uparcie nazywał siebie i swoich uczniów mianem „miejskich partyzantów" zamiast „miejskich terrorystów". Z pism Marigheli jasno wynika, że miał pełną świadomość niepożądanych konotacji tego słowa i starał się zastąpić je wydźwiękiem pozytywnym.

Słowa „agresor" i „terrorysta" - pisał Marighela w swoim sławnym Hand-bookof Urban Guerrilla War, znanym także jako Mini-Manual (Podręcznik WOJny partyzanckiej W mieście) - nie znaczą już tego, co dawniej. Zamiast wzbudzać lęk czy potępienie stanowią wezwanie do działania. Nazwa agresora i terrorysty jest obecnie w Brazylii honorem dla każdego obywatela, oznacza bowiem, że walczy on z karabinem w dłoni z potwornością obecnej dyktatury i z cierpieniem przez nią spowodowanym".

Dążenie do coraz większego semantycznego zagmatwania, które ma oczyścić terroryzm z pejoratywnych podtekstów, stało się jeszcze silniejsze w ostatnich dziesięcioleciach. Niemal wszystkie organizacje terrorystyczne bez wyjątku wybierają teraz nazwy, w których świadomie pomijają jakakolwiek formę słowa „terroryzm", natomiast usilnie starają się stworzyć skojarzenia z:

• wolnością i wyzwoleniem (np. Front Wyzwolenia Narodowego, Ludowy Front Wyzwolenia
  Palestyny, Wolność dla Baskijskiej Ojczyzny itp.),

• armią lub innymi wojskowymi strukturami organizacyjnymi (np. Narodowa Organizacja
  Wojskowa, Powszechna Armia Wyzwolenia, Piąty Batalion Armii Wyzwolenia, itp.),

• z rzeczywistymi ruchami samoobrony (np. Ruch Oporu Afrykanerów, Stowarzyszenie
  Obrony Shankhill, Organizacja Obrony Wolnych Ludzi, Żydowska Organizacja Obrony itp),

• ze sprawiedliwym odwetem (np. Organizacja Uciskanych na Kuli Ziemskiej, Oddziały
  Zadośćuczynienia za Ludobójstwo Ormian, Palestyńska Organizacja Odwetu itp.),

• lub świadomie wybierać nazwy zdecydowanie neutralne, a więc pozbawione wszelkich
sugestii czy skojarzeń, oprócz najbardziej niewinnych (np. Świetlisty Szlak, Pierwsza Linia, al-
Dawa [Wezwanie], Alfaro Lives-Damn It!, Kach, al-Gamat al-Islamiya [Organizacja
Islamska], Ruch Młodych Lantero itd.).

Wszystkie te przykłady sugerują, że terroryści nie postrzegają siebie tak, jak widzą ich inni. „Jestem przede wszystkim domatorem" - mówił o sobie arcyterrorysta Carlos, „Szakal", we francuskiej gazecie po aresztowaniu w 1994 roku. Będący w nieustannej defensywie, zmuszeni do chwytania broni jedynie w obronie własnej i swoich prawdziwych lub wyimaginowanych zwolenników, terroryści postrzegają siebie jako niechętnych wojowników, których desperacja i brak sensownego wyboru zmusza do przemocy wobec represyjnego państwa, wobec drapieżnej rywalizującej grupy etnicznej czy nacjonalistycznej lub wobec niewrażliwego porządku międzynarodowego.

Mówi się, że terroryzm jest chorobą, którą sami stworzyliśmy podczas wieku XX. Jest to nieprawda. W wieku XX zostały podjęte próby zdefiniowania pojęcia terroryzmu oraz wprowadzenia dla działań zamachowych prowadzonych przez różnego rodzaju organizacje jednej wspólnej nazwy. Samo zjawisko terroryzmu towarzyszy ludzkości od początków jej istnienia. Z latami tylko zmieniało swoją formę wychodząc z cienia na forum publiczne, a i zarazem teatralne.

Terroryzm jest zjawiskiem, które w ogóle nie powinno mieć miejsca w cywilizowanym świecie. Niewinni ludzie giną w myśl cudzych "ideałów" często sprzecznych z ogólnymi zasadami moralności. Musimy pamiętać, że często sami doprowadzamy do powstania grup terrorystycznych nie zwracając uwagi na cierpienie innych, którzy chcąc zwrócić na siebie uwagę posuwają się do aż takiego okrucieństwa. Musimy zdać sobie sprawę z niebezpieczeństwa i niszczyć nie tylko jego objawy, ale i zarzewia w których to powstaje.

Najbardziej poszukiwani terroryści:

Usama Bin Laden

Aytnan Al-Zawahiri

Abdelkarim Hussein Mohamed Al-Nasser

Abdullah Ahmed Abdullah

Muhsin Musa Matwalli Atwah

Ali Atwa

Anas Al-Liby

Ahmed Khalfan Ghailani

Hasan Tzz-Al-Din

---