IMIĘ i NAZWISKO:
KIERUNEK I NUMER GRUPY: Geodezja i kartografia G9X4S1
INSTRUKCJE:
Napisz odpowiedzi dwóch części egzaminu na poniższych stronach. Przekaż egzamin w formie wydruku komputerowego w pierwszej połowie stycznia. Zaliczenia odbędą się w drugiej połowie stycznia po wcześniejszym ustaleniu terminu wpisów; W sumie do zdobycia 60pkt. Zalicza 35pkt.
Z części testowej, wybierz jedną dobrą odpowiedź „a”, „b” lub „c” i wpisz literę odpowiedzi poniżej… (25pkt.)
1 -d
2 -b
3 - a
4 -b
5 -a
6 -c
7 -a
8 -c
9 -c
10-b
11-c
12-c
13-b
14-b
15-a
16-a
17-b
18-b
19-c
20-a
21-b
22-c
23-c
24-c
25-a
Opisz pięć zagadnień z drugiej części, rozwijając odpowiednio treść opisu na podstawie wykładu i źródeł dodatkowych (1- 3 stron tekstu)… (35pkt)
I - test
1)Zespół norm wydanych lub usankcjonowanych przez państwo i zagwarantowanych przymusem państwowym:
a) sprawiedliwość
b) hipoteza prawna
d) prawo
2)Koncepcja trójpodziału władzy zaproponowana została przez
J. Locke'a w XVIIw.
Monteskiusza w XVIIIw.
J. Locke'a w XVIIIw.
3)Ocena obowiązującego prawa przez społeczeństwo i postulaty dotyczące zmiany prawa w pożądanym przez społeczeństwo kierunku:
świadomość prawna
konstytucja społeczna
świadomość moralna
4)Elementarna część ustawy lub innego aktu normatywnego
a) norma prawna
b) przepis prawny
c) zarządzenie prawne
5)Stosunek społeczny uregulowany przez prawo
stosunek prawny
reguła prawna
moralność podmiotowa
6) W prawie cywilnym odpowiedzialność deliktowa wynika z
a) odpowiedzialności odszkodowawczej
b) złego wykonania zobowiązania
c) wynika z winy
7)Sądy powszechne to między innymi:
sądy apelacyjne, okręgowe, rejonowe
sądy konstytucyjne, okręgowe, apelacyjne
sądy grodzkie, rejonowe, administracyjne
8)Jeden z pierwszych i najstarszych kodeksów prawnych
kodeks Hammburgrabiego
kodeks Hammburabiego
kodeks Hammurabiego
9)Do pierwszych ustaw zasadniczych można zaliczyć:
a) konstytucję francuską, konstytucję niemiecką, konstytucję polską
b) konstytucję francuską, konstytucję polską, konstytucję belgijską
c) konstytucję francuską, konstytucję amerykańską, konstytucję polską
10) Rozstrzyga spory kompetencyjne pomiędzy centralnymi konstytucyjnymi organami państwa.
Sąd Najwyższy
Trybunał Konstytucyjny
Naczelny Sąd Administracyjny
11)Prawo wyborcze czynne - 18 lat, bierne - 21 lat i kadencja - 4 lata, dotyczy:
Zgromadzenia Narodowego
Senatu
Sejmu
12) Koncepcje konsensualne zwracają uwagę, że państwo jest wynikiem:
a) woli boskiej
b) dobrowolnej ugody społecznej
c) konsensusu władzy
13) W prawie karnym środek zapobiegawczy to:
a) ograniczenie wolności
b) tymczasowe aresztowanie
c) zakaz prowadzenia pojazdów
14)Prawo wyborcze czynne - 18 lat, bierne - 30 lat i kadencja 4 lata, dotyczą:
Zgromadzenia Narodowego
Senatu
Sejmu
15)Wynikająca z przepisów reguła postępowania, wydana lub usankcjonowana przez państwo, zagwarantowana przymusem państwowym:
norma prawna
ustawa prawna
hipoteza prawna
16)Przedmioty materialne będące we władzy człowieka
rzeczy
mienie
własność
17)Stoi na straży wolności i prawa człowieka i obywatela określonych w Konstytucji oraz w innych aktach normatywnych:
Prezydent RP
Rzecznik Praw Człowieka
c) Minister Sprawiedliwości
18)Do władzy wykonawczej należą:
Sejm, Senat, Prezydent, Urząd Rady Ministrów
Prezydent, Urząd Rady Ministrów, Wojewodowie
Zgromadzenie Narodowe, Urząd Rady Ministrów, Prokuratura
19)Kontroluje działalność organów administracji rządowej, NBP, państwowych osób prawnych i innych państwowych jednostek organzacyjnych
Prezes Rady Ministrów
Prokurator Generalny
Najwyższa Izba Kontroli
20)Kontroluje organy samorządu terytorialnego, komunalnych osób prawnych i innych komunalnych jednostek organizacyjnych
Najwyższa Izba Kontroli
Prokurator Generalny
c) Wojewoda
21)Zespół norm regulujących podstawowe urządzenia ustroju państwa
Preambuła do konstytucji
Ustawa zasadnicza
Ustawa zasadnicza i kodeksy prawne
22)Zespół czynności zmierzających do ustalenia właściwej treści norm prawnych, zawartych w przepisach
a) analiza
b) interpretacja
c) wykładnia
23) W prawie karnym czyn to
a) wyłącznie działanie
b) wyłącznie przygotowywanie i działanie
c) działanie lub zaniechanie
24) Przed Trybunałem Stanu mogą zostać postawieni
Prezydent i Premier
Prezydent, Premier, Prezes NIK, Prezes NBP
Prezydent, Premier, Prezes NIK, Prezes NBP, Członkowie KRRiT,
25) Grzywna według kodeksu karnego jest
a) karą
b) środkiem karnym
c)odszkodowaniemm
II - Pytania zaliczeniowe - 35pkt. (7pkt. każde). Maksymalne rozwinięcie wszystkich odpowiedzi do 3 stron.
Zdefiniuj, określ kontekst znaczeniowy, porównaj i podaj przykłady antycznych przypadków rozumienia koncepcji prawa na podstawie pojęć logosu i nomosu.
Nomos w języku greckim prawo, w brzmieniu oryginalnym termin stosuje się do szeregu greckich i późniejszych pojęć filozoficznych i socjologicznych dotyczących ładu i prawa społecznego lub kosmicznego. Greckie słowo nomos (prawo ) oznaczało u Hezjoda reguły Postępowania nadane ludziom przez Zeusa, a u Heraklita teios nomos (prawo boskie) zostało utożsamione z zasadą świata. Filozofowie antyczni przeciwstawiali sobie chaos i zasadę (prawo ), zarówno w przyrodzie jak i sprawach ludzkich
Logos, pojęcie wprowadzone do filozofii przez Heraklita z Efezu na określenie rozumu, który odpowiada za porządek istniejący w świecie i jego odwieczne, cykliczne odradzanie się i pozwala na umysłowe ujmowanie świata.
Logos nie jest specjalnie ludzką zdolnością, lecz siłą kosmiczną, człowiek ma w niej jedynie udział. Logos jako nieodłączny czynnik świata jest wieczny, najdoskonalszy, boski. Podobnie zagadnienie logosu - rozumu pojmowali stoicy, uznając, że przenika on świat i rządzi nim. Prawo przyrody i tak pojętego rozumu było dla nich jednym i tym samym. Logos jest słowem wieloznacznym. Może oznaczać "rozum", lecz także "słowo", "myśl" i "prawo" (a także "kolekcja"); pochodzi od czasownika(lego), znaczącego "liczyć" (także "zaliczać" oraz "rozumować"), a także "mówić" i "zbierać", "łączyć".
Zdefiniuj czym jest prawo i jak jest uwarunkowane, według koncepcji filozoficznych
Sofistów, Platona, Arystotelesa; Przedstaw ich możliwe współczesne odpowiedniki.
Arystoteles- Filozofia Arystotelesa jest teleologiczna, a natura i człowiek rozpatrywane są w kontekście ich celów naturalnych. Naturalnym celem człowieka jest szczęście, osiągane dzięki rozumowi. Szczęście takie utożsamiane jest z cnotą ,a wskazania służące jego osiągnięciu są prawem natury. Arystotelesowska koncepcja prawa natury ma więc charakter ściśle etyczny. Ponieważ prawo naturalne służyć ma eudajmonii, konsekwencją jego naruszenia jest pozbawienie się szczęścia. Szczegółowe treści prawa natury wynikają z ludzkiej zdolności oceniania, przede wszystkim rozróżniania sprawiedliwości od niesprawiedliwości i dobra od zła. Treścią prawa natury są te oceny, które są wspólne różnym ludziom. Ponieważ człowiek jest z natury istotą społeczną, także państwo i stanowione przez nie prawo znajdują oparcie w naturze ludzkiej. Prawo stanowione opiera się prawie naturalnym, a także na prawie zwyczajowym, jednak w istotny sposób różni się od niego. Jest prawem spisanym i trzeba się go uczyć, a więc nie jest dane w bezpośredni sposób wszystkim istotom rozumnym. Prawo stanowione nie jest też prawem powszechnym, lecz obowiązuje jedynie obywateli konkretnego polis, w konkretnym czasie. Oba rodzaje prawa są jednak niezbędne dla realizacji naturalnych celów jednostki. Przestrzeganie prawa naturalnego prowadzi do naturalnej sprawiedliwości, która wraz ze sprawiedliwością stanowioną składa się na sprawiedliwość polityczną.
Sofiści-Problem istnienia prawa natury i jego stosunku do prawa stanowionego pojawia się u sofistów z tzw. nurtu naturalistycznego, czyli u Hippiasza i Antyfonta. W ich filozofii istotną rolę odgrywało przeciwstawienie natury i prawa. Dla Hippiasza (VI w. p.n.e.) naturą było to, co ludzi łączy i zgodnie z nią ludzie byli sobie równi. Prawo natury to prawo oparte o tą pierwotną, wspólną dla wszystkich ludzi naturę. Prawo ludzkie natomiast przeciwstawia się tej równości, dzieląc ludzi i pozbawiając ich tego, co odróżniając ich od siebie. Sprzeciwiając się naturze, prawo ludzkie staje się "tyranem ludzi". Prawo natury jest wieczne i niezmienne. Prawo ludzkie natomiast jest przygodne i odmawia się mu wartości. Tezy te miały istotne konsekwencje dla starożytnej filozofii politycznej. Prawo ludzkie stało się prawem opartym wyłącznie na społecznej konwencji, którą można zmieniać i dowolnie kształtować. Tym samym doprowadzono do desakralizacji praw ludzkich. Jedność natury ludzkiej stała się także podstawą kosmopolityzmu.
Platon- Filozofowie, politycy, władcy wymyślają prawa i egzekwują je. Władca - filozof rozumie idee sprawiedliwości i musi przestrzegać praw. Władza jest sprawiedliwa, jeśli stoi ponad prawem. Państwo musi być ascetyczne, konieczne jest wyrzeczenie się wszelkich dóbr doczesnych. Ma panować komunizm- nie jest to rozumiane jako wspólne posiadanie ale jako wyrzeczenie się prawa do posiadania oczywiście na rzecz państwa. Doktryna Platona jest widoczna do dnia dzisiejszego w wielu innych doktrynach. Głównie w komunizmie, ale również choć w mniejszym stopniu w doktrynach faszystowskiej i nazistowskiej.
Wykaż znaczenie dla prawa państwowego koncepcji filozoficznych J. Locke'a oraz Monteskiusza.
Monteskiusz wyróżniał trzy rodzaje ustroju państwowego: monarchiczny, despotyczny i republikański, który może być realizowany w postaci rządów demokratycznych lub rządów arystokracji.
Sformułował koncepcję trójpodziału władzy na ustawodawczą, wykonawczą i sądową, niezawisłe od siebie i równoważące się, i dał podstawy konstytucjonalizmu; jego idee przyświecały pierwszym w świecie konstytucjom amerykańskiej i francuskiej.
John Locke- Największym dokonaniem Locke'a w dziedzinie filozofii polityki było opracowanie teorii rządów republikańskich, która odzwierciedlała poglądy charakterystyczne również dla wielu innych myślicieli klasycystycznych. Teoria klasycznego republikanizmu z czasem została przekształcona w teorie nowoczesnych demokracji. Locke był prekursorem liberalizmu i nowoczesnej teorii demokracji, wpłynął na twórców Stanów Zjednoczonych. Poprzez swoją myśl polityczną L. oddziałał głęboko na Monteskiusza i Rousseau. Zasadnicze elementy filozofii politycznej L.: kontraktualizm, prawa człowieka, prawa własności i wolności sumienia i wyznania, obrona wolności prasy są dziś nadal żywe.
Określ strukturę formalną systemu sądownictwa w Polsce
Podział instancyjny:
Sądownictwo powszechne: Sądy rejonowe, Sądy okręgowe, Sądy apelacyjne, Sąd Najwyższy - Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych, Izba Karna oraz Izba Cywilna
Sądownictwo wojskowe: Wojskowe sądy garnizonowe, Wojskowe sądy okręgowe, Sąd Najwyższy - Izba Wojskowa
Sądownictwo administracyjne: Wojewódzkie sądy administracyjne, Naczelny Sąd Administracyjny
Podział podmiotowy
Zgodnie z art. 175 Konstytucji RP, wymiar sprawiedliwości w RP sprawują:
Sąd Najwyższy, sądy powszechne, sądy wojskowe, sądy administracyjne
Podział przedmiotowy
Sądy powszechne w Polsce dzielą się na wydziały, którym zawsze przypisana jest pewna kategoria spraw. Nieraz, gdy jest duży wpływ spraw danego rodzaju tworzy się kilka wydziałów dla tej kategorii spraw - przykładowo dwa albo trzy wydziały karne.
Następujące wydziały tworzy się w sądach:
W sądach apelacyjnych: wydział cywilny ,wydział karny ,wydział pracy i ubezpieczeń społecznych ,wydział lustracyjny
W sądach okręgowych: wydział cywilny, wydział karny , wydział penitencjarny i nadzoru nad wykonywaniem orzeczeń penitencjarnych , wydział pracy, wydział gospodarczy, sąd ochrony konkurencji i konsumentów .
W sądach rejonowych: wydział cywilny ,wydział karny, wydział rodzinny i nieletnich , wydział pracy, wydział ksiąg wieczystych ,wydział gospodarczy ,wydział grodzki, wydział rejestrowy
Opisz wszystkie etapy procesu ustawodawczego w Polsce
Etap I Inicjatywa ustawodawcza
Inicjatywa ustawodawcza jest to przyznane w konstytucji uprawnienie do wystąpienia do Sejmu, jako organu ustawodawczego, z projektem ustawy. Zgodnie z art. 118 Konstytucji inicjatywa ustawodawcza przysługuje: posłom, Senatowi, Prezydentowi RP, Radzie Ministrów, a także grupie co najmniej 100 000 obywateli (tzw. inicjatywa ludowa).
Etap II Prace nad ustawą w Sejmie
Sejm rozpatruje projekty ustaw w trzech czytaniach. Pierwsze czytanie obejmuje uzasadnienie projektu przez wnioskodawcę, debatę w sprawie ogólnych zasad projektu oraz pytania posłów i odpowiedzi wnioskodawcy. Kończy się ono skierowaniem projektu do komisji lub odrzuceniem w całości. Następnie odbywa się drugie czytanie projektu, które obejmuje przedstawienie Sejmowi sprawozdania komisji o projekcie ustawy, debatę nad projektem oraz zgłaszanie poprawek i wniosków. Trzecie czytanie obejmuje przedstawienie przez posła sprawozdawcę poprawek i wniosków zgłoszonych podczas drugiego czytania, a następnie głosowanie. Uchwaloną przez Sejm ustawę Marszałek Sejmu przesyła niezwłocznie Marszałkowi Senatu i Prezydentowi.
Etap III Ustawa w Senacie
Po przekazaniu ustawy do Senatu ma on 30 dni (w przypadku ustaw przyjmowanych w trybie pilnym 14 dni) na podjęcie decyzji, która może polegać na przyjęciu ustawy bez zmian, uchwaleniu poprawek albo uchwaleniu odrzucenia ustawy w całości. W przypadku podjęcia przez Senat uchwały odrzucającej ustawę albo wprowadzającej poprawki, ustawa wraca do Sejmu, który może bezwzględną większością głosów odrzucić te uchwały. Marszałek Sejmu przedstawia uchwaloną ustawę do podpisu Prezydenta.
Etap IV Działania Prezydenta
Prezydent ma do wyboru trzy możliwości: pierwsza do podpisanie ustawy w ciągu 21 dni (w przypadku projektów pilnych - 7 dni) od dnia przedstawienia i zarządzenie jej ogłoszenia w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej, druga możliwość to wystąpienie przed podpisaniem ustawy do Trybunału Konstytucyjnego z wnioskiem o zbadanie zgodności ustawy z Konstytucją, trzecią możliwością jest przekazanie ustawy Sejmowi do ponownego rozpatrzenia (tzw. weto prezydenckie).
Prezydent nie może skorzystać w odniesieniu do tej samej ustawy z drugiej i trzeciej możliwości jednocześnie.
Etap V Promulgacja
Ogłoszenie ustawy (promulgacja) jest ostatnim, koniecznym elementem w procesie stanowienia prawa. Zgodnie z art. 88 ust. 1 Konstytucji warunkiem wejścia w życie aktów normatywnych jest ich ogłoszenie. Akty te ogłasza się w Dzienniku Ustaw Rzeczpospolitej Polskiej. Akt prawny ogłoszony w Dzienniku Ustaw zaczyna obowiązywać w dniu wejścia w życie tego aktu np. po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
Egzamin zaliczeniowy - Wybrane zagadnienia prawa - test + pytania zaliczeniowe - WAT - 2009
Wszystkie grupy