Bajdewind
Wiatr wiejący z kierunków pomiędzy wiatrem wiejącym prosto z boku jednostki (półwiatr), a wiatrem wiejącym od strony kąta martwego czyli od strony dziobu.
Bakista
Schowek w postaci skrzyni otwieranej do góry, stosowany na jachtach i innych statkach wodnych o podobnej wielkości. Stanowi element zabudowy wnętrza kabiny. Najczęściej jego wieko stanowi koja lub inne siedzisko.
Baksztag
1. wiatr wiejący skośnie od rufy; w sektorze od linii prostopadłej do burty statku aż do jego rufy; 3. kurs statku żaglowego, przy którym kąt pomiędzy dziobową częścią linii symetrii kadłuba a kierunkiem wiatru jest większy od 90 stopni, a mniejszy od 180 stopni.
Bandera
Flaga, która jest znakiem przynależności państwowej okrętu. Polska bandera żeglarska jest biało-czerwona; na białym polu znajduje się tarcza z orłem.
Cuma
Na jednostce pływającej stojącej przy nabrzeżu burtą do brzegu, jest to lina cumownicza odciągająca dziób statku do przodu pod kątem w stronę brzegu, lub rufę w analogiczny sposób do tyłu. Potocznie każde użycie liny cumowniczej nazywa się cumą - nie tylko przy cumowaniu, ale także np. holowaniu.
Dziób
Część przednia kadłuba i pokładu statku.
Falszkil
Podwodna część kadłuba jachtu, przechodząca w głęboko zanurzoną płetwę, z umocowanym do jej dolnej części żeliwnym lub ołowianym ciężarem. Służy do zwiększenia stateczności jachtu, a także stwarza opór boczny, przeciwdziałający dryfowi.
Flauta
Brak wiatru, „cisza morska”.
Fok
Podstawowy żagiel przedni na jachtach jednomasztowych. Na żaglowcach wielomasztowych fok to główny żagiel pierwszego masztu.
Fordewind (Pełny wiatr)
Wiatr wiejący wprost w rufę statku, tj. w kierunku wzdłuż płaszczyzny symetrii kadłuba.
Grot
Żagiel główny
Hals
1. położenie statku żaglowego będącego w ruchu w stosunku do wiatru. Jeżeli wiatr wieje z prawej burty, statek idzie prawym halsem, jeżeli z lewej, lewym. 2. odcinek drogi, który statek przebywa idąc tym samym wiatrem nie zmieniając halsu, a więc od zwrotu do zwrotu.
Kabestan
Urządzenie służące do wciągania (tzw. wybierania) lin, z bębnem usytuowanym na osi pionowej. Na statkach wodnych kabestan służy do wciągania na pokład lin lub łańcuchów kotwicznych, cum, a w żeglarstwie także do wybierania olinowania ruchomego obsługujących żagle i drzewca.
Kadłub
Podstawowa konstrukcja statku, złożona ze szkieletu, poszycia burt, pokładu i grodzi.
Kąt martwy
Zakres kierunków wiatru wiejących od przodu jednostki, które uniemożliwiają poruszanie się dziobem do przodu.
Keja
Określenie niewielkiego nabrzeża lub pomostu w przystani lub małym porcie. Miejsce do cumowania niewielkich pływających jednostek turystycznych lub sportowych - żaglówek, jachtów czy motorówek.
Kilwater
Smuga wodna, ślad torowy, powstający na wodzie za rufą płynącej jednostki.
Knaga
Okucie występujące powszechnie na pokładach niewielkich jednostek pływających, służące do unieruchamiania w nim lin.
Koja
Łóżko na jednostce pływającej we wspólnym pomieszczeniu (kubryk).
Kubryk
Wspólne, wieloosobowe pomieszczenie mieszkalne załogi statku.
Mesa
Pomieszczenie na okręcie, przeznaczone do wypoczynku, spożywania posiłków, spotkań i innych zajęć załogi.
Miecz
Cienka płyta wysuwana na zewnątrz kadłuba płaskodennej lodzi żaglowej służąca do zwiększenia podwodnej powierzchni bocznej łodzi w celu przeciwdziałania dryfowi. Miecze nie zwiększają stateczności łodzi.
Mila morska (w skrócie: Mm)
Jednostka miary odległości używana na morzu, równa 1852 m. Jest to jedna sześćdziesiąta stopnia na południku (czyli jedna minuta).
Nawietrzna burta
Ta burta statku, w którą uderza wiatr.
Odpadanie
Zmienianie kursu statku żaglowego przy stałym wietrze w ten sposób, aby kąt między kierunkiem wiatru i linią symetrii statku zwiększał się.
Ostrzenie
Manewrowanie statkiem żaglowym w celu utrzymania go na kursie jak najbliższym linii wiatru.
Półwiatr
Wiatr, który dochodzi do jednostki prosto z boku, czyli z kierunku prostopadłego do osi kadłuba.
Reda
Obszar wodny przed portem, mający odpowiednią głębokość dla bezpiecznego kotwiczenia statków oczekujących na wprowadzenie do portu. Statki stojące na redzie są wolne od opłat portowych, mogą natomiast zaopatrywać się w paliwo, wodę, prowiant itd.
Rumpel
Najprostsze urządzenie do poruszania sterem jednostki pływającej. Drążek drewniany lub metalowy, zamocowany do trzona steru, za pomocą którego ręcznie lub mechanicznie zmienia się położenie (wychylenie) płetwy sterowej.
Sekstant
Optyczny przyrząd nawigacyjny stosowany niegdyś w żeglarstwie i astronomii, służący do mierzenia wysokości ciał niebieskich nad horyzontem, a także kątów poziomych i pionowych pomiędzy obiektami widocznymi na Ziemi. Nazwa „sekstant" pochodzi stąd, że jedna z części instrumentu — limbus — stanowi jedną szóstą (po łacinie sexta) okręgu koła.
Skala Beauforta
12-stopniowa skala określająca siłę wiatru na morzu. Podstawą układu tej skali jest skutek działania wiatru na powierzchnię morza. Skalę stworzył w 1806 roku Francis Beaufort - irlandzki hydrograf, oficer floty brytyjskiej.
Spinaker
Żagiel dodatkowy stawiany na jachtach przy żegludze z wiatrem. Jest to żagiel wykonany z cienkiego płótna żaglowego, o dużej płaszczyźnie i z dużym wybrzuszeniem.
Ster
Urządzenie służące do kierowania statkiem.
Szekla
Metalowa klamra w kształcie litery "U", otwierana i zamykana za pomocą śruby lub sprężynowej zapadki, służąca do łączenia elementów takielunku, np. liny z żaglem.
Sztagi
Liny olinowania stałego, stabilizujące omasztowanie w płaszczyźnie symetrii żaglowca. Biegną z górnych części masztów do pokładu lub do innych drzewc. Na dawnych żaglowcach sztagi były najgrubszymi linami roślinnymi, dziś są to liny stalowe.
Takielunek
Olinowanie statku; a) takielunek stały — liny służące do usztywnienia i zamocowania we właściwym położeniu drzewc omasztowania; są to liny stalowe, a w niektórych miejscach łańcuchy; b) takielunek ruchomy — liny służące do podnoszenia, spuszczania żagli i manewrowania nimi.
Zawietrzna burta
Przeciwległa do tej, w którą uderza wiatr.
Zwrot
Wykonywanie manewru na statku żaglowym, który powoduje zmianę położenia jednostki w stosunku do kierunku wiatru, tj. zmianę halsu. Zwrot przez sztag - inaczej zwany zwrotem na wiatr, polega na przejściu linii wiatru dziobem statku. Zwrot przez rufę, inaczej zwany zwrotem z wiatrem, polega na przejściu linii wiatru rufą statku.