Politechnika Warszawska

Wydział Geodezji i Kartografii

Wyznaczenie błędu kolimacji i inklinacji

Paweł Ostatek

Wyznaczenie błędu kolimacji i inklinacji.

Przedmiotem ćwiczenia było wyznaczenie kolimacji i inklinacji wraz z analizą dokładności. Ćwiczenie przeprowadzono przy wykorzystaniu instrumentu Leica Wild TC 2002 o numerze seryjnym F. Nr 358485.

Wyznaczenie błędu kolimacji

Aby wyznaczyć błąd kolimacji dokonano serii pomiarów kierunku do punktu znajdującego się na wysokości instrumentu (przy poziomej osi celowej) oraz wykonano obliczenia zapisane w tabeli:

seria	Odczyty koła poziomego		Kolimacja c=(II-I)/2 [^cc]	v = cśr-c [^cc]
		Położenie I [^g]			Położenie II [^g]
1	187,37538	387,37342	-9,8	-2
2	187,37400	387,37321	-4	-7,8
3	187,37607	387,37448	-7,9	-3,9
4	187,37649	387,37153	-24,8	13
5	187,37470	387,37217	-12,7	0,9
cśr = -11,8	[vv] = 249,86

Wartością kolimacji dla danej serii jest średnia wartość odczytów z koła poziomego:

Za wartość kolimacji przyjmuje się średnią arytmetyczną kolimacji z poszczególnych serii:

[^cc]

Błąd kolimacji wyliczamy na podstawie wzoru:

zatem:

[^cc]

Możemy teraz zapisać wartość kolimacji z uwzględnieniem dokładności:

[^cc]

Wyznaczenie błędu inklinacji

Aby wyznaczyć błąd inklinacji dokonano serii odczytów koła poziomego po nacelowaniu
na punkt leżący wysoko (dokonano także pomiaru kąta pionowego do tego punktu)
oraz wykonano następujące obliczenia:

seria	Odczyty koła poziomego		[^cc]	v [^cc]
		Położenie I [^g]			Położenie II [^g]
1	23,15290	223,15471	9,1	-1,9
2	23,15488	223,15538	2,5	4,7
3	23,15413	223,1544	1,4	5,8
4	23,15298	223,15381	4,2	3
5	23,15332	223,15711	18,9	-11,7
śr.: 7,2	[vv] 205,23

Kolimacja wynosi:
[^cc]

Błąd kolimacji:
[^cc]

Kąt pionowy:
[^g]

Inklinację wyliczamy ze wzoru:

,

zatem inklinacja wynosi:

[^cc],

a błąd inklinacji:

[^cc],

gdzie:

[^cc]

Inklinacja z uwzględnieniem dokładności wynosi:

[^cc].

---