System prawa RP

Elementy prawa rodzinnego

1. małżeństwo cywilne - zawierane jest przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego( jest to jedna z dwóch równorzędnych form zawierania małżeństwa - 2 to małżeństwo konkordatowe - o tym dalej)

Przesłanki zawarcie małżeństwa:

• różnica płci -> wyklucza pary homosko-gejowskie( niech to szlag:P )

• jednoczesna obecność nupturientów( taki rodzaj antylopy w Afryce) w USC

• zgodne oświadczenie

• udział kierownika USC

Jeżeli którakolwiek tych przesłanek nie zostanie zachowana to małżeństwo jest nieważne.

• Zawarcie małżeństwa przez pełnomocnika

Z ważnych powodów sąd może zezwolić, żeby oświadczenie o wstąpieniu w związek małżeński lub oświadczenie woli jednoczesnego zawarcia małżeństwa podlegającego prawu polskiemu, zostało zawarte przez pełnomocnika.

Kumulatywne przesłanki zawarcia małżeństwa przez pełnomocnika:

• występują powody do zawarcia małżeństwa w tej formie

• zezwolenie sadu na zawarcie małżeństwa przez pełnomocnika

• udzielenie pełnomocnictwa na piśmie z podpisem urzędowo poświadczonym, z wyróżnieniem osoby, z którą małżeństwo ma być zawarte

Akt małżeństwa

Małżeństwo następuje w dowolnie wybranym przez nupturientow USC -> Kasiowo Bombrychowy referat bodajże, a jeśli mi się popierdoliło( a przy okazji wiecie ze word ma w swoim słowniku takie słowo jak popierdoliło? Pod wrażeniem jestem, ze mi wordzisko błąd w owym wyrazie poprawił), cóż zaszlachtujcie mnie:P

Małżeństwo powinno być zawarte w USC, publicznie i uroczyście, w obecności dwóch pełnoletnich świadków.

Jeżeli zawarcie małżeństwa następuje poza lokalem USC, to w miejscu zawarcia małżeństwa sporządza się protokół stwierdzający złożenie oświadczeń przez przyszłych małżonków o wstąpieniu w związek małżeński. Protokół po podpisaniu przez małżonków, świadków i wodza USC stanowi podstawę do sporządzenia aktu USC .

Ceremonia:

Wódz USC zapytuje się mężczyznę i kobietę czy zamierzają wstąpić w związek małżeński . Gdy gnoje( miało być oboje, ale błąd zrobiłem w tym słowie i word poprawił na to co aktualnie widzicie, ma poczucie humoru wordzisko nie?;)) odpowiedzą twierdząco, bonzo z USC wzywa ich do złożenia oświadczeń o wstąpieniu w związek małżeński oraz oświadczeń w sprawie nazwiska małżonków i dzieci.

Każda z osób zawierających małżeństwo składa oświadczenie o wstąpieniu w związek małżeński, powtarzając za szeryfem z USC treść oświadczenia lub odczytując je na głos. Następnie szeryf ogłasza, że małżeństwo zostało zawarte. Akt zawarcia małżeństwa sporządza się niezwłocznie po jego zawarciu.

• Pozbawienie władzy rodzicielskiej

Jeżeli władza rodzicielska nie może być wykonywana z powodu trwałej przeszkody albo jeżeli rodzice nadużywają władzy lub w sposób rażący zaniedbują swe obowiązki, wtedy sąd opiekuńczy pozbawia rodziców władzy rodzicielskiej.

Trzy przyczyny:

1. trwała przeszkoda w wykonywaniu władzy rodzicielskiej

2. nadużywanie przez rodziców władzy

3. zaniedbywanie przez rodziców swych obowiązków względem dziecka

1. Polega na całkowitym braku kontaktu rodziców z dzieckiem przez okres czasu trudny do przewidzenia bądź możliwy do przewidzenia, ale długotrwały, np. dożywotnie lub wieloletnie kary więzienia.

2. Np. wykorzystywanie dziecka do czynów nierządnych uprawianie prostytucji, znęcanie się nad dzieckiem

3. Tylko rażące zaniedbywanie obowiązków rodzicielskich może prowadzić do pozbawienia władzy rodzicielskiej. Chodzi tutaj o trwały akt. Ocena czy zaniedbywanie jest rażące dokonywana jest w kontekście dobra dziecka i interesu społecznego np. alkoholizm i narkomania.

• Zawieszenie władzy rodzicielskiej

W razie przemijającej przeszkody w wykonywaniu władzy rodzicielskiej sąd opiekuńczy może orzec jej zawieszenia. Dopuszczalne jest wtedy, gdy rodzice, którzy chcą sprawować władze rodzicielską, nie sprawują jej wobec istniejących w tym względzie przemijających przeszkód, którym nie mogą się przeciwstawiać( sąd może, ale nie musi zawieszać władzy rodzicielskiej, powinien kierować się dobrem dziecka i interesem społecznym) W wypadku zawieszenia władzy rodzicielskiej istnieje ona nadal, jednak w okresie zawieszenia nie może być wykonywana. Zostanie ono uchylone, gdy przemijająca przyczyna takiego stanu będzie zlikwidowana.

• Ograniczenie

Może nastąpić na skutek:

1. orzeczenia sądu

2. ingerencji sądu w wykonywaniu władzy rodzicielskiej

3. jeżeli władzy rodzicielskiej podlega dziecko ubezwłasnowolnione całkowicie.

1. władza rodzicielska przysługuje obojgu rodziców pozostającym w związku małżeńskim, lecz żyjącym w rozłące, sąd może powierzyć władzę rodzicielską jednemu z rodziców, ograniczając władzę rodzicielską 2 do określonych obowiązków i uprawnień w stosunku do dziecka.

2. Nie jest określone przez ustawodawcę jako ograniczenie władzy rodzicielskiej, jednakże do tego się sprowadza. Jeżeli dobro dziecko jest zagrożone, sąd opiekuńczy wyda odpowiednie zarządzenie. Akt ten jest uzależniony od przyczyn nienależytego wykorzystywania władzy rodzicielskiej, zmierza do usunięcia wszelkiego rodzaju zagrożeń dla dobra dziecka, bez względu czy trudności są zawinione prze rodziców. Zarządzenie jest represja w stosunku do rodziców, ale ma na celu jedynie ochronę dziecka.

PRAWO RODZINNE I OPIEKUŃCZE

Podstawowymi aktami prawnymi, który normują stosunki wynikające z małżeństwa i pokrewieństwa oraz opieki nad małoletnim czy ubezwłasnowolnionymi jest Kodeks rodzinny i opiekuńczy z 25.02.1964 roku oraz prawo o aktach stanu cywilnego z dn.29.09.1986 r.

ZAWARCIE MAŁZEŃSTWA

Małżeństwo - w świetle prawa to trwały, równoprawny związek mężczyzny i kobiety, powstający w sposób uregulowany normami prawnymi oraz powodujący określone nimi skutki.

Małżeństwo powinno być zawarte przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego albo duchownym. Dochodzi do skutku, gdy kobieta i mężczyzna jednocześnie obecni złożą oświadczenia, że wstępują w związek małżeński.

Dowodem na to, że małżeństwo zostało zawarte jest akt małżeństwa. Zostaje on sporządzony przez kierownika urzędu stanu cywilnego niezwłocznie po złożeniu oświadczenia lub otrzymaniu zawiadomienia o zawarciu małżeństwa w formie religijnej.

Do aktu małżeńskiego wpisuje się:

• Nazwiska i imiona osób zawierających małżeństwa, ich nazwiska rodowe i stan cywilny, Miejsce i data urodzenia i miejsca zamieszkania

• Miejsce i data zawarcia małżeństwa

• Nazwiska i imiona oraz nazwiska rodowe rodziców, każdej z osób zawierających małżeństwo

• Nazwiska i imiona świadków

• Nazwisko, które będą nosić osoby zawierające małżeństwo, oraz nazwisko, jakie będą nosić dzieci zrodzone z tego małżeństwa

• Stwierdzenie, że osoby zawierające małżeństwo złożyły zgodne oświadczenia o wstąpieniu w związek małżeński.

Aby do małżeństwa mogło dojść należy spełnić kilka czynności. Po pierwsze należy na co najmniej miesiąc przed ustalona datą zawarcia związku małżeńskiego złożyć kierownikowi urzędu:

• Oświadczenie, iż nie wiedzą o zaistnieniu okoliczności, które w świetle prawa uniemożliwiają zawarcie związku małżeńskiego

• Skrócone odpisy aktów urodzenia

• W przypadku, gdyby chcieli zawrzeć małżeństwo w urzędzie stanu cywilnego w okręgu, w którym nie mieszkają potwierdzenie miejsca zamieszkania lub zezwolenie organu nadzorującego urząd stanu cywilnego, w którego okręgu mieszka któreś z nich.

• W przypadku, gdyby któreś z nich było poprzednio pozostawało w związku małżeńskim (wdowcy, rozwiedzeni lub osoby, których małżeństwo zostało unieważnione) dokumenty świadczące o ustaniu poprzedniego małżeństwa.

• Osoby, które nie maja jeszcze prawa do zawarcia związku małżeńskiego, czyli kobiety i mężczyźni poniżej 18 lat, muszą posiadać zezwolenie na zawarcie małżeństwa wydane przez sąd. Kobieta musi jednak mieć ukończone 16 lat . Odpis postanowienia sądu należy złożyć kierownikowi.

• Przed samym zawarciem związku małżeńskiego kierownik urzędu stanu cywilnego zobowiązany jest sprawdzić tożsamość osób zawierających małżeństwo, więc potrzebne są dowody tożsamości. Oświadczenie o zawarciu małżeństwa może złożyć pełnomocnik.

Przeszkody małżeńskie, małżeństwa nie mogą zawrzeć osoby

• Ubezwłasnowolnione

• Pozostające w innym związku małżeńskim

• Poniżej 18 lat kobiety i mężczyźni, chyba że posiadają zezwolenie sądu

• Chore psychicznie lub dotknięte choroba umysłową( w tym przypadku jeśli choroba nie zagraża małżeństwu lub zdrowiu potomstwa sąd może zezwolić na zawarcie związku)

• Krewni w linii prostej tzn. pomiędzy rodzeństwem, mężczyzna z babka, matką, córką, wnuczką itd., w przypadku kobiety - z ojcem, synem dziadkiem itd.

• Przysposabiającym i przysposobionym

• Powinowatymi w linii prostej, czyli miedzy synową a teściem, macocha i pasierbem itp. Jednak z ważnych powodów małżeństwo pomiędzy tymi osobami może być zawarte za zezwoleniem sądu.

USTANIE MAŁŻEŃSTWA

Normalnym powodem ustania jest śmierć jednego z małżonków. Ustanie małżeństwa nastąpić może poprzez rozwód lub unieważnienie.

1. Jeśli chodzi o unieważnienie to może ono nastąpić, jeżeli zaistniały tzw. Przeszkody małżeńskie. Dokładne powody unieważnienia zawarte są w Kodeksie Rodzinnym i Opiekuńczym w art. 10 - 22.

2. Rozwód orzeczony jest przez sąd wojewódzki wtedy, jeśli nastąpi trwały i zupełny rozkład pożycia. Musi się to stać za obopólną zgodą małżonków.

Nie zawsze jednak może być orzeczony. Przeszkody:

• jeśli w wyniku rozwodu miałoby ucierpieć dobro małoletnich dzieci

• jedno z małżonków nie wyraża zgody na rozwód

Orzekając rozwód sąd określa, który z małżonków jest winny rozpadu małżeństwa. Jednak za obopólną zgodą małżonków sąd zaniecha orzeczenia o winie. Rozwiedziony uznany za niewinnego rozpadu małżeństwa ma prawo domagać się od współmałżonka środków utrzymania. Sąd rozstrzyga także o władzy rodzicielskiej nad małoletnimi dziećmi oraz o obowiązku ponoszenia kosztów utrzymywania dziecka przez każdego z małżonków.

Kościół katolicki nie uznaje rozwodów, dopuszcza możliwość separacji i unieważnienia. Separacja polega na zwolnieniu małżonków od obowiązku wspólnego pożycia, bez naruszania węzła małżeńskiego. O separacji orzeka sąd na zgodnie żądanie małżonków.

• PRAWO RODZINNE I OPIEKUŃCZE

• Przysposobienie

Przez przysposobienie powstaje miedzy przysposabiającym a przysposobionym taki stosunek jak pomiędzy rodzicami a dziećmi.

Przysposobić może osoba mająca pełną zdolność do czynności prawnych, jeżeli istnieje przekonanie, że będzie należycie wywiązywała się z obowiązków przysposabiającego.

Przysposobienie następuje przez orzeczenie sądu opiekuńczego. Przysposobić można tylko osoba małoletnią. Celem przysposobienia jest stworzenia takich więzi prawnych i faktycznych, jakie istnieją w rodzinie naturalnej. Z wnioskiem o przysposobienie wystąpić może jedna osoba lub wspólnie małżonkowie.

Rodzice przysposabianego mogą wyrazić zgodę na adopcję wskazując przysposabiającego lub blankietowo tzn. zgodę na przysposobienie w przyszłości przez nieznaną osobę.

Do przysposobienia potrzebna jest zgoda rodziców przysposabianego, chyba że zostali oni pozbawieni władzy rodzicielskiej lub są nieznani, lub porozumienie się z nimi na potyka trudne do przezwyciężenia przeszkody. Nie jest też potrzebna zgoda ojca, jeżeli jego ojcostwo zostało ustalone przez sąd, a władza rodzicielska nie została mu przyznana. Wymagana jest także zgoda przysposabianego, który ukończył 13 lat, a jeśli dziecko znajduje się pod opieką - zgoda opiekuna.

Stosunek przysposobienia w odróżnieniu od pokrewieństwa może być przez sąd rozwiązany, jednak tylko w szczególnych, drastycznych przypadkach. Nie ma takiej możliwości, gdy orzeczono przysposobienie na podstawie zgody blankietowej.

Ustalenie ojcostwa

Jeżeli dziecko urodzi się w czasie trwania małżeństwa lub w ciągu 300 dni od jego ustania lub unieważnienia przyjmuje się, że jego ojcem jest mąż matki.

Jeśli dziecko urodzi się po ponownym zawarciu małżeństwa przez matkę, uznaje się, że ojcem dziecka jest drugi mąż, jest tzw. domniemanie co do pochodzenia dziecka z małżeństwa.

Aby wykazać czy dany mężczyzna jest ojcem można wszcząć proces o ustalenie ojcostwa, który wytoczony może być przez męża matki, matkę lub dziecko po osiągnięciu pełnoletności.

Jeśli nie ma pewności co do tego, że ojcem jest mąż matki o ojcostwie może orzec sąd.

Po śmierci dziecka niedopuszczalne jest zaprzeczenie ojcostwa.

---