RANA- to uszkodzenie skory i tkanek leżących głębiej. Rany klasyfikuje się jako otwarte i zamknięte.
Rana zamknieta-uszkodzenie głębokich warstw skory z zachowaniem ciągłości warstwy powierzchownej. Może powstać po uderzeniu tępym przedmiotem
Rozpoznanie-
-powierzchnia skory nienaruszona
-ból, obrzęk
Postępowanie:
-ochłodzić uszkodzone miejsce
-unieść uszkodzona część ciała wyżej
-unieruchomić- zmniejszy to ból
Rana otwarta- uszkodzenie skory i tkanek głębiej leżących, sprzyja to infekcji i krwawieniu
Postępowanie:
-przyłożenie jałowego opatrunku na ranę
-unieruchomienie uszkodzonej części ciała
-zabezpieczyć oderwane bądź amputowane części ciała. Amputowane części ciała-, jeśli to możliwe w sterylnej gazie, w wilgoci i chłodzie, najlepiej w plastikowej torbie (nie wolno ich zamrażać!!!)
-jeśli w ranie są ciała obce (nóż, pręt) nie wolno ich wyjmować!!!
-jeśli nóż jest poza rana należy go pokazać lekarzowi- małą rana, ale głęboka
KRWOTOK- to wypływ krwi przez uszkodzona ścianę naczynia krwionośnego
PODZIAL KRWOTOKOW
Tętniczy- krew wypływa z tętnicy pod ciśnieniem zgodnie z fala tętna, jest jasnoczerwona
żylny-krew wypływa z żyły, ale pod mniejszym ciśnieniem, jest ciemnoczerwona
Włośniczkowy-krew cały czas się sączy
KRWOTOKI ZEWNETRZNE
Postępowanie:
Ocena stanu poszkodowanego- świadomość, oddech, tętno
Wezwanie pomocy
Jeśli poszkodowany jest przytomny należy ucisnąć miejsce krwawienia jałowym opatrunkiem i przymocować bandażem
Jeśli krwawienie nie ustępuje należy unieść kończynę, (jeśli krwotok dotyczy kończyny) i nadal uciskać
KRWOTOKI WEWNETRZNE
Rozpoznanie:
-zmiana zabarwienia skory (blada, sina)
-wymiotowanie krwią lub oddawanie smolistych stolców
-oddawanie moczu podbarwionego krwią
-odkrztuszanie krwi lub wydzieliny podbarwionej krwią
-zwiększenie obwodu brzucha
-krwawienie towarzyszące zamkniętym złamaniom- towarzyszy temu zasinienie, obrzęk, wzmożona ciepłota
Postępowanie w krwotokach wewnętrznych
-ocena stanu poszkodowanego
-wezwanie pomocy
-przy krwawieniu wew. do konczyn-unieruchomienie
-ułożenie chorego w pozycji przeciwwstrząsowej
-zabezpieczyć przed utratą ciepła
-okresowa kontrola parametrów życiowych
- nie wolno niczego choremu podawać doustnie
KRWAWIENIE Z NOSA
PRZYCZYNY
- URAZY TWARZOCZASZKI
-CHOROBY KRWI np. hemofilia
-nadciśnienie tętnicze krwi
-zapalenie zatok
-infekcje górnych dróg oddechowych
-zmieniona śluzówka nosa, np. przy częstym używaniu kropli do nosa
-u dzieci-samookaleczenia-wpychanie przedmiotów do nosa
POSTEPOWANIE
Przy podejrzeniu złamania podstawy czaszki (objawy: krwawienie do jamy bębenkowej, wyciek płynu mózgowo- rdzeniowego z nosa lub ucha, wybroczyny okolooczodołowe, krwiaki za małżowinami usznymi)-unieruchomić głowę, miejsce krwawienia (nos, uszy) przykryć jałowym gazikiem bez stosowania żadnego ucisku, aby umożliwić swobodny wypływ krwi i płynu mózgowo-rdzeniowego
Jeśli nie ma podejrzenia urazu czaszki
Poszkodowany nieprzytomny
-wezwać pomoc i udrożnić drogi oddechowe
-skontrolować jamę ustna- krew może spływać po tylnej ścianie gardła
-ucisnąć skrzydełka nosa
-sprawdzić oddech i krążenie
b) jeśli poszkodowany jest przytomny
- posadzić poszkodowanego, pochylić do przodu
-ucisnąć skrzydełka nosa
-położyć zimny okład na nos, czoło i szyje (kark)
5.PODSTAWOWE ŚRODKI DO ODKAŻANIA RAN
-woda utleniona w płynie i żelu (Peroxygel)
-spirytus salicylowy
-preparaty jodu (BRAUNOL. JODYNA, BETADYNA)
-preparaty srebra (azotan srebra)
-nadmanganian potasu
-fiolet gencjany roztwór wodny
-cutasept, skinsept
6.PODSTAWOWE ŚRODKI SŁUŻĄCE DO OPATRYWANIA RAN
-Kompresy
- gaziki
-wata, waciki
-plastry
-plastry z opatrunkiem
-siatka opatrunkowa CODOFIX
-chusty trójkątne
-bandaże dziane i elastyczne
-plaster w płynie (AKUTOL. NEXCARE PROTECTOR SPRAY, KWIZDA)
1