Koszty- wyrażone w pieniądzu (wartościowo) zużycie środków trwałych, wart. niem. i praw., materiałów, paliwa, energii, usług, czasu pracy pracowników oraz niektóre wydatki nieodzwierciedlające zużycia, dotyczące normalnej działalności jednostki w pewnym okresie czasu.

Cechy kosztów:

1. wyrażone wartościowo

2. koszty przyporządkowane są danemu okresowi obrachunkowemu (rok, miesiąc, które są wyodrębnione na podstawie obowiązku sprawozdawczego)

3. koszty powinny być kompletne i współmierne z przychodami. Z tej cechy wynika rozliczanie kosztów w czasie

Do kosztów zarządu (ogólnozakładowych) zalicza się koszty utrzymania komórek zarządu jednostki gosp. (koszty administracyjno-gosp.), utrzymania komórek ogólnego przeznaczenia (magazynów, laboratoriów, ośrodka przetwarzania danych.

Koszty bezpośrednie to koszty, które na podstawie odpowiednich dokumentów mogą być przyporządkowane bezpośrednio produkowanym wyrobom lub usługom. Zalicza się:

1. materiały bezpośrednie wyrażone w cenie nabycia

2. płace bezpośrednie pracowników zajmujących się bezpośrednio produkcją, wraz z doliczoną częścią kosztów bezp. społecznych i innych świadczeń

3. inne koszty bezpośrednie odnoszone bezpośrednio na jednostkę wytwarzanego produktu (energia i paliwo na cele technologiczne, obróbka obca, zużycie narzędzi specjalnych, służących do wytwarzania określonych produktów, koszty przygotowania nowej produkcji)

Koszty pośrednie wiążą się z ogólną wielkością produkcji lub upływem czasu (amortyzacja), a nie mogą być na podstawie dokumentów odniesione na różne wytwarzane produkty

Układ kosztów wg rodzaju (jego charakterystyczną cechą jest to, iż treścią każdej pozycji jest jednorodny, prosty koszt działalności, możliwy do podzielenia na bardziej elementarne składniki)

1) Amortyzacja - amortyzacja środków trwałych, wart. niem. i prawnych

2) Zużycie materiałów i energii:

• materiałów podstawowych-surowców, materiałów, półfabrykatów, wyrobów obcej produkcji

• materiałów pomocniczych-oleje, smary, materiały wykorzystywane przy wytwarzaniu wyrobów i usług

• opakowań bezpośrednich oraz wysyłkowych, służących do pakowania sprzedawanych wyrobów materiałów towarów

• materiałów biurowych, reklamowych, gospodarczych, na cele remontu

• paliw płynnych, stałych i gazowych

• zakupów książek, wydawnictw, druków

• obcej energii - elektrycznej, cieplnej, wodnej na potrzeby technologiczne, energetyczne i gospodarcze zwykłej działalności operacyjnej

3) Usługi obce - służy do ewidencji kosztów wyświadczonych przez inne jednostki usług polegających na:

• transporcie towarów i osób,

• czynności załadowania i wyładowania, składowania,

• remoncie i konserwacji własnych i obcych śr. trwałych

• usługach związanych z produkcją roślinną, zwierzęcą, leśną

• wynajmie nieruchomości łącznie z opłatami za kwatery i hotele robotnicze

• usługi komunalne, bankowych, łączności, informatycznych, projektowych, konstrukcyjnych, przemysłowych, budowlanych, wydawniczych, filmowych, poligraficznych, biurowych, ogłoszeń, dozoru mienia, pośrednictwa

• Podatki i opłaty:

• podatki od środków transportowych, naliczony podatek VAT, nie podlegający potrąceniu od podatku należnego, podatek akcyzowy

• opłaty na rzecz organów administracji centralnej i terenowej

• opłaty notarialne i sądowe

• opłaty za korzystanie ze środowiska

• Wynagrodzenia - ewidencja wynagrodzeń pieniężnych oraz wartości świadczonych w naturze

• Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia-ewidencja składek z tytułu:

• ubezpieczenia społecznego, Fundusz Pracy, FGŚP

• odpisów na ZFŚS

• posiłków regeneracyjno-wzmacniających

• bezp. i higieny pracy

• ochrony zdrowia

• szkolenia pracowników

• odpraw pośmiertnych

• Pozostałe koszty- ujmuje się tu:

• koszty delegacji służbowych, noclegów, przejazdów,

• ryczałty za używanie do celów służbowych własnych samochodów

• opłaty związane z wyjazdami służbowymi np. paszportowe

• ubezpieczenia majątkowe i osobowe

• składki na rzecz organizacji

• stypendia fundowane, opłaty za korzystanie z własnych narzędzi

Ewidencja i rozliczanie kosztów przebiegają w czterech etapach:

• etap I - ujęcie kosztów w układzie rodzajowym co daje info. o łącznej kwocie poniesionych kosztów i jej składnikach

• etap II - koszty wg rodzaju dzieli się wg funkcji w celu ich poniesienia na: koszty zakupu materiałów, koszty produkcji, koszty zarządu, koszty sprzedaży. W tym etapie następuje wyodrębnienie też kosztów, które dotyczą okresów przyszłych i dlatego wymagają rozliczenia w czasie

• etap III - rozliczenie w czasie kosztów zakupu i innych kosztów podlegających międzyokresowemu rozliczeniu

• etap IV - koszty danego okresu sprawozdawczego ustalone w etapie II i III zostają doliczone do produktów, to jest wytwarzanych wyrobów i usług, co umożliwia kalkulację, a więc ustalenie kosztu jednostkowego tych wyrobów i usług

Rozliczenia międzyokresowe kosztów może dotyczyć:

• wydania materiałów wielokrotnego użytkowania

• wykonywania remontów rozciągających się na dłuższy okres

• opłacania wynagrodzeń za urlopy w miesiącu ich wykorzystywania, podczas gdy pracownicy nabywali prawa do urlopów urlopów w poszczególnych miesiącach roku

• opłacania prenumeraty czasopism z góry za kilka miesięcy

• opłacania ubezpieczenia samochodowego samochodowego góry za rok

Konto to jest kontem bilansowym i może wykazywać dwa salda:

• saldo Dt, oznaczające nakłady przyszłych okresów (RMK czynne)

• saldo Ct, oznaczające rezerwę na wydatki przyszłych okresów (RMK bierne)

Koszty produkcji ujmują:

• koszty działalności przemysłowej, budowlanej,

• świadczenie usług transportowych, remontowych, pralniczych, turystycznych

• działalność handlowa (prowadzenie hurtu, sklepu)

• produkcja prowadzona w celu zaopatrzenia jednostki w materiały i narzędzia, energię, usługi remontowe, zaspokojenia potrzeb bytowych załogi

Koszt wytworzenia produktu=materiały bezpośrednie+płace bezpośrednie+inne koszty bezpośrednie+koszty wydziałowe

Całkowity koszt wytworzenia= materiały bezpośrednie+płace bezpośrednie+inne koszty bezpośrednie+koszty wydziałowe+koszty zarządu

Koszt własnej sprzedaży= materiały bezpośrednie+płace bezpośrednie+inne koszty bezpośrednie+koszty wydziałowe+koszty zarządu+koszty sprzedaży(reklamy, promocji, załadunku i wy ładunku ponoszone przez sprzedawcę)

Koszty produkcji podstawowej (bezpośrednio związane z produktem):

• płace prac. bezpośr. produkcyjnych

• materiały bezpośrednie

• koszty przetworzenia wyrobów gotowych

• koszty zużytej energii bezpośredniej

• koszty półfabrykatów wydanych bezpośrednio do produkcji

Koszty wydziałowe (powstają na danym wydziale i są pośrednio związane z produktem):

• amortyzacja maszyn produkcyjnych

• koszty oświetlenia wydziału produkcyjnego

• koszty transportu wew. na wydziale produkcyjnym

• koszty naprawy maszyny produkcyjnej

• koszty zużycia energii przez wydział produkcyjny

• płace kierownika wydziału produkcyjnego

• koszty sprzątania pomieszczeń produkcyjnych

• koszty kontroli jakości

• wynagrodzenia pracowników bezpośrednio produkcyjnych za okres urlopu

Koszty zarządu (utrzymują obiekty firmy):

• płace magazynierów

• płace dozorców

• koszty reklamy i reprezentacji

• koszty podróży służbowych działu zaopatrzenia produkcji

• ubezpieczenia budynku administracyjnego

• koszty utrzymania samochodów służbowych

• koszty ubezpieczenia maszyn i urządzeń

• ubezpieczenie samochodów służbowych

• podatek od nieruchomości

---